Phe Cộng hòa nhất quyết không muốn thay đổi luật súng đạn dù ông Trump bị ám sát hụt

Các thành viên đảng Cộng hòa đã đổ lỗi cho nhiều người và nguyên nhân gây ra vụ ám sát hụt ông Donald Trump: như những phát biểu đe dọa của đảng Dân chủ, sai sót của Sở Mật vụ, sức khỏe tâm thần của tay súng.

Có một điều họ không đổ lỗi là súng đạn.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (phía trước) tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa ở thành phố Milwaukee, bang Wisconsin ngày 15/7/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Theo tờ Politico ngày 17/7, tại Milwaukee (bang Wisconsin) nơi diễn ra Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa trong tuần này, các thành viên đảng này vẫn kiên định phản đối cải tổ các chính sách cấp liên bang và cấp bang về quản lý súng, giống như khẩu súng trường AR-15 mà người bắn ông Trump đã sử dụng ngày 13/7.

Hạ nghị sĩ Cộng hòa của bang Texas, ông Wesley Hunt phát biểu tại một sự kiện liên quan vũ khí được tổ chức ngày 16/7 bên lề Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa: “Cách duy nhất để ngăn chặn người xấu có súng là người tốt có súng. Thủ phạm đã chết nhờ có một người tốt cầm súng đã bắn hắn, vì vậy chúng ta hãy ghi nhớ điều đó. Ý kiến rằng chúng ta sẽ xóa bỏ súng đạn ở đất nước này là một điều nực cười, vì vậy tốt nhất bạn nên trang bị vũ khí cho mình”.

Các cuộc phỏng vấn với hơn chục đại biểu và khách dự đại hội của đảng Cộng hòa trong tuần này cho thấy rằng, mặc dù nỗ lực ám sát ứng viên Trump đã khiến đảng Cộng hòa lo lắng, nhưng điều đó vẫn không làm lung lay niềm tin cốt lõi rằng phản ứng tốt nhất đối với các vụ xả súng hàng loạt là tăng cường nguồn lực chăm sóc sức khỏe tâm thần và các biện pháp an ninh như máy dò kim loại, cảnh sát và giáo viên có vũ trang trong trường học.

Từ lâu, đảng Cộng hòa đã gắn kết chặt chẽ với Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA) và coi súng là một phần không thể thiếu trong nền tảng và văn hóa của mình. Người phát ngôn của NRA Nick Perrine xác nhận tổ chức này là nhà tài trợ chính thức cho đại hội của đảng Cộng hòa và đang đồng tổ chức một số sự kiện ở Milwaukee trong tuần.

Các đại biểu dự đại hội như các thành viên Quốc hội, thống đốc và các nhà lập pháp cấp bang, đang nêu lên mối lo ngại về các biện pháp phòng ngừa an ninh dường như lỏng lẻo tại cuộc vận động tranh cử của ông Trump ngày 13/7 ở Butler (bang Pennsylvania) và đặt câu hỏi tại sao Sở Mật vụ không bảo vệ tốt hơn khu vực mái nhà gần sự kiện.

Thống đốc bang Mississippi Tate Reeves nói: “Để một cá nhân có thể lên mái nhà và đến gần như vậy với cựu tổng thống thì rõ ràng là một thất bại”.

Đảng Dân chủ cũng đưa ra những lo ngại tương tự về sai sót an ninh và kêu gọi điều tra. Tổng thống Joe Biden đã tiếp tục kêu gọi cấm sử dụng súng trường AR-15.

Khi còn là tổng thống, ông Trump đã nới lỏng các lệnh cấm về súng đối với hoạt động săn bắn và câu cá trên đất công, tuyên bố rằng các cửa hàng súng và trường bắn là dịch vụ thiết yếu trong thời kỳ đại dịch COVID-19 và bổ nhiệm hơn 200 thẩm phán liên bang có quan điểm bảo thủ về Tu chính án thứ hai. Tuy nhiên, ông khuyến khích các bang thông qua luật cho phép mọi người xin lệnh của tòa án để ngăn chặn những cá nhân nguy hiểm sở hữu súng. Chính quyền của ông cũng cấm một phụ kiện được dùng để chuyển súng bán tự động thành súng máy.

Cố vấn cấp cao chiến dịch tranh cử của ông Trump là Chris LaCivita đã phát biểu rằng vụ nổ súng vào ông Trump không liên quan tới thông điệp của chiến dịch tranh cử là “làm cho nước Mỹ an toàn trở lại” – chủ đề của đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa. Ông khẳng định chiến dịch tranh cử của ông Trump sẽ tiếp tục ủng hộ và bảo vệ Tu chính án thứ hai, đặc biệt là thông qua hệ thống pháp luật.

Ông LaCivita nói: “Một điều rất quan trọng đối với chúng tôi… là cho phép những công dân tuân thủ luật pháp có khả năng mang súng và bảo vệ bản thân cũng như gia đình, và đó là vấn đề sẽ luôn quan trọng đối với đảng Cộng hòa”.

Ông Randy Kozuch, Giám đốc điều hành của Viện Hành động Lập pháp NRA, cho rằng không có một luật kiểm soát súng nào có thể ngăn chặn cuộc tấn công tàn ác và hèn nhát nhằm vào ông Trump, trong đó có cả việc kiểm tra lý lịch của những người liên quan giao dịch bán và chuyển nhượng súng.

Tổ chức Thể thao Bắn súng Quốc gia, ước tính rằng vào năm 2020 có 433,9 triệu khẩu súng thuộc sở hữu của người dân, nhiều hơn khoảng 100 triệu so với số người sống ở Mỹ.

Một khẩu AR-15 tại cửa hàng Good Guys Guns & Range ở Utah, Mỹ. Ảnh: AFP

Sau vụ nổ súng ngày 13/7, Thống đốc bang Wisconsin Tony Evers thuộc đảng Dân chủ đã kêu gọi Sở Mật vụ cấm mang súng ở khu vực bên ngoài khu vực an ninh nhưng ngay sát địa điểm tổ chức đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa, mặc dù cơ quan này cho biết họ không có kế hoạch thực hiện thay đổi nào đối với kế hoạch an ninh. Thành phố Milwaukee cũng đã thất bại trong nỗ lực hạn chế súng ống trong khu vực, do các chính quyền thành phố ở bang Wisconsin bị cấm áp dụng các biện pháp cấm súng nghiêm ngặt hơn cấp bang.

Khi được hỏi liệu cơ quan lập pháp có cần xem lại luật hạn chế hành động của chính quyền địa phương đối với súng hay không, Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Wisconsin, ông Chuck Wichgers, nói rằng cần có sự kiểm soát của địa phương nhưng không cần kiểm soát những điều hợp hiến.

Tương tự, ông Wesley Hunt cũng nói rằng hoàn toàn không có lý do gì để hạn chế súng sau vụ ám sát hụt.

Một đại biểu dự đại hội khác cũng nhấn mạnh vụ ám sát hụt ông Trump là do nền văn hóa Mỹ đang xuống cấp. Người này nói: “Tôi nghĩ điều chúng ta phải giải quyết không phải là vấn đề súng mà là con người… Tôi không đổ lỗi hậu quả của súng đạn cho bản thân súng đạn. Tôi nghĩ chúng ta phải giải quyết vấn đề con người”.

Trong khi đó, những người ủng hộ hạn chế súng lại lập luận rằng nếu ông Trump nghiêm túc trong việc kêu gọi đoàn kết, ông sẽ xem xét lại chính sách của mình về vấn đề này.

Ông John Feinblatt, Chủ tịch của tổ chức Everytown for Gun Safety (tạm dịch: Mỗi thành phố vì an toàn súng đạn), cho biết: “Ở một đất nước tràn ngập súng đạn, rõ ràng là không ai cả, kể cả cựu tổng thống, được an toàn và chúng tôi không thể cho phép bạo lực súng ống và bạo lực chính trị trở thành bình thường hóa ở đất nước này”.