Phẫu thuật robot thay đổi đáng kể hiệu quả điều trị

Việc ứng dụng robot trong điều trị đang mở ra một kỷ nguyên mới cho y học Việt Nam, từ phẫu thuật khối u phức tạp cho tới sinh thiết xương ở vị trí khó tiếp cận.

Ứng dụng robot trong phẫu thuật tại Bệnh viện Bình Dân. Ảnh: BVCC

Trong gần một thập niên, robot phẫu thuật đã trở thành chỉ dấu quan trọng về năng lực kỹ thuật của các cơ sở y tế lớn. Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) – đơn vị tiên phong tại phía Nam đã thực hiện 1.167 ca phẫu thuật robot, chủ yếu điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Căn bệnh này phổ biến ở nam giới trung niên và cao tuổi, với 5.875 ca mắc mới và 2.800 ca tử vong tại Việt Nam năm 2022 theo IARC/WHO. Tỷ lệ mắc tăng nhanh và diễn tiến âm thầm khiến nhu cầu ứng dụng kỹ thuật can thiệp chính xác ngày càng lớn.

Theo TS.BS Nguyễn Tế Kha – Trưởng khoa Ung bướu Tiết niệu (Bệnh viện Bình Dân), phẫu thuật robot đã thay đổi căn bản hiệu quả điều trị. Robot giúp thao tác tinh tế, hạn chế tối đa sang chấn mô và bảo tồn cấu trúc thần kinh – mạch máu quanh tuyến tiền liệt, nhờ đó giảm nguy cơ són tiểu và rối loạn cương, cải thiện chất lượng sống sau điều trị. Thời gian phẫu thuật trung bình chỉ 90 -120 phút, bệnh nhân đi lại sau 1-2 ngày và thường xuất viện trong vòng 4 – 5 ngày, những con số cho thấy ưu thế rõ rệt so với mổ mở và mổ nội soi truyền thống.

Bước phát triển mới không chỉ dừng lại ở lĩnh vực phẫu thuật mà còn mở rộng sang chẩn đoán và can thiệp tối thiểu. Bệnh viện Quân y 175 gần đây triển khai thành công sinh thiết xương có hỗ trợ robot Maxio, kỹ thuật đặc biệt quan trọng đối với những tổn thương sâu, gần nền sọ, cột sống cổ hoặc trong khung chậu – nơi can thiệp bằng tay dễ gây sai lệch và biến chứng. ThS.BS Phạm Thành Luân cho biết: Robot giúp định vị chính xác đường vào, giảm số lần chọc kim và rút ngắn thời gian thực hiện. Với những ca trước đây buộc phải từ chối vì quá rủi ro, giờ đây chúng tôi có thể tiếp cận an toàn hơn rất nhiều. Kỹ thuật này mở ra triển vọng mới cho nghiên cứu mô bệnh học, chẩn đoán sớm ung thư xương và các bệnh lý hiếm gặp.

TS.BS Dương Huy Lương – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, điều trị ung thư bằng những kỹ thuật cao đã chứng minh nâng cao hiệu quả, tuổi thọ của người bệnh không may mắc bệnh ung thư. Nhờ áp dụng những kỹ thuật, công nghệ cao , tận tâm của bác sĩ ngày đêm chăm sóc, tuổi thọ người bệnh ung thư đã tăng lên 10 năm, 20 – 30 năm hoặc lâu hơn nữa.

Tuy nhiên, theo BS Lương việc triển khai phẫu thuật robot tại Việt Nam còn hạn chế, hiện gặp 3 rào cản lớn: chi phí đầu tư cao; nhân lực đòi hỏi đào tạo bài bản; và vượt quá khả năng chi trả của người dân. Phẫu thuật robot là điều trị bằng kỹ thuật cao, chi phí lớn, nên cần đồng chi trả giữa người bệnh và nguồn ngân sách Bảo hiểm y tế.

Thời gian tới, khi phẫu thuật robot ngày càng chứng minh được tính hiệu quả so với phương pháp truyền thống thì Bộ Y tế, BHYT Việt Nam sẽ cân nhắc hỗ trợ thanh toán một phần chi phí cho người dân. Từ đây, nhiều người dân có cơ hội tiếp cận với kỷ nguyên mới trong điều trị ung thư và các bệnh lý phức tạp.

Mỗi ca phẫu thuật thành công, mỗi kỹ thuật mới được triển khai là thêm một bước tiến đưa ngành y Việt Nam đến gần hơn với chuẩn mực của các trung tâm y khoa tiên tiến trong khu vực và trên thế giới .