Phát triển du lịch Cà Mau: Dấu ấn trên bản đồ du lịch Việt
Là vùng đất chứa đựng nhiều nét đẹp hoang sơ cùng giá trị lịch sử, văn hóa trong hơn 300 năm hình thành, Cà Mau là điểm đến, địa chỉ khám phá, trải nghiệm thú vị cho du khách.
Du khách trải nghiệm du lịch xuyên rừng Mũi Cà Mau.
Nằm ở cực Nam đất nước, Cà Mau sở hữu nhiều tài nguyên du lịch độc đáo, khác biệt. Biến tài nguyên thành sản phẩm du lịch mang tính cạnh tranh cao, thời điểm này, trong bối cảnh cùng cả nước ưu tiên cao nhất cho công tác phòng, chống dịch COVID-19, du lịch Cà Mau cũng nhìn nhận, đánh giá lại những thế mạnh để vừa vượt khó vừa sẵn sàng cho sự phát triển, bứt phá trong thời gian tới.
Là vùng đất chứa đựng nhiều nét đẹp hoang sơ cùng giá trị lịch sử, văn hóa trong hơn 300 năm hình thành và phát triển, đối với lĩnh vực du lịch, Cà Mau không chỉ là một điểm đến, mà còn là địa chỉ cho những khám phá, trải nghiệm mang lại nhiều cảm xúc qua mỗi chuyến đi của du khách.
Đa dạng hệ sinh thái cùng những giá trị nhân văn
Nói về tiềm năng, sự khác biệt của du lịch địa phương, ông Trần Hồng Quân – Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau nhấn mạnh là một trong bốn tỉnh vùng kinh tế trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long, Cà Mau sở hữu Khu Dự trữ sinh quyển thế giới và vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế (Khu Ramsar thế giới), gắn với Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau – thuộc hệ sinh thái rừng ngập mặn có diện tích tự nhiên khoảng 42.000ha, Vườn Quốc gia U Minh Hạ – thuộc hệ sinh thái rừng ngập ngọt diện tích 8.286ha, rất thuận lợi đầu tư phát triển du lịch sinh thái.
Tiềm năng của rừng, biển và hệ sinh thái động vật, thực vật phong phú, trên 200 loài thủy sản của hệ sinh thái mặn, lợ, ngọt, hàng chục loài thực vật ngập mặn điển hình, hỗn giao giữa đước, vẹt, mắm và một số loài khác… đã hình thành cho miền đất này sự đa dạng sinh học, đa dạng môi trường sinh thái.
Không chỉ có hệ sinh thái rừng ngập ngọt, ngập mặn, Cà Mau còn có những sản phẩm du lịch nhân văn gắn với đặc trưng riêng của con người vùng sông nước đất mũi, với nhiều công trình, di tích văn hóa lịch sử cấp quốc gia, cấp tỉnh gắn với quá trình hình thành, xây dựng và phát triển vùng đất, con người, sông nước Cà Mau.
Đặc biệt, tại xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển có cụm công trình Đền thờ Lạc Long Quân và Tượng Mẹ là biểu tượng đầy ý nghĩa của Đất Mũi Cà Mau, thể hiện truyền thống luôn hướng về cội nguồn dân tộc.
Tại đây còn có biểu tượng Cột cờ Hà Nội mang ý nghĩa khẳng định chủ quyền, khát vọng hòa bình, ấm no và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, là biểu tượng của niềm tự hào thống nhất non sông trên dải đất hình chữ S hướng ra Biển Đông thiêng liêng của Tổ quốc.
Bên cạnh đó, theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch Cà Mau Tiêu Minh Tiên, góp phần làm nên sức hút cho du lịch địa phương còn có nét văn hóa bản địa, di tích lịch sử văn hóa, các lễ hội, di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như, nghệ thuật đờn ca tài tử, nghề gác kèo ong, nghề làm mắm ba khía cùng đặc sản ẩm thực đã được Tổ chức kỷ lục quốc gia công nhận: Cua Năm Căn, lẩu mắm U Minh nằm trong top 100 món ăn đặc sản Việt Nam hay đặc sản tôm khô Cà Mau và mật ong rừng U Minh được xếp trong top 100 đặc sản quà tặng của Việt Nam.
Sản phẩm mang tính khám phá và trải nghiệm
Là vùng đất gợi nhiều cảm xúc thiêng liêng cho du khách khi đến tham quan, khám phá, các sản phẩm du lịch của Cà Mau đã và đang được hoàn thiện, khai thác theo hướng chú trọng hoạt động trải nghiệm, khám phá, tìm hiểu về nét văn hóa bản địa, địa danh mang dấu ấn lịch sử.
Cột cờ Hà Nội trên quê hương Đất Mũi Cà Mau.
Theo nhiều chuyên gia du lịch, đây là hướng đi đúng của du lịch Cà Mau. Bởi lẽ, chính từ những hoạt động du lịch mang tính trải nghiệm, khám phá sẽ mang lại cho du khách giá trị gia tăng trong mỗi chuyến du lịch như, bồi đắp tình yêu quê hương đất nước, nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử, địa lý, văn hóa và góp phần tạo nhiều điểm nhấn, tạo dựng thương hiệu du lịch Cà Mau.
Video đang HOT
Đơn cử, khám phá hệ sinh thái rừng ngập ngọt trong khu vực vùng đệm Vườn quốc gia U Minh Hạ với điểm đến là Khu du lịch sinh thái Mười Ngọt ở xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời là một trong những sản phẩm du lịch đặc sắc được nhiều du khách tìm đến, trải nghiệm.
Nhiều công ty du lịch đã thiết kế, đưa vào chương trình tour hoạt động trải nghiệm theo chân người thợ gác kèo ong đi lấy mật ở tổ ong (người dân ở đây thường gọi là “đi ăn ong”) ở vùng rừng U Minh.
Giám đốc Khu du lịch sinh thái Mười Ngọt Phạm Duy Khanh cho biết, là thợ gác kèo ong, giờ đây anh vừa kết hợp làm nghề vừa phát triển du lịch sinh thái. Anh rất tự hào khi nghề gác kèo ong được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia.
Du khách khi đến khu du lịch sinh thái này sẽ được tìm hiểu, trải nghiệm về nghề gác kèo ong, được giới thiệu về từng công đoạn, cách thức gác kèo, tức là tạo “nhà” cho ong về làm tổ, sinh sống trong rừng tràm.
Tận mắt thấy bộ kèo cho ong về làm tổ và được nghe người thợ gác kèo kể về tập tính của loài ong mật thường chọn làm tổ ở những thân cây nghiêng như kèo nhà, sau đó cùng đi thu hoạch mật, với nhiều du khách đó là khám phá, trải nghiệm rất có giá trị.
Cũng theo anh Phạm Duy Khanh, để trải nghiệm hoạt động thu hoạch mật ong ở vùng U Minh Hạ, du khách được hướng dẫn tỉ mỉ về dụng cụ cho một chuyến đi thu hoạch mật như đuốc xơ dừa có tác dụng làm cho ong bị say khói, để hạn chế bị ong “tấn công”, dao cắt mật, thùng chứa mật…
Với tấm lưới bảo hộ trùm qua đầu, nhiều du khách từ chỗ ban đầu có chút hồi hộp, lo lắng sau đó đã rất hào hứng đến Khu du lịch Mười Ngọt nhiều lần và ở lại để cùng thợ gác kèo ong đi thu hoạch mật, tham gia vắt mật ong và mua về làm quà.
Không chỉ có những trải nghiệm với hệ sinh thái rừng ngập ngọt, đến Cà Mau, khách du lịch còn có những khám phá độc đáo tại điểm du lịch gắn hệ sinh thái rừng ngập mặn với các cánh rừng đước trải dài ở Năm Căn, Ngọc Hiển…
Điểm du lịch cộng đồng Đất Mũi của gia đình ông Nguyễn Văn Nhuần (thường gọi là Tư Nhuần) ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, là một trong những điểm du lịch sinh thái cộng đồng đã được công nhận ở Cà Mau.
Ông Tư Nhuần cho biết trên 9ha rừng ngập mặn, trồng đước, mắm và nuôi thủy sản, ông đã tạo dựng không gian hợp lý để đón khách với những nhà sàn trên mặt nước, sàn gỗ, lợp lá. Đến đây, du khách vừa nghỉ ngơi, thư giãn, tham quan rừng đước, vừa thưởng thức món hải sản tươi sống đặc trưng của hệ sinh thái rừng ngập mặn.
Ngoài ra, du khách còn được trải nghiệm hoạt động câu cá, đi soi bắt ba khía, câu cá, bắt ốc len, sò huyết… Đặc biệt, với tuyến xuyên rừng, du khách còn được tham quan bãi bồi, rừng nguyên sinh, quan sát các loài động vật sinh sống dưới tán rừng ngập mặn.
Chị Hồ Thu Hằng, du khách đến từ huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) chia sẻ, tới Cà Mau không chỉ một lần, chị đã có nhiều trải nghiệm mới mẻ ở vùng đất này. Chị đã cùng thợ gác kèo ong đi thu hoạch mật.
Chị rất thích thú khi cầm trên tay tấm tàng ong vừa thu hoạch với những chú ong ruồi còn đang say khói, được nếm thử chút mật ong hoa tràm tinh khiết ngay tại vùng đất U Minh Hạ cùng đặc sản ẩm thực do chính nông dân làm du lịch chế biến như gỏi ong non, mắm ong, ong tẩm bột chiên giòn, ếch đồng kho, lẩu chua cá lóc đồng…
Còn khi đến tham quan rừng ngập mặn ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, chị cùng bạn lại có trải nghiệm hấp dẫn khác như, đi soi bắt ba khía trong đêm, bắt cá thòi lòi – loài cá có thể bò lên cạn và leo cây ở rừng đước Cà Mau.
Cuối tuần thăm rừng Cà Mau
Tìm hiểu về rừng ngập mặn, làm hàng rào khoanh nuôi rừng mắm, trải nghiệm cuộc sống người dân bản địa chỉ vỏn vẹn trong 2 ngày cuối tuần.
Tôi vừa có một chuyến trải nghiệm đến điểm cực nam tổ quốc cùng những người bạn hoàn toàn xa lạ. Không giống những chuyến du lịch nghỉ dưỡng và chụp ảnh đẹp trước đây, đến đất mũi Cà Mau, tôi mong muốn nhìn thấy và đóng góp sức lực trong việc gây rừng ngập mặn.
Check-in tại kilomet thứ 2.436 của đường Hồ Chí Minh là một điều ai cũng nên trải qua khi đến với Đất Mũi.
Ngày 1: Trải nghiệm gây rừng, sống như người bản địa
Khởi hành từ Sài Gòn, sau 8 tiếng đi xe đêm, nhóm chúng tôi có mặt ở Cà Mau lúc 5h. Sau khi nghỉ ngơi, xe trung chuyển đưa chúng tôi vào vườn Quốc gia Mũi Cà Mau vào lúc 8h.
Nhóm bạn lần đầu tiên gặp mặt có cùng niềm đam mê bào vệ thiên nhiên.
Tại đây, chúng tôi được gặp các cán bộ, nghe kể câu chuyện về cây mắm và tìm hiểu rừng ngập mặn trên ca-nô. Đến 10h, chúng tôi đến vùng khoanh nuôi rừng. 50 ha bãi bồi tại vùng lõi Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau, thuộc Khu Dự Trữ Sinh Quyển thế Giới Cà Mau đã được khoanh nuôi, xúc tiến tái sinh tự nhiên để chuyển hóa thành rừng.
Ở đây, chúng tôi trải nghiệm gây rừng ngập mặn, do Gaia Nature Conservation tổ chức. Hoạt động góp phần tăng diện tích rừng, ứng phó với biến đổi khí hậu, chống xâm nhập mặn và cải thiện các giá trị kinh tế, sinh thái của rừng. Đặc biệt, đây sẽ là nơi cư trú của nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm.
Chúng tôi được trực tiếp làm hàng rào, trong hệ thống giữ hạt mắm trắng. Hệ thống có chiều dài 2.900 m, được làm từ hơn 11.000 cọc tràm và 2.900 m lưới được thiết lập. Hàng rào giữ lại quả mắm rụng từ cây mẹ, để phát triển thành cây mắm con và phát triển thành rừng ngập mặn, sau 6 năm.
Khu rừng được theo dõi, giám sát và chăm sóc bởi ban quản lý vườn Quốc gia trong vòng 6 năm, để đảm bảo rừng phát triển ổn định. Mục tiêu sẽ có ít nhất 185.000 cây mắm sinh trưởng khoẻ mạnh.
Sau khi hoàn thành 20 m hàng rào, chúng tôi phải di chuyển vì nước lên. Đường trở về homesstay là hành trình khám phá những ngóc ngách bí hiểm của rừng ngập mặn, nơi có những tán đước trên 50 tuổi mọc um tùm, xanh ngắt.
Đến homestay Ba Sú, tọa lạc ngay tại vườn Quốc gia, chúng tôi có cơ hội tìm hiểu về đời sống và trải nghiệm cuộc sống sông nước của người dân Cà Mau. Homestay được thiết kế theo dạng nhà sàn ngay trên mặt nước, có 2 gian nhà khách, 1 gian nhà ăn, 1 nhà bếp và 4 phòng lớn, chuyên dành cho những nhóm khách du lịch số lượng từ 8 người trở lên. Bao quanh là một màu xanh ngắt của rừng đước.
Homestay nằm gọn giữa khoảng trời mây nước.
Sau khi ăn trưa với các món ăn đặc trưng của địa phương, chúng tôi được đi trên vỏ lãi (một loại xuồng), thử thách đặt lợp bắt cua. Chiều tối, chúng tôi bắt ba khía và thưởng ngoạn bầu trời sao, ngay trên con sông dài 1 km mà homestay toạ lạc.
18h, chúng tôi quây quần bên nhóm lửa tí tách, cùng nhau tận hưởng không khí yên ắng miền quê, trong những câu chuyện thân tình, bên cạnh cái ấm nóng của than bùn gỗ đước và mùi khoai, bắp nướng đượm vị miền tây.
Ngày 2: Check-in điểm cực Nam Tổ quốc
Sáng sớm, chúng tôi được đánh thức bởi tiếng của những loài chim di cư. Không khí tại mảnh đất tận cùng đất nước, mang đến một cảm giác khoan khoái, trong lành.
Mọi người có thời gian riêng vào buổi sáng để đi thăm vườn tược, trò chuyện cùng người dân địa phương. Người dân có thể sinh sống tại vườn Quốc gia nhưng phải có nghĩa vụ gìn giữ, bảo vệ rừng.
Chị Diễm (1992), chủ homestay cho hay: "Tỷ lệ rừng và mặt nước phải luôn được duy trì ở mức 70-30. Ngoài làm vuông nuôi tôm, hào, những năm gần đây khi du lịch phát triển, chúng tôi còn kinh doanh thêm các dịch vụ ăn theo như homestay, tour trải nghiệm đời sống dân bản địa. Homestay được tạo từ ngôi nhà hơn 90 năm từ thời bà ngoại tôi."
Du khách được tự do hái hoa đậu biếc để nấu trà.
Sau khi trò chuyện với Diễm về đời sống của người dân, chúng tôi hái hoa đậu biếc, nấu trà nóng đầu ngày để chuẩn bị check-out homestay, tiếp tục cuộc hành trình.
Đã đến với Đất Mũi, không thể không ghé qua cột mốc số 0. Tại khu Du lịch Quốc gia Mũi Cà Mau, chúng tôi được nghe kể về đất biết đi, về hành trình "nở" ra hàng ngày của mảnh đất này.
Chị Tú, hướng dẫn viên của khu du lịch đưa chúng tôi tham quan Cột mốc Tọa độ quốc gia GPS0001, biểu tượng tiểu cảnh panô hình tượng chiếc thuyền căng đầy gió luôn hướng ra biển khơi, Công trình Điểm cuối đường Hồ Chí Minh. Ngoài ra là đền thờ Lạc Long Quân, tượng mẹ Âu Cơ, bờ kè chắn sóng, công trình Cột cờ Hà Nội. Chúng tôi được ngắm toàn cảnh điểm giáp nhau giữa biển Đông, biển Tây và thưởng thức các đặc sản tươi ngon.
Cột cờ có 10 tầng. Trong đó tầng 1, tầng 2 trưng bày quá trình hình thành diễn thế tự nhiên của vùng Đất Mũi. Bao gồm hơn 180 hình ảnh các loại và 2 mô hình về hệ sinh thái rừng ngập mặn, rừng ngập lợ Cà Mau. Tầng 3 có chủ đề di sản văn hóa tiêu biểu Thăng Long - Hà Nội, giới thiệu các giá trị di sản văn hóa cốt lõi mảnh đất nghìn năm văn hiến, với 16 di tích quốc gia đặc biệt, 12 hiện vật. Nhóm hiện vật là bảo vật quốc gia, 3 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận, ghi danh vào di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Tại những tầng cao của cột cờ, chúng tôi được nhìn ngắm toàn cảnh rừng ngặp mặn Cà Mau, biển Đông rộng lớn và cụm đảo Hòn Khoai đẹp nên thơ.
Bảo tồn, phát huy giá trị Vườn quốc gia Bái Tử Long Vườn quốc gia Bái Tử Long có diện tích 15.783 ha, với phần đảo nổi là 6.125ha, hơn 80 đảo hợp thành 3 cụm đảo chính: Sậu, Trà Ngọ và Ba Mùn. Hệ sinh thái của Vườn phong phú bậc nhất Đông Nam Á với 6 hệ sinh thái rừng biển cơ bản: Rừng ngập mặn, rừng mưa nhiệt đới, rạn san hô,...