Phát triển các công trình ngầm TP.HCM: Bị vướng bởi văn bản “mật”?

TP.HCM đang hướng đến việc quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị, tuy nhiên, điều này gặp không ít trở ngại do tình trạng cát cứ thông tin các công trình ngầm dưới lòng đất.

Tại hội thảo quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị ngày 12.4, Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM rất “kêu” về tình trạng hệ thống công trình ngầm tại thành phố đang trì trệ. Theo quy hoạch, công trình ngầm quy mô lớn bậc nhất là hệ thống đường sắt đô thị gồm 73km đi ngầm, 72 nhà ga ngầm. Trong đó, ga trung tâm Bến Thành là một tổ hợp không gian ngầm lớn giao thoa giữa 4 tuyến đường sắt đô thị và khu trung tâm thương mại ngầm. Tuy nhiên, đến nay chỉ có các công trình ngầm của tuyến đường sắt đô thị số 1 đang được xây dựng, chưa đưa vào sử dụng.

Tại khu vực trung tâm hiện hữu rộng 930ha có nhiều cao ốc, tòa nhà cao tầng và cũng là khu vực có giá trị sử dụng đất cao với tổng diện tích xây dựng hầm hơn 11ha. Hầu hết làm bãi giữ xe, chỉ có số ít tầng hầm sử dụng cho mục đích thương mại. Tại đây cũng có 4 dự án xây dựng bãi đậu xe ngầm (tại công viên Lê Văn Tám, sân khấu Trống Đồng, sân vận động Hoa Lư, sân bóng đá công viên Tao Đàn) nhưng các dự án này đều đang triển khai rất chậm do vướng nhiều thủ tục pháp lý và nhiều vấn đề phát sinh.

Phối cảnh dự án xây dựng bãi đậu xe ngầm Công viên Lê Văn Tám.

Đại diện Sở Quy hoạch Kiến trúc đánh giá, việc quản lý công trình ngầm còn chồng chéo, chưa chặt chẽ thống nhất, thiếu thông tin về cơ sở dữ liệu công trình ngầm, cơ sở để quản lý, cấp phép xây dựng công trình ngầm. Nếu không có quy hoạch quy chế quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị, thì việc xây dựng công trình ngầm sẽ dẫn đến tùy tiện, thiếu kiểm soát, gây ra nhiều bất cập.

TS. Lưu Đình Hiệp, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Thông tin Địa lý – Đại học Bách Khoa TP.HCM cho rằng, hiện nay dưới lòng đường thành phố có nhiều công trình hạ tầng từ cáp viễn thông, điện, nước… do nhiều cơ quan, đơn vị khác nhau quản lý. Vì vậy, việc lấy các dữ liệu, thông tin về các công trình ngầm rất khó. Tình trạng này đã kéo dài hàng chục năm nhưng không giải quyết được. Thậm chí khi đơn vị của ông đến liên hệ xin thông tin thì nhận được văn bản đóng dấu “mật” nên đơn vị quản lý từ chối cung cấp.

Kỹ sư Hà Ngọc Trường (Hội Cầu Đường Cảng TP.HCM) chia sẻ, năm 2012, lúc nhận nghiên cứu về “hố tử thần”, nhóm nghiên cứu của ông khảo sát thấy có 15 đơn vị quản lý các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm. Việc đi lấy thông tin về làm cơ sở nghiên cứu mất nhiều thời gian bởi có đơn vị không cung cấp. Ông dẫn chứng, có công trình nghiên cứu về địa chất của một tiến sĩ phải mất đến 9 tháng mới thu thập được thông tin. Rồi sau đó thông tin về các công trình ngầm lại không được cập nhật, dẫn đến việc khi đào xuống thì lại phát hiện công trình khác.

Tương tự, nguyên Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Nguyễn Văn Hiệp dẫn chứng, trước đây, thành phố cũng đồng ý cho việc xây dựng đường hầm ngầm kết nối hai tòa nhà ở Q.1 nhưng rồi không làm được bởi vướng đường ống nước ngầm. Nếu có thông tin về công trình ngầm thì sẽ dễ triển khai hơn.

Ga ngầm metro trong tương lai .

Nhiều ý kiến lo ngại, nếu không có cách quản lý, xây dựng dữ liệu chung về các công trình ngầm chung thì việc xây dựng các công trình sẽ phức tạp, khó khăn hơn. TS. Phan Hữu Duy Quốc (Tập đoàn xây dựng Shimizu – Nhật Bản) nói: “Không biết bên dưới lòng đất có công trình gì, nhiều lúc đào lên không biết công trình này của ai quản lý. Do đó, đây cũng là một trở ngại đối với các nhà đầu tư”.

Phó giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM Hoàng Tùng cho biết, dự kiến đến năm 2019, Sở này sẽ hoàn chỉnh quy hoạch phát triển không gian ngầm thành phố, với ưu tiên tập trung phát triển không gian ngầm khu trung tâm thành phố (vùng lõi 930ha) và Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Không gian ngầm khu trung tâm sẽ tập trung phát triển chạy dọc theo các tuyến metro đang được xây dựng. “Việc lập quy hoạch xây dựng không gian ngầm giúp mở thêm không gian cho phương tiện giao thông, các loại hình dịch vụ, thương mại nằm dưới lòng đất nhằm giảm áp lực kẹt xe, đồng thời đáp ứng tốc độ phát triển đô thị nhanh chóng như hiện nay”, đại diện Sở Quy hoạch Kiến trúc nêu thêm.

Theo Danviet