Phát huy vai trò người có uy tín ở Hà Giang

Trong những năm qua, tỉnh Hà Giang luôn quan tâm phát hiện, bồi dưỡng người có uy tín (NCUT) trong cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS).

Ông Hầu Phái Sính (ngoài cùng bên phải), là người có uy tín ở thôn Lùng Thàng, xã Sảng Tủng, huyện Đồng Văn, đến từng gia đình vận động đưa con em đến trường.

Qua đó, đội ngũ NCUT trên địa bàn tỉnh đã phát huy vai trò là cầu nối giữa cấp ủy, chính quyền với người dân, vận động người dân phát triển kinh tế – xã hội và giữ vững an ninh quốc phòng tại địa phương.

Cả thôn Lùng Thàng, xã Sảng Tủng, huyện ồng Văn có 40 hộ là dân tộc Mông và đều mang họ Hầu. Ông Hầu Phái Sính là người cao tuổi, lại là trưởng họ cho nên tiếng nói của ông được người dân trong thôn coi trọng và bầu ông là NCUT của thôn. Sắp vào năm học mới, ông Sính đến từng nhà để tuyên truyền, vận động các gia đình nhớ đưa con em đến trường sau những tháng nghỉ hè. Nhiều năm trở lại đây, thôn luôn đạt tỷ lệ 100% số trẻ trong độ tuổi đến trường, không xảy ra tình trạng học sinh bỏ học theo bố mẹ lên nương rẫy hay đi lao động ngoài tỉnh. Anh Hầu Sía Chứ, thôn Lùng Thàng, xã Sảng Tủng chia sẻ: “Gia đình tôi có hai con đang trong độ tuổi đến trường, một cháu học lớp 8, một cháu học lớp 3. Khi bác Sính đến nhà giải thích việc cho con em học cái chữ quan trọng như thế nào, tôi thấy hợp lý lắm, cho nên không cho con nghỉ học ở nhà giúp gia đình nữa mà động viên các con đến trường”.

Cũng tại xã Sảng Tủng, trước kia, việc ma chay, cưới hỏi vẫn còn nhiều hủ tục lạc hậu. Năm 2016, ảng ủy xã Sảng Tủng xây dựng, thực hiện đề án xóa bỏ hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang. ể thay đổi tập quán đã tồn tại nhiều đời trong cộng đồng dân tộc Mông, xã Sảng Tủng phải dựa vào tiếng nói, vai trò của đội ngũ NCUT. Chủ tịch UBND xã Sảng Tủng Vàng Mí Lía cho biết: “ối với đồng bào vùng cao, cán bộ tuyên truyền, vận động chưa chắc đã thông. Nhưng khi NCUT tuyên truyền, bà con sẽ nghe theo. Nhờ đó, các hủ tục lạc hậu dần không còn tồn tại trong đời sống người dân, bà con cùng nhau xây dựng nếp sống mới, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống giảm hẳn”.

Hà Giang là tỉnh miền núi, biên giới có 19 dân tộc, trong đó có hơn 87% số dân là đồng bào DTTS. Mỗi dân tộc có ngôn ngữ, tập quán riêng, sống quần tụ thành từng xóm, bản cho nên việc vận động, tuyên truyền người dân thực hiện phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, nhất là nhiệm vụ chính trị, giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương phải dựa vào NCUT trong cộng đồng. Xác định rõ điều đó, những năm qua, tỉnh Hà Giang luôn quan tâm đến công tác phát hiện, bồi dưỡng, động viên NCUT, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa có đông đồng bào DTTS sinh sống. Hiện nay, tỉnh có gần hai nghìn NCUT, chủ yếu là các già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, nghệ nhân dân gian, trí thức về hưu, người sản xuất giỏi… Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Hà Giang Hoàng ức Tiến cho biết: “Hằng năm, Ban Dân tộc tỉnh chủ động phối hợp với các ban, ngành chức năng, các địa phương tổ chức tập huấn kỹ năng tuyên truyền, vận động, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật, các chủ trương, đường lối của ảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho NCUT để họ nắm bắt, triển khai đến cộng đồng dân cư.

Ngoài ra, Ban Dân tộc còn tổ chức cho NCUT đi tham quan, học tập các mô hình về phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc ở các địa phương trong và ngoài tỉnh. Bên cạnh đó, tổ chức gặp mặt, biểu dương, khen thưởng, động viên NCUT phát huy vai trò, tiếng nói dân tộc của mình trong cộng đồng”. Từ sự quan tâm, bồi dưỡng của các ngành, các cấp, NCUT trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã phát huy vai trò là “cầu nối” giữa cấp ủy, chính quyền và nhân dân; là hạt nhân tiêu biểu, gương mẫu trong công tác tuyên truyền, vận động, triển khai, thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng. Trong đó, vai trò nổi bật nhất là bài trừ các hủ tục, tệ nạn xã hội; đấu tranh chống truyền đạo trái pháp luật; giữ gìn được nhiều giá trị bản sắc văn hóa dân tộc. Nhờ đó, trong mấy năm trở lại đây, tỉnh Hà Giang đã khôi phục và phát huy nhiều lễ hội văn hóa truyền thống như: Lễ hội nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn; Lễ cấp sắc của người Dao; Lễ cầu mưa của dân tộc Lô Lô; Lễ cúng thần rừng của người Nùng.

NCUT ở tỉnh Hà Giang còn có vai trò trong việc giữ gìn khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy tinh thần làm chủ của nhân dân, khai thác tiềm năng, thế mạnh của từng vùng để đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống cho đồng bào. ến nay đã xuất hiện nhiều gương điển hình NCUT làm kinh tế giỏi để bà con học tập, làm theo. Tiêu biểu như ông Làn ình Dưỡng, dân tộc Pà Thẻn, xã Hữu Sản, huyện Bắc Quang tích cực phát triển chăn nuôi theo mô hình trang trại với hơn 300 con gia súc, gia cầm, thu nhập hằng năm gần 200 triệu đồng. Ông Dưỡng đã giúp đỡ hàng chục hộ nghèo trong thôn có con giống chăn nuôi. Hay ông Phàn Quầy Và, xã Quảng Nguyên, huyện Xín Mần với mô hình phát triển chăn nuôi kết hợp trồng chè, mỗi năm thu nhập từ 300 đến 400 triệu đồng. Ông Và còn chủ động thu mua hàng trăm tấn chè búp tươi cho bà con để mang đi tiêu thụ ở các tỉnh khác…

Là tỉnh có đường biên giới dài, tiếp giáp với Trung Quốc, việc phát huy vai trò của NCUT trong việc giữ gìn an ninh, trật tự khu vực biên giới, bảo vệ đường biên, cột mốc luôn được coi trọng. ại tá Nông Thế Hanh, Phó Chính ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang cho biết: “NCUT tại các xã biên giới đã tích cực vận động nhân dân và tham gia tuần tra biên giới cùng với lực lượng biên phòng. ội ngũ này còn cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị liên quan đến an ninh trật tự ở cơ sở, đấu tranh với các biểu hiện sai trái, phát hiện các vụ việc liên quan như mua bán phụ nữ, vận chuyển hàng hóa qua biên giới trái phép… để thông báo cho các cơ quan chức năng tổ chức ngăn chặn”. Theo số liệu thống kê, từ năm 2016 đến 2018, NCUT tại tỉnh Hà Giang đã cung cấp cho các đơn vị biên phòng hơn 200 tin có giá trị liên quan đến an ninh, trật tự khu vực biên giới và truyền đạo trái phép.

Những đóng góp của NCUT trong đồng bào DTTS ở Hà Giang đã góp phần củng cố, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở ngày càng vững mạnh. Nhờ chú trọng phát huy vai trò của NCUT, những năm qua, tỉnh Hà Giang được đánh giá là địa phương có tình hình an ninh, trật tự xã hội ổn định, bản sắc văn hóa các dân tộc được bảo tồn và phát huy, các hủ tục lạc hậu đang dần được xóa bỏ, đời sống của đồng bào DTTS ngày càng được nâng lên.

BÀI VÀ ẢNH: KHÁNH TOÀN

Theo NDĐT