Phát hiện xác ướp không phải con người, lộ sự thật vùng đất huyền thoại

Hộp sọ của hai con khỉ đầu chó, được ướp xác cách đây hơn 3.000 năm có thể sẽ hé lộ vị trí của Punt – “vùng đất trù phú” trong truyền thuyết.

Các văn bản cổ đại cho rằng Punt ở đâu đó phía Nam và phía Đông của Ai Cập, một nơi có thể đến bằng cả đường bộ và đường biển.

Thật không may, khu vực rộng lớn xung quanh đều đáp ứng mô tả đó, trải dài từ Bán đảo Ả Rập đến Đông Bắc Somalia, Nam Sudan và Bắc Ethiopia hoặc Eritrea. Cho đến ngày nay, vị trí của Punt vẫn là một ẩn số lớn.

Nhà nhân chủng học Nathaniel Dominy từ Đại học Dartmouth ở New Hampshire nhận ra rằng có thể có một cách để thu hẹp vị trí của Punt: Thông qua việc phân tích xác ướp của hai con khỉ đầu chó, được ướp xác cách đây hơn 3.000 năm

Mặc dù thường bị các nhà sử học và khảo cổ học lãng quên, nhưng xác ướp khỉ đầu chó từ Ai Cập cổ đại được cho có thể là manh mối cuối cùng còn sót lại về vùng đất Punt đã mất từ lâu.

Vùng đất Punt là nơi trú ngụ lớn của khỉ và khỉ đầu chó Hamadryas, những con vật này được vận chuyển trở lại Ai Cập trên thuyền và đôi khi bằng đường bộ. Tuy nhiên việc buôn bán động vật cổ đại thường bị bỏ qua khi các nhà sử học thảo luận về vị trí bí ẩn của Punt.

Truy tìm nguồn gốc của nhiều xác ướp khỉ đầu chó được tìm thấy trong các ngôi đền và lăng mộ của Ai Cập cổ đại, các nhà nghiên cứu hiện cho rằng loài Hamadryas có nguồn gốc từ một khu vực trải dài Ethiopia, Eritrea, Djibouti và Somalia, Yemen, không nước nào trong số này có chung biên giới với Ai Cập.

Ai Cập bắt đầu trở thành trung tâm thương mại từ năm 6.000-3150 TCN (Tiền Đế chế), thiết lập các mối giao thương với nhiều vùng lãnh thổ và bước vào thời kỳ thịnh vượng nhất khi buôn bán với Punt vào khoảng 2498-2345 TCN (Đế chế thứ 5).

Tuy Punt chỉ như một huyền thoại, đó là địa điểm tồn tại hồi Tân Vương quốc (1570-1069 TCN). Kể từ đó về sau hai nước chính thức có quan hệ ngoại giao với nhau.

Các đời vua như Ramesses II và Ramesses III cũng đều đề cập tới Punt như “Vùng đất trù phú” hay “Đất Thánh”.

Từ lâu Punt đã là đất Thánh trong lịch sử Ai Cập, và các nguyên vật liệu lấy từ Punt được dùng trong những nghi lễ thờ cúng của họ, gồm da báo, vàng và trầm hương.