Phát hiện vụ phun trào núi lửa lớn nhất từ trước đến nay

Vụ phun trào lớn nhất từng được ghi nhận tại núi lửa Yellowstone đã được các nhà khoa học phát hiện cho thấy sự kiện diễn ra cách đây 8,7 triệu năm bao phủ một khu vực rộng lớn với thủy tinh núi lửa.

Vụ phun trào mà các nhà nghiên cứu gọi là vụ phun trào Grey’s Landing, lớn hơn khoảng 30% so với vụ phun trào từng giữ kỷ lục trước đó. Chất liệu từ các vụ phun trào bao phủ một diện tích khoảng hơn 14.000 km vuông.

Vụ phun trào núi lửa khủng khiếp Grey’s Landing cũng là một trong hai vụ phun trào mới được xác định tại Yellowstone. Vụ phun trào khác từng được ghi nhận là vụ phun trào McMullen Creek, diễn ra khoảng 9 triệu năm trước và lớn hơn hai lần phun trào lớn gần đây tại Yellowstone. Nó bao phủ một diện tích hơn hơn 7.000 km vuông.

Một nhóm các nhà nghiên cứu dẫn đầu bởi Thomas Knott, nhà nghiên cứu núi lửa tại Đại học Leicester của Vương quốc Anh, đang kiểm tra các núi lửa trước đây được cho là đã được tạo ra trong nhiều vụ phun trào nhỏ hơn.

Bằng cách kết hợp các kỹ thuật khác nhau để phân tích các loại đá, bao gồm các nghiên cứu về khoáng sản, dữ liệu từ tính liên quan, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các trầm tích thuộc về các khối khổng lồ của vật liệu núi lửa từ hai vụ phun trào siêu lớn chưa biết trước đây.

“Vụ phun trào Grey’s Landing đã bao phủ một khu vực có kích thước của New Jersey bằng thủy tinh núi lửa nóng bỏng. Các hạt sẽ làm nghẹt tầng bình lưu, mưa tro bụi trên toàn bộ nước Mỹ và dần dần bao phủ toàn cầu. Bất cứ thứ gì nằm trong khu vực này vào thời điểm phun trào sẽ bị bốc hơi. Đây là một trong năm vụ phun trào hàng đầu mọi thời đại”, Thomas Knott nói.

Thậm chí Thomas Knott còn cho rằng vụ phun trào có thể còn lớn hơn, nhưng nhóm nghiên cứu tạm thời xác định kích cỡ nêu trên vì họ chưa xác định được các bằng chứng cho thấy vụ phun trào đã lan rộng hơn nữa.

Các nhà nghiên cứu cho biết phát hiện này làm tăng số lượng các vụ phun trào núi lửa siêu lớn được biết đến từ điểm nóng Yellowstone. Vụ phun trào bùng nổ cuối cùng tại Yellowstone diễn ra vào khoảng 640.000 năm trước. Kể từ đó, có khoảng 80 vụ phun trào tương đối không có tác dụng đã diễn ra.

Các phát hiện mới nhất cho thấy sự hiểu biết của chúng ta về thời gian của các vụ phun trào siêu lớn của Yellowstone cần phải được sửa đổi và các điểm nóng có thể suy yếu dần. Việc phát hiện hai vụ phun trào cực lớn trong Thế Miocene, một kỷ nguyên tồn tại từ 23 đến 5,3 triệu năm trước, cho thấy tại thời điểm này Yellowstone đã tạo ra những vụ nổ lớn sau mỗi 500.000 năm.

Đã có hai vụ phun trào lớn tại điểm nóng Yellowstone trong ba triệu năm qua, khiến tốc độ các vụ siêu phun trào hiện nay cứ diễn ra sau khoảng 1,5 triệu năm.

“Đây là một sự suy giảm rất đáng kể. Kích thước, tần suất và nhiệt độ, vị trí của các siêu phun trào đã giảm theo thời gian. Các thông số này chỉ ra rằng hoạt động điểm nóng có thể suy yếu dần”, Knott nhấn mạnh.

Knott cho biết nhóm nghiên cứu hiện hy vọng sẽ hiểu rõ hơn về cách hệ thống đã phát triển theo thời gian và tại sao nó lại dữ dội hơn nhiều trong quá khứ so với ngày nay.

“Chúng tôi muốn tiếp tục đánh giá về quy mô, tầm cỡ và tác động toàn cầu của các vụ phun trào siêu lớn mới được phát hiện. Có những căn cứ về tro bụi gợi ý ở các khu vực trên toàn cầu có độ tuổi tương tự chưa được phân bổ cho một vụ phun trào cụ thể”, các nhà nghiên cứu cho biết thêm.