Phát hiện về hai hành tinh có cùng quỹ đạo

Kiều Anh06:20 25/07/2023

Các nhà thiên văn học đã sử dụng một kính thiên văn khổng lồ ở Chile phát hiện ra một ngôi sao có 2 hành tinh quay cùng quỹ đạo.

Cặp hành tinh này trước đó chỉ tồn tại trên lý thuyết nhưng đây là lần đầu tiên bằng chứng về chúng được tìm thấy, các nhà thiên văn học cho hay.

“Ai mà tưởng tượng được tồn tại hai hành tinh có cùng độ dài năm và điều kiện sống”, Olga Balsalobre-Ruza, nghiên cứu sinh tại Trung tâm Sinh học vũ trụ ở Madrid, Tây Ban Nha – chủ nhiệm nghiên cứu cho hay.

Hình ảnh hệ hành tinh PDS 70 được chụp từ Kính thiên văn ALMA. Ở trung tâm là một ngôi sao và quay quanh nó là 2 hành tinh

“Công việc của chúng tôi là bằng chứng đầu tiên cho thấy kiểu thế giới này có thể tồn tại”.

Hệ sao trên được gọi là PDS 70, nằm trong chòm sao Centaurus và cách Hệ Mặt trời 370 năm ánh sáng. Các hành tinh của nó – PDS 70b và PDS 70c có kích cỡ bằng sao Mộc và quay cùng một quỹ đạo quanh một ngôi sao trong hiện tượng kỳ lạ gọi là “các hành tinh Trojan”. Tuy nhiên, các nhà thiên văn học cũng phát hiện ra một đám bụi trong quỹ đạo của PDS 70b, có thể là các thành phần tạo nên một hành tinh mới.

Các nhà khoa học tin rằng, hình ảnh trực tiếp trên là bằng chứng mạnh mẽ nhất cho thấy 2 hành tinh có thể có cùng quỹ đạo.

Video đang HOT

“Cách đây 2 thập kỷ, chúng ta dự đoán rằng 2 hành tinh cùng khối lượng có thể có cùng quỹ đạo quanh ngôi sao của chúng, được gọi là các hành tinh Trojan hoặc các hành tinh cùng quỹ đạo. Lần đầu tiên chúng tôi phát hiện ra bằng chứng để chứng minh cho ý tưởng này”, nhà nghiên cứu Olga Balsalobre-Ruza nói

Trojan là các thiên thể đá có cùng quỹ đạo với các hành tinh. Hiện tượng này tương đối phổ biến trong Hệ Mặt trời, bao gồm hai tiểu hành tinh Trojan đồng hành cùng Trái Đất cũng như hơn 12.000 tiểu hành tinh Trojan tồn tại trong quỹ đạo sao Mộc khi nó quay quanh Mặt trời. Tàu vũ trụ Lucy của NASA được phóng vào tháng 10/2021 sẽ là tàu vũ trụ đầu tiên nghiên cứu cận cảnh các tiểu hành tinh chưa từng được nhìn thấy này.

Tuy nhiên, bằng chứng về các hành tinh Trojan ngoài Hệ Mặt trời tương đối ít.

“Chúng tồn tại trên lý thuyết nhưng chưa ai phát hiện ra chúng”, Jorge Lillo-Box, đồng tác giả nghiên cứu và là nhà nghiên cứu tại Trung tâm Sinh học Vũ trụ cho hay.

Phát hiện trên khiến các nhà nghiên cứu đặt câu hỏi các Trojan hình thành và tiến hóa như thế nào, cũng như có bao nhiêu Trojan tồn tại trong các hệ khác, Itziar De Gregorio-Monsalvo, đồng tác giả nghiên cứu và là người đứng đầu Văn phòng Khoa học ở Chile thuộc Đài Quan sát phía Nam châu Âu đặt câu hỏi.

Ngoại hành tinh PDS 70b được phát hiện vào năm 2018 có khối lượng bằng 3 lần sao Mộc và mất hơn 119 năm để hoàn thành quỹ đạo quanh ngôi sao của nó.

Trái đất có thể bị 'vây' bởi thiên thạch ngoài hệ Mặt trời

Một nghiên cứu mới đặt câu hỏi liệu hành tinh của chúng ta có thể thu hút những vị khách đá và băng từ bên ngoài hệ mặt trời hay không - và làm thế nào các nhà khoa học có thể phát hiện ra chúng.

Ngoài không gian có nhiều vật thể lạ

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra rằng các vật thể trôi nổi từ các hệ sao ngoài hệ Mặt trời, có thể bị hút bởi lực hấp dẫn của Trái đất và tồn tại trên quỹ đạo quanh hành tinh của chúng ta suốt hàng triệu năm. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới được công bố vào ngày 17.5, hầu hết các vật thể này có thể quá nhỏ để phát hiện bằng kính viễn vọng hiện tại.

Avi Loeb, giáo sư vật lý tại Đại học Harvard phân tích: "Các vật thể đi vào hệ Mặt trời, từ không gian giữa các vì sao bên ngoài có thể bị mắc kẹt vào các quỹ đạo xung quanh Mặt trời do di chuyển gần với hành tinh có lực hút lớn như sao Mộc. Chúng tôi điều tra khả năng một số trong số chúng bị "bắt" và trở thành Vật thể gần Trái đất (NEO)".

Những "kẻ xâm nhập từ các vì sao bên ngoài" này thường ở dạng những tảng đá băng khi bị hất ra khỏi hệ thống sao của chúng trước khi lạc tới hệ Mặt trời. Tuy nhiên, Loeb và các đồng nghiệp cũng không loại trừ khả năng các vật thể do người ngoài hành tinh chế tạo có thể đi vào hệ Mặt trời.

Những kẻ xâm nhập hệ Mặt trời là ai?

Những vị khách du hành giữa các vì sao đã được các nhà thiên văn học rất quan tâm kể từ năm 2017, khi "kẻ xâm nhập" đầu tiên — một tảng đá hình điếu xì gà có tên Oumuamua được phát hiện ở sát chúng ta.

Oumuamua dài 400 mét, hình dạng thuôn với chiều dài gấp khoảng 10 lần chiều rộng, khiến nó khác biệt với bất kỳ tiểu hành tinh hoặc sao chổi nào có nguồn gốc từ hệ Mặt trời mà chúng ta từng biết. Sau khi quan sát kỹ hơn tảng đá có hình giống mũi lao, các nhà khoa học kết luận rằng nó đã lang thang trong thiên hà của chúng ta, không liên kết với bất kỳ hệ sao nào trong hàng trăm triệu năm trước khi tình cờ lạc trôi vào hệ Mặt trời.

Một cuộc tìm kiếm mới về các vật thể trong không gian giữa các vì sao lại bùng lên khi xuất hiện vật thể thứ hai không lâu sau đó. Sao chổi Borisov - một quả cầu băng và bụi có kích thước bằng tháp Eiffel từ bên ngoài hệ Mặt trời được phát hiện vào năm 2019.

Cả Oumuamua và Borisov đều không bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn với Mặt trời, có nghĩa là cả hai vật thể này cuối cùng sẽ rời khỏi hệ mặt trời một cách thất thường như khi chúng bước vào đó. Vật thể hình điếu xì gà lúc này đã chạy ra ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương. Trong bài báo cáo mới, các tác giả nghiên cứu đã điều tra xem liệu các vật thể từ không gian liên sao có thể bị hấp dẫn bởi lực hấp dẫn của Mặt trời hay thậm chí là các hành tinh hay không. Nếu có bị tác động thì buộc các vật thể từ không gian liên sao đó phải bị nhốt lại trong hệ Mặt trời.

Những kẻ bị Trái đất thu hút

Những nỗ lực trước đây để nghiên cứu ý tưởng này đã tập trung vào khả năng thu hút vật thể của Mặt trời và sao Mộc vì đây là 2 thiên thể lớn nhất hệ Mặt trời. Đối với nghiên cứu mới, các nhà khoa học bắt đầu điều tra xem liệu Trái đất cũng có thể bắt giữ các vật thể từ không gian liên sao và giữ chúng dưới dạng NEO hay không.

Sử dụng các mô phỏng số, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng Trái đất có thể định kỳ bắt giữ các vật thể từ không gian giữa các vì sao trên quỹ đạo của mình. Tuy nhiên, hiệu ứng này nhỏ hơn so với hiệu ứng của sao Mộc khoảng một nghìn lần do khối lượng Trái đất nhỏ hơn sao Mộc 300 lần và Trái đất có địa chỉ "khó tìm" hơn.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng bất kỳ vật thể nào bị hấp dẫn bởi lực hấp dẫn của Trái đất sẽ không ổn định và sẽ chỉ duy trì quỹ đạo quanh hành tinh của chúng ta trong một thời gian ngắn hơn so với các NEO hiện được biết đến. Bởi lẽ, những vật thể này sẽ bị xáo trộn quỹ đạo do tương tác với các hành tinh khác hoặc với Mặt trời. Cuối cùng, chúng sẽ bị ném ra khỏi hệ Mặt trời giống như chúng đã bị ném ra khỏi các hệ sao từng tá túc trước đây.

Loeb giải thích rằng, mặc dù nhóm không đưa ra giả thuyết rằng hiện có các vật thể quay quanh Trái đất đến từ môi trường liên sao, nhưng các nhà thiên văn học nên tiếp tục kiểm tra khả năng này. Nghiên cứu các vật thể xung quanh Trái đất có nguồn gốc từ các vì sao khác, có thể tiết lộ những hiểu biết mới về sự hình thành của các hệ sao xa xôi. Tuy nhiên, Loeb nói thêm, có thể có một khả năng nhỏ là cuộc điều tra những vị khách này có thể tiết lộ điều gì đó thậm chí còn phi thường hơn.

Loeb cho biết: "Các vật thể đến từ không gian giữa các vì sao có nguồn gốc từ bên ngoài hệ Mặt trời và có khả năng có nguồn gốc từ công nghệ, tương tự như năm tàu thăm dò giữa các vì sao mà nhân loại đã phóng đi: Voyager 1 và 2, Pioneer 10 và 11, và New Horizons (trong số năm tàu này, chỉ có Voyager 1 và 2 đã rời khỏi hệ Mặt trời). Nếu các vật thể từ ngoài hệ Mặt trời đến hành tinh chúng ta, có nguồn gốc nhân tạo... thì chúng có thể cho ta biết về các nền văn minh ngoài Trái đất".

Hình ảnh đầu tiên về tiểu hành tinh Trojan cách Trái Đất 530 triệu năm Từ ngày 25-27/3 vừa qua, tàu thăm dò Lucy đã sử dụng L'LORRI - thiết bị chụp ảnh có độ phân giải cao nhất của tàu này, để ghi lại những hình ảnh đầu tiên của 4 tiểu hành tinh Trojan của Sao Mộc. Ảnh minh họa. (Nguồn: NASA) Tàu thăm dò Lucy của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA)...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Con gái vừa về làm dâu tỷ phú, gia đình và hàng xóm Á hậu Phương Nhi tranh thủ làm 1 việc gây chú ý03:50

Khung hình quyền lực: Vợ chồng tỷ phú Phạm Nhật Vượng đón Á hậu Phương Nhi về làm dâu, biểu cảm gây chú ý00:54

Lễ ăn hỏi của Á hậu Phương Nhi và con trai tỷ phú: Quy định nghiêm ngặt, giới hạn khách mời cực gắt00:59

Mẹ Phương Nhi chiếm spotlight, không giấu được biểu cảm khi con gái về nhà chồng tỷ phú00:21

CLIP: Trọn vẹn khoảnh khắc gia đình tỷ phú Phạm Nhật Vượng đón con dâu từ Thanh Hóa về Hà Nội00:44

Thiếu gia Vingroup mang sính lễ hỏi cưới Á hậu Phương Nhi khủng cỡ nào?00:45

Ảnh nét căng bên trong lễ ăn hỏi của Á hậu Phương Nhi: Thiếu gia Vingroup chiều vợ ra mặt, 1 chi tiết để lộ mối quan hệ với bố mẹ chồng03:50

Thanh niên đi Mazda tát túi bụi nhân viên cây xăng ở Nghệ An: Hé lộ nguồn cơn02:08

Lễ ăn hỏi Á hậu Phương Nhi và thiếu gia Vingroup: Cô dâu chính thức lộ diện, visual sáng sớm gây sốt00:59

MV Tết của Đen quá hot: Đạt Top 1 Trending sau hơn 1 ngày, kéo dài chuỗi kỷ lục suốt 6 năm!05:15

Diễn viên Hoàng Kim Ngọc: 'Tôi nghi chồng chạy vai để gián tiếp cho vợ ăn đấm'02:01

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điểm tên những loài chim cắt nổi tiếng trên thế giới

07:49:50 17/01/2025

Các loài họ Cắt (Falconidae) gồm những loài chim kích cỡ không lớn nhưng có tốc độ và kỹ năng săn mồi vô địch trong thế giới loài chim

Bức ảnh gây choáng: Hàng trăm triệu người chen chúc tắm rửa, uống nước từ một dòng sông

13:48:02 15/01/2025

Hàng triệu tín đồ Hindu đang tắm mình trong dòng nước thiêng khi lễ hội tôn giáo lớn nhất thế giới chính thức bắt đầu tại bang Uttar Pradesh, miền Bắc Ấn Độ.

Giải mã hiện tượng lạ: Vì sao cơm không thể nấu chín ở độ cao 5.000 m?

13:46:22 15/01/2025

Việc nấu cơm trên đỉnh núi cao, đặc biệt ở độ cao 5.000 m, gặp phải một thách thức lớn do áp suất không khí thấp. Ở mực nước biển, áp suất khí quyển là khoảng 1 atm (101.325 Pa),

Bí ẩn cuộc đời và cái chết của những ngôi sao khổng lồ trong vũ trụ

08:36:36 15/01/2025

Trải qua sự kiện siêu tân tinh là một trong những cách mà một ngôi sao kết thúc cuộc đời của nó, nhưng trên thực tế vẫn có những cách khác để một ngôi sao kết thúc cuộc đời của mình.

Vì sao bạch tuộc bị mù màu nhưng lại là bậc thầy về ngụy trang, thay đổi màu sắc cơ thể?

08:29:20 15/01/2025

Bạch tuộc không chỉ là một sinh vật thông minh mà còn sở hữu những khả năng độc đáo vượt xa hiểu biết của con người.

Người đàn ông sốc khi nhận hóa đơn tiền điện hơn 618 tỷ đồng

08:27:58 15/01/2025

ẤN ĐỘ - Người đàn ông đã bị sốc khi nhận được hóa đơn tiền điện lên tới hơn 2,1 tỷ Rupee (hơn 618 tỷ đồng) cho tháng 12/2024.

Nhà khoa học cho rằng hậu duệ tiếp quản Trái Đất từ con người đang nằm trong thực đơn nhà hàng hải sản

10:03:02 14/01/2025

Tuyệt chủng là một lẽ tự nhiên và vẫn đang diễn ra trên Trái Đất, ngay từ khi sự sống bắt đầu hình thành. Nhìn vào những hóa thạch còn sót lại từ thuở ban sơ đến nay, các nhà khoa học đã ghi nhận tổng cộng 5 cuộc đại tuyệt chủng lớn tro...

Loại gỗ có màu đen đắt đỏ nhất thế giới đang bị 'đe dọa': Giá hơn 2 tỷ 1 tấm, có khả năng chống cháy

09:09:52 14/01/2025

Đây là 1 trong những loại gỗ có giá đắt đỏ nhất trên thế giới, cứng nhất, dày đặc nhất máy móc cũng khó phá hỏng, là loài cây có khả năng chống cháy có giá hơn 300 triệu đồng/m3, 60 năm mới 1 cây trưởng thành.

Gỗ quý hiếm của Việt Nam có tên trong Sách Đỏ giá 250 triệu/m2, được đồn chữa được bệnh ung thư

00:42:34 14/01/2025

Vì tin đồn chữa được bệnh ung thư mà loại gỗ quý hiếm này suýt bị đẩy đến mức tuyệt chủng. Đó là gỗ thủy tùng hay còn gọi là cây thông nước, có tên khoa học là Glyptostrobus pensilis, là loại thực vật duy nhất còn tồn tại thuộc chi Glyp...

Phát hiện kho báu quý giá tại công trường xây dựng

00:42:29 14/01/2025

Các nhà khảo cổ học ở Anh đã khai quật được một kho báu gồm 321 đồng bạc còn nguyên vẹn tại công trường xây dựng một nhà máy điện hạt nhân.

Người đàn ông bị 'sinh vật bí ẩn' tấn công kéo xuống nước khi đi bơi ở biển

00:42:21 14/01/2025

Trong lúc đang bơi một cách thư giãn trên biển người mẫu Federico Cola đã bất ngờ bị kéo xuống nước bởi một lực mạnh từ một sinh vật bí ẩn .

Phát hiện cấu trúc 9.000 năm tuổi, cổ hơn Stonehenge dưới đáy hồ Michigan

20:52:15 13/01/2025

Tiến sĩ Mark Holley, giáo sư khảo cổ học dưới nước của Đại học Tây Bắc Michigan, đã công bố khám phá về một cấu trúc cổ xưa bên dưới Vịnh Grand Traverse thuộc hồ Michigan (Mỹ), theo trang The Brighter Side of News hôm 11.1.