Phát hiện ung thư tuyến giáp qua khám sức khỏe định kỳ
Thăm khám sức khỏe định kỳ theo chế độ công ty tại Phòng khám Đa khoa Medlatec Gò Vấp, nam bệnh nhân N.M.T (26 tuổ.i, ở TP.HCM) nhận kết quả ung thư tuyến giáp thể nhú giai đoạn I.
Ảnh minh họa
Được biết, bệnh nhân không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào và chưa từng siêu âm tuyến giáp trước đó. Ngoài ra, gia đình không ghi nhận tiề.n sử có người thân mắc bệnh.
Theo đó, kết quả siêu âm tuyến giáp của bệnh nhân phát hiện nhân thùy trái kích thước 6×8mm, bờ không đều, trục dọc, vi vôi hóa; kèm hạch to vùng cổ bên trái kích thước 22×12mm.
Nhận thấy bất thường, bác sỹ chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm xét nghiệm FT3, FT4, TSH đán.h giá chức năng tuyến giáp, kết quả chưa phát hiện bất thường.
Đồng thời, bác sỹ tiến hành dùng phương pháp chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) nhân giáp và hạch cổ để làm rõ chẩn đoán.
Kết quả từ xét nghiệm giải phẫu bệnh, kết luận ung thư biểu mô tuyến giáp thể nhú thùy trái, hạch cổ chỉ là hạch viêm. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cắt thùy trái và eo tuyến giáp; tiên lượng nguy cơ tái phát, di căn sau mổ rất thấp.
BSCKI.Nguyễn Thị Mỹ Lệ, chuyên khoa Nội, Phòng khám Đa khoa Medlatec Gò Vấp cho hay, ung thư tuyến giáp thể nhú có tiên lượng rất tốt, tỷ lệ sống cao>98%, đồng thời bệnh nhân được phát hiện ở giai đoạn sớm là điều kiện thuận lợi để điều trị thành công, giảm thiểu tối đa nguy cơ tái phát.
Theo thống kê của Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) năm 2022, trên thế giới có khoảng 821.214 ca mắc mới và 47.507 ca t.ử von.g do ung thư tuyến giáp.
Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp đứng thứ 6 trong những loại ung thư thường gặp, với 6.122 ca mắc mới, 858 ca t.ử von.g mỗi năm.
Tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp ở nữ cao gấp 3 lần nam giới, tuy nhiên, không có nghĩa rằng nam giới có thể chủ quan với căn bệnh này.
Ở nam, bệnh có xu hướng tiến triển nhanh, dễ di căn hạch, phổi, xương, não… và nguy cơ tái phát cao. Đáng lưu ý, phần lớn nam giới phát hiện ung thư tuyến giáp ở giai đoạn trễ, tiên lượng xấu nếu không điều trị kịp thời.
Video đang HOT
BSCKI. Nguyễn Thị Mỹ Lệ cho biết, ung thư tuyến giáp, đặc biệt thể nhú ở người trẻ, thường có tiên lượng rất khả quan, tỷ lệ điều trị thành công cao. Nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng phương pháp, tỷ lệ sống sau 10 năm có thể đạt 98% và sau 20 năm là 90%.
Ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm thường không có triệu chứng, được phát hiện tình cờ thông qua siêu âm tuyến giáp định kỳ.
Ở giai đoạn muộn hơn, triệu chứng thường gặp có thể kể đến như xuất hiện khối u vùng cổ di động theo nhịp nuốt, sưng đau, khàn tiếng, khó thở, nuốt vướng, hay nổi hạch cổ.
Bác sỹ khuyến cáo, mặc dù là căn bệnh phổ biến ở nữ giới, nhưng nam giới không nên chủ quan với bệnh lý ác tính này, cần siêu âm tuyến giáp định kỳ để sàng lọc bệnh.
Guồng quay của cuộc sống hiện đại đôi khi khiến người dân bỏ qua thói quen thăm khám sức khỏe định kỳ. Thế nhưng đây lại là chìa khóa duy nhất giúp người dân có thể phát hiện các bệnh lý đang âm thầm tồn tại trong cơ thể ngay từ khi chưa có triệu chứng.
Các chuyên gia đầu ngành đều đưa ra khuyến cáo, người dân nên có thói quen tầm soát sức khỏe định kỳ 1-2 năm/lần để bảo vệ sức khỏe, phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn và có kế hoạch điều trị kịp thời.
Ngoài ra, tùy theo độ tuổ.i, môi trường làm việc, tiề.n sử sức khỏe của bản thân và gia đình, bác sỹ sẽ có hướng dẫn chuyên biệt về tần suất thăm khám định kỳ.
Ho ra má.u cảnh giác với sán lá phổi
Sán lá phổi là một bệnh nhiễ.m trùn.g do ký sinh trùng sán lá gây ra. Người bệnh mắc bệnh sán lá phổi thường ho ra má.u, đau ngực...
nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến viêm phổi, tràn dịch màng phổi...
Sán lá phổi là loài ký sinh trùng có thể gây bệnh ở bất cứ bộ phận nào trong cơ thể như: Phổi, não, tủy sống, cơ ngực, tổ chức dưới da, lách, ổ bụng, màng ngoài tim, cơ tim, trung thất, tử cung, ống dẫn trứng, buồng trứng, tin.h hoà.n, niệu quản,... nơi ký sinh chủ yếu là tại phổi.
Sán lá phổi có ở những thực phẩm nào?
Bệnh sán lá phổi do loài sán lá thuộc giống Paragonimus gây nên. Ở Việt Nam bệnh thường gặp rải rác ở các vùng miền núi: Lai Châu, Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, Lạng Sơn...
Chu trình phát triển của sán lá phổi là sán trưởng thành ký sinh và đẻ trứng trong các phế nang của phổi. Trứng theo đờm xuống họng, rồi vào đường tiêu hóa khi bệnh nhân nuốt, sau đó được đào thải theo phân ra ngoài. Trong môi trường nước trứng nở thành ấu trùng, phát triển thành ấu trùng lông.
Ấu trùng chui vào ốc Bulimus phát triển thành ấu trùng đuôi. Ấu trùng đuôi rời ốc sống tự do trong nước sau đó xâm nhập vào loài giáp xác như tôm, cua đồng... Chúng cư ngụ trong loài giáp xác tạo thành nang trùng, là mầm bệnh gây nhiễm. Nếu người hoặc động vật ăn phải loài giáp xác bị nhiễm sán lá phổi, chưa được nấu chín như các món cua nước, tôm nướng, mắm cua đồng sẽ bị nhiễm bệnh.
Trong cơ thể người, ấu trùng theo đường tiêu hóa xuống dạ dày, đến ruột; rồi xuyên thành ruột vào ổ bụng. Sau đó ấu trùng xuyên qua cơ hoành vào phổi, cư ngụ ở các phế nang gây bệnh.
Ký sinh trùng sán lá thuộc chi Paragonimus gây bệnh sán lá phổi.
Ngoài phổi, ấu trùng có thể ký sinh ở màng phổi, phúc mạc, gan, não, có thể gây thương tổn hoại tử, với các triệu chứng lâm sàng như ổ áp xe. Bệnh xảy ra ở người, không tự khỏi nếu không được chẩn đoán và điều trị đặc hiệu. Sán lá phổi có tuổ.i thọ trung bình 10 - 15 năm.
Ho ra má.u tái diễn là triệu chứng hay gặp nhất
Giai đoạn sớm của nhiễm sán lá phổi, tính từ khi nhiễm cho đến khi sán đẻ trứng đầu tiên, trung bình từ 2-20 ngày, có thể kéo dài đến 2 tháng.
Trong thời gian ấu trùng di trú trong khoang phúc mạc, một số bệnh nhân thấy đau bụng hay đau thượng vị, thậm chí có thể có tiêu chảy. Khi ấu trùng xuyên qua cơ hoành và di trú trong khoang màng phổi, có thể có đau ngực kiểu màng phổi (thường là hai bên).
Khi ấu trùng di trú trong nhu mô phổi tăng cao, bệnh nhân thường có biểu hiện giống như hội chứng Loeffler: Ho khan, đau ngực và khó chịu. Các triệu chứng ít gặp hơn bao gồm sốt nhẹ và đờm có chút má.u.
Giai đoạn muộn khi nhiễm sán lá phổi là thời gian sán trưởng thành sống ở phổi. Giai đoạn này có thể kéo dài tới mười năm trước khi sán chế.t dần. Người bệnh có biểu hiện rõ ràng như: Ho ra má.u tái diễn là triệu chứng hay gặp nhất trong giai đoạn này. Điển hình thì chất đờm có màu sô-cô-la, bao gồm hỗn hợp má.u, tế bào viêm và trứng sán phóng ra khi nang bao quanh sán trưởng thành vỡ vào tiểu phế quản.
Bệnh nhân có thể khó chịu nhưng nói chung không sốt. Người gầy sút, kém ăn... và ho má.u tái diễn các lần sau nếu không được điều trị.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, tràn dịch màng phổi, thậm chí là tổn thương não nếu sán di chuyển đến hệ thần kinh trung ương.
Chẩn đoán sán lá phổi
Sau khi có các biểu hiện nghi ngờ, các bác sĩ sẽ chỉ định làm xét nghiệm như:
Soi tươi: đờm, phân, dịch màng phổi tìm trứng sán lá phổi.
Xét nghiệm công thức má.u có thể có tăng bạch cầu ái toan.
Xét nghiệm miễn dịch: ELISA sán lá phổi ( ).
Xquang ngực: Có nốt mờ, đám mờ, có hình hang nhỏ và chủ yếu ở vùng thấp (nếu sán ở trong phổi) hoặc hình ảnh tràn dịch màng phổi (nếu sán ở trong màng phổi).
Chụp CT ngực: Dùng trong chẩn đoán phân biệt với một số trường hợp ho ra má.u khác như ung thư phổi, giãn phế quản, lao phổi...
Siêu âm ổ bụng: Tìm tổn thương sán lá phổi lạc chỗ.
Lời khuyên thầy thuố.c
Gỏi tôm, món ăn dễ gây bệnh sán lá phổi.
Như vậy, có thể nói nguyên nhân mắc bệnh sán lá phổi là do thói quen sinh hoạt ở một số địa phương hay ăn món tôm, cua sống (ăn gỏi hoặc nướng chưa chín).
Vì vậy, để phòng bệnh sán lá phổi cần lưu ý:
Không ăn cua hoặc tôm chưa nấu chín cần. Ăn chín, uống sôi.
Cần phát hiện sớm các trường hợp người bệnh sán lá phổi, điều trị dứt điểm nhằm hạn chế nguy cơ lây truyền bệnh.
Chú ý tới chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh.
Vệ sinh tay và các dụng cụ chế biến thức ăn một cách sạch sẽ, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với các loại tôm, cua, cá sống.
Cảnh báo ung thư tuyến giáp trẻ hóa 21 tuổ.i, lần đầu đi khám sức khỏe tổng quát, dù không có các triệu chứng nhưng được bác sĩ phát hiện mắc ung thư tuyến giáp. Ung thư tuyến giáp phổ biến ở Việt Nam N.T.P. (21 tuổ.i, Đồng Nai) lần đầu tiên đi khám sức khỏe tổng quát ở bệnh viện phát hiện tuyến giáp có 1 nhân giáp kích thước...