Phát hiện những vật thể lạ ở trung tâm Dải Ngân hà

Hạo Nhiên13:51 25/06/2023

Các nhà thiên văn học đã tìm thấy 6 vật thể xoay quanh siêu hố đen Sagittarius A* ở trung tâm Dải Ngân hà, với bề ngoài và đặc điểm không hề giống với bất kỳ thứ gì trước đó.

Mô phỏng về các vật thể G xung quanh siêu hố đen. Ảnh UCLA

Giới thiên văn học đặt tên cho những vật thể “quái đản” này là G.

Hai vật thể ban đầu, gồm G1 và G2, lần đầu tiên lọt vào tầm quan sát của các nhà thiên văn học cách đây gần 2 thập niên. Bộ đôi này có quỹ đạo và tính chất kỳ lạ. Sau thời gian dài quan sát, các nhà nghiên cứu phát hiện chúng nhiều khả năng là những đám mây khí khổng lồ, trải rộng khoảng 100 đơn vị thiên văn (khoảng cách từ mặt trời đến trái đất được tính là một đơn vị thiên văn). Phạm vi của các đám mây khí gần chạm đến miệng hố đen.

Tuy nhiên, G1 và G2 lại không hành xử như các đám mây khí, mà lại giống các ngôi sao hơn, theo nhà vật lý và thiên văn học Andrea Ghez của Đại học California ở Los Angeles (UCLA) giải thích vào năm 2020, theo trang Science Alert hôm 24.6.

Video đang HOT

Chuyên gia Ghez và đồng sự đã nghiên cứu trung tâm Dải Ngân hà trong hơn 20 năm. Dựa trên dữ liệu này, đội ngũ nhà thiên văn học dẫn đầu là chuyên gia Anna Ciurlo của UCLA phát hiện thêm 4 vật thể tương tự, lần lượt là G3, G4, G5 và G6.

Nhóm 4 vật thể vừa được xác định đang di chuyển trên quỹ đạo khác với G1 và G2. Cùng nhau, các vật thể G có quỹ đạo kéo dài từ 170 đến 1.600 năm, theo báo cáo trên chuyên san Nature.

Đến nay, vẫn chưa rõ chúng là gì, và tại sao có thể tồn tại ở vùng phụ cận của siêu hố đen Sagittarius A* mà không bị “con quái vật” này nuốt chửng.

Hành tinh lùn Haumea - vật thể lạ trong Hệ Mặt trời

Haumea là một hành tinh lùn nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương. Nó được phát hiện vào năm 2004 bởi một nhóm do Mike Brown của Caltech đứng đầu tại Đài quan sát Palomar ở Hoa Kỳ và gây tranh cãi cho tới tận ngày nay.

Vẫn có một cuộc tranh luận gay gắt về việc liệu Sao Diêm Vương có nên là một hành tinh hay không. Khi hỏi các nhà thiên văn học, câu trả lời điển hình của họ sẽ là - nếu Sao Diêm Vương là một hành tinh, thì có rất nhiều thiên thể khác trong Hệ Mặt Trời cũng nên được coi là một hành tinh. Một trong số đó là Haumea, một tảng đá ít được khám phá ở vành đai Kuiper, là một trong những vật thể lớn kỳ lạ nhất hiện có trong Hệ Mặt Trời. Ở thời điểm hiện tại, vẫn một nhóm từ NASA đã và đang tiến hành nghiên cứu về sự kỳ lạ của Haumea.

Có 5 hành tinh lùn được công nhận chính thức trong hệ Mặt Trời của chúng ta, chúng là : Ceres, Diêm Vương Tinh (Pluto), Haumea, Makemake và Eris. Ngoại trừ Ceres nằm trong vành đai tiểu hành tinh, các hành tinh lùn khác đều được tìm thấy ở bên ngoài vành đai. Jose Luis Ortiz, nhà thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Andalusia, Tây Ban Nha, và các cộng sự phát hiện một vành đai lớn xung quanh hành tinh lùn Haumea nằm bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương. Haumea mất khoảng 284 năm để thực hiện một vòng quỹ đạo quanh Mặt Trời, theo Science Alert.

Vì Haumea ở rất xa Trái Đất, nên rất khó và cũng có rất ít dữ liệu về vật thể kỳ dị này. Các tàu thăm dò của con người chưa bao giờ đến thăm được vật thể này, một phần vì nó quá nhỏ và xa để có thể đo chính xác bằng kính thiên văn trên Trái Đất. Vì vậy, các nhà nghiên cứu thường quan tâm và nghiên cứu đến nó nhờ vào công cụ yêu thích của hầu hết các nhà vật lý thiên văn - mô hình máy tính.

Tuy nhiên, các mô hình máy tính cần một lượng nhất định dữ liệu đầu vào để đưa ra dự đoán và cho mới nay, chúng ta mới chỉ phát hiện được một vài điều về Haumea. Một là nó quay nhanh như thế nào - một ngày chỉ kéo dài bốn giờ trên bề mặt của nó, ngắn hơn nhiều so với ngày của bất kỳ vật thể có kích thước tương tự nào trong Hệ Mặt Trời. Ngoài ra, nó hình dáng "chẳng giống ai", trông hơi giống một quả bóng bầu dục, thay vì giống hình cầu mà hầu hết các vật thể cùng kích thước đều có.

Vành đai của Haumea có chiều rộng khoảng 70 km và bán kính 2.287 km. Các phần tử nhỏ trên vành đai hoàn thành một vòng quay khi hành tinh lùn này tự quay được ba vòng quanh trục. Haumea có hình dạng ellipsoid kéo dài khá bất thường. Kích thước của nó theo ba trục trong không gian lần lượt là 2.322 km1.704 km1.138 km. Nhóm nghiên cứu không phát hiện thấy dấu hiệu của khí quyển trên Haumea.

Tiến sĩ Noviello - tác giả chính của nghiên cứu cho biết, vật thể này cũng có một số "người anh em" - những vật thể nhỏ trông giống như băng nước trôi theo quỹ đạo tương tự xung quanh vật thể chính - nó giống như Mặt Trăng, nhưng nó không được coi là như vậy. Vì vậy, để hiểu được những điều kỳ lạ về vật thể này, các nhà nghiên cứu đã phải quay ngược thời gian, nghiên cứu về lịch sử của vật thể này - và tất nhiên là đưa ra một số ước tính.

Đó là một quá trình gồm hai bước. Đầu tiên, Jessica Noviello, hiện là nhà nghiên cứu postdoc tại Trung tâm Chuyến bay Không gian Goddard của NASA, đã phát triển một mô hình chỉ yêu cầu ba đầu vào riêng biệt - kích thước, khối lượng và tốc độ quay của Haumea. Kết quả đầu ra của mô hình đầu tiên đó sẽ cho ra những thông tin như kích thước và mật độ của lõi vật thể, sau đó được đưa vào một mô hình khác được sử dụng làm cơ sở lặp lại để tìm ra quy trình hình thành, phản ánh Haumea trông như thế nào bây giờ.

Việc đưa ra những thay đổi nhỏ đối với các thông số đầu vào của mô phỏng cuối cùng sẽ dẫn đến một tập hợp các kết quả mong đợi, có thể được so sánh với thực tế đo được. Nhưng nó cũng nêu bật một vài điều thú vị có thể xảy ra khi Haumea được hình thành.

Đầu tiên, nó có khả năng bị một vật thể khổng lồ đập vào trong giai đoan đầu hình thành. Do đó, quan tính đã khiến cho vận tốc quay của nó tăng đột biến. Đồng thời cú va chạm có thể khiến các bộ phận của Haumea văng ra, tạo thành những quả bóng băng nhỏ mà giờ đây được gọi là "người anh em" của nó.

Việc tạo ra những quả bóng băng nhỏ bé đó đòi hỏi một quá trình thứ hai, mất nhiều thời gian hơn, nhưng được cho là có tác động lớn. Sự quay nhanh khiến những tảng đá dày đặc hơn trượt xuống lõi của hành tinh lùn, và những tảng đá đó bắt di chuyển vị trí. Vì chúng, giống như tất cả các loại đá khác bên ngoài vũ trụ, đều có tính phóng xạ, do đó chúng bắt đầu làm tan chảy lớp băng nước đang đông lại trên lớp vỏ bên ngoài của Haumea.

Một phần nước sau đó tràn vào lõi, tạo ra một chất giống như đất sét, lực hướng tâm nhanh sau đó đã tạo ra hình dạng thuôn dài của vật thể mà chúng ta thấy ngày nay. Ngoài ra, một số quả cầu băng mất bám vào thiên thể chính và vỡ ra để tạo thành các thiên thể băng giá nhỏ hơn vẫn quay cùng quỹ đạo với hành tinh lùn mẹ.

Tại thời điểm này, tất cả các kết quả này đều đến từ những mô hình mô phỏng, nhưng chúng có ý nghĩa cả trên quan điểm logic và khoa học. Tuy nhiên, vẫn sẽ mất một thời gian trước khi chúng ta thu thập thêm bất kỳ dữ liệu cụ thể nào về Haumea hoặc những người anh em họ vành đai Kuiper của nó. Cho đến lúc đó, các nhà vật lý thiên văn sẽ phải hài lòng với những kết quả đến từ nghiên cứu như của Tiến sĩ Noviello và nhóm của bà đã được xuất bản gần đây trên Tạp chí Khoa học Hành tinh.

Bất ngờ trước các cấu trúc bí ẩn được phát hiện trong Dải Ngân hà Một nhóm các nhà vật lý thiên văn đã phát hiện ra hàng trăm cấu trúc bí ẩn ở trung tâm Dải Ngân hà. Cấu trúc này, bao gồm hàng trăm sợi phát sáng với các chiều hướng khác nhau, có thể có nguồn gốc từ cách đây một vài triệu năm khi Sagittarius A* - hố đen siêu nặng ở trung tâm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Kinh hoàng clip nam thanh niên vác dao, đuổi chém 2 cô gái đi xe máy ở Đồng Nai00:59

Vợ Anh Đức nhăn mặt nhất quyết không chịu lên thảm đỏ, nguyên nhân đằng sau khiến netizen bùng tranh cãi00:26

Gặp "người hùng" kéo hơn 10 người băng qua ban công, thoát nạn trong đám cháy dữ dội tại TP.HCM: "Bản năng thì mình làm vậy"02:11

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Hành động lạ của cụ bà 95 tuổi được cắt ra từ camera giám sát khiến 2,5 triệu người xem đi xem lại00:16

Nóng: Diệp Lâm Anh và chồng cũ bị bắt cận cảnh tái hợp sượng trân, nhưng biểu cảm của 2 người đẹp bên cạnh mới là thú vị!00:42

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

1,4 triệu người choáng ngợp với căn biệt thự trang trí Giáng sinh khác lạ ở TP.HCM, zoom kỹ bỗng hoảng hồn vì 1 chi tiết00:48

Phản hồi phía Diệp Lâm Anh về màn tái ngộ chồng cũ gây "chấn động" MXH00:28

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Loài chó duy nhất trên thế giới biết trèo cây như mèo

12:41:11 21/12/2024

Hàng triệu năm trước, cáo xám đã phát triển khả năng leo trèo siêu hạng với bộ móng sắc và tứ chi linh hoạt. Cáo xám là một loài chó hoang dã độc đáo với nhiều đặc điểm sinh học thú vị và hiếm có.

2 tiểu hành tinh bay sượt qua Trái Đất vào dịp Noel có gây nguy hiểm?

12:18:34 21/12/2024

2 tiểu hành tinh có kích thước khổng lồ, tương đương tòa nhà 10 tầng, sẽ bay sượt qua Trái Đất vào dịp Giáng sinh tới đây. Liệu có khả năng nào 2 tiểu hành tinh này đâm vào Trái Đất hay không?

Điều đặc biệt khiến quả trứng gà có giá hơn 6 triệu đồng

06:32:09 21/12/2024

ANH - Quả trứng gà hình cầu hiếm có, được cho là tỷ quả có một đã được một người giấu tên mua với giá 200 bảng Anh (hơn 6,4 triệu đồng).

Quả trứng hiếm 'tỉ quả có một' được giá hơn 6 triệu đồng

19:45:16 19/12/2024

Quả trứng hình cầu siêu hiếm được một người đàn ông quyên góp cho tổ chức từ thiện đã được bán đấu giá 200 bảng Anh (hơn 6 triệu đồng).

Tảng băng trôi lớn nhất thế giới lại bắt đầu di chuyển

10:36:29 19/12/2024

Tảng băng trôi lớn nhất thế giới A23a đã thoát khỏi vị trí mắc kẹt và bắt đầu hành trình mới qua Nam Đại Dương, theo thông tin từ Cơ quan Khảo sát Nam Cực của Anh (BAS).

Chú rể ngất xỉu vì lạnh, cô dâu lập tức hủy hôn

10:32:44 19/12/2024

Không khí ấm áp của một đám cưới ở huyện Deogarh, bang Jharkhand (Ấn Độ) đã trở nên lạnh lẽo sau khi cô dâu tuyên bố hủy hôn vì chứng kiến chú rể ngất xỉu trong thời tiết lạnh giá.

Quả trứng 'siêu quý hiếm' được bán với giá 6 triệu đồng

06:52:00 19/12/2024

Quả trứng hình cầu siêu hiếm tỷ quả có một được một người đàn ông quyên góp cho tổ chức từ thiện đã được bán với giá 200 bảng Anh (hơn 6 triệu đồng)

Kỹ năng săn mồi tuyệt đỉnh của loài vật có biệt danh 'ma cà rồng'

06:51:46 19/12/2024

Mèo đốm Kodkod là một giống mèo rừng quý hiếm, mặc dù có kích thước nhỏ nhưng leo núi cừ khôi và mỗi lần đi săn chúng lại trở nên rất dữ tợn và quyết liệt.

Bí ẩn về loài cá heo không vây nước ngọt duy nhất trên thế giới

06:51:33 19/12/2024

Cá heo sông Dương Tử là một loài cá heo đặc hữu có khả năng thích nghi đặc biệt với môi trường nước ngọt, được phân bố tại khu vực hạ lưu sông Dương Tử, Trung Quốc.

'Khuôn mặt thật' của Nữ hoàng Cleopatra?

20:59:19 18/12/2024

Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một đầu tượng phụ nữ bằng đá cẩm thạch trắng bên trong một đền thờ cổ ở Ai Cập, mà họ cho là khắc họa khuôn mặt thật của Nữ hoàng Cleopatra.

Người Trung Quốc tạo ra 'Cân đẩu vân', sản xuất máy bay siêu thanh chở khách

18:20:55 18/12/2024

Động cơ Cân đẩu vân được đặt theo tên đám mây Tôn Ngộ Không sử dụng trong Tây Du Ký, giúp máy bay chở khách Trung Quốc đạt tốc độ Mach 4 ở độ cao hơn 20.000 m.