Phát hiện những cồn cát hóa thạch được bảo quản hoàn hảo trên Sao Hỏa

Trang Phạm10:22 10/10/2020

Hàng tỷ năm trước, Sao Hỏa đã biến từ một thế giới ẩm ướt giàu nước thành sa mạc khô cằn mà chúng ta biết ngày nay.

Tuy nhiên, dấu hiệu của quá khứ vẫn có thể được nhìn thấy ở các đồng bằng sông cổ, hồ và thậm chí là ấn tượng của các cồn cát do dung nham tạo ra.

Hình ảnh những cồn cát trên Sao Hoả.

Mới đây, các nhà nghiên cứu đã báo cáo việc phát hiện ra nhiều đụn cát hóa thạch được tạo ra gần đây hơn trong quá khứ địa chất của Sao Hỏa. Những dấu ấn kỳ lạ đã được tìm thấy ở Valles Marineris, một trong những hẻm núi lớn nhất trong Hệ Mặt trời.

Những hình ảnh cồn cát này được xác định đã hình thành cách đây khoảng 1 tỷ năm và nhóm nghiên cứu ghi nhận những điểm giống nhau như thế nào với các cồn cát ngày nay.

“Chúng tôi đã xác định và lập bản đồ các cánh đồng cồn cát rộng lớn trong các hẻm núi của Valles Marineris cho thấy bằng chứng rõ ràng về quá trình hóa thạch”, tác giả nghiên cứu Matt Chojnacki từ Viện Khoa học Hành tinh cho biết.

Video đang HOT

Bên cạnh đó, nhà khoa học này cũng khẳng định phát hiện là rất hiếm với các cồn cát trên cạn do quá trình xói mòn và kiến tạo đang diễn ra.

“Dựa trên mối quan hệ của trầm tích cồn cát với các đơn vị địa chất khác cùng tốc độ xói mòn hiện đại, chúng tôi ước tính chúng khoảng một tỷ năm tuổi. Do kích thước và sự sắp xếp không gian không khác nhiều so với các dạng tương đương hiện đại, chúng tôi cho rằng khí hậu và áp suất khí quyển phải tương tự như khí hậu và áp suất khí quyển của Sao Hỏa hiện tại”, Matt Chojnacki thông tin.

Trái đất cũng có những đụn cát xảy ra tình trạng tương tự. Nhờ một số điều kiện may mắn, hình dạng của chúng đã được lưu giữ hàng triệu năm trong đá. Nhưng Trái đất được hình thành bởi nước chảy, núi lửa, động đất, mưa và gió. Những đụn cát cổ xưa này thường bị xói mòn thành hình bóng của chúng trước đây.

Tuy nhiên, sao Hỏa chỉ có khoảng 1% mật độ bầu khí quyển của Trái đất, không có kiến tạo và không có chu trình của nước, vì vậy các cồn xói mòn có thể trải qua rất khác so với hành tinh của chúng ta. Với sự khác biệt này, chúng ta có thể tìm hiểu thêm về Sao Hỏa từ những di tích của một thời đại đã qua.

Chojnacki nói thêm: “Các cánh đồng cồn cát cổ đại được tìm thấy trong Valles Marineris, với nhiều hình dạng địa mạo, mức độ bảo tồn và bối cảnh phức tạp của chúng cho thấy sự phong phú của địa chất khu vực. Những kết quả này cho chúng ta biết rằng quá trình vận chuyển, lắng đọng và thạch hóa cát do gió tạo ra đã diễn ra trong suốt phần lớn lịch sử gần đây của Sao Hỏa và minh họa sự tiến hóa cảnh quan ở đó khác biệt rất nhiều so với Trái đất”.

Những địa danh du lịch trên sao Hoả sẽ "khai thác" trong tương lai

Những đặc điểm địa chất kỳ lạ khiến hành tinh đỏ là một trong những khu vực thu hút nhiều sự chú ý nhất của giới nghiên cứu vũ trụ.

Ở hai đầu Hỏa tinh cũng có Bắc cực và Nam cực lạnh giá như Trái Đất. Trong suốt mùa đông, nhiệt độ xung quanh hai cực lạnh đến nỗi CO2 trong không khí ngưng tụ thành băng. Vào mùa hè, quá trình này đảo ngược lại và CO2 bốc hơi vào khí quyển. Sự chuyển động của loại băng này ảnh hưởng lớn đến khí hậu ở đây như tạo ra gió và các dạng thời tiết thú vị khác.

Hành tinh đỏ không chỉ có núi lửa lớn nhất hệ Mặt Trời mà còn có hẻm núi lớn nhất là Valles Marineris, chạy dài gần 3.000 km, gấp bốn lần hẻm Grand Canyon với độ dài 800 km.

Ngày nay, bề mặt hành tinh thứ tư của hệ Mặt Trời được tạo hình bởi gió, vì nước đã bốc hơi hết khi bầu khí quyển mỏng đi. Nhưng vẫn có thể thấy nhiều bằng chứng về nguồn nước trong quá khứ, chẳng hạn như "đụn cát ma" ở Noctis Labyrinthus và lòng chảo Hellas. Những vùng này từng có các cồn cát cao hàng chục mét.

Medusae Fossae là một trong những địa điểm kỳ lạ nhất trên Hỏa tinh. Một số nhà nghiên cứu cho rằng địa hình này do một vụ tai nạn nào đó gây ra bởi UFO. Giả thuyết đáng tin hơn cho thấy cấu trúc này là mỏ núi lửa khổng lồ, lớn bằng 1/5 nước Mỹ. Một nghiên cứu cho rằng vài khối đá của Medusae Fossae là sản phẩm còn lại của những đợt phun trào núi lửa cực lớn thay đổi khí hậu Hỏa tinh.

Miệng núi lửa Gale và núi Sharp sẽ là điểm đến thú vị vì có bằng chứng cho thấy trong quá khứ, nơi đây từng có nước. Tàu thăm dò Curiosity năm 2018 từng phát hiện nồng độ metan trong khí quyển tại đây thay đổi theo mùa. Metan là nguyên tố có thể được tạo ra bởi vi khuẩn hay các hiện tượng địa chất, mở ra hy vọng về khả năng sống của con người ở sao Hỏa.

Các vệt chảy dốc xuống miệng núi lửa Hale là đặc điểm kỳ lạ khác ở Hỏa tinh. Chúng có xu hướng hình thành trên mặt miệng núi lửa dốc khi thời tiết ấm áp. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa biết được đây là gì. Năm 2015, NASA tuyên bố đây là dấu hiệu của các dòng nước đã từng chảy qua, tuy nhiên các nghiên cứu sau đó cho thấy chúng có thể hình thành do nước trong khí quyển hoặc các dòng cát khô.

Nằm ở khu vực vòm núi lửa Tharsis, Olympus Mons là ngọn núi cao nhất trong hệ Mặt Trời với độ cao 25 km, gấp 3 lần Everest (8,9 km). Kích thước của Olympus Mons cũng tương đương với bang Arizona, Mỹ. Trên đỉnh là miệng hố diện tích 85 km, hình thành do các hốc magma sụp đổ khi núi lửa phun trào. Với độ dốc chỉ 5%, đây sẽ là điểm đến tuyệt vời cho những người đam mê leo núi.

Khi khám phá Olympus Mons, du khách nên đến cả những ngọn núi khác trong vòm núi lửa Tharsis. Khu vực này rộng 4.000 km, bao gồm 12 ngọn núi lửa khổng lồ. Có thể do Hỏa tinh có lực hút yếu hơn Trái Đất, những ngọn núi lửa ở đây lớn hơn nhiều so với ở hành tinh chúng ta. Theo NASA, những ngọn núi lửa này có thể đã hoạt động không ngừng trong suốt 2 tỷ năm

NASA bối rối trước những rặng núi kỳ lạ trên Sao Hỏa Hình ảnh chụp bởi camera HiRise Context được tăng cường màu sắc để giúp các nhà khoa học có cái nhìn rõ ràng hơn phục vụ nghiên cứu. Hình ảnh khu vực bí ẩn trên Sao Hoả có tên Aureum Chaos. Cho đến nay, NASA đã dành rất nhiều thời gian để quan sát và khám phá Sao Hỏa. Mới đây, tàu quỹ...