Phát hiện nhiều núi lửa trên Sao Kim vẫn đang hoạt động

Mới đây các nhà khoa học đã phát hiện ra hai vết tích mới nhất liên quan đến lớp vật chất nóng chảy được đùn lên trên bề mặt Sao Kim.

Các cấu trúc giống như chiếc nhẫn được hình thành khi vật chất nóng từ sâu bên trong hành tinh trồi lên qua lớp phủ và phun trào qua lớp vỏ.

Hình ảnh 3D cho thấy hai coronae được quan sát trên bề mặt sao Kim.

Nghiên cứu mới đã xác định tổng cộng 37 cấu trúc núi lửa đang hoạt động gần đây trên Sao Kim và cung cấp một số bằng chứng tốt nhất cho thấy Sao Kim vẫn là một hành tinh có các hoạt động địa chất. Kết quả được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Maryland và Viện Vật lý địa cầu tại ETH Zurich, Thụy Sĩ.

“Đây là lần đầu tiên chúng tôi có thể chỉ ra các cấu trúc cụ thể và nói hãy nhìn xem, đây không phải là một ngọn núi lửa cổ đại mà là núi lửa đang hoạt động ngày nay. Nghiên cứu này thay đổi đáng kể quan điểm về Sao Kim từ một hành tinh hầu hết không hoạt động sang một quan điểm cho rằng bên trong vẫn đang đảo lộn và có thể có nhiều núi lửa đang hoạt động”, Laurent Montési, giáo sư địa chất và đồng tác giả của bài nghiên cứu cho biết.

Các nhà khoa học đã từng biết rằng Sao Kim có bề mặt trẻ hơn các hành tinh như Sao Hỏa và Sao Thủy. Bằng chứng liên quan đến các hoạt động địa chất rải rác trên bề mặt hành tinh dưới dạng các cấu trúc giống hình vòng gọi là coronae, hình thành khi các khối vật chất nóng nằm sâu bên trong hành tinh trồi lên qua lớp vỏ. Điều này tương tự như cách các lớp phủ tạo thành quần đảo Hawaii.

Nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng coronae trên Sao Kim có lẽ là dấu hiệu của hoạt động cổ đại và Sao Kim đã nguội đủ để làm chậm hoạt động địa chất trong nội địa của hành tinh. Đồng thời làm cứng lớp vỏ đến nỗi mọi vật chất từ sâu bên trong sẽ không thể đâm xuyên qua. Ngoài ra, các quá trình chính xác mà lớp phủ tạo thành coronae trên Sao Kim và lý do cho sự thay đổi giữa các coronae là vấn đề gây tranh cãi.

Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã sử dụng các mô hình số của hoạt động cơ nhiệt bên dưới bề mặt Sao Kim để tạo ra các mô phỏng 3D độ phân giải cao về sự hình thành coronae. Mô phỏng của họ cung cấp một cái nhìn chi tiết hơn về quá trình này.

Kết quả đã giúp Montési và các đồng nghiệp xác định các tính năng chỉ có trong coronae hoạt động gần đây. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã kết hợp các đặc điểm đó với các đặc điểm được quan sát trên bề mặt Sao Kim, cho thấy một số biến thể của coronae trên khắp hành tinh đại diện cho các giai đoạn phát triển địa chất khác nhau. Nghiên cứu cung cấp bằng chứng đầu tiên cho thấy coronae trên sao Kim vẫn đang phát triển. Điều này cũng cho thấy phần bên trong hành tinh vẫn đang bị đảo lộn.

“Mức độ hiện thực được cải thiện trong các mô hình này so với các nghiên cứu trước đây cho phép xác định một số giai đoạn trong quá trình tiến hóa của coronae và xác định các đặc điểm địa chất chẩn đoán chỉ có ở coronae hiện đang hoạt động. Chúng tôi có thể nói rằng ít nhất 37 coronae đã hoạt động rất gần đây”, Montési nói.

Các coronae hoạt động trên Sao Kim được tập hợp ở một số địa điểm, điều này cho thấy các khu vực nơi hành tinh này hoạt động mạnh nhất, cung cấp manh mối cho hoạt động của bên trong hành tinh. Những kết quả này có thể giúp xác định các khu vực mục tiêu cho các công cụ địa chất trong các nhiệm vụ tương lai tới Sao Kim.