Phát hiện muối và chất hữu cơ trên bề mặt mặt trăng của Sao Mộc

Thanh Phương11:59 01/11/2023

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 31/10 thông báo tàu vũ trụ Juno đã lần đầu tiên phát hiện muối khoáng và các hợp chất hữu cơ trên bề mặt mặt trăng Ganymede của Sao Mộc.

Hình ảnh Sao Mộc do camera trên tàu thăm dò Juno chụp, ngày 23/5/2018. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo NASA, phát hiện này cho thấy nước muối dưới lòng đất đang chạm tới lớp vỏ của thế giới băng giá. Những dữ liệu trên do máy quang phổ kế Bản đồ cực quang hồng ngoại Jovian (JIRAM) trên tàu Juno ghi lại trong chuyến bay gần mặt trăng băng giá của Sao Mộc.

Có kích thước lớn hơn Sao Thủy, Ganymede là mặt trăng lớn nhất của Sao Mộc và từ lâu đã được các nhà khoa học rất quan tâm do ẩn giấu bên dưới lớn vỏ băng giá của Ganymede là một đại dương mênh mông.

Vào ngày 7/6/2021, tàu Juno đã bay qua Ganymede ở độ cao tối thiểu 1.046km. Ngay sau thời điểm tiếp cận gần nhất, thiết bị JIRAM đã thu được hình ảnh hồng ngoại và quang phổ hồng ngoại của bề mặt vệ tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời này.

Video đang HOT

Những hình ảnh nói trên đã đạt được độ phân giải không gian chưa từng có đối với quang phổ hồng ngoại. Theo NASA, thông qua những dữ liệu này, các nhà khoa học có thể phát hiện và phân tích các đặc điểm quang phổ độc đáo của những vật liệu không phải là nước, bao gồm muối hydrat hóa, amoni clorua, natri bicarbonate và có thể cả aldehyt béo.

Con người chuẩn bị ngắm rõ dung nhan mặt trăng nhiều núi lửa nhất hệ Mặt trời

Tàu vũ trụ Juno của NASA sẽ bay qua mặt trăng núi lửa Io của Sao Mộc vào hôm nay 16.5 (theo giờ Mỹ) và sau đó là bay qua hành tinh khí khổng lồ.

Mặt trăng Io và sao Mộc

Quãng đường bay ngang qua mặt trăng của sao Mộc lần này sẽ là lần bay sát bề mặt nhất cho đến nay, ở độ cao khoảng 35.500km. Hiện giờ là năm thứ ba của Juno với sứ mệnh mở rộng điều tra bên trong sao Mộc. Tàu vũ trụ chạy bằng năng lượng mặt trời này cũng sẽ khám phá hệ thống vành đai nơi có sự hiện diện của một số mặt trăng bên trong hành tinh khí khổng lồ.

Cho đến nay, Juno đã thực hiện 50 lần bay ngang qua sao Mộc và cũng thu thập dữ liệu trong các lần tiếp xúc gần với ba trong số bốn mặt trăng chị em nhà Galilean —mặt trăng băng giá Europa và Ganymede, và Io rực lửa (mặt trăng còn lại chưa tiếp xúc là Callisto).

Scott Bolton, khảo sát viên chính của tàu Juno từ Viện Nghiên cứu Tây Nam ở San Antonio, cho biết: "Io là thiên thể có nhiều núi lửa nhất mà chúng ta biết trong hệ Mặt trời. Bằng cách quan sát nó theo thời gian trên nhiều lần đi qua, chúng ta có thể xem các núi lửa thay đổi như thế nào về: tần suất chúng phun trào, độ sáng và độ nóng của chúng, rồi liệu chúng có liên kết thành nhóm hay đơn lẻ hay không và liệu hình dạng của dòng dung nham có thay đổi hay không".

Lớn hơn một chút so với mặt trăng của Trái đất, Io là một thế giới luôn bị dày vò. Không chỉ hành tinh lớn nhất trong hệ Mặt trời hút nó bằng lực hấp dẫn, mà những người chị em Galilean của nó như Europa và mặt trăng lớn nhất trong hệ mặt trời, Ganymede, cũng tác động nó như vậy. Kết quả là Io liên tục bị kéo ra và nén lại, dẫn đến ma sát bên trong tạo nhiệt thủy triều mà biểu hiện là các hoạt động liên quan đến việc tạo ra dung nham phun trào từ nhiều núi lửa của nó.

Mặc dù Juno được thiết kế để nghiên cứu sao Mộc, nhưng nhiều cảm biến của nó cũng đã thu thập thêm rất nhiều dữ liệu về các mặt trăng của hành tinh khí khổng lồ này. Các thiết bị chụp ảnh ánh sáng khả kiến JunoCam, JIRAM (Bộ lập bản đồ cực quang hồng ngoại Jovian), SRU (Thiết bị tham chiếu sao) và MWR (Máy đo bức xạ vi sóng) của tàu vũ trụ sẽ nghiên cứu các núi lửa trên Io và cách các vụ phun trào núi lửa tương tác với từ quyển và cực quang mạnh mẽ của sao Mộc.

Bolton nói: "Chúng tôi đang bước vào một phần tuyệt vời khác trong sứ mệnh của Juno khi chúng tôi ngày càng tiến gần hơn đến Io với các quỹ đạo nối nhau. Quỹ đạo thứ 51 này sẽ cung cấp cho chúng tôi cái nhìn cận cảnh nhất về mặt trăng bị hành hạ này. Các chuyến bay ngang qua sắp tới của chúng tôi vào tháng 7 và tháng 10 sẽ đưa chúng ta đến gần hơn nữa, tiếp theo 2 là cuộc gặp mặt của chúng tôi với Io vào tháng 12 năm nay và tháng 2 năm sau, khi chúng tôi bay trong phạm vi 1.500 km so với bề mặt của nó. Tất cả các chuyến bay này đều cung cấp khung cảnh ngoạn mục về hoạt động núi lửa của mặt trăng tuyệt vời này. Dữ liệu sẽ rất tuyệt vời".

Đăng ký hoạt động thường trú tại sao Mộc

Trong các chuyến bay ngang qua Sao Mộc, Juno đã bay rất thấp qua các đỉnh mây của hành tinh này — ở khoảng cách gần 3.400km. Tiếp cận hành tinh mang tên thần Zeus từ phía bắc cực và đi ra phía nam trong những lần bay ngang này, tàu vũ trụ sử dụng các thiết bị để thăm dò bên dưới lớp mây che khuất, nghiên cứu bên trong và cực quang của sao Mộc để tìm hiểu thêm về nguồn gốc, cấu trúc, bầu khí quyển và từ quyển của hành tinh khí lớn nhất hệ Mặt trời.

Tàu Juno đã quay quanh sao Mộc trong hơn 2.505 ngày Trái đất và bay hơn 820 triệu km. Tàu vũ trụ đến sao Mộc vào ngày 4.7.2016. Nó thực hiện việc quay quanh quỹ đạo với chu kỳ 53 ngày và tàu vũ trụ tiếp tục với chu kỳ quỹ đạo đó cho đến khi bay ngang qua Ganymede vào ngày 7.6. 2021. Lực hút của mặt trăng lớn nhất sao Mộc khiến chu kỳ quỹ đạo của Juno giảm xuống còn 43 ngày. Chuyến bay ngang qua Europa vào ngày 29.9.2022, làm giảm chu kỳ quỹ đạo xuống còn 38 ngày. Sau hai lần bay ngang qua Io tiếp theo, vào ngày 16.5 và ngày 31.7, chu kỳ quỹ đạo của Juno sẽ cố định là 32 ngày.

Quyền giám đốc dự án Juno, ông Matthew Johnson thuộc Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA ở Nam California cho biết: "Io chỉ là một trong số các thiên thể tiếp tục xuất hiện dưới kính quan sát của Juno trong sứ mệnh mở rộng này. Cùng với việc liên tục thay đổi quỹ đạo của chúng tôi để tạo ra những góc nhìn mới về sao Mộc và bay thấp qua phần đêm của hành tinh, tàu vũ trụ cũng sẽ luồn lách giữa các vành đai của sao Mộc để tìm hiểu thêm về nguồn gốc và thành phần của chúng".

Trong số bốn vệ tinh Galileo của sao Mộc, Io là vệ tinh tự nhiên nằm phía trong cùng. Với đường kính 3.642km, là vệ tinh lớn thứ tư bên trong hệ Mặt trời. Nó được đặt theo tên Io, người nữ tư tế của Hera và sau đó trở thành tình nhân của thần Zeus.

Với hơn 400 núi lửa đang hoạt động, Io là thiên thể có hoạt động địa chất mạnh nhất trong hệ Mặt Trời. Nhiều núi lửa phun ra khói lưu huỳnh và lưu huỳnh dioxide có độ cao lên tới 500km. Các cột khói núi lửa và các dòng dung nham trên Io tạo ra những thay đổi bề mặt lớn và tô lên đó nhiều màu sắc đỏ, vàng, trắng, đen và xanh, chủ yếu vì các hợp chất lưu huỳnh. Bề mặt Io cũng lấm chấm với hơn 100 ngọn núi, được nâng lên bởi lực nén mạnh tại đáy của lớp vỏ silicat của vệ tinh này. Vài đỉnh còn cao hơn cả Everest trên Trái đất.

Không giống hầu hết các vệ tinh ở phía ngoài hệ Mặt Trời có lớp băng bao phủ dày, Io chủ yếu gồm lớp đá silicat bao quanh một lõi sắt hay sulfide sắt nóng chảy. Đa phần bề mặt Io có đặc trưng là các đồng bằng rộng lớn được che phủ trong băng giá lưu huỳnh và lưu huỳnh dioxide.

Phát hiện 'xương sống' của sinh vật trên mặt trăng Sao Mộc Siêu kính viễn vọng James Webb đã có phát hiện vàng khi soi kỹ mặt trăng Sao Mộc Europa, một trong những nơi mà NASA tin tưởng nhất về khả năng có sinh vật ngoài hành tinh. Theo The Guardian, các quan sát mới nhất của kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới này khẳng định carbon dioxide (CO2) trên bề...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: nasa. bẽ mặt muối chất hữu cơ muối khoáng mặt trăng juno sao mộc hợp chất hữu cơ máy quang phổ

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lễ đưa tang Kim Sae Ron: Mẹ ruột đi không vững trong giờ phút cuối cùng, dàn sao nghẹn ngào tiễn biệt01:06

Nam Thư bị chỉ trích vì mặc trang phục phản cảm, hớ hênh ngay trên thảm đỏ00:21

Lý Nhã Kỳ sau khi lộ bức ảnh xồ xề gây sốc: "Có thế lực nào đứng sau những trò ác ý này không?"00:33

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Thảm đỏ hot nhất hôm nay: Lý Nhã Kỳ xuất hiện với visual lạ hoắc, một sao nữ Gen Z khoe vòng 1 đẹp ná thở01:49

Khả Như vào vai quỷ dữ, ăn thịt sống trong phim kinh dị02:29

HOT: Đạt G - Cindy Lư hóa cô dâu chú rể trên lễ đường, khóa môi ngọt ngào trước đông đảo khách mời01:26

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

B Ray muốn tìm "ghệ mới" nhưng không quên "bóc phốt" người yêu cũ: Nói nhiều, ghen tuông, bào tiền?03:46

Cindy Lư đáp trả khi bị nói ngoại tình, là nguyên nhân khiến Hoài Lâm tụt dốc không phanh00:18

Ngoại hình gây sốc của G-Dragon00:19

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cô dâu bỏ trốn cùng bạn trai ngay trong ngày cưới

19:25:34 21/02/2025

Trong một diễn biến đầy kịch tính, một cô dâu đã bỏ trốn cùng bạn trai vào ngày diễn ra tiệc cưới tại Bhopal, bang Madhya Pradesh, Ấn Độ vào ngày 19/2.

Cụ ông nộp đơn khiếu nại hàng xóm vì gà trống gáy lúc 3 giờ sáng

17:22:54 21/02/2025

Cảm thấy khó chịu vì gà trống của hàng xóm gáy lúc 3 giờ sáng, một người đàn ông lớn tuổi ở Kerala, Ấn Độ đã nộp đơn khiếu nại chính thức, thúc đẩy chính quyền điều tra và ra lệnh di dời chuồng gia cầm.

Hiện tượng lạ ở Úc: Cứ 3:02 chiều hằng ngày, người dân đổ xô ra siêu thị để làm 1 việc không phải mua hàng, săn sale

17:22:02 21/02/2025

Sự việc này đã diễn ra hàng ngày trong một thời gian , nhưng nhiều người Úc mới chỉ nhận ra điều kỳ lạ nhờ TikTok.

Sau hơn 100 năm, một thứ vừa lộ diện khiến cả thế giới sửng sốt

16:45:04 21/02/2025

Một phái đoàn khảo cổ chung giữa Ai Cập và Anh vừa xác định một lăng mộ cổ gần Luxor (Ai Cập) là nơi an nghỉ của Pharaoh Thutmose II.

Vẻ đẹp của loài ốc xoắn vách quý hiếm ở Việt Nam

12:17:36 21/02/2025

Ốc xoắn vách là một loài ốc quý hiếm, có trữ lượng ít của Việt Nam. Loài ốc này không chỉ có giá trị khoa học mà còn có giá trị thẩm mỹ cao.

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

15:54:01 20/02/2025

Sinh vật giống rồng được tìm thấy dưới dạng hóa thạch ở Vân Nam - Trung Quốc thuộc về dòng dõi bò sát đầu khủng khiếp .

Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

06:36:01 20/02/2025

CNEOS của NASA hiện vẫn xếp mức đe dọa của 2024 YR4 ở ngưỡng 3/10 theo Thang đo Nguy cơ Va chạm Torino. Tiểu hành tinh duy nhất được xếp cao hơn 2024 YR4 là tiểu hành tinh Apophis, vốn gây chấn động toàn thế giới vào năm 2004.

Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

14:41:16 19/02/2025

Đến buổi trưa chiều, con người thường bị đẩy vào tình trạng cạn kiệt năng lực tự chủ. Vì thế, con người dễ nói dối, gian lận hoặc sa vào hành vi lười biếng hơn.

Khách 'không nói lên lời' nhìn tuyết làm từ bông gòn tại Trung Quốc

12:15:58 19/02/2025

Sau khi xin lỗi du khách, khu du lịch ở Thành Đô tuyên bố đóng cửa. Đơn vị cho rằng khí hậu ấm lên, thiếu tuyết nên mới phải làm tuyết giả từ bông và xà phòng.

Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

11:57:29 19/02/2025

Loài chim Aukets (Aethia cristatella) biết sử dụng chiêu tỏa ra mùi thơm quyến rũ để gây ấn tượng với những con chim mái.

Đặc điểm độc đáo về những loài cây nở hoa một lần rồi chết

11:17:11 19/02/2025

Măng tây (Asparagus officinalis) cao 2m, có nguồn gốc từ châu Âu. Được trồng để lấy đọt làm thực phẩm, loài cây này sẽ mọc thành cây cao có lông tơ nếu để sinh trưởng bình thường.

Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

11:00:52 19/02/2025

Khảo sátcho thấy một số loài động vật có khả năng nghe hiểu, trong đó loài chèo bẻo có thể bắt chước tiếng kêu báo động hoặc của loài khác để kiếm ăn.