Phát hiện lý do gây huyết khối khi tiêm vaccine AstraZeneca
Các nhà khoa học ở Đức và Na Uy đã xác định được nguyên nhân gây huyết khối sau khi tiêm vaccine của AstraZeneca và cho biết có thể đưa ra phương pháp điều trị.
Phát hiện lý do gây huyết khối khi tiêm vaccine AstraZeneca. Ảnh: AP
Nhật báo The Wall Street Journal (WSJ) ngày 19-3 đưa tin các nhà khoa học ở Đức và Na Uy đã xác định được cơ chế khiến việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 của hãng AstraZeneca gây ra biến chứng đông máu não hiếm gặp, đồng thời cho biết có thể đưa ra phương pháp điều trị.
Hai nhóm các nhà nghiên cứu tại Na Uy và Đức đã độc lập phát hiện rằng vaccine của AstraZeneca có thể kích hoạt phản ứng tự miễn dịch, khiến cơ thể tạo ra kháng thể gây đông máu.
Điều này sẽ giúp lý giải các trường hợp có biến chứng máu đông sau khi tiêm vaccine của AstraZeneca thời gian qua, khiến nhiều quốc gia ngừng kế hoạch sử dụng loại vaccine này.
GS Pl André Holme. Ảnh: AP
GS Pl André Holme – người đứng đầu cuộc điều tra về các trường hợp máu đông ở Na Uy – cho biết nhóm nghiên cứu của ông đã xác định được một loại kháng thể do vaccine của AstraZeneca tạo ra.
“Không có gì khác ngoại trừ chính vaccine có thể giải thích tại sao những người được tiêm chủng lại có phản ứng miễn dịch này” – GS Holme nói.
Một nhóm các nhà nghiên cứu người Đức, do GS Andreas Greinacher tại Phòng khám Đại học Greifswald dẫn đầu, hôm 19-3 cho biết họ đã độc lập đưa ra kết luận giống như kết luận của nhóm nghiên cứu của GS Holme tại Na Uy.
Trong tuyên bố hôm 19-3, nhóm các nhà nghiên cứu Đức cho biết những trường hợp mắc biến chứng – đã xuất hiện các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt hoặc suy giảm thị lực bốn ngày sau khi tiêm – có thể nhanh chóng được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu.
Theo GS Greinacher, với tin tức này, mọi người không nên sợ vaccine.
“Rất, rất ít người sẽ xuất hiện biến chứng” – GS Greinacher cho biết trong một cuộc họp báo hôm 19-3.
“Nhưng nếu biến chứng xảy ra, chúng tôi biết cách điều trị cho các bệnh nhân” – ông Greinacher nói.
Ông Greinacher cho biết sau khi chẩn đoán nhanh chóng, tình trạng huyết khối có thể được điều trị ở bất kỳ bệnh viện hạng trung nào.
Chính phủ Đức cho biết nước này đang đánh giá các phát hiện mới, song vẫn giữ nguyên quyết định tiếp tục sử dụng vaccine của AstraZeneca.
Cơ quan Quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) cho biết đã ghi nhận thông tin về các phát hiện trên của nhóm chuyên gia tại Đức và Na Uy, và đang hợp tác với các chuyên gia của Anh để xác định xem liệu những phát hiện tương tự có thể được chứng minh tại Anh hay không.
“Với tỷ lệ xuất hiện các ca bệnh huyết khối xoang tĩnh mạch não (CVST) cực kỳ hiếm trong số 11 triệu người được tiêm chủng và vì mối liên hệ với vaccine chưa được chứng minh, lợi ích của vaccine trong việc ngăn ngừa COVID-19 tiếp tục chiếm ưu thế hơn các rủi ro” – một phát ngôn viên của EMA cho biết.
Để phòng ngừa, cơ quan này khuyến cáo bất kỳ ai bị đau đầu dai dẳng, hoặc bầm tím ngoài vị trí tiêm phòng sau vài ngày, nên đi khám.
Theo WSJ , cả phát hiện của nhóm nghiên cứu tại Đức và Na Uy đều chưa được công bố. GS Greinacher cho biết ông sẽ gửi phát hiện của mình cho tạp chí y khoa The Lancet của Anh trong những ngày tới.
Tiến sĩ Robert Klamroth – Phó Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Huyết khối và Cầm máu – cho biết phản ứng tự miễn dịch hiếm gặp xảy ra thường xuyên hơn ở Đức vì ban đầu nước này chỉ cho phép tiêm vaccine cho những người dưới 64 tuổi.
Theo ông Klamroth, sau khi được chẩn đoán, hiện tượng máu đông nên được điều trị bằng thuốc làm loãng máu và immunoglobulin.
“Chúng tôi tin rằng giả thuyết khả thi nhất là loại vaccine này gây ra một phản ứng tự miễn dịch hiếm gặp, kích hoạt các kháng thể, sau đó tương tác với các tiểu cầu, nhưng chúng tôi không biết tại sao điều này lại xảy ra” – ông Klamroth nói.
CLIP: Camera ghi lại khoảnh khắc người đàn ông đột quỵ khi đang sạc điện thoại
Một người đàn ông có triệu chứng đột quỵ trước đó mà không hay biết để phòng ngừa, đến lần thứ 2 thì bị nặng hơn. Camera gia đình ghi lại khoảnh khắc ông đột quỵ trước mặt những người nhà trong lúc đang sạc điện thoại.
Sáng 19-3, Bệnh viện Gia An 115 TP HCM cho biết vừa cứu kịp người đàn ông bị đột quỵ lần 2 nặng do không phát hiện lần đột quỵ trước đó để phòng ngừa.
Bệnh nhân là ông N.V.T (71 tuổi, ngụ quận Bình Tân, TP HCM), nhập viện trong tình trạng yếu nửa người bên trái, liệt mặt bên trái, nói đớ, tăng huyết áp- các triệu chứng khởi phát trước khi nhập viện 1 giờ 30 phút.
Tại Bệnh viện Gia An 115, kết quả chụp cắt lớp sọ não xác định bệnh nhân bị nhồi máu não vùng cầu não, tắc hoàn toàn động mạch thân nền đoạn 1/3 giữa, có nhồi máu não cũ vùng đầu nhân đuôi bên trái, hẹp trên 90% tại gốc động mạch đốt sống bên trái.
Người đàn ông đang sạc điện thoại đột quỵ trước mặt người nhà
Bệnh nhân được sử dụng thuốc tiêu sợi huyết để tái thông mạch máu nhỏ xung quanh và làm mềm cục huyết khối đang gây tắc động mạch thân nền. Với cục huyết khối, bắt buộc phải được lấy ra bằng dụng cụ cơ học nhưng gốc động mạch đốt sống bị hẹp trên 90% là một trở ngại vì không thể đưa dụng cụ vào để lấy huyết khối.
Các bác sĩ phải đặt stent Optimax tái thông động mạch đốt sống để mở đường luồn dụng cụ lấy huyết khối, tái thông động mạch thân nền. May mắn được can thiệp điều trị sớm nên bệnh nhân phục hồi tốt, không phải chịu di chứng nào.
Ảnh minh họa
Theo BS.CK2 Nguyễn Hữu Hậu, Trưởng Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Thăm dò chức năng Bệnh viện Gia An 115, bệnh nhân này có vết nhồi máu não cũ, nghĩa là đã từng bị đột quỵ mà không biết. Nhiều trường hợp bệnh nhân không hề hay biết mình đã từng bị tai biến nhồi máu não do nhồi máu nhẹ không có triệu chứng hoặc triệu chứng không rõ ràng nên người bệnh chủ quan bỏ qua.
"Nếu người bệnh không biết và/hoặc không chú ý kiểm soát, điều trị các bệnh lý nền để làm giảm các nguy cơ gây tái phát thì khả năng xảy ra tái phát đột quỵ rất cao. Khi tái phát đột quỵ lần 2, lần 3... hậu quả có thể nặng nề hơn, khả năng phục hồi thấp hơn, chi phí điều trị cũng tăng lên so với đột quỵ lần đầu", BS Hậu khuyến cáo.
Người mắc bệnh nền có nên tiêm vaccine AstraZeneca? Theo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, người từ 65 tuổi trở lên, người có bệnh nền cần tiêm vaccine ngừa Covid-19 vì đây là nhóm có nguy cơ mắc bệnh nặng.