Phát hiện hiệu quả bất ngờ của việc tiêm trộn vaccine AstraZeneca và Moderna

Một nghiên cứu phát hiện ra rằng việc tiêm kết hợp mũi đầu tiên của vaccine AstraZeneca với mũi thứ 2 của vaccine Moderna hoặc Novavax sẽ tạo ra lượng kháng thể trung hòa và tế bào T cao hơn nhiều so với 2 mũi AstraZeneca.

Nhân viên y tế chuẩn bị vaccine Moderna. Ảnh: Reuters

Theo trang The Guardian (Anh), các nhà khoa học tại học Oxford đã tiến hành nghiên cứu Com-Cov nhằm xác định việc tiêm kết hợp các loại vaccine COVID-19 sẽ tạo ra những lợi ích hay gây bất lợi gì cho phản ứng miễn dịch tổng thể. Kết quả nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Lancet cho thấy phản ứng miễn dịch của tế bào T tạo ra mạnh nhất khi tiêm kết hợp một mũi vaccine AstraZeneca và một mũi Novavax sau đó. Cả hai loại vaccine này đều có thể được bảo quản trong tủ lạnh thông thường.

Phát hiện mới có ý nghĩa quan trọng đối với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, những nước vốn có nguồn cung vaccine không đồng đều và chưa hoàn thành chiến dịch tiêm chủng cho người dân của mình. Nghiên cứu này cũng có khả năng mở ra cơ hội tiêm chủng nhanh chóng các loại vaccine khác nhau, giúp tăng cường phản ứng miễn dịch trong bối cảnh nhiều nơi khó tiếp cận vaccine mRNA.

Giáo sư Matthew Snape tại Đại học Oxford, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy nhiều khả năng linh hoạt trong các chương trình tiêm chủng. Nếu đã tiêm một mũi vaccine trước đó, một người không nhất thiết tiêm loại vaccine tương tự ở mũi thứ hai”.

Nghiên cứu cũng củng cố niềm tin rằng việc sử dụng vaccine Moderna để tiêm mũi tăng cường ở những người trước đó đã được tiêm vaccine AstraZeneca sẽ tạo ra mức độ cao kháng thể trung hòa và tế bào T cao.

Theo đó, 1.070 người Anh tham gia thử nghiệm đã được tiêm mũi vaccine AstraZeneca đầu tiên, 9 tuần sau, họ được tiêm mũi vaccine thứ 2 của hãng Moderna hoặc Novavax. Nhóm nghiên cứu cho biết những người được tiêm kết hợp AstraZeneca – Moderna có mức độ kháng thể trung hòa cao hơn 17 lần, những người được tiêm kết hợp AstraZenaca – Novavax có mức độ kháng thể cao hơn gấp 4 lần so với hai liều AstraZeneca thông thường.

Đối với những người tiêm mũi đầu tiên là vaccine Pfizer, tiêm mũi thứ hai của vaccine Modernasẽ tạo ra mức độ kháng thể trung hòa cao gấp 1,3 lần so với tiêm hai liều Pfizer; trong khi tiêm mũi thứ 2 là vaccine Novavax sẽ có ít kháng thể hơn 20%.

Trong khi việc tiêm 2 mũi vaccine AstraZeneca hoặc Pfizer tạo ra số lượng tế bào T tương tự nhau, việc kết hợp vaccine AstraZeneca với Moderna sẽ tạo ra số lượng tế bào lympho T nhiều hơn 3,5 lần. Việc kết hợp AstraZeneca với Novavax sẽ tạo ra số lượng tế bào T nhiều hơn gấp 4,8 lần.

Khi xem xét tác động từ việc kết hợp vaccine đối với biến chủng Delta hay Beta, nghiên cứu nhận ra mức độ sụt giảm của kháng thể trung hòa, nhưng có rất ít dấu hiệu tương tự trong phản ứng của tế bào T.

Nghiên cứu trước đây về vaccine vectơ virus khác, chẳng hạn như vaccine Ebola, cũng chỉ ra rằng phương pháp tiêm trộn và kết hợp vaccine có thể tạo ra phản ứng miễn dịch cao hơn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang xem xét sử dụng vaccine Novavax và dự kiến sẽ công bố quyết định của họ trong vòng vài ngày hoặc vài tuần tới. Nếu được phê duyệt, vaccine này sẽ được WHO cho phép cung cấp thông qua sáng kiến COVAX trong thời gian tới.

Tiến sĩ Richard Hatchett, Giám đốc điều hành Liên minh Đổi mới Sáng tạo Sẵn sàng cho Dịch bệnh, cho biết: “Đây là dữ liệu vô cùng đáng khích lệ và có giá trị về tiềm năng kết hợp các loại vaccine COVID-19 trong chương trình tiêm chủng. Bằng chứng về việc tiêm trộn vaccine có thể tạo ra phản ứng miễn dịch manh mẽ sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong việc triển khai vaccine thông qua cơ chế COVAX, đặc biệt là ở những quốc gia có nhiều người dân vẫn đang chờ đợi tiêm mũi đầu tiên”.