Phát hiện cấu trúc hành tinh chưa từng biết ngay trong trái đất

A. Thư09:07 16/06/2020

Cấu trúc một hành tinh có thể phức tạp hơn nhiều so với hiểu biết trước đây, bằng chứng là những thứ bí ẩn, to như những lục địa mà các nhà khoa học vừa tìm thấy ngay ở địa cầu chúng ta.

Một thuật toán vốn dùng để nghiên cứu các thiên thể đã được nhóm khoa học gia từ Đại học Maryland, Đại học John Hopkins (Mỹ) và Đại học Tel Aviv (Israel) điều chỉnh để tìm hiểu chính hành tinh của chúng ta, thông qua phân tích các dữ liệu địa chấn. Và họ đã tìm ra một cấu trúc chưa từng được ghi nhận bên trong hành tinh: thứ gì đó như những đốm màu, kích thước tương đương các lục địa, nằm giữa lõi và lớp phủ.

Cấu trúc kỳ lạ, chưa từng biết đến ở mọi hành tinh đã được phát hiện ngay bên trong trái đất – ảnh minh họa từ Internet

Các hiểu biết trước đây cho thấy cấu trúc hành tinh chúng ta, và có thể là hầu hết các hành tinh trong vũ trụ, bao gồm lõi (gồm lõi trong và lõi ngoài), lớp phủ (gồm lớp phủ trong, lớp phủ ngoài) và lớp vỏ. Với vị trí ngay ranh giới của lõi ngoài và lớp phủ trong, cấu trúc lạ nằm sâu khoảng 1.800 km so với bề mặt trái đất.

Cấu trúc này là những cụm vật liệu siêu nóng và khổng lồ, có thể là magma, được gọi tạm là “vùng vận tốc cực thấp”. Bởi lẽ khi đo đạc tốc độ của sóng động đất, từ nhiều thập kỷ trước các nhà khoa học phát hiện ra chúng chợt chậm đi rõ ràng và bất thường khi đi vào ranh giới lớp phủ – lớp lõi. Đó là manh mối đầu tiên cho thấy còn có một thứ bí ẩn bọc quanh lõi trái đất.

Thế nhưng cho đến nay, nhờ công cụ nói trên – mang tên Sequencer – sự tồn tại của cấu trúc hành tinh dị thường trên mới được xác nhận chính thức. Điều đặc biệt nhất mà nghiên cứu mới này hé lộ là vùng vận tốc cực thấp không bọc hết lõi trái đất. Các nhà khoa học chỉ tìm thấy dấu vết của nó ở khoảng 40% các sóng địa chấn.

Video đang HOT

Việc ứng dụng Sequencer, và có thể là các kỹ thuật hiện đại hơn trong tương lai, vẫn đang được tiếp diễn, với hy vọng “nhìn” rõ hơn cấu trúc hành tinh mới mẻ và kỳ lạ này, cũng như biên soạn lại một bản đồ chi tiết và chính xác hơn về thế giới bên trong lòng trái đất.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Science.

Phát hiện cấu trúc khổng lồ bí ẩn bên dưới lòng đất

Một trong những cấu trúc khổng lồ nằm sâu dưới quần đảo Marquesas, thuộc Pháp, trước đây chưa từng được phát hiện. Trong khi cấu trúc khác nằm ở Hawaii.

Theo Vice, các nhà khoa học đã phát hiện một cấu trúc khổng lồ hình thành từ vật chất dày đặc nằm ở giữa lớp lõi ngoài và lớp phủ dưới Trái Đất. Cấu trúc này tạo thành khu vực khoảng 3.000 km nằm ngay dưới chân chúng ta bao lâu nay.

Để thăm dò cấu trúc bí ẩn sâu bên trong hành tinh, các nhà nghiên cứu đã sử dụng thuật toán vốn dùng để phân tích các thiên hà xa xôi.

Nhóm nhà khoa học đứng đầu là Doyeon Kim - nhà địa chấn học tại Đại học Maryland - đã tạo ra biểu đồ địa chất từ hàng trăm trận động đất xảy ra từ năm 1990-2018 bằng thuật toán có tên Sequencer.

Sương mù trên quần đảo Marquesas, thuộc Pháp. Ảnh: Vice.

Các nghiên cứu địa chấn khác thường chỉ tập trung vào những dữ liệu nhỏ lẻ về hoạt động của các trận động đất trong khu vực nhất định. Nhưng với Sequencer, các nhà khoa học đã phân tích được khoảng 7.000 phép đo động đất trong nhiều thập kỷ qua, mỗi trận có cường độ ít nhất 6,5 richter.

Một trong những cấu trúc khổng lồ này nằm sâu dưới quần đảo Marquesas, thuộc Pháp, trước đây chưa từng được phát hiện. Trong khi cấu trúc khác từng được tìm thấy trước đó bên dưới Hawaii nhưng trong đợt nghiên cứu này, người ta nhận thấy nó có kích thước lớn hơn ước tính.

"Nghiên cứu này rất đặc biệt bởi đây là lần đầu tiên chúng ta có thể xem xét bộ dữ liệu lớn như vậy một cách hệ thống, trong đó chứa dữ liệu của gần như toàn bộ lưu vực Thái Bình Dương", ông Doyeon Kim cho biết.

Vị trí của khối cấu trúc bí ẩn trong lòng Trái Đất. Ảnh: Vice.

Động đất tạo ra sóng địa chấn truyền vào bên trong hành tinh. Các cấu trúc tại đây làm cho những con sóng bị phân tán, biến dạng. Những sóng bị biến dạng được ghi lại trong các biểu đồ địa chấn ghi hoạt động sóng bên trong Trái Đất. Nhờ đó, các nhà nghiên cứu thu được những góc nhìn hiếm hoi về thế giới ngầm trong lòng đất vốn không thể tiếp cận.

Nhóm nghiên cứu tập trung vào các địa chấn được tạo ra bởi sóng trượt (sóng S), loại sóng truyền dọc theo ranh giới giữa lõi Trái Đất và lớp phủ, cho ra dữ liệu rõ ràng hơn sóng sơ cấp (sóng P).

"Chúng tôi thích dùng sóng trượt hơn vì chúng có biên độ lớn, sạch vì có lưu lượng sóng P ít hơn", ông Kim nói. Cụ thể, nhóm nghiên cứu tìm kiếm các sóng trượt nhiễu xạ dọc theo ranh giới lõi-lớp phủ. "Vì nhiễu xạ dọc theo bề mặt đó, nó tạo ra cơ hội tuyệt vời để tìm kiếm các cấu trúc nhỏ bé này trên ranh giới lớp phủ-lõi".

Khi sóng S chạm vào các cấu trúc địa chất này, chúng tạo ra tín hiệu giống như tiếng vang gọi là "dấu hiệu trước" (Postcursor).

Những tiếng vang này cho thấy sự tồn tại của cấu trúc dị thường sâu bên trong Trái Đất, được gọi là vùng vận tốc cực thấp (ULVZ). Không ai biết chính xác các ULVZ được hình thành như thế nào hoặc được tạo ra từ đâu, nhưng rõ ràng nó có đường kính khoảng 100 km và đủ dày đặc để khiến các đợt sóng đi qua bị chậm lại.

Các siêu ULVZ (vùng màu đỏ tươi) có thể lưu trữ dấu hiệu địa hóa nguyên thủy tương đối nguyên chất kể từ thời Trái Đất sơ khai. Ảnh: Semanticscholar.

Bằng cách cho Sequencer lọc qua hàng nghìn địa chấn, Kim và các đồng nghiệp phát hiện trong bộ dữ liệu của họ, tín hiệu như tiếng vang kia phát ra mạnh nhất từ dưới Hawaii và quần đảo Marquesas. Đây là bằng chứng rõ ràng về sự tồn tại của hai "siêu ULVZ" - khu vực vật chất đậm đặc rộng từ 1.000 km trở lên.

Siêu ULVZ là những cấu trúc thú vị, không chỉ do kích thước rộng lớn mà còn vì chúng có thể hình thành từ các vật liệu hiếm tồn tại trước cả khi Mặt Trăng xuất hiện. Những khối dị thường với kích thước khổng lồ này có thể là vật chất nóng chảy do một vụ va chạm khổng lồ giữa Trái Đất sơ khai và vật thể có kích cỡ sao Hỏa hơn bốn tỷ năm trước.

Nhóm nghiên cứu có kế hoạch tiếp tục phát triển nghiên cứu này và thuật toán Sequencer, giúp chúng ta nhìn rõ những cấu trúc bí ẩn bên dưới Trái Đất . Họ cũng hy vọng sẽ mở rộng tập dữ liệu sang cả những trận động đất dưới Đại Tây Dương.

Phát hiện hành tinh nóng với cái đuôi giống như Sao Chổi Các nhà thiên văn học sử dụng Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA đã xác nhận sự tồn tại của một vật thể lạ được gọi là 'hành tinh sao chổi'. Hành tinh khí khổng lồ này có tên HD 209458b quay xung quanh ngôi sao chủ của nó. Các quan sát được thực hiện với Kính Viễn vọng Hubble cho...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: bí ẩn nhà khoa học phát hiện hành tinh cấu trúc địa chấn hiểu biết lục địa tìm thấy địa cầu

Xem thêm Share

Xem nhiều

Series "cô hàng xóm" đáng yêu được cả TikTok theo dõi: Không thành đôi là chúng tôi hủy follow00:54

Hôn lễ "đậm mùi tiền" của chồng cũ Từ Hy Viên: Cô dâu hot girl dát vàng ròng lên người, nhận 24 tỷ tiền sính lễ00:49

Người nước ngoài bị vây đánh ở phố Bùi Viện00:53

12,7 triệu người "hết hồn" khi hoa sen bất ngờ chuyển động và biến thành con vật không ai ngờ tới00:12

Thông tin hiếm của con trai Hồ Quỳnh Hương: Đoạn ghi âm lộ 1 đặc điểm thừa hưởng từ mẹ!00:38

Hồ Quỳnh Hương tặng chồng MV hậu lễ cưới, khoe giọng ngọt lịm ai nghe cũng muốn yêu luôn và ngay!04:44

Clip bẽ mặt tại Cannes: Đến minh tinh hạng A như Đường Yên cũng bị bảo vệ thẳng mặt đuổi khỏi thảm đỏ!01:45

Mỹ nhân đẹp chấn động thế gian náo loạn thảm đỏ Cannes, bước xuống cầu thang cũng đẹp như cổ tích thần tiên00:30

1 triệu người "nín thở" nghe Lê Dương Bảo Lâm livestream nói đúng câu này giữa thông tin đã ly thân00:26

Rộ clip Tôn Bằng lạy Dịch Dương, năn nỉ về nhà, Nhất Dương hành động bất ngờ03:10

Đè vạch chờ đèn đỏ cũng bị phạt 20 triệu là quá nặng?09:35

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nước biển ở Hạ Long màu đỏ phát ánh sáng xanh trong đêm, chuyên gia nói gì?

22:35:16 19/05/2025

Khoảnh khắc một vùng nước biển ở Hòn Gai (Hạ Long, Quảng Ninh) bất ngờ phát thứ ánh sáng màu xanh dương kỳ ảo trong đêm được nhiều du khách ghi lại, thu hút sự chú ý.

Tìm thấy 2 loài nấm có khả năng phát sáng, thuộc diện kỳ bí nhất thế giới

19:46:21 19/05/2025

Các nhà khoa học của Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga bước đầu ghi nhận 2 loài nấm thuộc diện kỳ bí nhất thế giới ở Vườn quốc gia Bái Tử Long

Đài quan sát Nam Cực phát hiện tín hiệu "kỳ lạ nhất vũ trụ"

14:54:39 18/05/2025

Một vụ bùng nổ hạt ma quỷ bất thường ở thiên hà Squid có thể làm sáng tỏ nhiều bí mật liên quan đến các quái vật vũ trụ đen tối.

Khoe phá dỡ nhà cũ đào được "5 thỏi vàng, 24 đồng bạc", người phụ nữ bị cảnh sát bắt ngay sau đó

17:44:42 17/05/2025

Đầu tháng 5 năm 2023, tại thành phố Đại Nghiệp, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc), hai người cao tuổi đã sập bẫy một vụ lừa tinh vi với số tiền bị chiếm đoạt hơn 5.000 NDT (hơn 17 triệu đồng).

Cảnh tượng kinh ngạc: Hàng nghìn chim én bay lượn trên một ngôi nhà

08:42:49 17/05/2025

Đoạn video cho thấy, hàng nghìn con chim én đồng loạt bay lượn tạo thành những hình khối đẹp mắt trên bầu trời, trước khi đổ bộ vào một ống khói.

41.000 năm trước, loài người sống sót qua tận thế nhờ "kem chống nắng"?

07:45:48 17/05/2025

Từ trường trái đất không chỉ tạo nên cực quang ngoạn mục mà còn là lớp lá chắn sinh học tự nhiên giúp bảo vệ hành tinh khỏi các tia vũ trụ và bức xạ cực tím gây hại.

Người phụ nữ Mỹ sống sót sau hai tuần mất tích ở vùng núi hiểm trở

18:46:51 16/05/2025

Tiffany Slaton, du khách 27 tuổi đến từ Georgia (Mỹ) được phát hiện còn sống sau 14 ngày mất tích tại vùng núi tuyết hiểm trở Sierra Nevada, bang California.

Đi vứt rác, người đàn ông sốc nặng khi phát hiện tiền mặt rơi rải rác khắp đường

18:32:52 16/05/2025

Ra ngoài vứt rác, chủ cửa hàng 75 tuổi choáng váng khi phát hiện nhiều tờ tiền mệnh giá khác nhau rơi rải rác trên đường.

"Trăng hoa" rực sáng giữa bầu trời đêm tháng 5

18:32:17 16/05/2025

Người yêu thiên văn đã có cơ hội chiêm ngưỡng Trăng hoa vào tối 12 và 13/5 vừa qua - lần trăng tròn cuối cùng trong chuỗi micromoon của năm 2025.

Phát hiện lật lại lịch sử tiến hóa trên cạn

12:14:26 16/05/2025

Các nhà khoa học Úc đã khai quật những dấu chân hóa thạch của một sinh vật như loài bò sát, có niên đại 350 triệu năm trước, đẩy lùi thời gian thích nghi hoàn toàn của sự sống trên cạn đến hàng triệu năm.

Nốt ruồi khổng lồ phủ kín hộp sọ khiến cậu bé có ngoại hình giống chuột Mickey

10:20:28 16/05/2025

Nốt ruồi phát triển bất thường tạo ra hai khối u khổng lồ bao lấy đầu cậu bé 3 tuổi, khiến bé bị đặt biệt danh Mickey Mouse .

Thấy tiếng động lạ trong xô nước, cán bộ kiểm lâm hân hoan tìm thấy loài "tuyệt chủng" hơn 30 năm

16:18:06 15/05/2025

Theo Bắc Kinh Tân Nguyên, vào mùa hè năm 2022, ông Chu Nhân Lương, một cán bộ kiểm lâm tại làng Tiễn Giang, tỉnh Chiết Giang, trong lúc đang vác xô đựng nước thì nghe thấy tiếng động lạ bên trong.