Phát hiện cấu trúc hành tinh chưa từng biết ngay trong trái đất

A. Thư09:07 16/06/2020

Cấu trúc một hành tinh có thể phức tạp hơn nhiều so với hiểu biết trước đây, bằng chứng là những thứ bí ẩn, to như những lục địa mà các nhà khoa học vừa tìm thấy ngay ở địa cầu chúng ta.

Một thuật toán vốn dùng để nghiên cứu các thiên thể đã được nhóm khoa học gia từ Đại học Maryland, Đại học John Hopkins (Mỹ) và Đại học Tel Aviv (Israel) điều chỉnh để tìm hiểu chính hành tinh của chúng ta, thông qua phân tích các dữ liệu địa chấn. Và họ đã tìm ra một cấu trúc chưa từng được ghi nhận bên trong hành tinh: thứ gì đó như những đốm màu, kích thước tương đương các lục địa, nằm giữa lõi và lớp phủ.

Cấu trúc kỳ lạ, chưa từng biết đến ở mọi hành tinh đã được phát hiện ngay bên trong trái đất – ảnh minh họa từ Internet

Các hiểu biết trước đây cho thấy cấu trúc hành tinh chúng ta, và có thể là hầu hết các hành tinh trong vũ trụ, bao gồm lõi (gồm lõi trong và lõi ngoài), lớp phủ (gồm lớp phủ trong, lớp phủ ngoài) và lớp vỏ. Với vị trí ngay ranh giới của lõi ngoài và lớp phủ trong, cấu trúc lạ nằm sâu khoảng 1.800 km so với bề mặt trái đất.

Cấu trúc này là những cụm vật liệu siêu nóng và khổng lồ, có thể là magma, được gọi tạm là “vùng vận tốc cực thấp”. Bởi lẽ khi đo đạc tốc độ của sóng động đất, từ nhiều thập kỷ trước các nhà khoa học phát hiện ra chúng chợt chậm đi rõ ràng và bất thường khi đi vào ranh giới lớp phủ – lớp lõi. Đó là manh mối đầu tiên cho thấy còn có một thứ bí ẩn bọc quanh lõi trái đất.

Thế nhưng cho đến nay, nhờ công cụ nói trên – mang tên Sequencer – sự tồn tại của cấu trúc hành tinh dị thường trên mới được xác nhận chính thức. Điều đặc biệt nhất mà nghiên cứu mới này hé lộ là vùng vận tốc cực thấp không bọc hết lõi trái đất. Các nhà khoa học chỉ tìm thấy dấu vết của nó ở khoảng 40% các sóng địa chấn.

Việc ứng dụng Sequencer, và có thể là các kỹ thuật hiện đại hơn trong tương lai, vẫn đang được tiếp diễn, với hy vọng “nhìn” rõ hơn cấu trúc hành tinh mới mẻ và kỳ lạ này, cũng như biên soạn lại một bản đồ chi tiết và chính xác hơn về thế giới bên trong lòng trái đất.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Science.

Phát hiện cấu trúc khổng lồ bí ẩn bên dưới lòng đất

Một trong những cấu trúc khổng lồ nằm sâu dưới quần đảo Marquesas, thuộc Pháp, trước đây chưa từng được phát hiện. Trong khi cấu trúc khác nằm ở Hawaii.

Theo Vice, các nhà khoa học đã phát hiện một cấu trúc khổng lồ hình thành từ vật chất dày đặc nằm ở giữa lớp lõi ngoài và lớp phủ dưới Trái Đất. Cấu trúc này tạo thành khu vực khoảng 3.000 km nằm ngay dưới chân chúng ta bao lâu nay.

Để thăm dò cấu trúc bí ẩn sâu bên trong hành tinh, các nhà nghiên cứu đã sử dụng thuật toán vốn dùng để phân tích các thiên hà xa xôi.

Nhóm nhà khoa học đứng đầu là Doyeon Kim - nhà địa chấn học tại Đại học Maryland - đã tạo ra biểu đồ địa chất từ hàng trăm trận động đất xảy ra từ năm 1990-2018 bằng thuật toán có tên Sequencer.

Sương mù trên quần đảo Marquesas, thuộc Pháp. Ảnh: Vice.

Các nghiên cứu địa chấn khác thường chỉ tập trung vào những dữ liệu nhỏ lẻ về hoạt động của các trận động đất trong khu vực nhất định. Nhưng với Sequencer, các nhà khoa học đã phân tích được khoảng 7.000 phép đo động đất trong nhiều thập kỷ qua, mỗi trận có cường độ ít nhất 6,5 richter.

Một trong những cấu trúc khổng lồ này nằm sâu dưới quần đảo Marquesas, thuộc Pháp, trước đây chưa từng được phát hiện. Trong khi cấu trúc khác từng được tìm thấy trước đó bên dưới Hawaii nhưng trong đợt nghiên cứu này, người ta nhận thấy nó có kích thước lớn hơn ước tính.

"Nghiên cứu này rất đặc biệt bởi đây là lần đầu tiên chúng ta có thể xem xét bộ dữ liệu lớn như vậy một cách hệ thống, trong đó chứa dữ liệu của gần như toàn bộ lưu vực Thái Bình Dương", ông Doyeon Kim cho biết.

Vị trí của khối cấu trúc bí ẩn trong lòng Trái Đất. Ảnh: Vice.

Động đất tạo ra sóng địa chấn truyền vào bên trong hành tinh. Các cấu trúc tại đây làm cho những con sóng bị phân tán, biến dạng. Những sóng bị biến dạng được ghi lại trong các biểu đồ địa chấn ghi hoạt động sóng bên trong Trái Đất. Nhờ đó, các nhà nghiên cứu thu được những góc nhìn hiếm hoi về thế giới ngầm trong lòng đất vốn không thể tiếp cận.

Nhóm nghiên cứu tập trung vào các địa chấn được tạo ra bởi sóng trượt (sóng S), loại sóng truyền dọc theo ranh giới giữa lõi Trái Đất và lớp phủ, cho ra dữ liệu rõ ràng hơn sóng sơ cấp (sóng P).

"Chúng tôi thích dùng sóng trượt hơn vì chúng có biên độ lớn, sạch vì có lưu lượng sóng P ít hơn", ông Kim nói. Cụ thể, nhóm nghiên cứu tìm kiếm các sóng trượt nhiễu xạ dọc theo ranh giới lõi-lớp phủ. "Vì nhiễu xạ dọc theo bề mặt đó, nó tạo ra cơ hội tuyệt vời để tìm kiếm các cấu trúc nhỏ bé này trên ranh giới lớp phủ-lõi".

Khi sóng S chạm vào các cấu trúc địa chất này, chúng tạo ra tín hiệu giống như tiếng vang gọi là "dấu hiệu trước" (Postcursor).

Những tiếng vang này cho thấy sự tồn tại của cấu trúc dị thường sâu bên trong Trái Đất, được gọi là vùng vận tốc cực thấp (ULVZ). Không ai biết chính xác các ULVZ được hình thành như thế nào hoặc được tạo ra từ đâu, nhưng rõ ràng nó có đường kính khoảng 100 km và đủ dày đặc để khiến các đợt sóng đi qua bị chậm lại.

Các siêu ULVZ (vùng màu đỏ tươi) có thể lưu trữ dấu hiệu địa hóa nguyên thủy tương đối nguyên chất kể từ thời Trái Đất sơ khai. Ảnh: Semanticscholar.

Bằng cách cho Sequencer lọc qua hàng nghìn địa chấn, Kim và các đồng nghiệp phát hiện trong bộ dữ liệu của họ, tín hiệu như tiếng vang kia phát ra mạnh nhất từ dưới Hawaii và quần đảo Marquesas. Đây là bằng chứng rõ ràng về sự tồn tại của hai "siêu ULVZ" - khu vực vật chất đậm đặc rộng từ 1.000 km trở lên.

Siêu ULVZ là những cấu trúc thú vị, không chỉ do kích thước rộng lớn mà còn vì chúng có thể hình thành từ các vật liệu hiếm tồn tại trước cả khi Mặt Trăng xuất hiện. Những khối dị thường với kích thước khổng lồ này có thể là vật chất nóng chảy do một vụ va chạm khổng lồ giữa Trái Đất sơ khai và vật thể có kích cỡ sao Hỏa hơn bốn tỷ năm trước.

Nhóm nghiên cứu có kế hoạch tiếp tục phát triển nghiên cứu này và thuật toán Sequencer, giúp chúng ta nhìn rõ những cấu trúc bí ẩn bên dưới Trái Đất . Họ cũng hy vọng sẽ mở rộng tập dữ liệu sang cả những trận động đất dưới Đại Tây Dương.

Phát hiện hành tinh nóng với cái đuôi giống như Sao Chổi Các nhà thiên văn học sử dụng Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA đã xác nhận sự tồn tại của một vật thể lạ được gọi là 'hành tinh sao chổi'. Hành tinh khí khổng lồ này có tên HD 209458b quay xung quanh ngôi sao chủ của nó. Các quan sát được thực hiện với Kính Viễn vọng Hubble cho...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: chuyện lạ bí ẩn nhà khoa học phát hiện hành tinh cấu trúc địa chấn hiểu biết lục địa tìm thấy địa cầu

Xem thêm Share

Xem nhiều

Việt Hương đăng video đòi nợ, Vân Dung 'đe doạ' Chí Trung00:32

Sau bữa nhậu tất niên, cảnh tượng lạ tại phòng khách lúc 21h tối khiến người vợ bất ngờ00:58

5 thanh niên nằm ngủ giữa nhà và sự xuất hiện của người đàn ông lúc rạng sáng khiến tất cả vùng dậy01:08

Diva Hồng Nhung mắc bệnh ung thư vú02:59

Phương Nhi đang nhặt rác ở biển thì được mai mối, con dâu tỷ phú có màn đối đáp được khen EQ kịch trần00:23

Clip thanh niên tông người phụ nữ văng ra đường rồi lên xe bỏ chạy, dân mạng tìm ra chi tiết khó thoát00:35

Táo Quân 2025 tung trailer chính thức, hé lộ nhiều câu nói ấn tượng00:51

1 chi tiết làm lộ phản ứng lạ của Trấn Thành sau màn chạm mặt bất đắc dĩ Luna Đào trên thảm đỏ00:23

Mỹ nhân đẹp hoàn hảo khiến Trấn Thành vừa gặp đã "rung động", nhan sắc trăm năm có một01:03

2 thí sinh Rap Việt live "nét căng" đi flow "cực bén", netizen gật gù: Giọng rap tín nhất cypher đây rồi!06:44

Camera ghi cảnh đôi vợ chồng làm ngân hàng ngã ra sàn nhà sau khi nhận thưởng Tết, biết con số mà thèm00:45

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cô gái suýt bị bạn thân "cạch mặt" vì không mời cưới

08:42:21 23/01/2025

Trong lá thư ẩn danh có tiêu đề Đốt cháy tiệc độc thân , người bạn thể hiện sự thất vọng và buồn rầu khi không được bạn thân mời đám cưới.

Những loài chim trèo cây độc lạ, ít người biết

06:45:06 23/01/2025

Họ Trèo cây (Sittidae) gồm những loài chim nhỏ có tập tính trèo dọc theo thân và cành cây để săn tìm côn trùng ẩn dưới vỏ cây. Phần lớn các loài trèo cây là chim đồng rừng, mặc dù có một vài loài thích nghi với môi trường sống núi đá.

Loài cua là động vật chân đốt sống trên cạn lớn nhất thế giới : Có thể dài tới 1m, giá 6-7 triệu /kg

06:44:55 23/01/2025

Loài cua khủng này có thể nặng đến 6kg, dù giá đắt đỏ nhưng nhiều người vẫn sẵn sàng chi tiền để thử. Vì khai thác quá cạn kiệt, loài cua này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Những loài động vật trông giống hoa một cách kì lạ

06:44:44 23/01/2025

Chuột chũi mũi sao, sâu bướm bụi cỏ, bọ ngựa hoa quỷ là những loài sinh vật có hình dáng và màu sắc như những bông hoa khiến cho các loài sinh vật khác và cả con người cũng phải nhầm lẫn.

Những loài chim mỏ rộng cực đẹp ở Việt Nam

06:44:33 23/01/2025

Họ Mỏ rộng (Eurylaimidae) gồm những loài chim có gốc mỏ rộng đặc trưng với bộ lông nhiều sắc màu. Việt Nam là nơi sống của 5 trên 9 loài chim mỏ rộng được được ghi nhận trên thế giới.

Loài thằn lằn giống rắn hồi sinh kì diệu sau 40 năm bị tuyệt chủng khiến các nhà khoa học kinh ngạc

06:44:23 23/01/2025

Loài thằn lằn được cho là đã tuyệt chủng 40 năm về trước, sự hồi sinh của chúng khiến các nhà khoa học không khỏi kinh ngạc.

Thợ săn hành tinh NASA phát hiện nơi bất hạnh nhất vũ trụ

00:46:29 21/01/2025

Theo Live Science, thợ săn hành tinh TESS của NASA, chiến binh đã giúp xác định hơn 6.000 thế giới ngoài hệ Mặt Trời, đã tìm ra hành tinh BD+05 4868 Ab trong trạng thái khiến các nhà khoa học bị sốc.

Các hành tinh 'rủ nhau' diễu hành vũ trụ trong ngày 21/1

00:46:27 21/01/2025

Hiện tượng các hành tinh liên kết với nhau và cùng xuất hiện trên bầu trời đêm được dự đoán sẽ xảy ra trong khoảng ngày 21/1, đem lại cảnh tượng thiên văn thú vị.

Bộ tộc 'đà điểu' gốc Phi chỉ có 2 ngón chân, các chuyên gia đã đến để tiết lộ sự thật

00:46:26 21/01/2025

Để không lúc nào cũng đắm chìm trong cuộc sống hư vô và nhàm chán này, du lịch là một trong những cách tốt nhất để tiếp xúc với thế giới.

Tại sao gà mái không cần gà trống vẫn đẻ được trứng? Ý nghĩa của sự tồn tại của con gà trống là gì?

00:46:23 21/01/2025

Khi nói đến trứng, chúng ta đều biết một điều, đó là chúng rất ngon, khi nấu chín có mùi thơm và có hàm lượng dinh dưỡng cao.

Phát hiện 'kho báu' khổng lồ ở quốc gia láng giềng Việt Nam, vạn người đổ xô đến xem thực hư, dân làng kiếm gần 3 tỷ đồng chưa đầy 1 tuần

13:12:21 20/01/2025

Phát hiện mới về tượng Phật cùng hàng loạt các cổ vật giá trị khác đã thu hút hàng nghìn người đổ xô về ngôi làng nhỏ ở khu vực Tam Giác Vàng của Đông Nam Á.

Những 'quái vật' gây ám ảnh nhất Việt Nam, có con thật sự tồn tại trên đời

09:38:57 20/01/2025

Những câu chuyện xoay quanh các sinh vật kỳ bí và đáng sợ luôn kích thích sự chú ý và trí tưởng tượng của công chúng. Từ những loài vật được cho là mang đến tai họa cho đến các ẩn bí ẩn chưa được giải đáp