Phát hiện biệt dược khiến IS trở nên má.u lạn.h

Biệt dược Captagon giúp những kẻ đán.h bom t.ự sá.t trở nên bình thản và vô cảm, ngay cả khi chuẩn bị kích nổ quả bom giế.t chế.t hàng chục người vô tội.

Khi nhà chức trách Bỉ công bố hình ảnh ba nghi phạm khủn.g b.ố tiến vào sân bay ở thủ đô Brussels để thực hiện những vụ đán.h bom t.ự sá.t kinh hoàng hôm 22.3, người ta rất dễ nhận thấy điểm chung của ba tên này là gương mặt bình thản đến lạ lùng, dù chỉ vài phút nữa chúng sẽ kích nổ khối thuố.c nổ cực lớn mang theo, cướp đi sinh mạng của chính chúng và hàng chục người vô tội.

“Bình tĩnh, vô cảm” là những từ mà các nhâ.n chứn.g sống sót sau vụ thả.m sá.t kinh hoàng ở Paris hồi năm ngoái mô tả về những tay sún.g đánh bom t.ự sá.t của IS. Bên trong nhà hát Bataclan, dù bị cảnh sát đặc nhiệm Pháp vây kín, những tên này vẫn không hề tỏ ra sợ hãi, sẵn sàng kích n.ổ bo.m gắn trên người khi lực lượng đột kích xông vào. Theo các nhâ.n chứn.g, khi bấm nút kích nổ quả bom, gương mặt của những kẻ khủn.g b.ố không hề biến sắc.

Báo chí Pháp cho rằng những kẻ khủn.g b.ố sở dĩ trở nên vô hồn, trơ lỳ trước cái chế.t như vậy là bởi chúng đã sử dụng một loại m.a tú.y gần như chỉ lưu hành ở Trung Đông và rất được phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) ưa chuộng nhằm biến các tay sún.g của mình thành những kẻ sá.t nhâ.n má.u lạnh.

Đó là Captagon, hay còn gọi là “thuố.c jihad”, một loại m.a tú.y amphetamine tổng hợp có thể giúp những kẻ sử dụng không còn cảm thấy đa.u đớ.n, sợ hãi hay đói khát, khiến chúng luôn tỉnh táo, điềm tĩnh và cảnh giác cao độ trong thời gian dài. Với những đặc điểm đó, Captagon được IS sử dụng ngày càng phổ biến trong những vụ đán.h bom t.ự sá.t ở Syria, Iraq, và sau này là Pháp, Bỉ.

Captagon được sản xuất và sử dụng ngày càng rộng rãi trên chiến trường Syria. Ảnh: Reuters

Khi cảnh sát Pháp đột kích một phòng khách sạn ở Alfortville, đông nam thủ đô Paris, sau vụ khủn.g b.ố kinh hoàng, họ phát hiện nhiều xy lanh, kim tiêm và dây truyền nhựa. Đây là một trong hai căn phòng mà Salah Abdeslam, nghi phạm chính của vụ khủn.g b.ố vừa bị cảnh sát Bỉ bắt giữ, đã thuê để cho cả nhóm trú ngụ trong vài ngày trước khi thực hiện vụ tấ.n côn.g.

Nhiều tờ báo của Pháp cho rằng có nhiều bằng chứng cho thấy những kẻ tấ.n côn.g Paris đã sử dụng Captagon để lên dây cót tinh thần cho mình vài giờ trước khi tỏa ra nhiều địa điểm ở thủ đô nước Pháp để thực hiện những vụ x.ả sún.g, đán.h bom t.ự sá.t.

Các nhâ.n chứn.g khẳng định những kẻ tấ.n côn.g này có vẻ ngoài như “xác sống”, một biểu hiện của tình trạng phê m.a tú.y. “Tôi thấy một kẻ cầm sún.g có phong thái rất điềm tĩnh, bình thản, với khuôn mặt gần như vô cảm, tiến tới quầy bar. Hắn ta bắ.n vãi đạn vào trong đó, như thể người ta đang dùng máy để cắt cỏ”, một nhâ.n chứn.g kể với đài truyền hình M6 của Pháp.

Biến tướng

Theo các chuyên gia y tế, Captagon được sản xuất ở các nước phương Tây từ thập niên 1960 để điều trị các triệu chứng như trầm cảm hoặc tăng động. Tuy nhiên, sau một thời gian, hầu hết các nước đều cấm sử dụng loại thuố.c này vì bản chất gây nghiệ.n của nó. Thuố.c này có chứa chất fenethylline, khi vào cơ thể được gan phân giải thành amphetamine và theophylline, theo các mạch má.u lên não và đóng vai trò như chất kích thích.

Giờ đây, loại biệt dược nguy hiểm này tái xuất ở Trung Đông, đặc biệt là Syria, nơi việc sản xuất và sử dụng Captagon nở rộ kể từ khi đất nước này chìm vào cuộc nội chiến đẫm má.u. Các chuyên gia về m.a tú.y, thương nhân và nhà hoạt động địa phương cho hay lượng thuố.c Captagon sản xuất ở Syria đã tăng đột biến từ năm 2013, vượt qua các nước khác trong khu vực như Lebanon, theo Reuters.

Năm ngoái, quân đội chính phủ Syria và phe nổi dậy đều t.ố cá.o lẫn nhau sử dụng Captagon để giúp các chiến binh tham chiến trong thời gian dài mà không thấy mệt mỏi, buồn ngủ, trong khi các bệnh viện cho biết dân thường Syria cũng sử dụng nhiều hơn loại thuố.c được bán với giá từ 5 đến 20 USD một vỉ này.

Các tay sún.g IS dùng Captagon để giữ tỉnh táo và cảnh giác trong thời gian dài.

Các nguồn tin cho hay hoạt động sản xuất thuố.c Captagon đã tạo ra nguồn lợi nhuận hàng trăm triệu USD ở Syria mỗi năm, và phần lớn số tiề.n này được dùng để mua vũ khí. Khabib Ammar, một nhà hoạt động ở Damascus, cho biết những tay sún.g Syria nổi dậy đã dùng số tiề.n kiếm được từ hoạt động buôn bán Captagon để mua những khẩu sún.g mới.

Phòng M.a tú.y và Tội phạm Liên Hợp Quốc (UNODC) cho hay từ lâu Syria đã trở thành một đầu mối quan trọng trong hoạt động sản xuất, buôn bán Captagon ở Trung Đông. “Vụ bắt giữ 4,2 triệu viên Captagon được tuồn từ Syria sang Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 4/2013 là minh chứng cho hoạt động này”, báo cáo của UNODC cho hay.

Không còn đa.u đớ.n

Đại tá Ghassan Chamseddine, chỉ huy đơn vị phòng chống m.a tú.y của Lebanon, cho biết thuố.c Captagon thường được giấu trong xe tải từ Syria đi qua các cửa khẩu của nước này, sau đó được phân phối đến các nước khác ở Vùng Vịnh. Theo ông Chamseddine, phần lớn số Captagon này có nguồn gốc từ thung lũng Bekaa, nằm gần biên giới Syria.

Truyền hình Syria khi đưa tin về tình hình chiến sự thường cho biết quân đội chính phủ tịch thu được số lượng lớn thuố.c Captagon sau khi tấ.n côn.g căn cứ của quân nổi dậy.

Một cảnh sát phòng chống m.a tú.y ở thành phố Homs cho biết anh đã tận mắt chứng kiến tác động của Captagon đối với những tay sún.g đối lập bị bắt. “Khi bị tra khảo, đán.h đậ.p, họ không biết đa.u đớ.n là gì. Nhiều người thậm chí còn cười lớn khi bị chúng tôi đấ.m mạnh. Thường chúng tôi phải chờ khoảng 48 tiếng để Captagon hết tác dụng rồi mới tra khảo, lúc đó mọi việc dễ dàng hơn”.

Viện Chống Khủn.g b.ố Quốc tế Israel (IICT) cho biết việc sử dụng Captagon kết hợp với tư tưởng tôn giáo cực đoan có thể lý giải cho những hành động ma.n r.ợ tột cùng của các phiến quân IS thực hiện những vụ tấ.n côn.g khủng bố.

Theo Tạp chí Cảnh sát Mỹ chuyên đăng tải các bài viết về chiến thuật chống tội phạm, các nghi phạm đán.h bom t.ự sá.t thường trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, từ xác định mục tiêu, chuẩn bị vũ khí, lựa chọn kẻ đán.h bom, sau đó mới di chuyển đến mục tiêu và kích nổ quả bom. Việc nghi phạm sử dụng các loại m.a tú.y để che giấu cảm xúc sợ hãi, lo lắng khiến cho việc ngăn chặn khủn.g b.ố ở những giai đoạn cuối cùng ngày càng trở nên khó khăn.

Điều này có thể đã được minh chứng trong vụ khủn.g b.ố ở sân bay Brussels. Ba kẻ khủn.g b.ố mang theo những khối thuố.c nổ rất lớn giấu trong hành lý bước vào sân bay đông đúc, nhưng sự bình thản gần như tuyệt đối của chúng có thể là một trong những yếu tố giúp chúng qua mặt được các nhân viên an ninh giám sát và cả người dân, dù nước Bỉ đang được đặt trong tình trạng báo động cao về nguy cơ khủn.g b.ố.

Theo Danviet