Pháp tập hợp ‘liên minh hạt nhân’ châu Âu mới
Pháp muốn khẳng định sự đóng góp của năng lượng hạt nhân cho các mục tiêu khí hậu và an ninh năng lượng ở châu Âu.
Bộ trưởng năng lượng Pháp Agnès Pannier-Runacher (phải). Ảnh: EPA
Theo mạng tin EURACTIV.fr (Pháp), Bộ trưởng năng lượng Pháp Agnès Pannier-Runacher ngày 28/2 sẽ có cuộc gặp với 12 người đồng cấp tại Stockholm để thảo luận về khả năng thành lập một “ liên minh hạt nhân” hoàn toàn mới trong EU.
Cụ thể, bà Pannier-Runacher có mặt tại Stockholm với 2 ngày đàm phán không chính thức cùng các bộ trưởng năng lượng và vận tải EU. Chương trình nghị sự là vấn đề cải cách sắp tới của thị trường điện châu Âu, một cuộc tranh luận về an ninh năng lượng trước mùa Đông tới, cũng như khả năng cạnh tranh công nghiệp của EU liên quan đến chính sách năng lượng trong tương lai.
Nhân dịp này, Pháp có kế hoạch nêu ra vấn đề về năng lượng hạt nhân. Theo Văn phòng Bộ trưởng Pháp, bà Pannier-Runacher sẽ cùng các bộ trưởng năng lượng EU và Ủy ban châu Âu để thảo luận về một “liên minh hạt nhân” trong EU.
Cùng với Pháp, các bộ trưởng tham gia cuộc họp tại Stockholm đến từ Bulgaria, Croatia, CH Séc, Phần Lan, Hungary, Italy, Hà Lan, Ba Lan, Romania, Slovakia, Slovenia và Thụy Điển.
Video đang HOT
Đây là một dự án mà Bộ trưởng năng lượng Pháp được cho là sẽ kêu gọi “bằng cả trái tim” để khẳng định “sự đóng góp của năng lượng hạt nhân cho các mục tiêu khí hậu và an ninh năng lượng ở châu Âu”, thông báo từ văn phòng của bà Pannier-Runacher cho biết.
Tạm thời, Bộ năng lượng Pháp chưa đưa ra bất kỳ thông tin chi tiết nào về nội dung của liên minh hạt nhân này. Một tuyên bố chung được cho là đang được xem xét nhưng vẫn chưa được xác nhận. Tuy nhiên, thông điệp của Paris là rất rõ ràng: “gửi một tín hiệu mạnh trong các cuộc đàm phán khác nhau ở châu Âu”.
Trong nỗ lực của mình, Paris hy vọng sẽ xây dựng liên minh mới dựa trên những bước tiến mới nhất của những người ủng hộ hạt nhân. Vào ngày 9/2, Ủy ban năng lượng của Nghị viện châu Âu đã chính thức công nhận hydro được tạo ra từ hạt nhân là một nguồn năng lượng carbon thấp.
Ngày hôm sau (10/2), Pháp và các quốc gia ủng hộ năng lượng hạt nhân đã được xác nhận rằng hydro được tạo ra từ hạt nhân có thể được miễn khỏi cái gọi là quy tắc “bổ sung” về sản xuất hydro tái tạo, miễn là quá trình sản xuất của nó được đảm bảo theo quy định.
Lý do EU tới nay luôn né tránh trừng phạt lĩnh vực hạt nhân của Nga
Ngày 25/2, Hungary cho biết nước này sẽ phủ quyết gói lệnh trừng phạt thứ 10 của Liên minh châu Âu (EU) đối với Nga nếu gói bao gồm các biện pháp hạn chế nhắm vào lĩnh vực hạt nhân của Nga.
Vậy điều gì đã khiến Hungary kiên quyết như vậy?
Lò phản ứng của tổ máy số 4 trong nhà máy điện hạt nhân Paks phía Đông Budapest. Ảnh: AFP
Theo đài Sputnik, tuần trước, EU đã công bố một gói trừng phạt mới đối với Nga sau1 năm Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Gói trừng phạt thứ 10 nhằm vào 87 công dân Nga và 34 tổ chức, bao gồm các tổ chức tài chính, Bộ Quốc phòng Nga và cơ quan tình báo đối ngoại (SVR), trung tâm nghiên cứu vũ trụ nhà nước Khrunichev và tập đoàn truyền thông Rossiya Segodnya.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp hạt nhân của Nga vẫn thoát khỏi danh sách đen. Mặc dù dần từ bỏ và cấm các mặt hàng năng lượng chính của Nga như dầu mỏ, sản phẩm dầu mỏ, khí đốt và than đá, liên minh châu Âu dường như không sẵn sàng "ra tay" với năng lượng nguyên tử.
Về phần mình, Budapest có lý do chính đáng để phản đối một lệnh trừng phạt nhằm vào lĩnh vực năng lượng nguyên tử của Nga. Hiện nhà máy điện hạt nhân Paks của Hungary, được trang bị bốn lò phản ứng VVER 440 do Nga chế tạo và chủ yếu nhận nhiên liệu hạt nhân từ Nga, được cho là tạo ra khoảng một nửa sản lượng điện của đất nước.
Hungary không phải là quốc gia EU duy nhất khai thác các lò phản ứng hạt nhân của Nga. Trên thực tế có khoảng 18 lò phản ứng do Nga thiết kế đang được sử dụng trong khối. Danh sách các quốc gia có thiết bị hạt nhân do Nga sản xuất bao gồm Slovakia, Hungary, Phần Lan, Bulgaria và Cộng hòa Séc. Những nước đã hợp tác với tập đoàn Rosatom trong hai thập kỷ qua bao gồm Pháp, Thụy Điển, Đức, Anh và Hà Lan.
Các phương tiện truyền thông chính thống của phương Tây đã chỉ ra thực tế việc hợp tác hạt nhân EU-Nga là thói quen mà châu Âu "không thể bỏ được".
Theo Cơ quan Cung cấp Euratom của EU (ESA), vào năm 2021, tập đoàn hạt nhân Rosatom của Nga đã cung cấp 20% urani tự nhiên cho các lò phản ứng của EU và cung cấp cho khối một số lượng đáng kể các dịch vụ chuyển đổi và làm giàu.
Báo cáo của ESA cho thấy số lượng urani giao từ Nga đến các cơ sở của EU chiếm 31% tổng số urani giao đến khối, tăng 8% so với năm trước. Năm 2021, các quốc gia thành viên EU đã chi 210 triệu euro để nhập khẩu urani thô từ Nga.
Theo nghiên cứu từ Viện Dịch vụ thống nhất hoàng gia (RUSI), phạm vi tiếp cận toàn cầu của tập đoàn Rosatom đang tiếp tục phát triển, trong khi ở EU, giá trị xuất khẩu hạt nhân của Nga tăng ở một số quốc gia EU, bao gồm Slovakia, Hungary và Phần Lan.
ESA chỉ ra rằng EU quyết tâm chấm dứt sự phụ thuộc vào năng lượng nguyên tử của Nga: "Các lựa chọn đa dạng hóa cũng rất quan trọng đối với các quốc gia thành viên đang phụ thuộc vào Nga về nhiên liệu hạt nhân cho các lò phản ứng của họ phục vụ mục đích phát điện. Điều này đòi hỏi sự phối hợp và làm việc trong EU, cùng các đối tác quốc tế để đảm bảo tìm được các nguồn urani thay thế và thúc đẩy khả năng chuyển đổi, làm giàu và chế tạo nhiên liệu có sẵn ở châu Âu hoặc ở các đối tác toàn cầu của EU".
Tuy nhiên, sẽ mất thời gian và nỗ lực để đa dạng hóa các nguồn cung cấp liên quan đến nguyên tử của Nga. Ví dụ, Bulgaria và Cộng hòa Séc đã ký hợp đồng với công ty Westinghouse của Mỹ để thay thế nhiên liệu của Nga nhưng quá trình chuyển đổi có thể mất ít nhất 3 năm. Theo Agnieszka Kamierczak - người đứng đầu ESA, quy trình đa dạng hóa các dịch vụ làm giàu và chuyển đổi năng lượng nguyên tử có thể mất từ 7 đến 10 năm.
Trong tháng 2, một lò phản ứng Mochovce-3 thiết kế VVER mới của Nga đã đi vào hoạt động ở Slovakia. Trước đó, công ty nhiên liệu TVEL của Rosatom và công ty sản xuất điện của Slovakia Slovenské elektrárne đã ký hợp đồng cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho các nhà máy điện hạt nhân ở nước này giai đoạn 2022 - 2026 với khả năng gia hạn hợp đồng đến năm 2030.
Tương tự, Hungary đang thắt chặt mối quan hệ với Nga. Tháng 8/2022, Budapest đã cấp phép cho Rosatom xây dựng hai lò phản ứng hạt nhân mới ở nước này.
EU bất đồng sâu sắc về năng lượng hạt nhân Đây là diễn biến mới nhất liên quan đến tranh chấp giữa Pháp và một số quốc gia muốn EU đưa ra nhiều chính sách hơn nhằm thúc đẩy sự đóng góp của năng lượng hạt nhân trong việc cắt giảm lượng khí thải CO2. Đây là diễn biến mới nhất liên quan đến tranh chấp giữa Pháp và một số quốc gia...