Pháp hiện đại hóa pháo phòng không: Bài học từ Ukraine trong cuộc chiến chống UAV

Trước sự trỗi dậy của UAV trên chiến trường hiện đại, quân đội Pháp đã có bước đột phá khi nâng cấp pháo phòng không tự động 53T2 từ thập niên 1970 thành hệ thống Proteus tiên tiến.

Lấy cảm hứng từ kinh nghiệm của Ukraine, Proteus tích hợp công nghệ hình ảnh nhiệt và trí tuệ nhân tạo, giúp nâng cao khả năng phát hiện và tiêu diệt UAV.

Pháp, lấy cảm hứng từ kinh nghiệm của Ukraine, hiện đại hóa pháo phòng không tự động cũ để chống lại UAV. Ảnh: en.defence-ua.com

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đã làm thay đổi cách nhìn về chiến tranh hiện đại, đặc biệt là vai trò ngày càng quan trọng của thiết bị bay không người lái (UAV), quân đội Pháp đã có một bước đột phá đáng chú ý trong việc hiện đại hóa vũ khí phòng không. Chỉ trong vòng bốn tháng, họ đã phát triển thành công hệ thống Proteus – một phiên bản nâng cấp của pháo phòng không tự động 53T2 từ thập niên 1970, nhằm đối phó hiệu quả với mối đe dọa từ UAV.

Dự án Proteus là minh chứng cho khả năng thích ứng nhanh chóng của ngành công nghiệp quốc phòng Pháp trước những thách thức mới trên chiến trường. Thay vì phát triển một hệ thống hoàn toàn mới – vốn có thể mất nhiều năm và nguồn lực đáng kể – họ đã chọn cách tiếp cận thực dụng bằng việc nâng cấp hệ thống pháo phòng không Tarasque 20 mm 53T2 sẵn có.

Điểm đột phá của Proteus nằm ở việc tích hợp công nghệ hiện đại vào nền tảng vũ khí truyền thống. Theo thông tin từ quân đội Pháp, hệ thống được trang bị kính ngắm hình ảnh nhiệt – công nghệ vốn được sử dụng trong tên lửa phòng không vác vai Mistral hiện đại. Việc kết hợp này giúp nâng cao đáng kể khả năng phát hiện và theo dõi mục tiêu của hệ thống.

Trong giai đoạn đầu triển khai, phiên bản Proteus Standard 1 sẽ được bàn giao cho Trung đoàn Pháo binh số 35 (35e RAP) – đơn vị tinh nhuệ trong quân đội Pháp. Lựa chọn này không ngẫu nhiên khi 35e RAP là đơn vị có nhiều kinh nghiệm chiến đấu, từng tham gia các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình quốc tế, trong đó có chiến dịch tại Afghanistan.

Đáng chú ý, Pháp không dừng lại ở phiên bản đầu tiên. Họ đang tích cực phát triển Proteus Standard 2 – phiên bản tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao khả năng nhận dạng mục tiêu và dự đoán đường bay. Dự kiến, phiên bản nâng cấp này sẽ hoàn thành vào mùa hè 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc kết hợp AI vào hệ thống vũ khí phòng không.

Tốc độ phát triển nhanh chóng của dự án Proteus phản ánh một thực tế mới trong ngành công nghiệp quốc phòng toàn cầu. Nếu như trước năm 2021, một dự án tương tự có thể mất nhiều năm để hoàn thành, thì nay, dưới áp lực của các cuộc xung đột hiện đại – điển hình là cuộc chiến Nga-Ukraine – các quốc gia buộc phải thích nghi và đẩy nhanh quá trình phát triển vũ khí.

Sự thành công của dự án Proteus không chỉ nằm ở khía cạnh kỹ thuật mà còn ở cách tiếp cận thực dụng và hiệu quả về mặt chi phí. Thay vì đầu tư vào việc phát triển các hệ thống hoàn toàn mới, việc nâng cấp và hiện đại hóa vũ khí sẵn có có thể là giải pháp khả thi cho nhiều quốc gia trong việc đối phó với các mối đe dọa mới trên chiến trường hiện đại.