Phải bỏ chế độ bao cấp về nhà công vụ!

Xuất phát từ thực tế một số cán bộ cố tình không trả lại nhà công vụ sau khi kết thúc nhiệm kỳ công tác khiến dư luận bức xúc, Luật Nhà ở sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1-7-2015 quy định cụ thể về đối tượng, quyền cũng như nghĩa vụ của người thuê nhà ở công vụ.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, TS Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) cho rằng, khi áp dụng luật, nhà công vụ sẽ thuộc diện quản lý nghiêm.

- Thưa ông, điểm mới của Luật Nhà ở sửa đổi là: Cán bộ sau ba tháng rời vị trí công tác phải trả lại nhà công vụ, nếu không trả sẽ bị cưỡng chế thu hồi. Giá thuê nhà công vụ cũng cao hơn. Song, bạn đọc Báo Hànộimới lại cho rằng, biện pháp này dù giúp quản lý nhà công vụ chặt hơn, nhưng chỉ mang tính hành chính, hiệu quả không cao. Ý kiến của ông thế nào?

- Ngoài điểm phóng viên đề cập, Bộ Xây dựng đã có phương pháp tính giá nhà nước cho thuê đối với nhà công vụ. Mức giá được áp dụng là 14.000 – 18.000 đồng/m2/tháng. Như vậy, khi áp dụng, nhà công vụ sẽ được quản lý chặt chẽ. Vấn đề là quản lý đến đâu, hiệu quả ra sao? Tính ra, một người thuê căn hộ 150m2 (tiêu chuẩn với bộ trưởng) thì cũng tốn 2 triệu đồng/tháng. Nói như Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, mức trên phù hợp so với mức lương 14 triệu đồng của Bộ trưởng. Cách tính và phân tích như ông Nguyễn Trần Nam tôi cho là thiếu sức thuyết phục.

Ai cũng biết, lương chỉ là hình thức trên sổ lương, thu nhập thực tế ngoài lương còn nhiều khoản khác. Tôi cũng như nhiều người dám khẳng định không bộ trưởng nào có mức thu nhập dưới mức 20 triệu đồng/tháng. Do đó, nói thuê nhà công vụ giá 2 triệu đồng là phù hợp với mức lương của bộ trưởng thì không ai tin và cũng ít người đồng thuận. Tôi đề nghị, bên cạnh cơ chế quản lý nhà công vụ Bộ Xây dựng đã thiết kế, không nên tạo ra chính sách bộ trưởng nào cũng thuê nhà công vụ. Nhà công vụ cần phải và chỉ dành cho người không có nhà ở thực sự do quá trình luân chuyển, điều động, ở xa gia đình.

Nhà công vụ sẽ được quản lý chặt chẽ hơn.

- Người có công lao, có đóng góp cho địa phương thuê nhà công vụ phải được ưu ái hơn, thưa ông?

- Tôi khẳng định nên chấp nhận ưu tiên, ưu đãi, nhưng việc này nên cân nhắc theo hướng vừa phải, hợp lý. Thực tiễn đang đòi hỏi và người dân đang bức xúc nên Quốc hội đã đưa vào Luật Nhà ở sửa đổi rất nhiều quy định về “nhà công vụ” để địa phương có điều kiện triển khai, vận dụng, quản lý nhà công vụ tốt hơn. Đây là việc làm kịp thời, rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, để những quy định này đi vào thực tế đúng với mục đích, tính chất và cơ chế quản lý loại nhà này, cần phải có thêm các quy định chi tiết, cụ thể của Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan.

- Theo ông, điều cần quan tâm nhất hiện nay khi xây dựng các thông tư hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở sửa đổi là gì?

- Trước hết, phải xác định rõ “ai” và “khi nào” được tham gia vào cơ chế ở nhà công vụ và cơ chế chính sách cụ thể đối với người thuê nhà công vụ như thế nào. Ở đây, phải chống khuynh hướng: Đối tượng ở nhà công vụ quá rộng, tràn lan mà cần phải được xác định chính xác, đích đáng, không để tình trạng bao cấp trá hình. Như đã phân tích ở trên, nhà công vụ phải từ nhu cầu thực sự và thực tế dành cho những cán bộ lãnh đạo do điều kiện phân công, luân chuyển mà không có nhà hoặc phải xa gia đình. Tiếp nữa, việc xác lập cơ chế quản lý cũng như giá thuê nhà thực sự công bằng, công khai, minh bạch, có xem xét yếu tố giá thị trường, không thể bao cấp giá thuê như các ví dụ nêu trên.

- Dư luận đang cho rằng, người thuộc diện phải trả nhà công vụ cũng có hai loại: Một là sẵn sàng và thiện chí để trả nhà công vụ nếu có cơ chế rõ ràng, minh bạch và thông báo đầy đủ. Nhóm khác cố tình chây lì và đến thời điểm này, Nhà nước chưa thu hồi được. Vậy, cơ chế nào để giải quyết triệt để hiện tượng trên?

- Hiện tượng lạm dụng, xin nhà công vụ cho những người không đủ điều kiện, người ta không sử dụng mà cho người thân ở hoặc cho thuê kiếm lợi riêng khiến dư luận và người dân bức xúc, bất bình. Nhà công vụ là tài sản nhà nước, được xây dựng từ ngân sách nhà nước, từ tiền thuế của dân nên cần phải có cơ chế rõ ràng, minh bạch và kiên quyết không để biến tướng, không để lạm dụng, không để tham nhũng, lãng phí diễn biến trong vấn đề này.

Tôi có cảm nhận trong thực tế cũng như trong lý lẽ của một số quan chức, người ta vẫn muốn dành cơ chế bao cấp nhà dưới dạng nhà công vụ cho một số đối tượng trong bộ máy nhà nước, trong hệ thống chính trị. Điều này rất không nên. Phải bỏ cho được chế độ bao cấp, sẽ giải quyết được hiện tượng trên.

- Xin cảm ơn ông!

Theo_Hà Nội Mới