“Pẻng tải” món bánh đen sì, ngọt mà không ngấy của người Tày – Nùng

Nông Mạnh Hùng10:11 15/08/2019

“ Pẻng tải” (bánh gai) là món bánh quen thuộc không thể thiếu trên mâm cúng gia tiên của người Tày – Nùng (Lạng Sơn) dịp Rằm tháng Bảy. Dù ở quê hay làm ăn xa trên những vùng đất mới, đồng bào các dân tộc nơi đây vẫn giữ tục tự giã bánh đê cúng tổ tiên, biêu cha mẹ và cho gia đình thưởng thức.

Ngày nay đồng bào các dân tộc Tày – Nùng ở khu vực miền núi phía Đông Bắc vẫn giữ được những phong tục, nét văn hóa đặc trưng riêng có. Đặc biệt, dịp Rằm tháng 7 có là tục lệ “Pây tai” (đi nhà vợ) là không thể thiếu, để con rể thể hiện lòng tôn kính, lòng biết ơn công sức sinh thành, nuôi dạy người con gái của bố mẹ vợ giờ là vợ của mình. Dịp lễ cũng là dịp, là cơ hội để thắt chặt tình cảm giữa những người trong gia đình, trong dòng tộc, họ hàng và tình đoàn kết giữa mọi người với nhau.

Đây là món bánh không thể thiếu trên mâm cúng gia tiên của người Tày – Nùng xứ Lạng trong dịp Rằm tháng 7

Trong giỏ quà mang biếu bố mẹ vợ sẽ không thể thiếu 1 con vịt và vài thếp bánh gai (Pẻng tải). Theo quan niệm, bánh được xâu thành từng cặp để đeo bên người cho tiện cho nên người Tày, Nùng gọi là Pẻng tải (bánh đeo).

Gạo để làm loại bánh này phải là loại nếp ngon, không lẫn tẻ, có vậy bánh mới mềm và dai, ăn không cứng. Nếp được ngâm chừng một buổi cho no nước, xay trong cối đá hoặc xát bằng máy thành một thứ bột đặc sánh, đựng trong túi vải, treo lên cho róc nước. Lá gai đã được hái về từ trước, tước bỏ gân lá, phơi khô. Lá khô đem ninh, khi đun bỏ thêm chút vôi tôi cho mau nhừ. Xong, rửa sạch, vắt khô, thái mịn. Đường phên – loại đường làm thủ công từ cây mía được thái nhỏ. Người ta nhào đường này, lá gai với bột cho đều rồi đem giã trong cối đá cho thật nhuyễn.

Thứ bột nếp trắng tinh được trộn với lá gai và đường phên sẽ giã nhuyễn dẻo trong chiếc cối bằng đá.

Bột giã xong có màu xanh đen, mịn màng, dẻo quánh. Mùi nếp, mùi mật, mùi lá gai quyện vào nhau thơm nức. Pẻng tải được gói bằng lá chuối, hình dẹt. Nhân bánh gai được làm bằng lạc giã nhỏ hoặc đỗ xanh trộn đường. Bánh hấp trong chõ như đồ xôi từ lúc nước sôi cho đến khi bánh chín.

Video đang HOT

Nhân đỗ xanh thơm ngon được nấu chín để làm nhân bánh gai.

Khi ăn, không thể lột bỏ lá bánh một cách vội vàng được. Phải thong thả tước lá thành từng sợi để bánh khỏi dính theo lá. Chiếc bánh bóc ra đen nhánh, mịn màng như một lát thạch. Bánh có vị ngọt sắc của đường, vị dẻo thơm của nếp và lá gai, vị bùi của nhân đậu, ăn không ngấy.

Bánh được làm và giã theo cách thủ công nên dẻo và mềm hơn so với làm bằng máy móc.

Bánh gai có thể để nhiều ngày mà không sợ mốc. Nếu để lâu, bánh khô, người ta có thể đem nướng trên than hồng, bánh nở phồng, ăn vẫn ngon. Hoặc có thể đem rán lại cho bánh mềm, ăn có vị ngon riêng. Chính từ những món ăn, những món bánh đặc trưng của người dân tộc nơi đây đã tạo nên 1 nét văn hóa riêng có.

Dù ai đi xa quê, đến ngày này, họ cũng cùng nhau trở về để dâng lên tổ tiên những lễ vật và cùng nhau thưởng thức món bánh gai thơm ngon do chính tay tự làm.

Bánh được gói bằng lá chuối xanh nên có thêm mùi thơm của lá chuối.

Hết Rằm, người dân quay lại với công việc đồng áng. Lúc lên nương rẫy họ vắt bánh lên vai như cách vắt một chiếc khăn mặt ở cổ. Chiếc bánh trở nên gần gũi, quen thuộc trong lối sống của họ. Đặc biệt, trẻ em Nùng luôn yêu thích, lớn lên trong mùi vị béo ngậy thơm ngọt của chiếc bánh. “Pẻng tải” từ đó cũng trở thành món bánh gắn kết, thành đặc sản – nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Nùng xứ Lạng.

Theo Danviet

Đặc sản truyền thống của người Nhật khiến du khách "rợn người"

Những con ấu trùng thủy sinh sống dưới đáy bùn lầy được người Nhật xem là một món ăn truyền thống và muốn lớp trẻ hãy giữ gìn nền ẩm thực có từ lâu đời này.

Món ăn từ ấu trùng thủy sinh không thực sự phổ biến ở nhiều địa phương Nhật Bản, nó chỉ có ở tỉnh Nagano, nơi mà những người cao tuổi trong thị trấn lúc nào cũng khuyến khích lớp trẻ tuổi học hỏi các kỹ năng đánh bắt ấu trùng để duy trì nền ẩm thực truyền thống có nguy cơ biến mất này.

Ấu trùng và chuồn chuồn thường được gọi là zazamushi, chỉ có thể đánh bắt ở thượng nguồn sông Tenryu gần thành phố Ina. Các ấu trùng khai thác sẽ thường được chế biến thành loại tsukudani, một món ăn phổ biến của Nhật Bản được nấu bằng cách ninh nhừ nhiều loại nguyên liệu như cá, ngao hoặc rong biển trong nước tương, mirin (rượu gạo), đường và rượu sake.

Zazamushi thường được ăn cùng với cơm trắng hoặc làm sushi. Hương vị béo ngậy của nó kết hợp với các loại gia vị riêng tạo thành một món ăn rất ngon.

Zazamushi được cho là bắt nguồn từ âm thanh của dòng sông, nơi ấu trùng được xem là một trong những nguồn protein có giá trị cao. Trước đây, truyền thống bắt ấu trùng thủy sinh rất phát triển, nhưng bây giờ nó ngày càng bị mai một đi. Chính quyền địa phương đã quyết tâm không để phần lịch sử và truyền thống của khu vực này chết đi nên đã tổ chức nhiều lễ hội và cuộc thi để những người trẻ tuổi đi bắt ấu trùng và ăn chúng.

Tại sông Tenryu vào cuối tháng 1, 3 ngư dân đã thể hiện các kỹ năng truyền thống để bắt ấu trùng tại sự kiện được tổ chức cho học sinh trường trung học nông nghiệp địa phương.

Shoji Nakamura, một thợ săn ấu trùng kỳ cựu với hơn 50 năm kinh nghiệm băng qua những tảng đá trong vùng nước nông của dòng sông bằng đôi ủng chắc chắn. Những tiếng reo hò nổ ra từ nhiều người xung quanh khi xem một người đàn ông 78 tuổi dùng lưới bắt những con ấu trùng đang nhảy trên mặt nước.

Sau khi quan sát và tham gia bắt ấu trùng, các học sinh được đề nghị ăn món tsukudani thử. Taisei Imamura, một học sinh trung học 18 tuổi, rất vui khi bắt được chúng và sau khi ăn thử món ăn được chế biến từ ấu trùng đã phải thốt lên rằng "Ngon quá, giòn như tôm vậy".

Mùa tốt nhất để bắt zazamushi là từ tháng 12 đến tháng 2, đây là thời điểm mà hàm lượng chất béo của ấu trùng rất cao. Những người muốn tham gia bắt phải có được giấy phép vào mỗi mùa.

Vào thời kỳ đỉnh cao, có 78 ngư dân được cấp phép vào năm 1994, nhưng con số này đã giảm mạnh. Chỉ có 10 người ở độ tuổi từ 69 đến 85 vẫn còn tiếp tục công việc đánh bắt này.

Tất cả người dân địa phương tại thành phố Ina đều rất coi trọng truyền thống của quê hương mình. Thế nhưng, không phải ai cũng kiên trì tiếp nối truyền thống này. Ngày nay, chính quyền thành phố đã ra sức quảng bá tích cực đặc sản zazamushi đến Tokyo và các tỉnh khác. Mọi người đều hy vọng rằng ngày càng có nhiều người quan tâm và tìm hiểu về giá trị văn hóa truyền thống Nhật Bản.

Theo Japantimes

Thử thách can đảm với đặc sản "gà mọ" nhìn đã muốn ói, khi ăn lại hấp dẫn mê ly Món ngon Tây Bắc thường không gây cảm tình với thực khách qua cách trình bày nhưng nếu ai sẵn sàng bỏ qua sợ hãi ăn thử một lần thì sẽ không dừng được đũa. Người Thái ở Sơn La có món "gà mọ" thách thức thị giác thực khách nhưng lại là mĩ vị chốn núi rừng. Nếu người miền Trung tự...