Pele: Vị vua bất tử của bóng đá

Sự vĩ đại của Pele là điều được mặc nhiên thừa nhận, kể cả khi chẳng mấy người ở thời đại này được tận mắt chứng kiến ông chơi bóng.

“Pele, như tất cả chúng ta đều biết, bất tử” – tờ Globo Esporte viết. Chủ tịch Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) Gianni Infantino nói về Vua bóng đá: “Chúng ta thương tiếc sự ra đi của Pele thân yêu, nhưng ông đã trở thành bất tử và ở bên chúng ta mãi mãi”.

Pele ra đi, nhưng ý nghĩa biểu tượng của cái tên này là bất diệt. Kể cả khi Lionel Messi hay một ai khác được nhìn nhận là cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử, vị trí của Pele vẫn luôn ở đó – ngai vàng trong ngôi đền của những huyền thoại. Pele là bóng đá, và bóng đá thì không thể không nhắc tới Pele.

Ký giả nổi tiếng Gabriel Marcotti viết về Pele trên ESPN: “Ông là David Beckham trước cả David Beckham, là Michael Jordan trước cả Michael Jordan. Ông là siêu sao toàn cầu đầu tiên của môn thể thao này theo mọi nhẽ: từ tương mại, truyền thông và cả tiền bạc. Ông ấy cũng giành được tới 3 chức vô địch World Cup”.

Pele là một tượng đài bất tử của bóng đá thế giới.

Người ta gọi Pele là tượng đài, thừa nhận sự vĩ đại của ông một cách mặc định dù chẳng mấy người ở thời đại này được tận mắt chứng kiến Vua bóng đá tung hoành sân cỏ. Những thước phim cũ nhiễu mờ có thể giúp chúng ta thấy được phần nào kỹ năng chơi bóng đi trước thời đại của Pele. Nhưng, kể cả những người không xem bóng đá cũng biết Pele là “Vua”.

Ở thời kỳ không có mạng xã hội, truyền hình ở mức sơ khai và sự kết nối quốc tế vẫn còn đứt đoạn, Pele bằng một cách nào đó vẫn trở thanh một hiện tượng toàn cầu. Đó có lẽ là một huyền thoại theo kiểu cổ điển được tạo nên từ những câu chuyện truyền miệng.

Tờ New York Times từng dẫn lại những con số phi thường đến mức phi lý về Pele: Ông chạy 100 mét hết 11 giây – nhanh hơn 99% cầu thủ bây giờ, đá bóng với nhịp tim chỉ 56 lần mỗi phút tức là như thể dạo chơi, và tầm bật nhảy lên tới hơn 1,2 mét – gần gấp đôi kỷ lục của Cristiano Ronaldo. Tạp chí Goal vào năm 2016 từng chọn ra những giai thoại kinh điển nhất về Pele với những chi tiết đậm màu sắc thần thoại hóa, ví dụ như việc Vua bóng đá khiến cho một quốc gia châu Phi dừng nội chiến ngay khi đặt chân đến đây.

Những chi tiết như vậy tạo nên một hình tượng Pele ảo diệu. Giới mộ điệu nói chung chẳng có nhu cầu kiểm chứng những thông tin ấy để đánh giá về vị vua của bóng đá. Thống kê 1000 bàn thắng của Pele từng gây ra nhiều tranh cãi, nhưng đến cuối cùng con số này trở thành một đại lượng áng chừng. Nếu như ngàn dặm là từ biểu thị khoảng cách xa vô cùng, hay ngàn cân mô tả sức nặng khủng khiếp thì nghìn bàn thắng là cách để diễn giải sự xuất chúng của Pele một cách dễ hiểu nhất. Con số chính xác – có thể cao hơn hoặc thấp hơn – chẳng có ảnh hưởng gì đến vị thế của “Nhà vua”.

Người ta chỉ cần nó để làm thước đo cho những ngôi sao đương đại hiếm hoi đạt tới – như Cristiano Ronaldo. Ở năm 2022, bóng đá thế giới vẫn lấy một cầu thủ mà thời đỉnh cao là cách đây nửa thế kỷ để làm tiêu chuẩn so sánh cho những ngôi sao kiệt xuất bậc nhất.

Trong bóng đá, Pele đồng nghĩa với huyền thoại. Đây không chỉ là một cái tên, mà là một biểu tượng, một tiêu chuẩn, một định nghĩa cho môn thể thao vua. Vì thế, Pele bất tử cùng bóng đá.