Oscar 2020 – Parasite có thể làm nên kỳ tích và hơn thế nữa

Parasite liệu có trở thành phim nói tiếng nước ngoài đầu tiên chiến thắng hạng mục Phim hay nhất tại Oscar 2020?

Với Joker (2019) có khả năng trở thành bộ phim chuyển thể từ truyện tranh đầu tiên nhận được đề cử, hay thậm chí là chiến thắng, ở hạng mục Phim hay nhất, nền tảng streaming Netflix trở lại với tham vọng lớn hơn, việc tham gia đường đua của đạo diễn kỳ cựu Martin Scorsese và Quentin Tarantino, các dự án phim độc lập lên ngôi, và phim nước ngoài Parasite khẳng định tầm vóc vượt trội ngay tại Bắc Mỹ và quốc tế hơn cả Roma (2018) lần trước, Oscar lần thứ 92 có thể trở thành mùa giải kịch tính nhất trong lịch sử điện ảnh.

Nguồn: Hollywood Reporter

Dưới đây là một số khái quát giúp những ai quan tâm Oscar hình dung được khả năng tranh cử của một số bộ phim nổi đình nổi đám gần đây.

1. Được đề cử cho Gotham không giúp phim tăng khả năng thắng Oscar

Được đề cử cho một giải thưởng điện ảnh nào đó luôn là một chuyện tốt, giải Gotham (Gotham Independent Film Award – Giải Liên hoan Phim độc lập Gotham), không phải ngoại lệ. Tuy nhiên, Gotham chỉ đại diện cho một số ủy ban điện ảnh riêng biệt tại New York với mục đích giới thiệu những dự án phim độc lập kinh phí thấp vào đấu trường trao thưởng của nền điện ảnh chung. Việc thắng hay nhận được đề cử của Gotham không thể đảm bảo 100% bộ phim hay diễn viên ấy có thể chiến thắng một hạng mục nào đó ở Oscar, điển hình như như The Rider (2018) hay diễn viên Ethan Hawke.

Clemency (2019) (Nguồn: Variety)

Năm ngoái, Ethan Hawke chiến thắng ở hạng mục Diễn viên xuất sắc nhất của Gotham với màn thể hiện trong dự án First Reformed (2018), nhưng anh đã không có đề cử nào trong Oscar lần thứ 91 (Oscar 91). Tương tự, The Rider giành được danh hiệu Phim hay nhất của Gotham cũng không có mặt tại Oscar 91.

Trên thực tế, Gotham không thu hút được nhiều sự chú ý từ hội đồng bầu chọn Oscar – những người sẽ xem xét và quyết định phim/diễn viên/đạo diễn/kỹ thuật viên/biên kịch nào sẽ thắng giải nào trong các hạng mục tương tự. Những năm gần đây, lễ trao giải của Gotham cũng cho thấy dấu hiệu sụt giảm lượng người xem.

Marriage Story (2019) (Nguồn: Vox)

So với Gotham, thì Independent Spirit Awards (Giải Tinh thần Độc lập) đại diện cho các ủy ban phim ảnh ở Los Angeles, giải thưởng có mục đích tương tự như Gotham, có sức ảnh hưởng lên các thành viên bầu chọn Oscar mạnh mẽ hơn nhiều. Các bộ phim Marriage Story (2019) của Netflix, Clemency (2019) của Neon và The Farewell (2019) của A24 đều dựa vào danh tiếng của Independent Spirit Award để giành lợi thế trong cuộc đua Oscar, thay cho đề cử Gotham mà họ nhận được mới đây. Tỉ lệ chọi của Hustlers (2019) cũng vì thế mà không tăng lên hay giảm xuống khi phim nhận được đề cử Gotham cho hạng mục Phim hay nhất.

2. Phụ nữ, người trẻ, và người da màu đang thay đổi Oscar nhưng không đáng kể

Mặc dù được đánh giá là có độ đa dạng nhất định trong vòng 5 năm trở lại đây, nam giới da trắng lớn tuổi vẫn thống trị các hội đồng bầu chọn Oscar. Tương tự, dù số lượng phụ nữ trong Oscar tăng từ 25% ở năm 2015 lên 32% trong năm 2019, đa phần họ vẫn là phụ nữ da trắng lớn tuổi. Phân nhánh diễn viên có số lượng nam nữ 50-50, nhưng những phân nhánh còn lại như đạo diễn, quay phim, âm thanh, hiệu ứng, biên tập đều đa phần là nam giới. Đối với những người da màu, số liệu tăng từ 8% ở năm 2015 lên 16% trong năm nay. Con số này đã bao gồm luôn những thành viên gốc Latin và gốc Á.

The Irishman (2019) (Nguồn: criterion.com)

Vì vậy, những lùm xùm gần đây xoay quanh sự việc “Martin Scorsese vs Marvel” sẽ không ảnh hưởng gì đến cơ hội giành Oscar của The Irishman hay chính bản thân Martin Scorsese. Thậm chí, họ có thể cảm thông cho những gì ông trải qua và khích lệ ông vì điều đó. Mặt khác, trong khi phần lớn Hollywood cảm kích Kevin Feige vì đã xây dựng một MCU (Vũ trụ Điện ảnh Marvel) hoành tráng và mong những phim ấy thành công trong việc thu hút khán giả đại chúng, nhiều người đã quá chán nản với những thể loại chuyển thể truyện tranh hiện đang chiếm phần lớn các bộ phim được làm hằng năm. Họ ao ước được xem những bộ phim có cách kể chuyện sâu sắc và hướng đến người trưởng thành nhiều hơn. Nên Scorsese sẽ không sao cả.

Khía cạnh đang thực sự thay đổi ở Oscar là những thành viên quốc tế của Oscar. Trong năm 2019, 40% trong số này là công dân toàn cầu. Tổng thành viên của Oscar cũng vì thế mà tăng từ 13% (2015) lên 20% trong năm nay. Các thành viên quốc tế của Oscar, trong tất cả các phân nhánh, sống và làm việc ở 59 quốc gia. Trong đây, phần lớn họ chọn UK (Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland) làm nơi dừng chân. Điều đó lí giải tại sao giả BAFTA lại quan trọng trong cuộc đua Oscar đến thế. Những bộ phim thắng lớn tại BAFTA thường mang về nhiều đề cử, điển hình như Green Book (2018).

3. Phim nước ngoài Parasite (2019) năm nay có thể làm nên kỳ tích ở hạng mục Phim hay nhất và hơn thế nữa.

Bên cạnh nhiều cái tên nặng ký như The Irishman (2019) hay Once Upon a Time in Hollywood (2019), Parasite (2019) là một trong những cái tên nổi bật và được kỳ vọng nhất năm nay có thể làm nên kỳ tích tại hạng mục Phim hay nhất mà Roma (2018) đã không thể chạm tay tới được, dù đã đến rất gần.

Parasite (2019)

Trước khi Roma (2018) xuất hiện, Oscar đã có 10 bộ phim nói tiếng nước ngoài được đề cử cho hạng mục Phim hay nhất trong vòng 90 năm qua (nhưng không có phim nào từng thắng giải. The Artist là phim câm). Chỉ có Z (1969) và Ngọa Hổ Tàng Long (2000) là đến gần nhất với danh hiệu này.

Về phần của Roma, với sự chi tiêu mạnh tay đến từ Netflix, Roma được xem như bộ phim nước ngoài nhận được nhiều đề cử nhất với 10 đề cử Oscar, ngang bằng với Ngọa Hổ Tàng Long nhiều năm trước. Trong số 10 đề cử trên, đạo diễn Alfonso Curaron chiến thắng ở 3 hạng mục: đạo diễn, quay phim và Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất. Cùng năm ấy, Cold War (2018) của Ba Lan do Pawel Pawlikoski cầm trịch, với ngân sách chỉ bằng 1/3 Roma, cũng đem về 2 đề cử vượt khỏi ranh giới hạng mục phim nước ngoài: đạo diễn và quay phim.

Awkwafina – giữa – trong The Farewell (2019) (Nguồn: Polygon)

Do không được công chiếu rộng rãi ở hệ thống rạp, Roma không thể thắng Phim hay nhất dù được đề cử. Mặc dù có mặt tại các rạp chiếu phim trong vài tháng (thu về $4 triệu) và được trình chiếu ở một số nơi trên quốc tế, nhiều người vẫn xem Roma trên nền tảng streaming của Netflix. Đây là một điều được đánh giá tồi tệ, do màn hình của Netflix không thể lột tả hết các kỳ công điện ảnh có trong phim. Hơn hết, nhiều thành viên xem xét Osccar không muốn cho một nền tảng streaming như Netflix chiến thắng ở hạng mục danh giá nhất của giải.

Một bộ phim muốn ứng cử cho Phim hay nhất phải thu hút được nhiều khán giả và có kết quả phòng vé tương đối. Năm nay, Parasite của Neon đang trên đà xô đổ các kỷ lục. Bộ phim đã trở thành phim có doanh thu mở màn hạn chế cao nhất năm ($376.264 trong 3 rạp). Với $1.8 triệu thu được thị trường Bắc Mỹ và $93 triệu toàn cầu, Parasite là cái tên đã làm nên kỳ tích mà các phim nước ngoài trước đây chưa có cơ hội chạm tay đến.

Asier Etxeandia, Pedro Almodovar và Antonio Banderas trong Pain and Glory

Một số các phim khác có thể hưởng lợi từ lượng thành viên quốc tế ngày một tăng lên của Oscar. Một trong số đó là Pain and Glory của đạo diễn Pedro Almodovar và diễn viên vừa mới được nhận danh hiệu Nam diễn viên xuất sắc nhất tại LHP Cannes Antonio Banderas. Pain and Glory có thể hướng đến các hạng mục như quay phim, diễn viên và kịch bản gốc dành cho phim nước ngoài.

The Farewell của đạo diễn kiêm biên kịch Lulu Wangcũng có thể làm được điều tương tự. Dưới tư cách là một bộ phim được làm ở Mỹ và phần nào sử dụng tiếng Anh, The Farewell không hợp lệ cho hạng mục phim nước ngoài, nhưng phim vẫn có thể mang về cho Wang đề cử Kịch bản gốc xuất sắc nhất và cho nữ diễn viên chính trong phim Awkwafina đề cử Diễn viên nữ xuất sắc nhất.

Parasite (Nguồn: ScreenArnachy)

Mặc dù từ trước đến nay, chưa có phim Hàn Quốc nào có thể được đề cử cho Phim nước ngoài xuất sắc nhất, Parasite của Bong Joon Ho có thể là bộ phim đầu tiên làm nên kỳ tích. Dĩ nhiên, chiến thắng ở LHP Cannes không đồng nghĩa với việc nhận được đề cử Phim hay nhất ở Oscar. Nhưng nhiều người suy đoán Parasite có thể nhận được đề cử ở cả 7 hạng mục quan trọng gồm Phim nước ngoài xuất sắc nhất, Quay phim xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản gốc xuất sắc nhất, Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất, và có thể luôn cả Dựng phim xuất sắc nhất. Việc một bộ phim nhận được nhiều đề cử như vậy báo hiệu Parasite là một ứng cử viên tiềm tàng cho Phim hay nhất. Mặt khác, bộ phim cũng có thể giành chiến thắng vì tính thời đại mà bộ phim thể hiện. Phim cho người xem thấy con người là gì và sự tồn tại của họ trên hành tinh này trong thời hiện đại.

Theo moveek