Ông Trump và Elon Musk “liên minh”, chính phủ Mỹ có nguy cơ đóng cửa

Chính phủ Mỹ có thể đóng cửa vào cuối tuần này sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump và tỷ phú Elon Musk kêu gọi các nghị sĩ Cộng hòa phản đối dự luật chi tiêu tạm thời.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump (Ảnh: Getty).

Reuters đưa tin, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống đắc cử J.D Vance ngày 18/12 đề nghị các thành viên đảng Cộng hòa ở cả Hạ viện và Thượng viện không bỏ phiếu ủng hộ dự luật ngân sách chi tiêu tạm thời kể cả việc này khiến chính phủ liên bang phải đóng cửa.

Trước đó, lãnh đạo Dân chủ và Cộng hòa tại quốc hội Mỹ đưa ra dự luật ngân sách tạm thời nhằm ngăn chặn nguy cơ đóng cửa chính phủ. Dự luật này sẽ gia hạn tài trợ cho chính phủ cho đến giữa tháng 3/2025.

Dự luật sẽ cấp ngân sách cho các cơ quan chính phủ ở mức hiện tại và cung cấp hơn 100 tỷ USD hỗ trợ thiên tai cho các bang bị ảnh hưởng bởi bão Helene và Milton cũng như thảm họa thiên nhiên khác, 10 tỷ USD cho hỗ trợ ngành nông nghiệp.

Ngoài ra, dự luật cũng bao gồm các điều khoản như tăng lương cho các nhà lập pháp.

Nếu quốc hội không thông qua dự luật, chính phủ liên bang sẽ không có ngân sách cho các hoạt động từ ngày 21/12.

Tuy nhiên, Tổng thống đắc cử Trump đề nghị quốc hội thông qua dự luật ngân sách kèm một điều khoản là tăng giới hạn nợ của quốc gia – điều mà chính đảng của ông thường xuyên bác bỏ.

“Nếu đảng Dân chủ không chấm dứt hoặc tăng đáng kể trần nợ ngay bây giờ, tôi sẽ chiến đấu đến cùng”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Trong tuyên bố chung, Tổng thống đắc cử Trump và “phó tướng” J.D Vance nhấn mạnh: “Đảng Cộng hòa muốn hỗ trợ người nông dân, cứu trợ thiên tai và đưa đất nước chúng ta đạt được thành công vào năm 2025. Cách duy nhất để làm được điều đó là sử dụng dự luật tài trợ tạm thời không mang lại mọi thứ mà đảng Dân chủ muốn, kết hợp với việc tăng trần nợ. Bất cứ điều gì khác đều là sự phản bội đất nước”.

Vai trò của tỷ phú Elon Musk

Tỷ phú Elon Musk xuất hiện tại một cuộc vận động tranh cử của ông Donald Trump hồi tháng 10 (Ảnh: Getty).

Điều đáng nói là những phản ứng của Tổng thống đắc cử Trump chỉ thực sự gay gắt sau những bình luận khuyến nghị của tỷ phú Elon Musk, người được ông chọn dẫn dắt Ban Hiệu suất Chính phủ cho chính quyền sắp tới với nhiệm vụ tinh gọn bộ máy, tránh lãng phí ngân sách.

Trên mạng xã hội X, tỷ phú Musk đăng liên tiếp hàng chục bài viết phản đối dự luật chi tiêu của chính phủ. “Không nên thông qua dự luật này”, ông viết.

“Bất kỳ thành viên nào của Hạ viện hoặc Thượng viện bỏ phiếu cho dự luật chi tiêu này đều đáng bị bỏ phiếu loại sau 2 năm nữa”, ông bình luận thêm khi ngầm cảnh báo hậu quả với nghị sĩ Cộng hòa trong bầu cử giữa kỳ.

Ông Musk chỉ trích dự luật vì nhiều điểm khác nhau, trong đó có chi tiết tài trợ cho Trung tâm Tương tác Toàn cầu của Bộ Ngoại giao Mỹ, cơ quan có nhiệm vụ chống tuyên truyền và thông tin sai lệch của nước ngoài mà ông Musk gọi là “hoạt động kiểm duyệt”.

Các thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện thừa nhận rằng chiến dịch gây áp lực của tỷ phú Musk đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc thông qua dự luật ngân sách.

“Chúng ta sẽ thấy sức mạnh mới của Elon Musk”, nghị sĩ Cộng hòa Byron Donalds, người phản đối dự luật chi tiêu và hy vọng chiến dịch gây áp lực của ông Musk sẽ tác động đến các thành viên Cộng hòa khác, bình luận.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Thẩm định Hạ viện Tom Cole cho biết “mọi người rất quan tâm đến những gì tỷ phú Musk nói nhưng ông đánh giá thấp tác động của điều này đối với các đồng nghiệp của ông”.

Nhà Trắng lên tiếng

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre (Ảnh: Reuters).

Ngay sau bình luận của ông Trump, Nhà Trắng đã lên tiếng chỉ trích, đổ lỗi cho ông và đội ngũ có nguy cơ khiến chính phủ đóng cửa.

“Đảng Cộng hòa phải ngừng dùng chiêu trò chính trị với thỏa thuận lưỡng đảng này, nếu không họ sẽ làm tổn thương những người Mỹ và tạo ra sự bất ổn trên khắp đất nước”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết.

Đại diện Nhà Trắng cũng nói: “Tổng thống đắc cử Trump và Phó Tổng thống đắc cử Vance đã ra lệnh cho đảng Cộng hòa đóng cửa chính phủ và họ đang đe dọa làm điều đó, đồng thời phá hoại các cộng đồng đang phục hồi sau thảm họa, nông dân và chủ trang trại cũng như các trung tâm y tế cộng đồng”.

Thư ký báo chí Nhà Trắng tiếp tục: “Việc kích hoạt đóng cửa chính phủ sẽ gây tổn hại cho các gia đình và gây nguy hiểm cho các dịch vụ cơ bản mà người Mỹ từ cựu chiến binh đến những người nhận an sinh xã hội. Thỏa thuận là thỏa thuận. Đảng Cộng hòa nên giữ lời hứa”.