Ông Trump gỡ lệnh của Obama, cho phép vũ trang hạng nặng cho cảnh sát

Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh mới nhằm bãi bỏ những hạn chế mà người tiền nhiệm BaracK Obama từng đưa ra để ngăn cảnh sát tiếp cận trang thiết bị quân sự hạng nặng, từ đó cho phép chính phủ liên bang tiếp tục chuyển giao lưỡi lê, súng phóng lựu và xe bọc thép cho lực lượng hành pháp trên toàn nước Mỹ.

Cảnh sát vũ trang trong cuộc biểu tình phản đối vụ thiếu niên da màu Michael Brown bị bắn chết năm 2014 tại thành phố Ferguson, bang Missouri, Mỹ (Ảnh: Reuters)

Năm 2014, cựu Tổng thống Barack Obama đã hạn chế chương trình chuyển giao vũ khí dư thừa của Lầu Năm Góc sau khi lực lượng hành pháp địa phương dùng xe thiết giáp quân sự và súng ống hạng nặng để trấn áp đám đông biểu tình giận dữ vì cảnh sát bắn người da màu ở thành phố Ferguson, bang Missouri, Mỹ. Theo một báo cáo của Bộ Tư pháp, các chuyên gia điều tra khẳng định việc làm đó của cảnh sát đã “gây ra căng thẳng” và vi phạm quyền hiến định.

Sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Donald Trump ngày 28/8 đã ký sắc lệnh mới nhằm bãi bỏ những hạn chế mà người tiền nhiệm từng đưa ra để ngăn cảnh sát tiếp cận trang thiết bị quân sự hạng nặng, từ đó cho phép chính phủ liên bang tiếp tục chuyển giao lưỡi lê, súng phóng lựu, xe bọc thép và nhiều thiết bị khác cho lực lượng hành pháp trên toàn nước Mỹ.

Ngoài ra, những trang thiết bị mà chính phủ liên bang có thể tiếp tục cung cấp cho nhân viên hành pháp địa phương còn bao gồm quân phục ngụy trang, máy bay vũ trang và đạn dược trên 50 ly.

Trước đó, giới chức Lầu Năm Góc đã không thể giải thích lý do cảnh sát cần trang bị lưỡi lê trong một cuộc điều trần quân sự năm 2014. Tuy nhiên, một số quan chức hành pháp đã đề nghị coi lưỡi lê như dao đa năng và quan điểm này được chính quyền Trump tán thành. Trong khi đó, các khẩu phóng lựu sẽ được sử dụng để bắn các loại đạn phi sát thương và lựu đạn gas.

Sắc lệnh mới của ông Trump cũng loại bỏ những hạn chế đặt ra với cơ quan hành pháp khi cần sử dụng trực thăng, máy bay, mũ chống bạo động, dùi cui, thiết bị bay không người lái, xe bọc thép, chất nổ và pháo sáng. Theo lệnh của ông Obama trước kia, sở cảnh sát sẽ phải xin phép chính quyền địa phương, hoàn thành việc huấn luyện sử dụng và đưa ra lý do để thuyết phục rằng vì sao họ lại cần đến những thứ như vậy.

Những ý kiến e ngại

Liên quan tới vấn đề cấp vũ khí hạng nặng cho cảnh sát, bà Vanita Gupta, cựu lãnh đạo Văn phòng Dân quyền thuộc Bộ Tư pháp Mỹ, cho rằng: “Các sở cảnh sát không cần đến lựu đạn và lưỡi lê để bảo vệ công dân; họ nên được huấn luyện cẩn thận khi sử dụng chúng. Chính phủ liên bang nên kiểm soát chặt chẽ, cũng như có trách nhiệm giải trình khi cho phép cơ quan hành pháp dùng thiết bị quân sự”.

Bà Gupta cũng nhấn mạnh về tầm quan trọng của các nguyên tắc trong việc xây dựng lại lòng tin với các cộng đồng dân cư, nhất là người da màu. Theo bà, trong trường hợp không có mệnh lệnh từ chính quyền liên bang, chính quyền địa phương phải tự hạn chế việc mua sắm thiết bị quân sự và sử dụng nó một cách thận trọng.

Trong khi đó, phát ngôn viên Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ Kanya Bennett nhận định “sự căng thẳng giữa cơ quan thực thi luật pháp và các cộng đồng vẫn còn ở mức cao, nhưng tổng thống và tổng chưởng lý lại trang bị vũ khí quân đội cho cảnh sát thay vì đưa ra những biện pháp thực tế để bảo vệ, cũng như phục vụ người dân”.

Đỗ Anh

Theo PRI