Ông Táo lên chầu trời mấy ngày mới quay lại trần gian?
Chắc hẳn rất nhiều người thắc mắc, sau khi cưỡi cá chép bay lên Trời vào ngày 23 tháng Chạp, các vị Táo quân trở lại với căn bếp gia đình vào ngày nào?
Người Việt Nam ai cũng biết Táo quân sẽ lên thiên đình vào ngày 23 tháng Chạp để báo cáo với Ngọc hoàng mọi việc tốt xấu của gia chủ trong năm qua.
Vậy ông Táo lên chầu trời mấy ngày mới quay lại trần gian? Đây là điều mà rất nhiều người muốn biết.
Ông Táo lên chầu trời mấy ngày?
Trong những chuyện liên quan đến Táo quân, phổ biến nhất là quan niệm cho rằng chuyến đi lên thiên đình của ông Táo kéo dài trong một tuần. Các ngài sẽ trở lại trần gian vào ngày 30 Tết để tiếp tục chăm lo chuyện bếp núc.
Vì thế, ngày xưa nhiều gia đình làm lễ đón Táo quân trở lại trong ngày này (hoặc 29 Tết với những năm tháng Chạp thiếu).
Ông Táo lên chầu trời mấy ngày mới quay lại trần gian? (Ảnh: Pinterest)
Cũng có người cho rằng, nhân gian chỉ biết rõ ngày ông Công ông Táo lên chầu trời chứ không biết ngày về chính xác. Chuyến “công tác” của các ngài kết thúc lúc nào còn tùy thuộc vào công việc cụ thể của thiên đình mỗi năm.
Đây là lý do mà phần lớn mọi người chỉ làm lễ tiễn Táo quân lên trời vào ngày 23 tháng Chạp mà không có lễ đón.
Đặt mâm lễ cúng ông Công ông Táo ở đâu?
Nhiều người cho rằng, cần cúng ông Công (thần Thổ công) trên bàn thờ chính trong nhà, còn ông Táo là thần trông coi việc bếp núc nên mâm cúng cần được đặt ở nhà bếp.
Video đang HOT
Ngày xưa, nhiều gia đình có ban thờ riêng dành cho Táo quân trong bếp nên việc cúng tiễn ngài lên trời sẽ được thực hiện ở đây. Tuy nhiên, thời hiện đại, thiết kế bếp không có chỗ đặt ban thờ, hầu như các gia đình đều không có ban thờ riêng cho ông Táo.
Vậy nên đặt mâm lễ cúng ông Công ông Táo ở bếp hay bàn thờ gia tiên? Điều này tùy thuộc vào tình hình thực tiễn và quan điểm của từng gia đình.
Phần lớn mọi người cho rằng, việc cúng bái luôn đòi hỏi sự trang trọng nên mâm cúng ông Táo cũng không thể được đặt tùy tiện; nếu có bàn thờ riêng cho ông Táo thì mâm cúng sẽ được đặt ở đó; còn nếu không thì cần đặt mâm cỗ ở ban thờ thần linh, gia tiên chứ không nên đặt trong nhà bếp.
Mặc dù còn khá nhiều quan niệm khác nhau về việc đặt mâm lễ cúng ông Công ông Táo ở bếp hay bàn thờ gia tiên, bạn cần nhớ rằng điều quan trọng nhất là sự thành tâm.
Có nhất thiết phải thả cá chép?
Theo chia sẻ của TS Lý Tùng Hiếu (khoa Văn hóa học, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia TP.HCM) trên Znews, nghi thức cúng cá chép không được đề cập đến trong các sự tích về ông Công, ông Táo.
Nghi thức được người dân tạo ra và thành phong tục duy trì ở nhiều nơi cho đến nay. Những người không tin tưởng cá chép có khả năng hóa rồng, bay về thiên đình thì khi cúng ông Công ông Táo không nhất thiết phải thả cá chép.
“Việc cúng cá chép sống trong lễ đưa tiễn ông Công, ông Táo của người Việt ở Bắc Bộ được xem là cách gia chủ giúp các ngài có phương tiện đi lại. Tương tự, ở Trung Bộ và Nam Bộ, người dân tặng một bức tranh ‘cò bay ngựa chạy’ cũng nhằm mục đích để ông Táo cưỡi.
Tác dụng thực tế của các ‘phương tiện đi lại’ này cùng với các loại vàng mã như mũ, áo, hia, là để lễ cúng thêm màu sắc”, TS Lý Tùng Hiếu.
Theo ông, dù lễ cúng ông Công ông Táo không nhất thiết phải thả cá chép nhưng nếu thực hiện thì nên mua cá chép chứ không phải loại cá khác, vì chỉ có cá chép mới gắn liền với Táo quân.
Vì sao cúng ông Công ông Táo cần có cá chép?
Nhiều người không biết vì sao cúng ông Công ông Táo cần có cá chép dù dịp 23 tháng Chạp nào cũng tiễn Táo quân lên trời với lễ vật đặc biệt này.
Ngoài các loại hương hoa, trái cây, bộ đồ ông Công ông Táo bằng vàng mã cùng mâm cỗ gồm nhiều món ăn thịnh soạn, lễ cúng tiến Táo quân lên thiên đình chầu Ngọc hoàng ngày 23 tháng Chạp luôn có 3 con cá chép đỏ.
Vì sao cúng ông Công ông Táo cần có cá chép?
Tục lệ dâng cá chép rồi phóng sinh sau lễ cúng ngày 23 tháng Chạp đã có từ xa xưa. Dân gian tin rằng vào ngày này, các vị thần Bếp sẽ lên trời báo cáo lại tất cả những việc tốt xấu của gia chủ trong một năm.
Vì vậy, các gia đình đều làm lễ cúng tiễn Táo quân. Trong số lễ vật có 3 con cá chép đỏ còn sống khỏe được thả trong chậu nước.
Sau khi nghi lễ cúng hoàn tất, ngoài việc thiêu hóa đồ mã, gia chủ cũng sẽ đem những con cá chép ra phóng sinh ở sông, ao, hồ... Vì sao cúng ông Công ông Táo cần có cá chép? Vì loài này được coi là vật cưỡi để mang các Táo quân lên trời.
Việc Táo quân lại chọn cưỡi cá chép thay vì những con vật khác được cho là liên quan đến sự tích cá chép vượt vũ môn và hóa rồng trong dân gian. Trong câu chuyện này, thuở khai thiên lập địa, ông Trời tạo ra nước với mưa gió, sông, biển và những sinh vật sống trong nước.
Vì quá bận bịu, sau đó Trời không trực tiếp làm mưa nữa mà giao việc này cho rồng. Tuy nhiên, số lượng rồng quá ít, không đủ đáp ứng công việc, do đó Trời tổ chức kỳ thi tuyển chọn những con vật ở trần gian có đủ phẩm chất để trở thành loài vật linh thiêng ở thiên giới này.
Ở thủy cung, các giống loài đều nô nức dự thi, hy vọng mình "một bước lên trời".
Tranh cá chép vượt vũ môn. (Ảnh: Pinterest)
Kỳ thi diễn ra qua 3 vòng, mỗi con vật đều phải vượt qua 3 đợt sóng dữ mới có thể hóa rồng. Yêu cầu này quá khó khiến hầu hết các loài đều bị loại.
Con cá rô chỉ nhảy qua được một đợt sóng, con tôm qua được hai đợt, ruột gan, vây, vảy, râu và đuôi đã gần hóa rồng nhưng lại đuối sức và ngã khi vượt qua đợt sóng thứ ba. Cú ngã khiến tôm gãy cong cả lưng.
Riêng cá chép khi vào thi có ngậm một viên ngọc trai quý. Thấy lạ, thần gió tò mò bay đến xem, khiến xung quanh cá chép gió mây kéo đến ào ạt, sấm sét ầm trời.
Những đợt sóng cao trỗi dậy và cá chép nương theo những con sóng đó, nhờ chúng đưa lên cao, vượt qua vũ môn, nhả ngọc và hóa rồng.
Trong văn hóa Việt Nam, hình ảnh cá chép hóa rồng là biểu tượng của sự can đảm, may mắn, thành công, chiến thắng. Cá chép vượt vũ môn là biểu tượng của sự phát triển, thăng hoa trong sự nghiệp kinh doanh hay khoa cử, sự thịnh vượng trong cuộc sống.
Tục thả cá chép cúng ông Công ông Táo phổ biến nhất ở miền Bắc. Người dân miền Nam thường đốt hình cá chép bằng giấy.
Khi cúng ông Táo, người ta đặt chậu cá chép trước bàn thờ, sau khi làm lễ xong thì mang cá đi phóng sinh để ông Táo có phương tiện lên chầu trời. Theo quan niệm dân gian, cá chép phải được thả trước giờ Ngọ (12h) ngày 23 tháng Chạp thì Táo mới kịp lên thiên đình.
Thả cá chép đúng cách
Thả cá chép đúng cách là thả từ từ, nhẹ nhàng xuống sông, hồ để cá còn có cơ hội được sống. Khi thả cá, dùng tay từ từ nghiêng miệng bao nilon hoặc đồ đựng cá xuống dưới mặt nước để cá tự bơi ra.
Không nên dùng tay chạm vào cá vì có thể làm mất lớp nhầy trên vảy cá, khiến cá dễ bị nhiễ.m trùn.g và chế.t.
Tuyệt đối không đứng ở thành cầu hay các điểm trên cao ném cá xuống sông, hồ, khiến cá không thể sống được. Không phóng sinh cá ở những nơi môi trường bị ô nhiễm vì cá sẽ ít cơ hội để sống sót.
Sau khi thả cá, nên quan sát xem cá đã bơi khuất đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt, hoặc chưa kịp định hướng nên bơi ngược, bị sóng xô dạt lại vào bờ.
Những điều kiêng kỵ quan trọng khi cúng ông Công ông Táo Dưới đây là một số những điều kiêng kỵ cần lưu ý khi cúng ông Công ông Táo. Theo phong tục, văn hóa Việt, ngày 23 tháng Chạp là ngày ông Táo về trời. Vào ngày này, các gia đình Việt luôn chuẩn bị mâm cỗ, vàng mã để tiễn đưa ông Táo về trời. Vì là phong tục rất quan trọng vào...