Ông John McCain đề xuất quỹ giúp các nước châu Á đối phó Trung Quốc
Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ, đã đề xuất cung cấp hàng trăm triệu USD nhằm trợ giúp huấn luyện và trang bị cho lực lượng vũ trang của các nước Đông Nam Á có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ John McCain (Ảnh: Guaridan)
Ông McCain đã đưa ra đề xuất “Sáng kiến Biển Đông” trong một phần chỉnh sửa của Đạo luật ủy nhiệm quốc phòng 2016, dự kiến được đưa ra bỏ phiếu phê chuẩn vào cuối năm nay.
Đề xuất cho phép cung cấp tới 425 triệu USD trong vòng 5 năm cho các quốc gia, trong đó có Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam để mua “thiết bị, quân nhu, huấn luyện và xây dựng quân sự quy mô nhỏ”.
Chỉnh sửa trên đã được Ủy ban quân vụ Thượng viện thông qua hôm 14/5, với tỷ lệ 22 phiếu ủng hộ/4 phiếu chống, cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa. Việc chỉnh sửa này cần được Thượng viện và Hạ viện phê chuẩn. Quốc hội Mỹ dự kiến sẽ bỏ phiếu về Đạo luật ủy nhiệm quốc phòng 2016 vào cuối năm nay.
Đề xuất của Thượng nghị sĩ McCain diễn ra trong bối cảnh căng thẳng đang gia tăng trên Biển Đông, nơi Trung Quốc đã đẩy mạnh hoạt động bồi đắp, xây dựng đảo nhân tạo tại quần đảo Trường Sa.
Ngày 29/5, Mỹ cho biết Trung Quốc đã đặt các hệ thống pháo di động trên một đảo nhân tạo ở Biển Đông, một động thái mà ông McCain gọi là “gây lo ngại và làm leo thang căng thẳng”.
Phát biểu tại Thành phố Hồ Chí Minh ngày 29/5 trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, ông McCain nói rằng Mỹ cần “thực hiện các biện pháp cụ thể để ngăn chặn Trung Quốc tiếp tục các hành động kiểu này”.
Video đang HOT
Washington đã bày tỏ lo ngại về tốc độ và quy mô hoạt động bồi đắp của Trung Quốc ở Biển Đông. Washington nói rằng hoạt động bồi đắp của Trung Quốc đã bổ sung hơn 800 ha tại 5 tiền đồn ở Trường Sa, trong đó có hơn 600 ha chỉ từ đầu năm tới nay.
Mỹ đã triển khai bổ sung các nguồn lực quân sự tới châu Á-Thái Bình Dương, một phần trong chiến lược tái cân băng sang châu Á và trợ giúp tăng cường khả năng phòng phủ của các quốc gia trong khu vực cũng như hối thúc một lập trường đoàn kết hơn nhằm đối phó với Trung Quốc.
Một số quốc gia thành viên ASEAN, trong đó có Philippines và Việt Nam, đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng khối này về tổng thể vẫn bị chia rẽ về vấn đề Biển Đông và miễn cưỡng can thiệp.
An Bình
Theo Dantri
3 kịch bản có thể dẫn đến cuộc đối đầu Mỹ-Trung trên Biển Đông
Bắc Kinh và Washington đang cùng đứng trước lằn ranh của một cuộc đối đầu tiềm tàng do những bất đồng xung quanh vấn đề biển Đông. Giới phân tích chỉ ra rằng có 3 kịch bản của cuộc đối đầu này.
Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ tại Biển Đông. (Ảnh: The Commentator)
Vấn đề Biển Đông vốn trước kia chỉ thu hút sự chú ý của các chuyên gia nghiên cứu thì giờ đây đang được báo giới đặc biệt quan tâm. Gần đây nhất, một kênh truyền hình lớn của Mỹ thông báo về một máy bay giám sát P-8 của Hải quân Mỹ, đã bị Hải quân Trung Quốc cảnh cáo phải rời khỏi khu vực một số đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Mặc dù Bắc Kinh chưa tuyên bố về một Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) chính thức tại khu vực Biển Đông, không giống như họ đã thiết lập tại một phần khu vực biển Hoa Đông năm 2013, nhưng với các hoạt động lấn chiếm đang tiếp tục cùng với việc chính quyền Tổng thống Obama đã quyết định đương đầu với những đòi hỏi của Trung Quốc, hai nước hiện đang tiến gần đến một nguy cơ đương đầu về quân sự hơn bất cứ thời điểm nào trong vòng 20 năm qua. Qua các phân tích, có 3 kịch bản có thể dẫn đến cuộc chiến Mỹ-Trung như sau:
Va chạm
Gần đây, Hải quân Mỹ tuyên bố đang cân nhắc việc đưa tàu vào trong khu vực 12 hải lý từ các đảo nhân tại mà Trung Quốc xây dựng, như vậy tức là sẽ đi vào khu vực mà Trung Quốc đang đòi chủ quyền.
Với đội tàu chiến của Trung quốc đang hiện diện tại khu vực thì sự đe dọa hoặc phiền nhiễu từ phía các tàu Mỹ có thể sẽ dẫn tới đụng độ cục bộ do sự phản ứng từ hai phía. Đây là cách mà Trung Quốc đã làm với tàu của các nước khác trong khu vực, và một va chạm như vậy sẽ khiến tình hình căng thẳng thêm.
Xét về phòng không, quần đảo Trường Sa nằm cách bờ biển Trung Quốc 800 dặm (khoảng 1.300km), tức là đã nằm trong bán kính của đội bay chiến đấu tiên tiến nhất Trung Quốc, dù hiện chưa có bằng chứng cho thấy đội chiến đấu cơ của Trung Quốc có thể đối chọi được với dàn máy bay của Mỹ.
Đáng lo lắng, Trung Quốc hiện đang xây dựng bãi đáp trên các đảo của họ và nhiều bãi đáp này sẽ sớm có thể sử dụng để phục vụ máy bay chiến đấu. Tương tự như vậy, một khi tàu sân bay của Trung Quốc hoạt động tại khu vực này thì Bắc Kinh cũng sẽ dễ dàng thực hiện các hoạt động tuần tiễu trong khu vực. Bất cứ một tiến triển nào cũng sẽ làm gia tăng khả năng dẫn đến một cuộc va chạm trên không giống như đã xảy ra vào năm 2001 giữa một chiến đấu cơ Trung Quốc và một máy bay tuần tiễu của Hải quân Mỹ.
Hành động có chủ ý
Máy bay tuần tiễu P8-A của Hải quân Mỹ. (Ảnh: National Interest)
Bắc Kinh đã đặt cược vai trò địa chính trị của mình ở khu vực Đông Nam Á vào những yêu sách chủ quyền trên Biển Đông. Hiện Trung Quốc đã phủ kín được 2000 héc-ta đảo từ việc xây dựng các bãi đá ngầm trong khu vực. Trừ khi Trung Quốc chịu dừng các hành động lấn chiếm (mà điều này có thể khiến họ đối mặt với nguy suy giảm ảnh hưởng ở châu Á), thì việc các nhà lãnh đạo Trung Quốc quyết định ngăn chặn Mỹ đi vào vào vùng biển mà họ mới đòi chủ quyền sẽ làm nguy cơ đối đầu Mỹ - Trung tăng cao.
Bên cạnh đó, khi mà máy bay của Trung Quốc đã yên vị trên các đảo nhân tạo mới thì họ có thể đeo bám và ngăn chặn đội bay của Mỹ bay trên vùng trời "hạn chế bay", và buộc Mỹ phải quyết định việc có nên đẩy sự việc tiến xa theo chiều hướng xấu hơn không. Vậy có nghĩa là Trung Quốc cố tình đẩy tình huống lên mức đối đầu để buộc chính quyền Obama phải lùi lại, nhằm tránh sa vào một đối đầu quân sự khác, trong khi Mỹ hiện đang lún sâu vào Trung Đông và Ukraine.
Đối đầu gián tiếp
Đánh giá kỹ vấn đề, Trung Quốc có thể thấy quá rủi ro để đối đầu trực tiếp với các đội tàu và máy bay chiến đấu của Mỹ. Tuy nhiên, Bắc Kinh có thể làm điều tương tự với nước khác trong khu vực. Philipines từng lên án Trung Quốc đuổi máy bay tuần tiễu của họ ra khỏi khu vực và Trung Quốc cũng thường xuyên có các cuộc xung đột hàng hải nhỏ với Philipines và Việt Nam.
Nếu Trung Quốc quyết định không cho tàu thuyền nước ngoài đi qua vùng lãnh hải thuộc các "đảo" mà họ chiếm đóng hay bồi đắp trái phép, rất dễ có một cuộc đối đầu trực tiếp giữa Trung Quốc và các nước có tranh chấp trong khu vực. Việc Trung Quốc đụng độ với bất cứ quốc gia láng giềng nào cũng có thể là cơ hội để Mỹ vào Biển Đông với lý do thực thi việc tuân thủ luật quốc tế (và trong trường hợp với Philipines là trợ giúp theo một hiệp ước đồng minh).
Tóm lại, đối với vấn đề Biển Đông, Bắc Kinh và Washington đang cùng đứng trước lằn ranh của một cuộc đối đầu tiềm tàng. Nếu không có một cơ chế giảm căng thẳng thì với sự ngờ vực từ hai phía, việc Trung Quốc càng cố bảo vệ những đòi hỏi ngang ngược về lãnh thổ của họ, ngày càng có nhiều khả năng Mỹ phải đứng ra đối mặt với những đòi hỏi này.
Đây là lý do mỗi bên đang cố gắng xác định giới hạn của mình và đặt ra cách thức xử lý vấn đề sớm hơn bên kia. Chưa có gì chắc chắn là sẽ có một cuộc đối đầu về quân sự nhưng nguy cơ của một cuộc đối đầu này đang gia tăng.
Uyên Châu
Theo Dantri/Commentator
Ba hướng triển khai của Hải quân Mỹ đối phó Trung Quốc trên Biển Đông Trong trường hợp căng thẳng tại Biển Đông leo thang thành xung đột vũ trang giữa Mỹ và Trung Quốc, Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại (FPRI, Mỹ) cho rằng Washington có thể sẽ điều động các hạm đội hải quân từ nhiều nơi đến khu vực này thông qua 3 hướng chính. Xung đột tiềm tàng Tàu chiến cận bờ Fort...