Ông Boris Johnson được ủng hộ mạnh mẽ để tranh cử Thủ tướng Anh
Cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ Boris Johnson chưa tuyên bố tranh cử, nhưng đã được hàng chục nhà lập pháp ủng hộ tham gia vòng bỏ phiếu tiếp theo.
Báo New York Times đưa tin ông Boris Johnson đã trở lại Anh hôm 22/10, làm dấy lên những đồn đoán rằng ông sẽ tham gia cuộc đua tranh cử để thay thế bà Liz Truss vừa từ chức vào tuần trước. Ông Rishi Sunak, cựu Bộ trưởng Tài chính Anh dưới thời ông Johsnon, cũng đã sẵn sàng tham gia cuộc tranh cử.
Vừa trở về nước Anh sau kỳ nghỉ ở Cộng hòa Dominica, chính trị gia 58 tuổi này đã giành được sự ủng hộ của cựu Bộ trưởng Nội vụ Priti Patel. Bà là một nhân vật nổi tiếng thuộc cánh hữu của Đảng Bảo thủ.
Ông Boris Johnson tại sân bay Gatwick, London, ngày 22/10. Ảnh: Reuters
Tập hợp đủ sự ủng hộ từ ít nhất 100 nghị sĩ trên tổng số 357 nhà lập pháp của đảng Bảo thủ tại Hạ viện Anh là điều kiện để được tham gia tranh cử ghế Chủ tịch đảng Bảo thủ cùng chức Thủ tướng Anh. Các đồng minh của cựu Thủ tướng Boris Johnson ngày 22/10 tuyên bố rằng ông này đã nhận được sự ủng hộ của trên 100 nhà lập pháp.
Đó là con số lớn hơn đáng kể so với tỷ lệ ủng hộ được công bố trước đây. Nhưng nếu ông thực sự vượt qua được ngưỡng cửa cần thiết này, khả năng ông quay trở lại số 10 Phố Downing sẽ tăng lên đáng kể. Theo số liệu không chính thức của hãng BBC, ông Sunak đã nhận được 128 phiếu bầu từ các nhà lập pháp.
Video đang HOT
“Ông Boris Johnson đã có trên 100 người ủng hộ”, nghị sĩ James Duddridge, thành viên đảng Bảo thủ viết trên mạng xã hội Twitter. Các ứng cử viên sẽ được phép tập hợp đề cử để tham gia vòng bỏ phiếu thứ hai đến 14h ngày 24/10 theo giờ địa phương. Ngày hôm đó, đảng cầm quyền của nước Anh sẽ tổ chức hai vòng bỏ phiếu để chọn ra một hoặc hai ứng cử viên. Nếu kết quả là hai ứng cử viên, các đảng viên Bảo thủ sẽ tổ chức vòng bỏ phiếu cuối cùng vào cuối tuần tới.
Ông Johnson – người bị buộc phải rời nhiệm sở vào tháng 7 sau một loạt vụ bê bối khiến các nhà lập pháp và bộ trưởng trong đảng Bảo thủ phản đối – đang xếp sau ông Sunak trong danh sách các nhà lập pháp tiềm năng của cuộc tranh cử Thủ tướng Anh lần này. BBC cho biết ông Johnson có 53 phiếu bầu, trong khi Penny Mordaunt, lãnh đạo Hạ viện, nhận được 23 phiếu.
Một số nguồn dữ liệu khác lại cho thấy số phiếu ủng hộ của ông Johnson cao hơn. Các phóng viên của BBC và The Times of London, trích dẫn những nguồn thân cận cho biết ông Johnson có thể đủ điều kiện để tham gia vòng bỏ phiếu tiếp theo.
Vượt qua ngưỡng 100 phiếu bầu sẽ giúp ông Boris Johnson được dư luận yêu thích. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy khả năng ông sẽ đánh bại ông Rishi Sunak trong vòng bỏ phiếu giữa các đảng viên Bảo thủ. Đối với ông Sunak, kịch bản đó tương tự như điều ông vừa trải qua vào mùa hè này, khi ông giành được nhiều phiếu bầu nhất trong số các nhà lập pháp, nhưng lại thua bà Truss trong phần bỏ phiếu giữa các thành viên.
Phần lớn cuộc đua hiện nay phụ thuộc vào việc liệu những nhân vật khác từ phe cánh hữu, như Suella Braverman hay Kemi Badenoch, có quyết định tranh cử hay không. Và nếu không, ai sẽ nhận được số phiếu bầu của họ.
Dù vậy, không ít người đã nỗ lực để ngăn cản cựu Thủ tướng Anh đạt đủ điều kiện để tranh cử. Ông David Frost – nhà đàm phán về thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Liên minh châu Âu (EU) cho chính phủ của ông Johnson – đã kêu gọi các nhà lập pháp bỏ phiếu cho ông Sunak.
Một số nhà phân tích lại cảnh báo việc lựa chọn ông Johnson sẽ tăng thêm bất ổn cho nước Anh, vốn đã bị khuấy động bởi các kế hoạch cắt giảm thuế của bà Truss. Cơ quan xếp hạng Moody’s đã hạ triển vọng kinh tế của nước Anh xuống mức “tiêu cực”, với lý do bất ổn chính trị và lạm phát cao.
Tuy nhiên, những người ủng hộ ông Johnson coi việc ứng cử của ông là cơ hội để xây dựng lại đảng Bảo thủ sau những hỗn loạn trong 6 tuần tại vị của bà Truss. Một số nhà lập pháp đang đặt cược vào ông vì họ hy vọng rằng ông có thể giữ được ghế của họ trong cuộc tổng tuyển cử.
“Tôi đang ủng hộ ông Boris Johnson trở lại làm thủ tướng, nhằm tập hợp một đội thống nhất để dẫn dắt nước Anh đến một tương lai mạnh mẽ và thịnh vượng hơn”, bà Priti Patel phát biểu trên Twitter ngày 22/10.
Nước Anh có thể có Thủ tướng mới ngay trong hôm nay
Tiến trình đề cử ứng cử viên vào vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ thay bà Liz Truss sẽ kết thúc trong ngày 24/10 và nước Anh có thể có Thủ tướng mới ngay trong ngày nếu chỉ có 1 ứng cử viên nhận đủ ít nhất 100 đề cử từ các nghị sĩ của đảng Bảo thủ.
Tính đến tối 23/10, tức chưa đầy 24 giờ trước khi tiến trình đề cử kết thúc, hiện mới chỉ có 2 ứng cử viên tuyên bố chính thức tham gia cuộc đua vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ và Thủ tướng Anh là bà Penny Mordaunt, cựu Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo phe bảo thủ tại Hạ viện Anh và ông Rishi Sunak, cựu Bộ trưởng Tài chính, người từng thua bà Liz Truss trong cuộc bỏ phiếu lựa chọn lãnh đạo đảng Bảo thủ đầu tháng 9/2022.
Từ trái sang: Ông Rishi Sunak, bà Penny Mordaunt và ông Boris Johnson. (Ảnh: The Guardian)
Đánh giá của giới phân tích cũng như kết quả các cuộc thăm dò dư luận tại Anh trong vài ngày qua cho thấy, ông Rishi Sunak đang là ứng cử viên lớn nhất thay thế bà Liz Truss. Trong thông báo chính thức đưa ra chiều 23/10, ông Rishi Sunak tuyên bố nước Anh đang rơi vào một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng và khẳng định mình có đủ năng lực để sữa chữa nền kinh tế, đoàn kết đảng Bảo thủ và cống hiến cho đất nước. Báo chí Anh cũng xác thực các nguồn tin và khẳng định, ông Rishi Sunak là người duy nhất đã có trên 100 đề cử từ các nghị sĩ đảng Bảo thủ, với ít nhất là 130 đề cử cho đến cuối ngày 23/10.
Trong khi đó, bà Penny Mordaunt, mặc dù là người đầu tiên tuyên bố ra tranh cử, nhưng được cho là vẫn chưa nhận đủ số đề cử cần thiết. Vì thế, theo quy chế bầu cử mới do Uỷ ban 1922 của đảng Bảo thủ công bố, nước Anh có thể sẽ có Thủ tướng mới ngay trong ngày hôm nay, 24/10, nếu chỉ có 1 ứng cử viên nhận đủ trên 100 đề cử từ các nghị sĩ đảng Bảo thủ.
Ẩn số lớn nhất trong cuộc đua ghế lãnh đạo đảng Bảo thủ Anh hiện nay là vai trò của cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ông Boris Johnson đã cắt ngắn kỳ nghỉ và lập tức quay lại Anh sau khi bà Liz Truss từ chức và đang vận động quyết liệt nhằm giành sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Bảo thủ. Theo truyền thông Anh, ông Boris Johnson đã có các cuộc gặp với ông Rishi Sunak nhằm thảo luận liên minh nhưng không thành công, đồng thời cũng đã yêu cầu bà Penny Mordaunt rút lui nhưng bị bà Mordaunt từ chối.
Giới quan sát đánh giá, việc ông Boris Johnson quay lại đang tiếp tục gây chia rẽ lớn trong nội bộ đảng Bảo thủ và mặc dù được một số Bộ trưởng công khai ủng hộ, ông Boris Johnson sẽ gặp nhiều thách thức để có được ít nhất 100 đề cử của các nghị sĩ đảng Bảo thủ, những người đã ép ông phải từ chức cách đây hơn 3 tháng vì các bê bối liên quan đến tiệc tùng trong giai đoạn nước Anh phòng toả vì Covid-19. Hiện tại, ông Boris Johnson vẫn chưa chính thức tuyên bố ra tranh cử, dù giới quan sát cho rằng, ông sẽ buộc phải ra tuyên bố chậm nhất là trong sáng 24/10.
Ngay cả một số đồng minh chính trị thân cận với ông Boris Johnson trước đây cũng tỏ ý hoài nghi về khả năng ông Boris Johnson sẽ thành công khi quay lại. Ông Dominic Raab, cựu Ngoại trưởng Anh và Bộ trưởng Tư pháp Anh dưới thời ông Boris Johnson nhận định: "Thực lòng mà nói, tôi muốn thấy ông Boris Johnson quay trở lại tuyến đầu trên chính trường nhưng chúng tôi có một vấn đề lớn với scandal đã khiến ông ấy buộc phải từ chức và chỉ trong vài ngày thôi, chứ không cần đợi đến vài tuần, ông ấy sẽ lại phải chứng kiến các phiên điều trần được chiếu trên tivi, kể cả các phiên của chính ông ấy và ông ấy sẽ lại bị kéo trở lại với các rắc rối đó"./.
Ứng cử viên đầu tiên tuyên bố tranh cử chức Thủ tướng Anh Ngày 21/10, lãnh đạo Hạ viện Anh Penny Mordaunt đã khởi động nỗ lực thay thế bà Liz Truss làm Thủ tướng, trở thành nhà lập pháp đảng Bảo thủ đầu tiên tuyên bố tham gia tranh cử. Lãnh đạo Hạ viện Anh Penny Mordaunt phát biểu tại Hội nghị thường niên của đảng Bảo thủ ở Birmingham, Anh, ngày 2/10/2022. Ảnh: AFP/TTXVN...