Ông Biden và đảng Cộng hòa tiếp tục bất đồng dù đứng trước nguy cơ vỡ nợ

Tổng thống Mỹ Joe Biden và 4 nhà lập pháp hàng đầu của quốc hội nước này đã không đạt được đột phá trong cuộc đàm phán về trần nợ công, giữa lúc chính phủ đứng trước nguy cơ vỡ nợ vào đầu tháng 6.

Tổng thống Biden và các lãnh đạo quốc hội Mỹ tại Nhà Trắng ngày 9.5. Ảnh REUTERS

Tổng thống Biden đã gặp các lãnh đạo của hạ viện và thượng viện Mỹ tại Nhà Trắng ngày 9.5 nhằm tháo gỡ bế tắc trong kế hoạch nâng trần nợ công hiện ở mức 31,4 nghìn tỉ USD của Mỹ. Nếu việc này không được giải quyết, chính phủ liên bang có thể không có tiền để trả nợ vào ngày 1.6, theo Bộ Tài chính Mỹ.

Theo tường thuật của hãng tin AP, ông Biden, người của đảng Dân chủ, cho biết họ đã có một cuộc đàm phán “hiệu quả”. Nói với báo giới sau cuộc gặp kéo dài một giờ ở Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, tổng thống cho biết ông “hoàn toàn chắc chắn” rằng Mỹ có thể ngăn chặn việc vỡ nợ, tuyên bố việc không đáp ứng các nghĩa vụ của Mỹ “không phải là phương án”.

“Tôi đã nói với các nhà lãnh đạo quốc hội rằng tôi sẵn sàng bắt đầu một cuộc thảo luận riêng về ngân sách của mình, các ưu tiên chi tiêu, nhưng không phải trước nguy cơ vỡ nợ”, ông Biden nói.

Trong khi đó, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, nghị sĩ đảng Cộng hòa, nói ông “không thấy bất kỳ chuyển động mới nào” hướng tới việc giải quyết bế tắc. Phát biểu bên ngoài Nhà Trắng, ông McCarthy cho hay: “Tôi đã hỏi tổng thống câu hỏi đơn giản này: Có phải ông ấy không tin rằng chúng ta có thể tìm ra cách để tiết kiệm ngân sách”.

Tham gia cuộc đàm phán còn có ông Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa ở thượng viện, cùng hai ông Chuck Schumer và Hakeem Jeffries, lần lượt là lãnh đạo đảng Dân chủ ở thượng viện và hạ viện. Dù không đạt được bất cứ kết quả cụ thể nào, ông Biden và 4 nhà lập pháp hàng đầu đồng ý gặp lại nhau vào ngày 12.5 để tiếp tục đàm phán.

Vướng mắc nằm ở chỗ đảng Cộng hòa muốn cắt giảm chi tiêu liên bang trong khi chính quyền Biden không chấp nhận. Trong cuộc gặp ngày 9.5, ông Biden gợi ý ông có thể đi đến một số thỏa hiệp, bao gồm việc lần đầu tiên “xem xét kỹ lưỡng” khả năng thu hồi tiền từ các quỹ cứu trợ Covid-19 chưa sử dụng để hỗ trợ ngân sách của chính phủ, theo Reuters.

Song ông Biden cũng tái khẳng định đảng Cộng hòa phải loại bỏ mối đe dọa vỡ nợ ra khỏi bàn đàm phán. Và ông không loại trừ khả năng cuối cùng sẽ viện dẫn Tu chính án thứ 14 của hiến pháp Mỹ, tức tuyên bố việc giới hạn nợ công là vi hiến, dù cách tiếp cận này chưa từng được áp dụng trong quá khứ. Theo chủ nhân Nhà Trắng, việc làm như vậy sẽ dẫn đến kiện tụng, nhưng đây là một phương án mà ông có thể nghiên cứu trong tương lai.

Các nhà kinh tế cảnh báo rằng tình trạng vỡ nợ kéo dài có thể khiến nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái sâu sắc với tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, đồng thời gây bất ổn cho hệ thống tài chính toàn cầu được xây dựng dựa trên trái phiếu Mỹ. Giới đầu tư đang chuẩn bị đối phó với những tác động có thể xảy ra, theo Reuters.