Ông Biden phá vỡ im lặng về “cú sốc” Afghanistan
Tổng thống Mỹ Joe Biden cuối cùng đã lên tiếng về việc Taliban giành quyền kiểm soát phần lớn Afghanistan, chính phủ Afghanistan sụp đổ không lâu sau khi quân đội Mỹ rời đi.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng về tình hình Afghanistan hôm 16/8 (Ảnh: Getty).
Bảo vệ quyết định rút quân khỏi Afghanistan
Theo Reuters , Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 16/8 đã từ Trại David trở về Nhà Trắng để phát biểu trước toàn dân về tình hình ở Afghanistan.
Trong bài phát biểu, ông Biden đã bảo vệ quyết định rút quân đội Mỹ khỏi Afghanistan. “Tôi kiên quyết ủng hộ quyết định của mình. Sau 20 năm tôi đã rút ra một điều rằng không bao giờ là thích hợp để rút quân. Đó là lý do tại sao chúng ta vẫn ở đó”, ông Biden nói.
Chủ nhân Nhà Trắng cho biết, ông và đội ngũ an ninh những ngày qua đã theo dõi sát sao tình hình ở Afghanistan và thừa nhận rằng, Afghanistan “thất thủ” quá nhanh so với dự đoán và ông đổ lỗi điều này cho giới lãnh đạo Afghanistan.
“Các lãnh đạo chính trị của Afghanistan đã từ bỏ và chạy khỏi đất nước. Quân đội Afghanistan cũng từ bỏ, thậm chí, trong một số trường hợp, họ còn không tìm cách chiến đấu lại (với Taliban). Do vậy, binh sĩ Mỹ không thể và cũng không cần thiết chiến đấu và hy sinh trong một cuộc chiến mà chính quân đội Afghanistan cũng không sẵn sàng chiến đấu”, ông Biden nói.
Ông cho biết, quyết định rút quân của ông là kết quả của cam kết mà ông đã đưa ra với binh sĩ Mỹ rằng ông sẽ không đề nghị họ tiếp tục đặt cược mạng sống của mình cho một cuộc chiến lẽ ra phải kết thúc từ rất lâu.
“Tôi biết quyết định của tôi sẽ hứng chỉ trích nhưng thà chấp nhận sự chỉ trích đó hơn là để lại quyết định này cho một tổng thống khác của Mỹ. “Tôi rất buồn với thực tế mà chúng ta đang phải đối mặt, nhưng tôi không hối tiếc về quyết định chấm dứt cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan. Tôi không thể và cũng sẽ không yêu cầu binh sĩ Mỹ chiến đấu không có hồi kết trong một cuộc nội chiến ở một quốc gia khác”, ông Biden nói.
Video đang HOT
Chính quyền Tổng thống Biden đã quyết định hoàn tất rút quân khỏi Afghanistan vào cuối tháng 8 này. Ngay khi Mỹ, bắt đầu rút quân hồi tháng 5, Taliban đã gia tăng các cuộc tấ.n côn.g nhằm vào lực lượng của chính phủ Afghanistan.
Cảnh báo đáp trả Taliban
Mỹ đang sơ tán nhân viên ngoại giao khỏi Afghanistan (Ảnh: AP).
Trong bài phát biểu, Tổng thống Biden cũng cảnh báo, Mỹ sẽ hành động “nhanh chóng và quyết liệt” nếu Taliban tấ.n côn.g nhằm vào công dân Mỹ hoặc tìm cách làm gián đoạn nỗ lực di tản khỏi Kabul. Ông Biden tuyên bố: “Chúng tôi sẽ bảo vệ người dân của chúng tôi bằng sức mạnh áp đảo nếu cần thiết”.
Ông cho biết thêm, khi nỗ lực di tản hoàn tất, Mỹ sẽ tiếp tục hoàn tất sứ mệnh rút quân khỏi Afghanistan và “chấm dứt cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ sau 20 năm đổ má.u”.
“Những diễn biến mà chúng ta đang chứng kiến là minh chứng đáng buồn rằng không có lực lượng quân sự nào có thể mang lại một Afghanistan ổn định, thống nhất, an toàn. Tôi hiện là tổng thống thứ 4 của Mỹ đảm trách cuộc chiến ở Afghanistan, trong đó có hai đời tổng thống Dân chủ, hai đời tổng thống Cộng hòa. Tôi sẽ không chuyền trách nhiệm này cho tổng thống thứ 5″, ông Biden nói.
Đây là những bình luận đầu tiên của ông Biden sau hơn một tuần kể từ khi Taliban đẩy mạnh chiến dịch tiến công, giành kiểm soát hàng loạt lãnh thổ ở Afghanistan. Taliban ngày 15/8 đã kiểm soát thủ đô Kabul, chiếm dinh tổng thống và tuyên bố cuộc chiến ở Afghanistan “đã kết thúc”. Lực lượng này cũng tuyên bố sẽ sớm lập ra Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani cùng với nhiều quan chức cấp cao đã rời khỏi đất nước khi Taliban bao vây Kabul. Lực lượng an ninh Afghanistan cũng nhanh chóng đầu hàng Taliban và tìm cách sơ tán. Chính quyền Uzbekistan hôm 16/8 cho biết, hàng trăm binh sĩ Afghanistan đã đào thoát tới Uzbekistan với 22 máy bay quân sự và 24 trực thăng vào cuối tuần qua, trong đó một trực thăng bị hệ thống phòng không Uzbekistan bắ.n rơi. Tổng cộng 585 binh sĩ Afghanistan đã tới Uzbekistan bằng đường hàng không và 158 binh sĩ khác vượt biên giới bằng đường bộ.
Hành tung bí ẩn của Tổng thống Afghanistan sau khi rời đất nước
Hiện vẫn chưa có thông tin chính xác về nơi ở của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani sau khi ông rời bỏ đất nước vào thời điểm lực lượng Taliban chiếm thủ đô Kabul.
Tổng thống Ashraf Ghani (Ảnh: Reuters).
Tổng thống Ashraf Ghani ngày 15/8 đã lên máy bay rời khỏi Afghanistan. Ông Ghani được cho là đi cùng một số phụ tá thân cận.
Đại diện Văn phòng Tổng thống Afghanistan cho biết "không thể nói điều gì về hành tung của ông Ashraf Ghani vì lý do an ninh".
Hiện vẫn còn nhiều thông tin mâu thuẫn về nơi Tổng thống Ghani đã đến sau khi rời khỏi Afghanistan.
Một nguồn tin tiết lộ với hãng thông tấn RIA-Novosti của Nga rằng Tổng thống Ghani tới Tajikistan và sẽ đi từ đó sang một nước thứ 3, song không rõ nước thứ 3 ở đâu.
Tuy nhiên, Tajikistan ngày 16/8 bác tin máy bay chở Tổng thống Ghani đã đi qua không phận hay hạ cánh xuống nước này.
"Bộ Ngoại giao Tajikistan xác nhận máy bay chở ông Muhammad Ashraf Ghani không đi vào không phận của Tajikistan và không hạ cánh xuống lãnh thổ của Tajikistan. Cũng cần lưu ý rằng phía Tajikistan không nhận được yêu cầu về vấn đề này từ phía Afghanistan", thông cáo của Bộ Ngoại giao Tajikistan cho biết.
Trong khi đó, hãng tin Al Jazeera dẫn lời vệ sĩ riêng của Tổng thống Ghani cho biết ông Ghani đang ở cùng vợ, chánh văn phòng và cố vấn an ninh quốc gia của ông ở thủ đô Tashkent của Uzbekistan, cách Kabul khoảng 1.100 km về phía bắc. Tuy nhiên, thông tin này chưa được xác thực.
Hãng tin Sputnik (Nga) hôm nay đưa tin, Tổng thống Ghani có thể đang ở Oman. Tuy nhiên, một nguồn tin tại Oman trước đó đã phủ nhận điều này.
Một đại diện của Taliban ngày 15/8 cho biết lực lượng này đang xác minh thông tin về nơi Tổng thống Ghani đến sau khi rời Afghanistan. Tuy nhiên, cho đến nay Taliban vẫn chưa công bố thông tin liên quan tới điểm đến của Tổng thống Ghani.
Người phát ngôn Đại sứ quán Nga tại Afghanistan Nikita Ishenko hôm nay cho biết, Tổng thống Ghani đã rời khỏi đất nước cùng với "4 ô tô chất đầy tiề.n". Phía Nga còn nói rằng phái đoàn của ông Ghani cố gắng chất hết tiề.n lên trực thăng, nhưng do không đủ chỗ nên đã để lại một phần trên đường băng.
Ông Ghani, tổng thống chính thức của chính phủ Afghanistan được phương Tây hậu thuẫn, đã lên máy bay rời thủ đô Kabul khi lực lượng Taliban bao vây thủ đô từ mọi phía. Ông và một số quan chức cấp cao trong chính quyền đã kịp rời khỏi đất nước trước khi Taliban tiến vào Kabul, kiểm soát thủ đô và chiếm dinh tổng thống.
Tổng thống Ghani bị chỉ trích vì rời khỏi đất nước vào thời điểm rối ren, khi lực lượng Taliban chiếm hàng loạt thành phố ở Afghanistan. Sự rời đi của nhà lãnh đạo Afghanistan khiến người dân tức giận và hoang mang. Họ không biết phải làm gì tiếp theo khi Taliban có thể sắp lên nắm quyền.
Theo Al Jazeera , một chính trị gia giấu tên từ một tỉnh ở phía đông Afghanistan đã mô tả sự ra đi của ông Ghani là một "nỗi ô nhục", đồng thời cáo buộc ông "nói dối người dân trong suốt thời gian qua".
Chính trị gia này đã đề cập tới tuyên bố của ông Ghani hôm 14/7 như một ví dụ về việc nhà lãnh đạo này đã nói dối người dân Afghanistan.
Trong bài phát biểu đó, ông Ghani đã hứa sẽ "tập trung vào việc ngăn chặn sự bất ổn, bạo lực lan rộng và việc di tản của người dân", tuy nhiên, chỉ vài giờ sau bài phát biểu, 2 thành phố lớn nhất của Afghanistan - Jalalabad và Mazar-i-Sharif - lần lượt rơi vào tay Taliban.
Chính trị gia này cho rằng việc Tổng thống Ghani nói dối hoặc che giấu thông tin đã trở nên phổ biến hơn trong 2 tháng qua, khi các huyện và các tỉnh ở Afghanistan bắt đầ.u rơ.i vào tay Taliban.
Một cựu đại sứ cho rằng "lịch sử sẽ không nhớ đến ông Ghani như một người tử tế".
"Là tổng thống, ông ấy lẽ ra có thể giám sát quá trình chuyển đổi chính trị có trật tự và hòa bình trước khi rời khỏi đất nước. Nhưng ông ấy đã không làm được điều đó", cựu đại sứ nói.
Ông Trump kêu gọi Tổng thống Biden từ chức vì thất bại lịch sử tại Afghanistan Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 15/8 đã kêu gọi người kế nhiệm Joe Biden từ chức sau khi các tay sún.g Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan. Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại hội trường Myer-Henderson ở Arlington, Virginia, ngày 21/8/2017. Ảnh: AFP Theo đài Sputnik (Nga), trong một tuyên bố hôm 15/8, cựu Tổng thống Donald Trump...