Obama: Các nước cần tuân thủ phán quyết ‘đường lưỡi bò’
Tổng thống Mỹ Obama nhấn mạnh phán quyết về Biển Đông của Tòa Trọng tài cần được tuân thủ và luật pháp quốc tế phải được tôn trọng.
Tổng thống Mỹ Barack Obama. Ảnh: Reuters
“Tòa Trọng tài đã đưa ra phán quyết rõ ràng và mang tính ràng buộc về yêu sách trên biển ở Biển Đông liên quan đến Trung Quốc và Philippines. Phán quyết đó cần được tôn trọng”, Straits Times hôm qua dẫn lại lời ông Obama nói khi trả lời phỏng vấn tờ báo này.
Cuộc trao đổi qua email được thực hiện nhân dịp Thủ tướng Singpare Lý Hiển Long sắp thăm chính thức Mỹ.
Tòa Trọng tài hôm 12/7 ra phán quyết cho vụ kiện của Philippines, bác bỏ quyền lịch sử của Trung Quốc đối với tài nguyên bên trong yêu sách “đường lưỡi bò” mà nước này đơn phương vạch ra, bao trùm gần hết diện tích Biển Đông.
Theo tổng thống Mỹ, phán quyết của Tòa Trọng tài bác bỏ ‘đường lưỡi bò’ có thể và nên được xem là cơ hội để làm mới các nỗ lực giải quyết tranh chấp một cách hòa bình ở Biển Đông. Mỹ tiếp tục thúc giục Trung Quốc và các bên hợp tác với tinh thần xây dựng để xem xét những khác biệt, từ đó thúc đẩy thương mại và hợp tác ở khu vực này, nơi có ý nghĩa quan trọng với kinh tế toàn cầu.
Ông Obama nhấn mạnh Mỹ tin rằng mỗi nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế, việc đảm bảo luật lệ về tự do hàng hải ở Biển Đông là lợi ích của cả Mỹ, Trung Quốc và các nước khác trên thế giới. Các quy tắc và luật lệ này là một phần nền tảng của ổn định khu vực, cho phép các nước, gồm cả Trung Quốc, phát triển.
Từ đó, Mỹ cam kết đảm bảo một trật tự khu vực dựa trên các quy tắc quốc tế, bao gồm tự do hàng hải, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình. Các nước lớn không nên bắt nạt các nước nhỏ hơn, chủ quyền của các nước cần được tôn trọng. Vì thế Mỹ nỗ lực để đảm bảo các hành động của Washington tuân theo các quy tắc quốc tế, bao gồm những điều có trong Công ước luật biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc (UNCLOS).
Đề cập tới chính sách xoay trục sang châu Á, ông Obama cho biết ông tin rằng chính sách này sẽ được duy trì khi Mỹ có tân tổng thống, vì đó là lợi ích quốc gia của Mỹ. Sự tham gia của Mỹ ở châu Á đã trở nên mạnh mẽ, bền vững và có sự ủng hộ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa.
“Mỹ đã là một quốc gia ở Thái Bình Dương hơn hai thế kỷ. Điều đó sẽ không thay đổi”, ông nói.
Video đang HOT
Khánh Lynh
Theo VNE
Phán quyết 'đường lưỡi bò' có thể khoét sâu căng thẳng Mỹ - Trung
Phán quyết vụ kiện "đường lưỡi bò" của Philippines đối với Trung Quốc được dự báo tiếp tục làm nghiêm trọng thêm những bất đồng giữa Washington và Bắc Kinh.
Tàu khu trục Mỹ tuần tra gần đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông. Ảnh: US Navy
"Nó chắc chắn sẽ làm sâu sắc thêm căng thẳng, thậm chí dẫn tới thế đối đầu", đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải nói, vài giờ sau khi Tòa Trọng tài do Liên Hợp Quốc bảo trợ ở The Hague, Hà Lan, đưa ra phán quyết về vụ kiện của Philippines đối với Trung Quốc liên quan đến tranh chấp trên Biển Đông hôm 12/7. "Cuối cùng, nó sẽ làm suy yếu quyền lực cũng như tính hiệu quả của luật pháp quốc tế".
Ở chiều hướng ngược lại, giới chức Mỹ lại kỳ vọng phán quyết từ Tòa Trọng tài, bác bỏ những cơ sở pháp lý trong yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, sẽ là tiền đề thúc đấy các biện pháp giải quyết xung đột thông qua ngoại giao.
Phán quyết của Tòa Trọng tài là "một đóng góp quan trọng vào mục tiêu chung tìm kiếm giải pháp hòa bình cho tranh chấp ở Biển Đông", ôngDaniel Kritenbrink, giám đốc chính sách châu Á thuộc Nhà Trắng, đánh giá.
Cả ông Kritenbrink lẫn ông Thôi đều phát biểu tại một phiên thảo luận do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tổ chức. Phát ngôn của họ đã phản ảnh rõ nét sự khác biệt trong quan điểm về vấn đề Biển Đông giữa Mỹ và Trung Quốc.
Theo bình luận viên Matthew Pennington từ AP, dù Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cố gắng thúc đẩy hợp tác để cùng giải quyết các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, căng thẳng trong mối quan hệ song phương vẫn không ngừng gia tăng bởi những khúc mắc ở Biển Đông.
Nguy cơ xung đột
Giới chuyên gia đánh giá phán quyết từ Tòa Trọng tài sẽ khoét sâu thêm những bất đồng giữa hai quốc gia dù đôi bên đều khẳng định không muốn vấn đề Biển Đông gây ảnh hưởng tới mối quan hệ song phương.
Kritenbrink cho hay lập trường của Washington không bị chi phối bởi những bất đồng với Bắc Kinh, song ông nhấn mạnh Mỹ muốn "duy trì trật tự quốc tế dựa trên pháp luật".
Theo Kritenbrink, nếu luật pháp quốc tế bị phá vỡ và các quốc gia đua nhau gia tăng sức mạnh quân sự, thực hiện các động thái gây hấn, điều này chỉ dẫn tới những "hậu quả bi thảm".
Ông Thôi trong khi đó tái khẳng định quan điểm của Bắc Kinh ủng hộ đàm phán để giải quyết tranh chấp lãnh thổ nhưng thêm rằng phán quyết từ Tòa Trọng tài sẽ làm thui chột những triển vọng ngoại giao ở Biển Đông. Ông đồng thời cảnh báo về nguy cơ bùng phát xung đột trong khu vực.
Giới quan sát suy đoán sau khi tòa ra phán quyết, Trung Quốc có thể khởi động quá trình xây dựng đảo nhân tạo tại bãi cạn Scarborough tranh chấp với Philippines hay tái thiết lập thế trận để ngăn hải quân Philippines tiếp tế cho các binh sĩ đóng trên tàu chiến cũ Sierra Madre được Manila sử dụng như một tiền đồn tại Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam từ năm 1999. Mặt khác, Trung Quốc còn có khả năng tuyên bố một Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) trên Biển Đông hay triển khai chiến đấu cơ tới những đường băng nước này xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Thực tế, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân còn ngang nhiên tuyên bố có quyền thiết lập ADIZ ở Biển Đông tùy thuộc vào "mức độ của các mối đe dọa mà Trung Quốc đối mặt", bất chấp phán quyết của tòa.
Một tàu chiến Trung Quốc tham gia diễn tập trái phép gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam trong thời gian từ ngày 5 đến 11/7. Ảnh: Xinhua
Amarjit Singh, cố vấn cao cấp tại tổ chức IHS Country Risk, dự đoán Mỹ từ nay sẽ tiến hành các cuộc tuần tra "tự do hàng hải" và điều động máy bay tới Biển Đông với cường độ dày hơn nhằm củng cố phán quyết tòa đưa ra.
Tuy nhiên, ông Thôi lại lập luận rằng những động thái kiểu như vậy sẽ đe dọa tới an toàn của các tàu dân sự cũng như thương mại. Ông này so sánh chiến lược xoay trục sang châu Á của Tổng thống Obama không khác gì hành vi can thiệp vào các nước Trung Đông như Iraq, Libya hay Syria mà Mỹ từng thực hiện, ngụ ý rằng chúng có thể dẫn tới tình trạng hỗn loạn.
Anton Alifandi, nhà phân tích về châu Á thuộc tổ chức tư vấn an ninh tình báo IHS, cho biết ông quan ngại trước viễn cảnh một cuộc chiến tranh sẽ nổ ra, đặc biệt là giữa Mỹ và Trung Quốc.
Song theo Alifandi, trong trung hạn, những hành vi gây hấn từ Trung Quốc chưa thể đẩy căng thẳng leo thang tới mức buộc Mỹ phải trả đũa. Dù vậy, "luôn luôn có rủi ro xảy ra những tính toán sai lầm. Đó chính là mối nguy hiểm".
"Nếu một bên áp dụng chiến lược 'bên miệng hố chiến tranh' với suy nghĩ rằng đối phương sẽ nhượng bộ nhưng cuối cùng đó lại là một bước tính toán sai lầm, khi ấy, tất cả sẽ nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát", Alifandi đánh giá.
Ashley Townshend, chuyên gia từ Trung tâm Nghiên cứu Mỹ thuộc Đại học Sydney, Australia, cũng nhận định nguy cơ bùng phát xung đột ở Biển Đông là rất lớn.
Theo Townshend, Trung Quốc "hoàn toàn nhận thức được nguy cơ leo thang căng thẳng ngoài ý muốn" nhưng Bắc Kinh phải thể hiện thái độ phản đối trước phán quyết của tòa bởi áp lực từ chính trong nước.
Bị Tòa Trọng tài tuyên thua kiện trước Philippines, đồng minh của Mỹ, "là một liều thuốc đắng mà Trung Quốc phải uống", Townshend nhận xét. "Chúng ta đang nói tới một quốc gia mà người dân thực sự tin tưởng vào những câu chuyện lịch sử mà họ được kể. Chúng mang âm hưởng dân tộc rất mạnh mẽ".
"Đấy là động lực lớn thôi thúc Trung Quốc hành động ở Biển Đông", Townshend nói.
Mặt khác, sau phán quyết, nếu Bắc Kinh đẩy mạnh việc xây dựng đảo nhân tạo tại bãi cạn Scarborough tranh chấp với Manila hay gây khó dễ cho các lực lượng Philippines đóng trên tàu Sierra Madre, Washington chắc chắn sẽ phải phản ứng một cách quyết liệt, dựa trên hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Philippines 1951, cây bút Mark Thompson từ Time bình luận.
"Chúng ta đã đạt đến một bước ngoặt quan trọng", Jerry Hendrix, thuyền trưởng hải quân Mỹ về hưu hiện công tác tại Trung tâm An ninh Mỹ Mới, cho biết, ám chỉ phán quyết của Tòa Trọng tài trong vụ kiện Biển Đông.
"Mỹ, nhất là lực lượng hải quân, lúc này cần cân nhắc những kế hoạch cụ thể nhằm hỗ trợ cộng đồng quốc tế cũng như góp phần duy trì pháp quyền. Mọi lựa chọn đều cần được xem xét", ông nhấn mạnh.
Diễn tiến vụ kiện Biển Đông. Click để xem bản đầy đủ. Đồ họa: Tiến Thành
Vũ Hoàng
Theo VNE
Trung Quốc tức giận vì Australia ủng hộ phán quyết của Tòa Trọng tài Trung Quốc hôm nay cho hay đã có động thái phản đối chính thức với Australia sau khi nước này kêu gọi các bên tuân thủ phán quyết về "đường lưỡi bò" và tuyên bố sẽ tiếp tục thực thi quyền tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông. Ngoại trưởng Australia Julie Bishop và người đồng cấp Trung Quốc Vương...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Canada có thủ tướng mới giữa thương chiến với Mỹ

Sức khỏe Giáo hoàng Francis thoát cơn nguy kịch

Giá vàng phập phồng theo nền kinh tế Mỹ

Chờ tín hiệu đàm phán thỏa thuận Gaza

Tàu dầu va chạm tàu hàng cháy ngùn ngụt, hàng chục người bị thương

Trung Quốc: Nghịch lý khi giới trẻ quan tâm đến thú cưng nhiều hơn sinh con

Nước Mỹ sau 50 ngày đầu tại nhiệm của Tổng thống Donald Trump

Bắt đầu tiến hành các cuộc đàm phán mới về lệnh ngừng bắn ở Gaza

Syria bên bờ vực nội chiến mới: Bạo lực leo thang, hàng nghìn người thiệt mạng

Mỹ hài lòng với các cuộc đàm phán với Ukraine

Hệ quả từ những thay đổi chính sách của Tổng thống Trump

Ba Lan sẵn sàng kích hoạt cơ sở trung chuyển sau khi Mỹ nối lại viện trợ quân sự cho Ukraine
Có thể bạn quan tâm

Kim Soo Hyun trên phim "yêu sống yêu chết", ngoài đời bị tố bạc bẽo vô tình
Hậu trường phim
15:31:32 12/03/2025
Sao Việt 12/3: Midu tiết lộ lý do sống khép kín
Sao việt
15:23:05 12/03/2025
Vén màn mối quan hệ giữa Kim Soo Hyun và G-Dragon, show của thủ lĩnh BIGBANG gặp biến căng
Nhạc quốc tế
15:20:36 12/03/2025
Chủ shop hoa Hạ Long nhận cái kết "cực đắng" sau khi dạy nghề cho con gái hàng xóm: Cộng đồng mạng người trách "vô ơn", người nói "chuyện thường"
Netizen
15:12:46 12/03/2025
Một học sinh lớp 4 bị xe ben cán lìa chân
Tin nổi bật
15:11:02 12/03/2025
Quảng Ngãi: Búi tóc khổng lồ trong dạ dày một bé gái
Sức khỏe
15:09:15 12/03/2025
Lâm Bảo Ngọc xin lỗi
Nhạc việt
15:08:06 12/03/2025
Bắt nhóm chuyên trộm cắp đèn năng lượng mặt trời ở nghĩa trang
Pháp luật
15:06:54 12/03/2025
Dispatch tung bằng chứng phản bội gây sốc của Kim Soo Hyun với Kim Sae Ron!
Sao châu á
15:04:04 12/03/2025
Lê Phương hé lộ lý do nhận lời yêu chồng kém 7 tuổi
Tv show
14:56:49 12/03/2025