Nữ trọng tài FIFA thích ‘gõ đầu trẻ’

Theo dõi VGT trên

Sau mỗi giải đấu, trọng tài Kiều Thị Thúy lại trở về với nghề giáo viên yêu thích của mình.

Nữ trọng tài FIFA thích gõ đầu trẻ - Hình 1

Cô giáo Kiều Thị Thúy và các học trò. Ảnh: Mai Hương.

Đã ngoài 35 tuổi nhưng trông chị Thúy chẳng khác nào đôi mươi. Thường thì cái nghề chạy suốt ngày trên sân, luôn “cướp” đi làn da trắng trẻo của người phụ nữ, ấy vậy mà trông chị chẳng bị đen bởi nắng chút nào, thế mới lạ. Có lẽ vì thế, trông chị Thúy đã hiền còn hiền hơn. Nghe chị kể về cuộc đời, về nghiệp, mới thấy đằng sau nụ cười rạng rỡ, khuôn mặt hiền hậu là cả một sự nỗ lực đến khâm phục của chị.

Hơn một thập kỷ theo nghiệp trọng tài nhưng với chị Thúy, cái ngày mà chị nộp đơn xin theo học dường như không bao giờ quên. Ngày đó, bóng đá nam còn chưa phát triển, nữa là bóng đá nữ. Vậy mà chị vẫn quyết tâm theo đuổi đến cùng. “Theo học và tốt nghiệp Cao đẳng sư phạm Hà Nội nhưng trái bóng luôn là niềm đam mê số một với tôi. Hồi bé tí, tôi đã thích đá bóng. Vì bận học nên không theo được. Khi ra trường, tôi quyết theo đuổi niềm đam mê cháy bỏng của mình”, Thúy tâm sự.

Quyết tâm là vậy nhưng Thúy đâu biết hồi đó, theo được nghiệp trọng tài nữ đâu có dễ. Chẳng vậy mà, lớp của Thúy có chưa đến chục người, nhưng đến khi tốt nghiệp chỉ còn lại vài mống. Cuộc sống khó khăn, những ánh mắt tò mò, thậm chí là cười giễu cợt, đã không khiến ít người phải sớm đầu hàng với cái nghiệp mà đáng lẽ chỉ có đàn ông mới theo. Rất may là bóng đá Việt Nam vẫn còn nhiều người tâm huyết. Thấy được sự vất vả, hy sinh của những trọng tài mang phận nữ, đã có không ít người giúp đỡ rất nhiệt tình. Thúy kể, dù học và tập luyện nhiều, nhưng lần đầu ra sân run lắm. Sợ không biết quyết định đúng hay sai, diễn biến trận đấu chỉ trong tích tắc. Trận đấu càng đơn giản càng “đáng sợ”. Dù vậy, trọng tài nữ cũng được ưu ái nhiều, dù có hơi sai sót nhưng vẫn dễ được bỏ qua.

Nỗ lực khẳng định mình, năm 2005, Thúy vinh dự được phong cấp FIFA, chỉ sau đàn chị Mai Hoàng Trang hai năm trước đó.

Gặp chị Thúy khi chị đang giảng dạy Thể dục thể chất cho các em học sinh trường THCS Lĩnh Nam (Hà Nội). Khá “cứng” trên sân nhưng khi trở lại cuộc sống hàng ngày, trông chị đẹp rạng ngời, đầy nữ tính trong vai trò của một người gõ đầu trẻ. Chị Thúy tâm sự, nghề trọng tài là đam mê nhưng nghề giáo vẫn sẽ là nghề theo chị đến hết cuộc đời. Không phải chỉ có chị Thúy, những đồng nghiệp của chị như trọng tài Công Thị Dung, Lê Thị Hoa, Lê Thị Hạnh… ai cũng có nghề tay phải, bên cạnh niềm đam mê với trái bóng.

Video đang HOT

Chị Thúy thừa hiểu, so với các đồng nghiệp nam, các trọng tài nữ thua thiệt nhiều. Không chỉ từ chuyện lương, thưởng, mà đến cả các chế độ, phụ cấp. Ngay cả đến việc xét danh hiệu còi vàng, cờ vàng để chị em phấn đấu, cũng chưa được VFF “ngó” tới suốt 10 năm qua.

Sự hỗ trợ với các trọng tài nữ cũng không nhiều. Bởi vậy, họ thường tự thân vận động là chính. Buồn hơn, dường như các trọng tài nữ vẫn chưa được tôn trọng đúng mức. Hình ảnh trọng tài Mai Hoàng Trang bị các cầu thủ nam lao tới hành hung đúng vào ngày 8/3 năm ngoái, khiến chị Thúy và những đàn em đang theo đuổi nghiệp trọng tài nữ, không khỏi bị sốc. Song, cái thiệt thòi nhất, buồn nhất với chị Thúy và các đồng nghiệp, chính là cái nghề trọng tài khiến chị luôn phải không ngừng học hỏi, đi bắt các giải, nên thường phải đánh đổi rất nhiều. Gặp chị ngày 8/3 năm ngoái, chị bảo: “Đến giờ vẫn chưa có gì”. Năm nay thì chị không nói, mà chỉ cười nhạt rồi nói sang chuyện khác.

Thành công nhất định của Thúy ngày hôm nay, không phải tự nhiên mà đến. Ai cũng biết, để được công nhận đẳng cấp FIFA, sẽ phải đáp ứng đầy đủ những yêu cầu khắt khe về chuyên môn, thể lực và đặc biệt là ngoại ngữ. Thúy bảo, có ngoại ngữ tốt, mới có sự tự tin. Bắt 1 trận đấu quan trọng, nếu không vững ngoại ngữ, sẽ rất khó phối hợp cùng các đồng nghiệp. Và một điều nữa, chị Thúy không muốn hình ảnh các trọng tài nữ Việt Nam, lại không đẹp trong mắt các bạn bè thế giới, chỉ vì yếu trong giao tiếp đơn thuần. Sau ngoại ngữ, đến thể lực. Thúy hiểu rằng, muốn trở thành 1 trọng tài đẳng cấp, cần phải không ngừng tập luyện nâng cao thể lực. Cho đến giờ, Thúy vẫn thường xuyên tập chạy, tham gia cùng CLB 2 buổi trong tuần và tự nguyện bắt các trận đấu phong trào không công, coi đó như một buổi tập thực tế.

Những ngày này, chị Thúy hiện tham gia Hội thảo và làm nhiệm vụ tại giải Algarve Cup tại Bồ Đào Nha. Vậy là ngày 8/3 năm nay, có lẽ ngay cả những bó hoa của lũ trẻ trên lớp, chị cũng không có…

Theo Bưu Điện Việt Nam

Mới 20 tuổi, tôi đã 2 lần lên nhầm kiệu hoa

Sinh ra trong gia đình đông con nghèo khó vùng chiêm trũng Hà Nam, tôi không được học hành nhiều.

Mới 20 tuổi, tôi đã 2 lần lên nhầm kiệu hoa - Hình 1

Học hết lớp 7, tôi phải ở nhà để phụ đỡ bố mẹ nuôi các em. Trăng tròn 16 tôi vội vã lấy chồng. Cuộc tình chóng vánh chỉ trong 3 lần anh đến nhà chơi.

Những ngày đầu làm vợ tôi bỡ ngỡ khờ dại như chính cái tuổi của mình và dường như anh cũng yêu sự hồn nhiên đó của tôi. Rồi tôi có bầu, nhưng anh không vui.

Sự thèm muốn khám phá "của lạ" trong anh trỗi dậy. Anh thường xuyên vắng nhà trong thời gian tôi ở cữ. Đã nhiều lần anh trở về trong tình trạng say xỉn và "tặng" tôi những cái bạt tai vô cớ.

Hễ gặp tôi là anh lại thấy "ngứa mắt" chỉ bởi cái bộ dạng quê mùa của vợ. Nhiều lần tôi hé răng phản ứng thì lập tức bị anh thượng cẳng chân hạ cẳng tay không thương tiếc...

Anh đã thay đổi hay bản chất anh vốn thế, tôi không sao giải thích được. Nhưng có một điều tôi biết chắc là mình phải rời xa con người vũ phu kia. Sinh con được một năm, tôi đã chịu biết bao hành hạ, đau khổ.

Nghe theo lời khuyên của bạn bè, tôi gửi con cho ông bà nội lên tỉnh làm giúp việc cho một gia đình giàu có. Được chừng vài tháng thì vợ chồng chủ lục đục rồi họ ly thân. Mất việc, tôi lại trở về nhà bố mẹ đẻ và nhờ ông bà nội khuyên giải chồng.

Nhưng anh ấy vẫn không hề thay đổi, tôi đành đau khổ quyết tâm làm đơn ly dị. Lá đơn được chấp nhận, những tưởng từ đây cuộc đời tôi sẽ phẳng lặng hơn, đâu ngờ, đó mới chỉ là điểm khởi đầu cho bước đường đời lận đận tiếp theo.

Chẳng biết qua ai mà anh chủ cũ chỗ tôi giúp việc ngày trước đã "mò" đến nhà tôi. Biết tôi đang cô đơn, đang cần chỗ dựa anh đã khéo buông lời yêu thương.

Tôi, người đàn bà lỡ dở đã tin ở anh nên liều theo anh về trên phố sống như vợ chồng. Anh hứa sẽ cưới tôi khi ly dị vợ. Tôi đã tin anh mù quáng suốt gần năm trời. Anh làm nghề buôn bán nên thường đi xa.

Có lần anh đi tận nửa tháng không về, tôi lo lắng lần theo địa chỉ tìm anh thì mới té ngửa khi thấy anh đang làm đám cưới với người con gái khác ở đó.

Trái tim tôi đau nhói nhưng được anh xoa dịu bằng lý do: Anh làm thế để người ta khỏi nghĩ mình có tình ý với nhau từ hồi tôi còn làm mướn cho nhà anh nên xui nhau bỏ vợ bỏ chồng.

Tôi tin vào điều đó và nghĩ lời anh nói là đúng thì nhẫn tâm với cô gái kia quá, nhưng còn tôi giờ đã có thai với anh và vẫn phải sống nhờ anh nên đành nhắm mắt làm ngơ, mong anh giữ đúng lời hứa. Song tôi đã nhầm khi biết tin anh cũng đã có con với người phụ nữ kia. Trái tim tôi tan nát.

Giờ đây, tôi không còn gì cả cũng chẳng còn con đường nào để đi. Về cũng không được bởi làm sao sống được với những tai tiếng dèm pha của người đời.

Nhưng nếu không về quê thì tôi còn biết đi đâu khi hắn đã thẳng tay đuổi tôi ra khỏi nhà. Tôi, người đàn bà không nghề nghiệp sẽ làm gì để nuôi mình và đứa con còn đỏ hỏn?

Hai mươi tuổi đầu tôi đã đi hai bước lớn của cuộc đời nhưng cả hai lần đều nhầm. Giờ tôi muốn làm lại, liệu có còn cơ hội nữa không?

Theo Bưu Điện Việt Nam

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nguyễn Đình Triệu khiến cả Việt Nam phải ngỡ ngàngNguyễn Đình Triệu khiến cả Việt Nam phải ngỡ ngàng
18:37:13 28/12/2024
Cầu thủ điển trai U23 cưới cùng dịp với Văn Hậu Doãn Hải My, cuộc sống thay đổi hoàn toàn sau 1 nămCầu thủ điển trai U23 cưới cùng dịp với Văn Hậu Doãn Hải My, cuộc sống thay đổi hoàn toàn sau 1 năm
10:36:09 28/12/2024
Xuân Son sẽ hay hơn nữa nếu có thêm HendrioXuân Son sẽ hay hơn nữa nếu có thêm Hendrio
00:58:48 29/12/2024
Ronaldo tham gia vào cuộc tranh cãi về quả bóng vàngRonaldo tham gia vào cuộc tranh cãi về quả bóng vàng
00:58:23 29/12/2024
Ronaldo giành liên tiếp 2 "Quả bóng vàng", cậu con trai 14 tuổi gây bất ngờ vì một điềuRonaldo giành liên tiếp 2 "Quả bóng vàng", cậu con trai 14 tuổi gây bất ngờ vì một điều
10:35:29 28/12/2024
Báo Brazil so sánh Xuân Son với Harry KaneBáo Brazil so sánh Xuân Son với Harry Kane
00:55:19 29/12/2024
Vợ Quang Hải ngồi xế hộp bạc tỷ, đeo túi LV đến sân cổ vũ ĐT Việt Nam, tuyên bố tặng vé miễn phíVợ Quang Hải ngồi xế hộp bạc tỷ, đeo túi LV đến sân cổ vũ ĐT Việt Nam, tuyên bố tặng vé miễn phí
17:51:52 29/12/2024
Ronaldo tuyên bố có thể giải quyết vấn đề của MURonaldo tuyên bố có thể giải quyết vấn đề của MU
15:04:45 28/12/2024

Tin đang nóng

Chồng ca sĩ Bích Tuyền thuê thêm 2 luật sư, nâng tổng số lên 6 người chống lại Đàm Vĩnh HưngChồng ca sĩ Bích Tuyền thuê thêm 2 luật sư, nâng tổng số lên 6 người chống lại Đàm Vĩnh Hưng
23:33:01 29/12/2024
Gia thế của Hoa hậu Quốc gia Việt Nam - Nguyễn Ngọc Kiều DuyGia thế của Hoa hậu Quốc gia Việt Nam - Nguyễn Ngọc Kiều Duy
22:05:46 29/12/2024
Hồ Ngọc Hà đẹp mê mẩn ở Bangkok, Bảo Thy hạnh phúc bên chồng doanh nhânHồ Ngọc Hà đẹp mê mẩn ở Bangkok, Bảo Thy hạnh phúc bên chồng doanh nhân
23:30:27 29/12/2024
Á hậu Bùi Khánh Linh xin lỗi sau phát ngôn nói xấu người cũÁ hậu Bùi Khánh Linh xin lỗi sau phát ngôn nói xấu người cũ
22:09:05 29/12/2024
Nạn nhân sống sót kể khoảnh khắc cuối cùng trên máy bay Hàn Quốc gặp nạnNạn nhân sống sót kể khoảnh khắc cuối cùng trên máy bay Hàn Quốc gặp nạn
23:56:28 29/12/2024
Lập 9 công ty "ma", chuyển trái phép gần 4.000 tỷ đồng ra nước ngoàiLập 9 công ty "ma", chuyển trái phép gần 4.000 tỷ đồng ra nước ngoài
22:26:07 29/12/2024
'Quỳnh búp bê' Phương Oanh bật khóc khi tái xuất gameshow sau vài tháng sinh con'Quỳnh búp bê' Phương Oanh bật khóc khi tái xuất gameshow sau vài tháng sinh con
21:51:50 29/12/2024
Jennifer Lopez và Kevin Costner đang hẹn hò?Jennifer Lopez và Kevin Costner đang hẹn hò?
21:46:03 29/12/2024

Tin mới nhất

Cựu sao Chelsea bị đấm sưng mặt vì cặp kè gái lạ

Cựu sao Chelsea bị đấm sưng mặt vì cặp kè gái lạ

21:37:28 29/12/2024
Joe Cole, cựu sao Chelsea đã vướng vào tai tiếng, khi bị tát sưng mặt vì cặp kè với Keeley Hazell, một trong 10 người mẫu quyến rũ nhất nước Anh vào năm 2006.
Dàn hot boy của tuyển Việt Nam gây chú ý

Dàn hot boy của tuyển Việt Nam gây chú ý

21:35:30 29/12/2024
Các hot boy của đội tuyển quốc gia như Bùi Hoàng Việt Anh, Nguyễn Fillip, Nguyễn Thành Chung thu hút sự quan tâm trong khuôn khổ ASEAN Cup 2024.
Cựu danh thủ Hồng Sơn đến sân cổ vũ tuyển Việt Nam

Cựu danh thủ Hồng Sơn đến sân cổ vũ tuyển Việt Nam

20:16:36 29/12/2024
Cựu tuyển thủ Nguyễn Hồng Sơn hòa mình vào bầu không khí cuồng nhiệt trước trận bán kết lượt về ASEAN Cup giữa tuyển Việt Nam và Singapore lúc 20h tối 29/12.
Rashford lâm vào ngõ cụt

Rashford lâm vào ngõ cụt

20:16:22 29/12/2024
Marcus Rashford đang đối mặt với một giai đoạn đầy khó khăn trong sự nghiệp. Kể từ ngày 15/12, anh không còn nằm trong kế hoạch của HLV Ruben Amorim, và tương lai tại Old Trafford dường như đang khép lại từng ngày.
"Tóm dính" hot girl bóng đá Hoàng Thị Loan và bạn trai tin đồn đến sân cổ vũ ĐT Việt Nam gặp Singapore

"Tóm dính" hot girl bóng đá Hoàng Thị Loan và bạn trai tin đồn đến sân cổ vũ ĐT Việt Nam gặp Singapore

20:16:01 29/12/2024
Danh tính chàng trai xuất hiện cùng hot girl Hoàng Thị Loan gây tò mò. Chiều 29/12, người hâm mộ bắt gặp hot girl ĐT nữ Việt Nam Hoàng Thị Loan xuất hiện trước SVĐ Việt Trì, Phú Thọ để cổ vũ đội tuyển Việt Nam
Cầu thủ đắt giá nhất thế giới thông báo tin vui sau khi cùng bạn gái cũ "yêu lại từ đầu"

Cầu thủ đắt giá nhất thế giới thông báo tin vui sau khi cùng bạn gái cũ "yêu lại từ đầu"

18:59:29 29/12/2024
Mới đây, siêu sao Neymar và bạn gái Bruna Biancardi tổ chức một bữa tiệc ngoài trời mừng Giáng sinh cùng bạn bè, người thân.
Tóm dính dàn cầu thủ ĐT Singapore chạy xe điện "cháy phố" tại Việt Trì trước trận bán kết AFF Cup với ĐT Việt Nam

Tóm dính dàn cầu thủ ĐT Singapore chạy xe điện "cháy phố" tại Việt Trì trước trận bán kết AFF Cup với ĐT Việt Nam

17:54:03 29/12/2024
Cầu thủ đội tuyển Singapore thoải mái đi siêu thị, thích thú thử chơi xe điện tại Việt Trì trước trận bán kết AFF Cup 2024.
Zidane kiên nhẫn chờ thời cơ với tuyển Pháp

Zidane kiên nhẫn chờ thời cơ với tuyển Pháp

10:19:29 29/12/2024
Huyền thoại bóng đá Pháp đang sống một cuộc sống yên bình tại Tây Ban Nha, nhưng trái tim ông vẫn hướng về đội tuyển quốc gia.
Guardiola: 'Tôi sẽ không từ bỏ'

Guardiola: 'Tôi sẽ không từ bỏ'

08:34:16 29/12/2024
Dù Man City đang gặp khó khăn, Pep Guardiola vẫn tỏ ra rất lạc quan và quyết tâm đưa đội bóng vượt qua giai đoạn khó khăn.
Hojlund khẩu chiến với CĐV

Hojlund khẩu chiến với CĐV

08:32:49 29/12/2024
Sau trận thua 0-2 của Man Utd trước Wolves vào ngày Boxing Day, một CĐV đăng tải bài viết gay gắt Hojlund trên Instagram. Người này cho rằng Hojlund không biết chọn vị trí .
De Jong đối đầu Ronaldo ở giải Saudi Arabia?

De Jong đối đầu Ronaldo ở giải Saudi Arabia?

08:30:15 29/12/2024
Sự nghiệp của Frenkie de Jong tại FC Barcelona có nguy cơ đi tới hồi kết khi người đại diện của anh - Ali Dursun đang thăm dò khả năng chuyển đến thi đấu giải Saudi Pro League.
Ramos muốn trở lại Real Madrid

Ramos muốn trở lại Real Madrid

08:28:24 29/12/2024
AS cho biết Ramos ấp ủ tham vọng trở lại khoác áo Real Madrid, đặc biệt khi nhiều hậu vệ như David Alaba, Eder Militao và Dani Carvajal đều gặp chấn thương dài hạn.

Có thể bạn quan tâm

Trung Quốc phản ứng sau khi Mỹ triển khai đơn vị không gian tại Nhật

Trung Quốc phản ứng sau khi Mỹ triển khai đơn vị không gian tại Nhật

Thế giới

07:38:04 30/12/2024
Bộ Quốc phòng Trung Quốc ngày 26.12 đã có phản ứng sau khi Lực lượng Không gian Mỹ (USSF) lần đầu tiên triển khai một đơn vị tại Nhật Bản.
Du khách đu dây, chèo thuyền khám phá 'cung điện dưới lòng đất' ở Lạng Sơn

Du khách đu dây, chèo thuyền khám phá 'cung điện dưới lòng đất' ở Lạng Sơn

Du lịch

07:36:05 30/12/2024
Ẩn sâu trong lòng núi là dòng sông ngầm dài khoảng 3km cùng hệ thống thạch nhũ ấn tượng, khiến những vị khách Hà Nội liên tục thốt lên thích thú.
Nhiều người dân khai bị kẻ mạo danh công an lừa hơn 5,5 tỷ đồng

Nhiều người dân khai bị kẻ mạo danh công an lừa hơn 5,5 tỷ đồng

Pháp luật

07:03:52 30/12/2024
Bằng hình thức giả danh công an, cán bộ công ty điện lực... kẻ lừa đảo yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân, sau đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng.
Với 2 bước đơn giản, có ngay món sườn chua ngọt cực 'đưa cơm'

Với 2 bước đơn giản, có ngay món sườn chua ngọt cực 'đưa cơm'

Ẩm thực

06:15:15 30/12/2024
Sườn chua ngọt là món ăn quen thuộc với mọi nhà, món ăn này rất được lòng nhiều người bởi hương vị đậm đà, dễ ăn của nó.
3 phim Hàn tái hiện tai nạn máy bay kinh hoàng ai xem cũng xót xa: Bom tấn của "tình đầu quốc dân" 5 năm vẫn hot

3 phim Hàn tái hiện tai nạn máy bay kinh hoàng ai xem cũng xót xa: Bom tấn của "tình đầu quốc dân" 5 năm vẫn hot

Phim châu á

05:59:14 30/12/2024
Những vụ tai nạn hàng không là tình tiết quen thuộc trong các bộ phim hành động, được các nhà sản xuất sử dụng nhằm mang lại những hiệu ứng cảm xúc mạnh mẽ cho khán giả.
Mỹ nam Việt 33 tuổi "cưa sừng làm nghé" đóng học sinh thất bại, netizen ngán ngẩm "tưởng đâu đúp lớp 10 năm"

Mỹ nam Việt 33 tuổi "cưa sừng làm nghé" đóng học sinh thất bại, netizen ngán ngẩm "tưởng đâu đúp lớp 10 năm"

Phim việt

05:58:09 30/12/2024
Được khán giả quan tâm và ưu ái hơn cả so với cả dàn cast nhưng đáng tiếc khi Dũng Bino lại không được tán dương nhiều như giai đoạn xuất hiện trong Tham Vọng Giàu Sang.
5 bài hát nào view 'khủng' nhất showbiz Việt?

5 bài hát nào view 'khủng' nhất showbiz Việt?

Nhạc việt

05:57:31 30/12/2024
Trong top bài hát view khủng nhất showbiz Việt, bài đứng đầu gây ngạc nhiên; một ca sĩ bất ngờ chiếm đến 3 vị trí.
Em gái Trấn Thành giải thích về chi tiết trong phim bị chỉ trích dữ dội

Em gái Trấn Thành giải thích về chi tiết trong phim bị chỉ trích dữ dội

Hậu trường phim

05:56:39 30/12/2024
Trang phục của nhân vật em gái Trấn Thành mặc trong phim kinh dị Thái Lan đang chiếu ngoài rạp Việt bị chỉ trích khiến Uyển Ân phải lên tiếng trên trang cá nhân.
Tại sao trứng tốt cho bạn?

Tại sao trứng tốt cho bạn?

Sức khỏe

23:44:39 29/12/2024
Mặc dù có những giả định không chính xác về trứng trong quá khứ, nhưng việc ăn trứng không liên quan đến bệnh tim. Trứng là một trong những thực phẩm bổ dưỡng nhất trên hành tinh.
Diễn viên Thanh Duy U40 phong độ, thay đổi nhiều từ khi làm 'bố bỉm sữa'

Diễn viên Thanh Duy U40 phong độ, thay đổi nhiều từ khi làm 'bố bỉm sữa'

Sao việt

23:27:33 29/12/2024
Diễn viên Thanh Duy và vợ - diễn viên Kha Ly hạnh phúc đón con đầu lòng sau nhiều năm mong mỏi. Cả hai động viên, hỗ trợ nhau làm tốt vai trò làm cha, làm mẹ.