Nữ sinh vẽ minh họa cho sách của J.K. Rowling

Hồng Khánh13:23 30/10/2020

Vượt qua hơn 42.000 bài thi, tranh của Lucy Navalany ở Port Washington trở thành hình minh họa cho cuốn sách mới của nữ nhà văn J.K. Rowling.

Lucy Navalany, học sinh lớp 4 trường tiểu học John Philip Sousa, là một trong 34 nghệ sĩ trẻ được nhà xuất bản Scholastic, Mỹ, chọn làm người vẽ minh họa cho tác phẩm The Ickabog. Đây là cuốn sách thiếu nhi đầu tiên của nữ tác giả người Anh J.K. Rowling từ sau khi Harry Potter và Bảo bối tử thần xuất bản năm 2007.

Lucy thích vẽ tranh từ khi đọc sách thiếu nhi của nhà văn Mo Willems. Sau đó, được truyền cảm hứng từ bộ truyện tranh Big Nate của tác giả Lincoln Pierce, Calvin & Hobbes của Bill Watterson, em bắt đầu vẽ các nhân vật của riêng mình.

Em tự sáng tạo ra nhân vật Hearty, vẽ trang trí tủ lạnh hoặc các tấm thiệp gửi bạn bè, người thân. “Cháu chưa từng làm phim hoạt hình nhưng muốn vẽ một nhân vật riêng”, Lucy nói.

Lucy Navalany, học sinh lớp 4 trường tiểu học John Philip Sousa, Ảnh: Scholastic.

Khi năm học 2019-2020 kết thúc, Kathy Wengenosky, giáo viên lớp 3 của Lucy nhận thấy tố chất nghệ thuật của học trò nên đã trao đổi với mẹ em về cuộc thi vẽ minh họa cuốn The Ickabog dành cho họa sĩ nhí 8-12 tuổi. Người tham dự sẽ chọn một cảnh yêu thích trong truyện The Ickabog rồi sử dụng trí tưởng tượng để vẽ lại cảnh này.

Được cô giáo và gia đình động viên, Lucy tham gia cuộc thi. Em chăm chú đọc cuốn sách trong một ngày và thức thâu đêm hoàn thiện tác phẩm.

Video đang HOT

The Ickabog kể về một sinh vật cùng tên, cao bằng hai con ngựa, có khả năng nói và thét ra lửa. Vương quốc gần đó đã yêu cầu người dân nộp rất nhiều tiền để chống lại sinh vật này. Một lần nọ, bốn thiếu niên từ vương quốc chạy vào rừng và gặp Ickabog. Họ nhận ra Ickabog không đáng sợ như mọi người lầm tưởng và tìm cách đòi lại công bằng cho nó.

Lucy sử dụng chì gỗ vẽ phác thảo và dùng chì màu để tô điểm cho bức tranh. Tác phẩm của em miêu tả cảnh nhóm thiếu niên cùng Ickabog phát lương thực cho người nghèo không đủ tiền đóng sưu thuế.

“Nhóm bạn trẻ đối xử với Ickabog rất tốt, không như những người khác coi cậu ấy là quái vật. Tính cách tốt bụng, thích giúp đỡ mọi người của Ickabog đã thôi thúc cháu vẽ bức tranh này”, Lucy nói.

Bức tranh thắng giải vẽ minh họa của Lucy. Ảnh: Scholastic.

Vài ngày sau hạn nộp tác phẩm vào 17/7, Lucy nhận được email với dòng chữ “Congratulations” đến từ Scholastic. Nhà xuất bản thông báo bức tranh của Lucy đã vượt qua hơn 42.000 bài dự thi trên toàn thế giới để nhận giải. Em sẽ cùng 34 họa sĩ nhí khác vẽ tranh minh họa cho tác phẩm mới nhất của J.K. Rowling.

Cuốn sách dự kiến được phát hành tại Mỹ từ ngày 10/11. Lucy và gia đình được nhà xuất bản tặng một ấn bản sách có kèm hình minh họa của em. “Cháu nghĩ cuốn sách nhắc nhở rằng hãy luôn tử tế với người khác. Cháu hy vọng mọi người sẽ luôn nhớ đến thông điệp này”, Lucy nói.

Phát triển văn hóa đọc - Cơ hội đã hé mở

Liên quan đến câu chuyện phát triển văn hóa đọc, vào ngày 6-10, ông Lê Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, đã trình bày chuyên đề Hoạt động xuất bản, phát triển văn hóa đọc: Thách thức - cơ hội - những kiến nghị và công việc cần làm trước đại diện đến từ các nhà xuất bản (NXB), công ty sách tại TPHCM.

Từ những con số

Theo trình bày của ông Lê Hoàng, nếu năm 2014 có hơn 28.000 tựa sách với gần 369 triệu bản in, đạt tỷ lệ 4.1 đầu sách/người thì đến năm 2019, có 37.000 tựa với 441 triệu bản in, đạt tỷ lệ 4.6 đầu sách/người. Tuy nhiên, trong tổng số 440 triệu bản sách phát hành mỗi năm thì có đến 300 triệu bản là sách giáo khoa, giáo trình.

Như vậy, nếu lấy con số 140 triệu bản sách còn lại chia cho 97 triệu dân Việt Nam, tỷ lệ đầu sách/người/năm chỉ còn 1.4. Với tỷ lệ ấy, đương nhiên trong danh sách 61 quốc gia có số lượng người đọc sách cao nhất thế giới, không có Việt Nam. Riêng tại khu vực Đông Nam Á có 3 đại diện góp mặt là Singapore (thứ 37), Malaysia (53) và Indonesia (60).

Khi so sánh về thói quen đọc sách và hoạt động xuất bản giữa Việt Nam và các nước khu vực Đông Nam Á, ông Lê Hoàng chỉ ra: học sinh Indonesia đọc sách 15 phút/ngày trước giờ học chính thức; ở Hàn Quốc, cha mẹ cùng con đọc sách ít nhất 3 ngày/tuần (mỗi lần khoảng 30 phút). Riêng Thái Lan khi khảo sát hơn 55.000 hộ gia đình cho ra kết quả: trẻ em dưới 6 tuổi đọc sách 71 phút/ngày, thanh niên đọc 94 phút/ngày, người ở độ tuổi lao động 61 phút/ngày và người già 44 phút/ngày.

Học sinh tiểu học chọn sách thiếu nhi ở trường

Chính người đọc là người chi trả cho người làm xuất bản và cũng chính người đọc cũng là người quyết định sự tăng trưởng của doanh nghiệp xuất bản. Tuy nhiên, do người Việt chưa có thói quen đọc sách (tỷ lệ 1.4 đầu sách/người/năm), đã tác động đến doanh thu của ngành xuất bản khá lớn.

Cụ thể, doanh thu xuất bản tăng 36% sau 6 năm từ 2.038 tỷ đồng (năm 2014) lên 2.775 tỷ đồng (năm 2019). Trong khi doanh thu bán sách của Việt Nam chỉ khoảng 2 USD/người/năm; con số này ở Thái Lan là 10 USD/người/năm và dân số của họ chỉ hơn 1/2 dân số nước ta. Với Hàn Quốc, mặc dù dân số chỉ bằng 1/2 Việt Nam nhưng doanh số/đầu người gần gấp 52 lần Việt Nam, khoảng 104 USD/người/năm.

Theo ThS Thái Thu Hoài, Phó trưởng Khoa Xuất bản - Phát hành (Trường Đại học Văn hóa TPHCM), văn hóa đọc không phải dành cho toàn bộ xã hội mà là hiện tượng văn hóa cho một số cộng đồng và tầng lớp nhất định. "Vì thế, tỷ lệ 1.4 đầu sách/người/năm báo hiệu rằng, trong xã hội sẽ có những nhóm đối tượng không đọc cuốn sách nào trong một năm là do hoàn cảnh, môi trường sống và sở thích, hoặc họ có cách tiếp cận khác với sách", bà Thu Hoài nói thêm.

Nâng cao chất lượng đọc

Ông Lê Hoàng chỉ ra những lý do khiến cho việc hình thành thói quen đọc sách trở nên khó khăn: Nhà trường thiếu tiết đọc sách; gia đình thiếu sự quan tâm, phát triển thói quen đọc sách từ sớm; trẻ con được tiếp xúc thiết bị công nghệ sớm nhưng không được quản lý. Riêng các nhà xuất bản, công ty sách chưa thật sự quan tâm và thúc đẩy các hoạt động phát triển văn hóa đọc.

Tuy vậy, trên nền bức tranh về văn hóa đọc tưởng chừng là màu xám kia lại đang có những tín hiệu và cơ hội đáng mừng đối với văn hóa đọc. Theo ông Lê Hoàng, nếu trước đây các chủ trương chính sách đều đã có nhưng vẫn đang dừng ở mức chung chung thì nay Luật Thư viện (Điều 30) và Điều lệ Trường học (cho các cấp tiểu học, THCS và THPT) đã chính thức đưa việc phát triển văn hóa đọc vào trong luật và vào trong điều lệ nhà trường, kèm theo những quy định cụ thể như: Phải hình thành thói quen đọc sách, phải bồi dưỡng để nâng cao việc đọc sách trong nhà trường.

Ngoài ra, trong hướng dẫn hoạt động thư viện của Bộ GD-ĐT sắp ban hành, nội dung này cũng được thể hiện cụ thể hơn bằng quy định: Tiết đọc thư viện được bố trí từ 2 - 4 tiết/tháng trong khung giờ chính thức của nhà trường.

"Rõ ràng, luật, cơ chế chính sách, các quy định càng ngày càng rõ hơn về văn hóa đọc. Đó chính là cơ hội cho việc phát triển văn hóa đọc", ông Lê Hoàng bày tỏ. Bên cạnh đó, việc nâng cao chất lượng đọc sách cũng là vấn đề đáng quan tâm.

ThS Thái Thu Hoài cho rằng, định lượng cũng là một tiêu chí đánh giá, nhưng xu thế của xã hội hiện đại vẫn nghiêng về định tính. Vì vậy, để đánh giá văn hóa đọc, trước hết phải nhận diện đối tượng đang duy trì văn hóa đọc là ai. Sản phẩm văn hóa hướng tới giá trị thông tin thì có thể tiếp cận nhiều cách, trong đó sử dụng công nghệ thông tin là phương tiện chuyển tải nhanh nhất, đơn giản nhất. Nhưng sản phẩm văn hóa cảm thụ lại là thế mạnh của văn hóa đọc. Như vậy, quan tâm sản phẩm văn hóa cảm thụ phù hợp với từng đối tượng sẽ phát triển được văn hóa đọc cả về chất lượng, sẽ kéo theo số lượng.

Cậu học trò 13 tuổi được vinh danh tại giải Sách hay 2020 Bên cạnh nhiều "cây đa cây đề", nhà nghiên cứu, tác giải nhí 13 tuổi Nguyễn Khang Thịnh nhận giải thưởng Sách hay 2020 ở hạng mục Sách thiếu nhi với tác phẩm Nhật ký của nhóc Alvin siêu quậy. Trưa ngày 27/9, Lễ công bố Giải Sách hay lần thứ X, năm 2020 diễn ra tại TPHCM. Giải Sách Hay năm nay...