Nữ ‘bưởng trưởng’ bãi vàng 21 tuổi
Tại bãi vàng giữa đại ngàn Kim Hỷ, chúng tôi gặp những phu vàng nhỏ tuổi. Vì mưu sinh họ đã vượt hàng trăm km đến bãi vàng để kiếm tiền. Đặc biệt, trong số đó, có người con gái mới 21 tuổi đã trở thành “ bưởng trưởng”.
Chúng tôi ghé vào một lán trại ở cuối thôn Kim Vân, bên cạnh lán là hai phu vàng đang vận hành một chiếc máy bơm nước lên cho những người đang đãi vàng trên núi. Thấy kiểm lâm xuất hiện, các em tắt máy nổ rồi lẩn vào lán ngồi im thin thít.
Thấy máy nổ dừng, ông chủ tên Toàn vội vàng sang xem sự thể. Khi gặp kiểm lâm, ông ta chỉ nói một câu với mấy phu vàng: “ Chúng mày nấu cơm ăn rồi dọn lán trại đi”. Nói rồi, ông ta lẳng lặng bỏ đi.
Rất nhiều “ vàng tặc” ở tuổi vị thành niên.
Những phu vàng mà tôi gặp trong lán ấy, tuổi chỉ chừng 14 hoặc 15. Trời rét, mà các em chỉ khoác trên mình bộ quần áo mỏng manh lấm lem bùn đất.
Em Phùng Văn Chiêu, người dân tộc Dao, quê tận xã Phát Thanh (Nguyên Bình, Cao Bằng) cho chúng tôi biết: “Chúng em mới vào làm nên không biết bãi vàng này hình thành từ khi nào, em làm thuê cho ông chủ tên Toàn, người ở thôn Kim Vân. Mỗi ngày được trả công 60.000 đồng, cơm nuôi ăn nhưng tự nấu. Bọn em làm việc cật lực mỗi ngày 8 tiếng được 2 – 3 cân vàng cám lẫn bùn đất. Công việc chính của em là dùng vòi nước phịt (phun) vào đất đá cho nhão ra trôi xuống thảm, vàng cám sẽ lắng lại rồi ông chủ mang đi đâu chúng em không hay biết”.
Những chiếc đầu máy của bà Hoàng Thị Tư đang bị tháo để chuyển ra khỏi rừng Kim Hỷ. 
Bà Tư đang mếu máo xin kiểm lâm.
Quan sát xung quanh lán, chúng tôi thấy rất nhiều bộ quần áo rách tươm, bám đầy bùn đất, bên cạnh là những chiếc can nhựa đựng nước sinh hoạt. Em Chiêu cho biết thêm: “Mỗi khi hết nước em phải mang can lên khe lấy. Trước đây không phải đi lấy xa hàng trăm mét như bây giờ. Giờ đi xa nhưng chỉ lấy được nước đục lẫn bùn. Bọn em phải chờ bụi bùn lắng xuống mới dám dùng”.
Khi các phu vàng đang tất bật nấu cơm, chúng tôi đi theo hai lối mòn mà những chiếc máy xúc tạo ra để vào sâu trong rừng. Đi được một đoạn, thấy một người đàn ông đang hì hục cào đất từ khe đá. Phía sau lưng ông là dòng nước bùn đỏ đục ngầu chảy xuống. Ông là Hà Văn Thịnh, người dân xã Lục Bình, huyện Bạch Thông. Thấy mọi người trong làng đổ xô đến đây tìm vàng nên ông cũng vào theo. Lần trước, kiểm lâm, công an truy quét dữ quá, nên nhiều người cùng quê đã về hết, còn ông không có xu nào nên nán lại kiếm ít tiền xe để về nhà.
Ông Dương Anh Tuấn kể lể nỗi vất vả của mình.
Đang trò chuyện với ông Thịnh, một người đàn ông từ dưới hang vàng ngay cạnh chui lên, nhìn chúng tôi với ánh mắt dò xét. Chúng tôi hỏi: “Ông nghĩ sao khi bị thu máy nổ và bắt ra khỏi bãi vàng? Ông có biết việc mình đang làm là vi phạm pháp luật không?”. Ông ta thản nhiên trả lời: “Biết chứ! Nếu bắt tôi ra thì tôi cũng ra thôi, thu máy tôi cũng đành chịu. Tôi chỉ là người làm thuê, vào đây kiếm miếng cơm manh áo. Biết làm thế nào được!”. Ông ta là Dương Anh Tuấn, cũng là người dân huyện Bạch Thông.
Hầu hết những phu vàng mà chúng tôi đã gặp và trò chuyện đều kể lể đến bãi vàng vì hoàn cảnh, vì gia đình nghèo túng, ruộng có nhưng làm không đủ ăn, không có tiền lo cho con ăn học.
“Bưởng vàng” tuổi 21
Video đang HOT
Trước mắt chúng tôi là một lán trại khá rộng, được xây dựng rất kiên cố, có nhà bếp, hàng rào chắn xung quanh, bên một gốc đa lớn. Họ nuôi cả chó lẫn gà dưới gầm sàn.
Các phu vàng trong lán trại này hầu hết là những chàng trai tuổi từ 14 đến 18. Tuy nhiên, trong lán trại xuất hiện một cô gái trẻ. Cô nàng ngồi trên một chiếc giường được đóng bằng gỗ nhỏ ngay gần bếp. Cô có vẻ mặt rất tươi, mái tóc ngắn nhuộm vàng. Chúng tôi vào lán hỏi gặp ông chủ thì tất cả ánh mắt của các phu vàng đều nhìn về phía cô gái trẻ đó. Rất tự tin, cô gái nói: “Em làm chủ bưởng ở đây”.
Nữ “bưởng vàng” tuổi 21 Nguyễn Minh Thu.
Cô là Nguyễn Minh Thu, sinh năm 1989, ở thôn Khuổi Lặng, xã Huyền Tụng, thị xã Bắc Kạn. Bố cô vào đây làm vàng đã được 5 năm. Thu theo bố vào bãi vàng 2 năm nay để phụ giúp bố. Thu được ông bố giao cho công việc “cai quản” phu vàng.
Vậy là cô gái Nguyễn Minh Thu vào bãi vàng từ khi chưa tròn 20 tuổi và đã thay bố quản gần chục “công nhân” đào đãi vàng. Những người quản lý nhóm thợ được gọi là bưởng trưởng. Họ thường là những người đàn ông khỏe mạnh, hay những tay đàn anh dữ dằn. Tôi nghĩ, sớm muộn gì Thu cũng trở thành đàn chị ở bãi vàng này.
Khi tôi hỏi vì sao còn trẻ thế mà không đi học, Thu bẽn lẽn trả lời: “Nhà em không có ruộng, bây giờ không có gì làm, vào đây kiếm thêm ít rau cỏ thôi. Nếu ở nhà có việc làm, có ruộng thì tuổi em chắc không phải vào đây làm đâu”.
Phu vàng của “bưởng trưởng” Nguyễn Minh Thu.
Các cán bộ kiểm lâm Khu Bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ đã lập biên bản vi phạm đối với “bưởng trưởng” Nguyễn Minh Thu. Trong biên bản vi phạm, Thu khai rằng, bố em tên là Nguyễn Quang Nghị. Ông Nghị đã về quê hôm trước và giao mọi việc cho Thu cai quản.
Thu hồn nhiên bảo: “Việc sợ cán bộ kiểm lâm thì vẫn sợ, nhưng việc chúng em làm thì cứ làm. Không làm thì lấy gì mà ăn”.
Những công nhân khai thác vàng trái phép dưới trướng của nữ “bưởng trưởng” Nguyễn Minh Thu đều làm việc rất chăm chỉ và được trả khoảng 1,5 đến 1,7 triệu đồng/tháng.
Việc những người dân vô tư vào vùng bảo vệ nghiêm ngặt của Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ khai thác vàng là vi phạm pháp luật, nhưng ai cũng có lý do của riêng mình. Cuộc sống của người dân quanh vùng còn nghèo, rừng Kim Hỷ còn vàng thì không biết nạn khai thác vàng trái phép nơi đây đến khi nào mới được chấm dứt, tài nguyên rừng mới được hồi sinh trở lại.
Bất lực?
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, dù lực lượng chức năng tỉnh đã phối hợp với cán bộ Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ nhiều lần truy quét “vàng tặc”, nhưng số người và thiết bị máy móc trong rừng Kim Hỷ vẫn không hề giảm.
Đồng chí kiểm lâm chỉ tay về phía một cái lán mới được dựng lên và cho biết: “Tuần trước, chúng tôi vừa tiến hành truy quét, phá lán, chặt ống dẫn nước và phá hỏng hơn 20 chiếc máy nổ phục vụ bơm nước, nhưng bây giờ lán mới lại mọc lên, máy nổ lại xuất hiện rất nhiều. Họ thường đào hố sẵn, khi biết tin chúng tôi vào truy quét là khiêng máy đem chôn. Ở đây đất đá bị bới tung nên rất khó tìm kiếm phá hủy”.
Khi nào tình trạng khai thác vàng trái phép trong đại ngàn Kim Hỷ mới chấm dứt?
Trở về trụ sở Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, ông Nguyễn Tiến Dũng, Giám đốc Khu bảo tồn cho biết: “Trước tình trạng khai thác vàng trái phép ngày một tăng, nhiều lần truy quét không ăn thua, UBND huyện Na Rì đã có công văn số 694/ UBND – CT ngày 6/12/2010 gửi UBND tỉnh Bắc Kạn về việc đề xuất thành lập các điểm chốt chặn hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ. Trong cuộc họp vừa qua, tỉnh đã đồng ý nhưng chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể”.
Trong khi kế hoạch lập chốt vẫn còn nằm trên giấy thì hàng chục héc-ta thuộc vũng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ đã bị vàng tặc xới tung.
Theo VTC
Thâm nhập thế giới vàng tặc giữa đại ngàn Kim Hỷ
Phu vàng khoét núi, đào hang sâu vào lòng núi dưới tán cây rừng rậm rạp. Họ dựng lều, vận chuyển máy móc vào phục vụ đào đãi... ngang nhiên đào tan nát Khu bảo tồn Kim Hỷ (tỉnh Bắc Kạn).
Tận mắt bãi vàng Lủng Quang
Từ đầu năm đến nay, Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ đã nhanh chóng "nổi tiếng" và thu hút vàng tặc, khiến lãnh đạo Khu bảo tồn và lãnh đạo tỉnh Bắc Kạn phải đau đầu. Ông Nguyễn Tiến Dũng, Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ cho biết: "Tình trạng khai thác rừng trái phép những tháng cuối năm đã giảm, nhưng gần đây một số khu rừng thuộc vùng lõi của Khu bảo tồn nằm trên địa bàn xã Kim Hỷ có rất nhiều người dân địa phương và nhân dân nơi khác đến đào đãi vàng trái phép. Chúng tôi đã tiến hành truy quét nhưng tình hình vẫn chưa hề thuyên giảm".
Chúng tôi tỏ ý muốn vào bãi vàng để được chứng kiến những gì đang diễn ra trong Khu bảo tồn vốn tĩnh lặng âm u kia. Ông Dũng đã cử hai cán bộ Khu bảo tồn và một đồng chí kiểm lâm viên đóng trên địa bàn đưa chúng tôi mục sở thị bãi vàng.
Đường vào bãi vàng.
Nơi chúng tôi đến là bãi vàng Lủng Quang, nằm trên địa bàn thôn Kim Vân, xã Kim Hỷ. Sau khi vượt qua hàng trăm ánh mắt dò xét, đến đầu thôn Kim Vân, tôi nghe thấy tiếng của rất nhiều máy nổ đang hoạt động bên bờ suối. Tuy nhiên, chỉ ít phút sau, các máy nổ đã đồng loạt tắt. Một số máy trên lưng chừng đồi vẫn nổ rền rĩ.
Những chiếc xe máy đưa chúng tôi vào bãi vàng di chuyển đầy vất vả trên đoạn đường đá lởm chởm, bùn lầy. Con đường chính đã bị "bàn tay sắt" (máy múc) cào thành... ao.
Chúng tôi tiến vào gần bãi vàng Lủng Quang. Tiếng máy nổ không còn ầm ĩ nữa, nhưng dòng nước đỏ ngầu từ các khe trong núi vẫn róc rách chảy ra tạo thành một con suối lớn chảy vào một hang đá rồi biến mất, không biết con suối đó chảy đi đâu. Do nước suối chảy đến một cửa hang rồi biến mất nên người dân địa phương đặt tên con suối đó là Tốc Lù (nghĩa tiếng phổ thông là nước rơi xuống lỗ).
Những thùng xăng, dầu phục vụ máy móc khai thác vàng.
Qua suối được một đoạn thì gặp một lán được người dân địa phương dựng lên để trông xe máy cho các phu vàng, xe chở dầu, xăng. Những người buôn vàng cám từ các nơi vào bãi vàng cũng gửi xe ở đây. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết mỗi ngày có hàng trăm lượt xe máy gửi ở lán này.
Tôi vòng ra phía sau lán nhìn về những cánh rừng nguyên sinh thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt của Khu bảo tồn. Cách lán chừng 1km, tôi thấy lán trại lợp bằng những tấm bạt màu xanh hiện ra như "nấm mọc sau mưa" trên sườn đồi. Bên cạnh là những vệt đỏ chạy dài từ lán xuống khe suối.
Cả vạt rừng nguyên sinh hàng trăm hec-ta thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt của Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ hiện ra như một bãi chiến trường nham nhở. Càng tiến sâu vào vùng lõi cảnh tượng càng kinh hoàng hơn.
Những lán trại ẩn hiện giữa đại ngàn.
Đi nhiều nơi, thâm nhập thực tế nhiều bãi vàng ở các địa phương phía Bắc, nhưng tôi chưa từng chứng kiến cảnh "vàng tặc" tàn phá hệ sinh thái tự nhiên khủng khiếp như thế này. Các đồng chí kiểm lâm đi cùng đều lắc đầu ngao ngán. Trước mắt chúng tôi, rừng nguyên sinh đã biến thành một "đại công trường".
Việc đào đãi vàng cần có nước thì mới thực hiện được, nhưng ở trên đồi này toàn núi đá thì lấy đâu ra nước. Tôi thắc mắc như vậy. Một anh kiểm lâm đi cùng đoàn chỉ tay về phía ống nước chằng chịt như dây leo bám theo thân cây, phiến đá từ dưới suối lên và giải thích: "Cứ chỗ nào có nước là họ đặt máy nổ gắn máy bơm ở đó, có khi đặt tận các ao làng ngoài kia, cách đây khoảng 3km để bơm nước vào".
Nhờ có hệ thống bơm nước rất mạnh nên các phu vàng cầm đầu ống phun xối xả vào các khe đá cho đất chảy xuống. Bên dưới có người đợi sẵn để đãi, lọc. Khi đất trôi đi hết, những hòn đá vướng lại thì họ dùng búa để phá đá lấy nơi đào đãi tiếp. Vậy nên, rất nhiều hòn đá to như cái xô, cái thúng xếp chồng chất lên nhau, đè bẹp một thảm sinh vật bên dưới...
Thảm thực vật trên những khối đá này đã bị xúc đi mất.
Chúng tôi tiếp tục đi sâu vào trong bãi vàng. Bỗng nhiên, một người trong đoàn kêu lên: "Ôi, vịnh Hạ Long trên cạn".
Thật không thể tin nổi, trước mắt chúng tôi là một vùng toàn những khối đá khổng lồ. Một hệ thống núi đá được các vàng tặc tạo nên sau khi đào hết đất mang đi để đãi vàng. Cả một thảm thực vật với những thân cây cổ thụ trên đầu những khối đá này đã bị vàng tặc hóa kiếp.
Vượt qua "vịnh Hạ Long" trên cạn, chúng tôi đã lạc vào một hệ thống hang động cũng đẹp chẳng kém gì động Phong Nha - Kẻ Bàng. Trong hang cũng có nước, có hệ thống nhũ đá, có cả những vệt nước uốn lượn trên phiến đá như dấu tích của một dòng sông cổ. Thấy tiếng người lạ, 4 "vàng tặc" lụi cụi chui ra từ hang động.
Hầm vàng khoét sâu vào lòng núi.
Tác giả trong một hang vàng do "vàng tặc" đào.
Vào sâu trong hang, tôi thấy các phu vàng dựng lán, kê ván ngủ tại đó. Trong hang tối đen như mực. Tôi bật đèn của chiếc điện thoại để dò dẫm đi. Từ lòng hang, xuất hiện một cái lỗ ăn xuống lòng núi. Trên miệng lỗ có hai đoạn dây thừng dùng để xuống hang. Người ta đã khoét ra cái hang này. Trong hang có cả xe cải tiến, xe rùa, cuốc, xẻng xúc đất, có xô để đựng đất lẫn vàng kéo từ dưới lên.
Tôi bám vào hai đoạn dây thừng, miệng ngậm điện thoại tụt xuống hang. Nhưng tụt được khoảng 5m, chẳng soi thấy đáy ở đâu. Luồng ánh sáng nho nhoi của điện thoại đã bị bóng tối của hang "nuốt chửng". Thấy nguy hiểm, tôi đành phải bám dây trèo lên.
Theo VTC
Nhọc nhằn cuộc mưu sinh trên bãi vàng Dưới dòng Kroong (Kon Tum) đang trơ đáy vì thủy điện, hàng trăm người dân nghèo khó vẫn hì hục từ tờ mờ sáng đến sẩm tối trong cái lạnh run người để ngụp lặn đào bới kiếm vàng. Hình ảnh những người phụ nữ, những thiếu niên đang ngâm mình dưới con nước bạc là một dấu lặng buồn về cuộc mưu...