NSND Lan Hương: Tôi thấy sợ từ ‘phong sát’

Đối với NSND Lan Hương, ai cũng có sai lầm nên bà mong muốn mọi người hãy góp ý cho nghệ sĩ một cách thiện chí, có tính xây dựng thay vì dùng từ ‘phong sát’.

NSND Lan Hương sinh năm 1962, từng công tác ở Nhà hát Kịch Việt Nam và được biết đến qua các bộ phim Bến đò Lăng, Gió làng Kình, Vệt nắng cuối trời, Bí thư tỉnh ủy, Nếp nhà, Mùa ổi…FBNV

Tôi chỉ là ‘hạt cát’ trong giới nghệ thuật

* Xin chào NSND Lan Hương, trong phim Gia đình mình vui bất thình lình , bà vào vai mẹ chồng hiền dịu, biết thông cảm hơn. Cảm xúc của bà như thế nào khi được đảm nhận nhân vật này?

- NSND Lan Hương: Tôi cảm thấy thích hơn, đỡ mệt hơn những vai diễn mẹ chồng ghê gớm trước đây trong Sống chung với mẹ chồng hay Thương ngày nắng về. Nhân vật đơn giản và nhẹ nhàng khiến cho tôi cảm giác không bị mệt mỏi.

* Điểm giống và khác giữa bà Cúc trong phim Gia đình mình vui bất thình lình và NSND Lan Hương ở ngoài đời là gì?

- Vai bà Cúc và tôi khá giống nhau vì ở ngoài tôi cũng sống trong gia đình có bốn thế hệ. Tôi vẫn hay nói vui là gia đình “đại táo” vì chỉ hai mươi mấy ngày là bếp nhà tôi hết một bình gas, vậy nên các bạn cũng biết nhà tôi nấu ăn nhiều đến thế nào. Tôi sống với bố mẹ và và các thế hệ con cháu, chưa kể anh chị của tôi, mọi người sinh sống sát nhà nhau, dù có xa hơn 1km hay 2km thì mọi người vẫn tụ tập ăn uống. Không khí đầm ấm ấy tôi đã trải qua nên khi vào vai bà Cúc, tôi rất thích không khí gia đình đông đúc trong phim. Hơn thế nữa, làm sao để sống hòa thuận êm ấm trong một gia đình nhiều thế hệ là cả vấn đề nên tôi thích bộ phim này.

* Bén duyên với thời trang khi ở độ tuổi ngoài 60, NSND Lan Hương cảm thấy công việc này thú vị như thế nào?

- Tôi thấy hơi buồn cười và kỳ kỳ một chút vì trước đây không ai mời làm mẫu nhưng từ khi tôi nghỉ hưu lại có một bạn mời tôi đi chụp ảnh áo dài. Nhiều người thấy tôi chụp ảnh áo dài đẹp thì bảo: “Buồn cười nhỉ, bây giờ về hưu đi làm người mẫu”, khi nghe điều đó tôi chỉ biết cười. Thật ra, tôi không phải người mẫu, tôi chỉ thích áo dài và khi được mời chụp thì tôi cũng thích. Tôi thấy tà áo dài khiến mình đẹp, tự tin hơn, đó vừa là công việc và vừa là giúp đỡ các bạn trẻ hay một số thương hiệu thời trang khẳng định tên tuổi. Đấy là việc làm tốt nên tôi cũng không ngại nhưng tôi vẫn cảm thấy kỳ lạ và không hiểu vì sao ở tuổi 60 vẫn đi làm mẫu ảnh. Hôm qua, tôi cũng có đi chụp một bộ sưu tập đầm công sở dành cho những người ở độ tuổi như tôi. Điều đó khiến tôi vui vì phụ nữ Việt Nam biết chăm chút và yêu bản thân hơn.

NSND Lan Hương cảm thấy đỡ mệt mỏi khi đóng vai mẹ chồng trong Gia đình mình vui bất thình lình. FBNV

* Có thể thấy, NSND Lan Hương thích chơi mạng xã hội và thường chia sẻ hình ảnh thường nhật của mình với khán giả. Việc này không thể tránh khỏi chuyện nhận được những bình luận tiêu cực, khi đó bà đối diện như thế nào?

- Tôi không dùng từ “chơi” mạng xã hội, tôi nghiêm túc với trang Facebook của mình vì ở đó tôi được chia sẻ cảm xúc với khán giả. Thậm chí, tôi được gặp gỡ bạn bè ở những nơi rất xa, bà con họ hàng ở nước ngoài, tôi biết những người thân của mình đang làm gì và có mạnh khỏe không. Đó là điều khiến tôi thích nhất khi dùng mạng xã hội. Thỉnh thoảng tôi còn đăng ảnh mẹ tôi hay cháu nội để người thân ở xa biết mẹ tôi còn khỏe mạnh và còn làm được những việc gì. Chưa kể trên mạng xã hội, tôi còn biết người thân hay ai đó đang khó khăn và cần giúp đỡ gì không nên tôi nghĩ rằng mạng xã hội không phải để “chơi” đâu, nó là một tờ báo lớn mà ở đó mọi người đều là một phóng viên và phải chịu trách nhiệm với quan điểm của mình. Vì thế, những ai vào trang của tôi và có bình luận thiếu văn hóa hay thô tục, tôi nhắc nhở và nếu không thay đổi thì tôi buộc lòng phải xóa bình luận đó. Các bạn phải hết sức thông cảm vì trang của tôi là nơi nghiêm túc, chúng ta trò chuyện về niềm vui, nỗi buồn, khó khăn và thuận lợi trong cuộc sống cũng như có thêm năng lượng để làm việc.

* Việc theo dõi mạng xã hội và nhìn thấy sự phát triển quá nhanh của xã hội. Bà làm cách nào để bản thân không cảm thấy tụt hậu?

- Thỉnh thoảng tôi chỉ đọc báo còn nếu nói cập nhật thường xuyên những trào lưu giống các bạn trẻ bây giờ thì không nắm vững. Tuy nhiên, khi có một vài ồn ào tôi cũng quan tâm theo dõi, lúc đó tôi nhắc nhở người thân và người hâm mộ của mình nếu có bày tỏ quan điểm nên chia sẻ một cách xây dựng chứ không nên vùi dập. Bây giờ trên mạng có từ “phong sát” khiến tôi rất sợ vì nghe nó có tính bạo lực và tạo cho mình cảm giác rất nghiệt ngã với con người. Thật sự, chúng ta sống với nhau trong xã hội này đã khó khăn rồi nếu chia sẻ, cảm thông được thì cứ làm. Tất nhiên, có nhiều người phạm sai lầm và cần chúng ta góp ý, cách góp ý cũng phải nói làm sao để họ thay đổi chứ đừng để họ tự ái, bất mãn và suy nghĩ tiêu cực. Cho nên, tôi hy vọng mọi người cân nhắc khi góp ý ai đó mà mình quan tâm vì cuộc sống này luôn hướng đến những điều tốt đẹp và có nhiều giá trị nhân văn cần chia sẻ với nhau.

* Theo dõi như tin tức trên các trang mạng, bà có cảm thấy chạnh lòng khi hai chữ “nghệ sĩ” bị giảm giá trị?

- Đúng là như thế, với những người làm nghề chuyên nghiệp như chúng tôi hai chữ “nghệ sĩ” rất được trân trọng. Đầu tiên là diễn viên, mình phải học trong trường ít nhất là 4 năm và về một đơn vị nghệ thuật nào đó làm việc thời gian rất lâu để có được những vai diễn xuất sắc thì mới được nhà nước phong tặng NSƯT. Sau thời gian cống hiến và có thêm thành quả nhất định, mình được nhà nước, khán giả, đồng nghiệp công nhận mới được phong Nghệ sĩ nhân dân. Nên với tôi, hai chữ “nghệ sĩ” rất thiêng liêng, dù nhiều khi các bạn giới thiệu tôi là diễn viên Lan Hương, tôi vẫn cảm thấy tự hào huống hồ gì là nghệ sĩ.

Thế nhưng bây giờ có nhiều người bảo rằng tôi đã là người trong showbiz nhưng tôi nói mình chưa bao giờ là “showbiz” mà tôi chỉ là diễn viên và đến giờ là nghệ sĩ. Không phải bất kỳ người nào xuất hiện trước công chúng đều được gọi là nghệ sĩ, không phải cứ hát một bài hay thi một cuộc thi hoa hậu rồi xuất hiện với vai trò nào đó cũng được gọi là nghệ sĩ. Từ đấy bây giờ bị dùng tràn lan quá, khiến mọi người không hiểu đâu mới đúng là nghệ sĩ, từ đó dẫn đến việc những người làm nghề chân chính hơi buồn và chạnh lòng. Nhưng những người như chúng tôi hiểu rằng các bạn trẻ bây giờ vẫn còn nông nổi chưa hiểu thấu đáo vấn đề, thế nên cứ tự nhận hay phong cho nhau những danh hiệu mà không được mọi người công nhận. Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải hiểu rằng có nhiều tầng lớp khán giả khác nhau về nhận thức, trình độ học vấn… đôi khi có một vài người phong cho mình danh hiệu này nhưng chưa chắc đã là như thế. Đến giờ phút này, tôi vẫn đề cao tính khiêm tốn và tôi thấy mình chưa là gì trong giới nghệ sĩ mà mình đang tham gia. Bởi trước tôi còn có nhiều nghệ sĩ lớn, có những tác phẩm, vai diễn hay mà đến giờ bản thân cũng không hiểu nổi vì sao họ có thể làm được các tác phẩm vĩ đại như thế. Họ để lại cho đời sau những giá trị văn hóa rất lớn, còn mình chỉ là “hạt cát”, đã làm được gì đâu.

NSND Lan Hương cho biết bà luôn bao dung và xem con dâu như con ruột. FBNV

Tôi chưa bao giờ kể lể về những vất vả của mình

* Theo NSND Lan Hương, nghệ sĩ có nên để khán giả thấu hiểu mình đã vất vả thế nào khi đóng phim?

- Không! Đã là nghệ sĩ thì chúng tôi chưa bao giờ phải kể ra chúng tôi làm gì, vất vả ra sao, làm thế nào để được khán giả công nhận. Nếu chỉ quan tâm đến vấn đề đó thì chúng tôi không làm được những tác phẩm hay đâu. Vì khi hóa thân vào nhân vật trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, chúng tôi chỉ quan tâm đến những giá trị mà chúng tôi mang đến cho khán giả. Ít khi chúng tôi có suy nghĩ làm cái này để khán giả thấy mình là người như thế nào, chắc chắn tác phẩm đó sẽ không sâu sắc và nhân vật đó cũng không đến đâu. Mình làm để khán giả thấy nhân vật của mình chứ không phải để khán giả biết: “tôi tài giỏi lắm, xem tôi đi”. Tôi không có quan điểm như thế, tôi chỉ muốn mang nhân vật, giá trị của tác phẩm đến với khán giả và khi làm chẳng nghĩ gì cả.

Nhiều người hay hỏi khi đóng một nhân vật nào đó có nghĩ sẽ được dự liên hoan phim này liên hoan phim kia hay không, tôi chẳng nghĩ gì cả, cứ làm thôi. Tuy nhiên, khi vai diễn đó may mắn được khán giả yêu thích thì đó là phần thưởng lớn nhất, chứ trong thâm tâm của hai vợ chồng tôi chẳng bao giờ nghĩ mình làm phim này để được cái gì đó. Chúng tôi chỉ làm hết mình với những gì đạo diễn, kịch bản yêu cầu chứ không làm để khán giả biết mình vất vả ra sao. Diễn viên cũng là nghề, và nghề nghiệp nào cũng đáng được tôn trọng cả.

* NSND Lan Hương yêu cầu như thế nào cho từng vai diễn của mình?

- Không, tôi chưa bao giờ nghĩ mình là một nghệ sĩ gạo cội, tôi chỉ là diễn viên lớn tuổi chứ tôi không muốn nhận mình như thế vì thế hệ đi trước mới là những nghệ sĩ gạo cội, họ đã cho chúng tôi những bài học đắt giá để chúng tôi có thể ngồi đây chia sẻ. Chứ chúng tôi chỉ là diễn viên bình thường, chỉ là những người đi trước và có kinh nghiệm hơn các bạn trẻ một chút để truyền lại cho thế hệ sau. Chúng tôi cũng hy vọng các bạn ấy lĩnh hội để tiến bộ nhanh hơn, thành công sớm hơn khi có được kiến thức và kinh nghiệm. Đó là mong ước của tôi.

Đối với tôi, vai diễn nào cũng thế thôi. Đây là công việc của một nghệ sĩ chuyên nghiệp dù vai ngắn hay dài thì khi đã nhận mình phải để tâm và suy nghĩ làm sao để nhân vật của mình thật gần với khán giả, đồng thời, để người xem tin nó là như thế. Chỉ thế thôi, tôi không đề ra mục tiêu vai diễn phải thành công thế này thế kia, quan trọng là vai diễn đó có đúng với kịch bản, đạo diễn và khán giả mong muốn hay không.

* Gia đình có ý kiến hay nhắc nhở về vấn đề sức khỏe khi bà quá bận rộn với công việc diễn xuất?

- Đương nhiên ai cũng mong muốn tôi được nghỉ ngơi nhiều hơn, ở nhà nhiều hơn để nấu ăn cùng mọi người và chơi với cháu. Nhưng khi tôi có công việc, tất cả thành viên trong gia đình đều ủng hộ và tạo điều kiện để cho tôi đi làm.

* Trong mắt NSND Lan Hương, ông xã là người như thế nào?

- Hiện tại, anh ấy không chỉ là chồng, là bạn và là đồng nghiệp mà còn là cha của những đứa con tôi cũng như là con của bố mẹ tôi. Anh ấy là người rất cần thiết ở bên cạnh tôi.

* Bà xử lý mâu thuẫn giữa mẹ chồng nàng dâu như thế nào?

- Tôi chọn cách xử lý như bà Cúc trong phim Gia đình mình vui bất thình lình, tôi chọn cách đơn giản nhất có thể. Bao giờ cũng tha thứ cho các con và đối xử con dâu như con gái trong gia đình chứ không bao giờ phân biệt. Quan niệm về con dâu hay con ruột chúng ta nên bỏ qua vì đã về nhà mình thì chính là con mình.

* Cảm ơn những chia sẻ của NSND Lan Hương!