‘Nope’ – độc đáo nhưng chưa đủ ‘đã’
Bộ phim mới của Jordan Peele khai thác chủ đề UFO dưới lăng kính độc đáo, sáng tạo. Tuy vậy, chất lượng phim chỉ dừng ở mức khá, kém đặc sắc so với hai bộ phim t.iền nhiệm.
* Lưu ý: Bài viết tiết lộ một số chi tiết nội dung phim
Thể loại: Kinh dị, Khoa học viễn tưởng
Biên kịch/Đạo diễn: Jordan Peele
Diễn viên: Daniel Kaluuya, Keke Palmer, Brandon Perea, Steven Yeun,…
Đ.ánh giá: 7/10
Nope theo chân Otis Jr (Daniel Kaluuya) và Emerald (Keke Palmer) trên một nông trang mang tên Haywood tại California. Sau cái c.hết đầy bất thường của người cha, hai anh em được thừa kế trại huấn luyện ngựa nhằm phục vụ cho ngành công nghiệp điện ảnh.
Cùng các cư dân tại thị trấn biệt lập này, họ đã chứng kiến và bằng mọi giá ghi hình lại các sự kiện, âm thanh bí ẩn từ một vật thể lạ lẩn khuất sau đám mây lớn lơ lửng trên bầu trời. Mọi thứ trở nên tồi tệ và căng thẳng hơn khi nó bắt đầu rình rập họ và những cuộc chạm trán đáng sợ nổ ra.
Chủ đề cũ, góc nhìn mới
Ýtưởng làm phim về UFO quả thực là một quyết định táo bạo. Bởi lẽ, chủ đề này đã quá quen thuộc với khán giả điện ảnh kể từ khi The Flying Saucer (1950) – bộ phim đầu tiên về các sinh vật ngoài hành tinh – được ra mắt. Thế nhưng, góc nhìn và cách khai thác độc đáo của Jordan Peele mới là điều khiến Nope trở nên khác biệt.
Lấy cảm hứng từ Close Encounters of the third kind (1977) của đạo diễn huyền thoại Steven Spielberg, bộ phim thứ ba của Jordan tạo nên khẩu vị cân bằng hoàn hảo giữa cảm hứng và yếu tố kinh dị thông lệ.
Phim được chia làm ba hồi với nội dung không mấy phức tạp. Đạo diễn dành nhiều thời gian cho việc kiến tạo một màn dạo đầu đầy ẩn ý, và phần lớn hồi hai để xây dựng, phát triển chiều sâu các mối quan hệ. Mạch phim trong giai đoạn này được đắp kết bằng hồi ức và những khoảnh khắc đời thường của nhân vật với nhịp độ chậm rãi.
Cao trào phim xuất hiện khá muộn, tạo nên bước ngoặt cho cốt truyện khi bí mật về UFO được khám phá. Các nhân vật trở nên mạnh mẽ khi đối mặt với hiểm họa thay vì lẩn trốn trong sợ hãi.
Một cảnh trong Nope.
Bỏ qua “quy tắc bậc thang” phổ biến trong điện ảnh, mà cụ thể, sự kiện xảy ra sau có tác dụng thúc đẩy mạch phim đi lên cao hơn so với các sự kiện xảy ra trước đó, Jordan Peel đã xây dựng một kịch bản nhiều lớp, sử dụng hồi sau để gỡ rối cho hồi đầu.
Phương pháp tiếp cận sáng tạo này từng được ông thử nghiệm thành công trong bom tấn Us (2019) trước đây. Càng nhiều lớp bí mật được bóc tách, càng nhiều yếu tố bất ngờ được gợi mở, từ đó thúc đẩy bản năng tâm lý khám phá của khán giả.
Nhân vật là chìa khóa giải mã tác phẩm
Vị đạo diễn giành tượng vàng Oscar đã lật đổ nguyên tắc của thể loại kinh dị thông thường với việc pha trộn văn hóa đại chúng cùng “thuyết Auteur” trong ngôn ngữ điện ảnh mà ông sử dụng.
Tuyến nhân vật chính qua từng lớp phim hiện lên chân thực, sâu sắc, với diễn biến tâm lý có chiều sâu, được đạo diễn tập trung khai thác xuyên suốt ba hồi của tác phẩm.
Bằng cách tập trung vào đời sống và sức khỏe tinh thần của những người Mỹ gốc Phi thuộc tầng lớp trung lưu, Jordan Peele truyền đạt quan điểm “bình thường hóa những khuôn mặt da màu trong nền văn hóa đại chúng, quét sạch tàn dư của hệ tư tưởng phân biệt chủng tộc suy đồi”. Đây là một trong những chủ đề đồng hành cùng ông xuyên suốt sự nghiệp làm phim, được lồng ghép một cách tinh tế mà không tạo nên cảm giác phô trương, gượng gạo.
Hỗ trợ cho điều ấy là dàn cast nhiều màu sắc. Trong đó, ấn tượng nhất là Daniel Kaluuya. Sự trở lại của Daniel Kaluuya tạo sức hút kỳ lạ cho Nope. Trước đó, anh đã từng tham gia Get Out, tác phẩm điện ảnh kinh dị đầu tay của Jordan .
Nam chính OJ trong phim được tạo dựng là một nhân vật khắc kỷ nhưng lại mang nhiều nét dịu dàng, có sự pha trộn đặc biệt trong tính cách nhân vật.
Daniel không cần dùng quá nhiều ngôn từ để diễn đạt điều mình muốn nói. Như đạo diễn Jordan chia sẻ: “Cậu ấy thuộc tuýp diễn viên chỉ cần im lặng thôi cũng đủ mang lại cảm xúc cho khán giả. Trong những khoảnh khắc yên tĩnh, đáng sợ nhất, khán giả biết chính xác những gì cậu ấy cảm nhận và trải nghiệm, chỉ cần bằng một ánh nhìn”.
Đặt cạnh diễn xuất nổi bật của Daniel, nữ chính Emerald do Keke Palmer thủ vai, có phần hơi lép vế. Tuy nhiên, vai diễn này được đạo diễn ưu ái dành một thời lượng phim khá dài để khai thác, phát triển chiều sâu nhân vật. Keke đã khắc họa thành công một Emerald bộc trực, rất “đời”, nhưng cũng chất chứa đầy xúc cảm nội tâm giấu kín từ những trầy xước tổn thương trong quá khứ. Chuyển biến tâm lý nhân vật ở hồi cuối của bộ phim cũng tạo nên sự bùng nổ, phấn khích cho khán giả theo dõi.
Bên cạnh đó, Nope còn có sự góp mặt của nam diễn viên người Mỹ gốc Hàn Steven Yeun trong vai Ricky “Jupe” Park. Anh nổi tiếng sau bộ phim truyền hình The Walking Dead và tác phẩm đoạt giải Oscar Minari (2020)
Bộ ba Daniel Kaluuya, Keke Palmer và Brandon Perea trong phim.
Ê-kíp kinh nghiệm
Với hai bộ phim kinh dị đình đám trước đó, Jordan Peele trở thành một trong số đạo diễn được quan tâm bậc nhất Hollywood hiện tại. Ông sở hữu 4 đề cử, trong đó giành chiến thắng tại hạng mục Kịch bản gốc xuất sắc với tác phẩm Get Out. Lần trở lại này của ông cùng Nope trở thành chủ đề được bàn luận sôi nổi trên các trang blog, mạng xã hội.
Bộ phim cũng đ.ánh dấu sự hợp tác đầu tiên giữa Jordan và nhà quay phim Hoyte van Hoytema – được biết đến qua các bom tấn điện ảnh của Christopher Nolan như Interstellar (2014) , Dunkirk (2017), Tenet (2020) và Guilaume Rocheron – giám sát VFX từng giành giải Oscar danh giá với tác phẩm Life of Pi (2012).
Tuy nhiên, bất ngờ lớn nhất tới từ vị trí của nhà soạn nhạc Michael Abels, người đã góp phần tạo nên thành công của Nope với một màn trình diễn xuất sắc. Hiệu ứng âm thanh mà Michael tô vẽ trên từng phân cảnh khéo léo tới mức, nó dẫn dắt và thao túng được từng cung bậc cảm xúc của khán giả, từ hồi hộp, suy tư cho tới rùng rợn hay phấn khích.
Không ngoa khi nhận xét rằng, âm nhạc là một trong số yếu tố then chốt mang lại sự hấp dẫn giải trí cho tác phẩm kinh dị này.
Kịch bản còn sạn
Sự bất đối xứng hai hồi đầu và cuối có lẽ là điểm trừ lớn nhất của Nope. Ở nửa đầu phim, thời lượng dẫn dắt dài cùng các cảnh chắp vá rời rạc tạo cho khán giả cảm giác mất kiên nhẫn, lạc khỏi mạch truyện chính.
Việc sử dụng những xúc tác điện ảnh như các tình tiết, lời thoại giải trí hài hước, dường như là một nỗ lực quá sức của đạo diễn hòng gắn kết logic của một bộ phim nhiều lớp. Điểm thắt nút đến chậm nhưng mở nút chóng vánh khiến kết phim dù xây dựng trọn vẹn nhưng chưa tạo được cảm giác “đủ” và “đã”.
Câu chuyện và cái c.hết bất ngờ của Otis Haywood Sr. (Keith David) mở ra ngay từ đầu phim cũng không được khai thác triệt để. Thông thường với dòng phim kinh dị, cái c.hết của tuyến nhân vật phụ đặt ở hồi đầu sẽ được khai thác và sử dụng để đ.ánh dấu “biến cố khởi đầu”, dẫn tới “bước ngoặt 1″ trong hồi sau, thay vì chỉ là thông báo về sự tồn tại của phe phản diện một cách sáo rỗng như trong Nope.
Cùng motif như vậy, cách mở đầu của It (2019) với cái c.hết của nhân vật Adrian gây ấn tượng và mang lại hiệu ứng tâm lý tốt hơn rất nhiều. “Bên cạnh là một bộ phim kinh dị kể về sự xấu xa của phản diện, nó cũng phải là một bộ phim cho thấy con người chúng ta có thể trở nên tồi tệ tới mức nào” – theo Andy Muschietti.
Bộ phim cũng không còn nhuốm đậm màu sắc châm biếm chua cay, hay việc chơi đùa cùng các biểu tượng giàu tính ẩn dụ như hai tác phẩm trước đó của Jordan. Có vẻ như lần trở lại này, anh bị mắc kẹt giữa việc cố gắng tạo ra một bộ phim bom tấn mang tính giải trí và chiều sâu nghệ thuật trong tác phẩm của mình.
Có thể Nope sẽ không hoàn toàn dễ xem, vì thường những bộ phim của Peele không dành cho mục đích giải trí đơn thuần bởi tính lớp lang và giàu ý nghĩa. Tuy nhiên, phim vẫn ghi nhận nhiều phản hồi tích cực. Trên trang tổng hợp đ.ánh giá phim Rotten Tomatoes, tác phẩm nhận về 83% “chứng nhận cà chua tươi” từ giới chuyên gia dù chỉ đạt 68% đến từ đ.ánh giá của các khán giả.
Chung quy, Nope là bộ phim không dành cho những người xem khó tính về mặt giải trí và dễ dãi trong khẩu vị nghệ thuật.
Trailer Nope
Sự nghiệp ấn tượng của đạo diễn Jordan Peele và màn tái xuất đỉnh cao với 'Nope - Không'
Dù Hollywood rộng lớn với hàng loạt ngôi sao, nhưng hiếm người nào có được sự nghiệp thú vị và xuất sắc như Jordan Peele. Khán giả yêu thích anh bởi "khuôn mặt meme" tung hứng cùng Michael Key trong Key & Peele. Người khác lại hâm mộ những tác phẩm kinh dị đầy gai góc anh đạo diễn. Và bộ phim Không (tựa gốc: Nope) sắp ra mắt tới đây hứa hẹn sẽ là dấu ấn tiếp theo trong sự nghiệp sáng tạo của Jordan Peele.
Get Out và dấu ấn tại Oscar 2018
Nhà làm phim 43 t.uổi là một trường hợp đặc biệt. Chỉ mới chỉ đạo 3 phim điện ảnh nếu tính cả Không, nhưng cái tên Jordan Peele đã trở thành thỏi nam châm hút khán giả lớn hơn bất kỳ ngôi sao, thương hiệu bản quyền nào.
Trong một ngành công nghiệp ngày càng phụ thuộc vào các phiên bản hậu truyện, làm lại, khai thác đến vắt kiệt các tài sản trí tuệ cũ, Peele đưa đến rạp chiếu những tác phẩm với tầm nhìn nguyên bản. Get Out từ một phim kinh dị độc lập kinh phí khiêm tốn trở thành một phần của văn hóa đại chúng. Bộ phim đắt giá ở chỗ nó dám đối đầu với những khái niệm gai góc như quyền lực của người da trắng, đ.ánh động vào một nền văn hóa đầy lấp liếm của nước Mỹ hậu thời kỳ phân biệt chủng tộc.
Từ kinh phí vỏn vẹn 4,5 triệu USD, Get Out đem về doanh thu phòng vé gấp hơn 50 lần con số đó. Tác phẩm trở thành một hiện tượng tại Oscar lần thứ 90 bởi trong lịch sử g.iải t.hưởng điện ảnh, phim kinh dị là thể loại ít khi được đ.ánh giá cao. Với 4 đề cử Oscar trong đó có một chiến thắng, Jordan Peele chính thức bước chân vào hàng ngũ đạo diễn danh tiếng tại Hollywood.
Jordan Peele - Bảo chứng cho cực phẩm điện ảnh
Năm 2019, mặc dù không chạm đến não trạng thời đại như Get Out nhưng Us lại là sự định hình về phong cách và uy tín của Jordan Peele. Bộ phim thu hút bởi cảm giác rợn người về một thảm họa sắp xảy ra, nét hài hước chấm phá nhất định không thể thiếu, chân dung của người Mỹ da màu trước những biến cố gắn chặt với lịch sử xứ cờ hoa. Học hỏi từ những Alfred Hitchcock, Steven Spielberg, Stanley Kubrick hay M. Night Shyamalan, Peele dần nhào nặn cho mình phong cách làm phim đặc sắc.
Người xem, lúc này đã là người hâm mộ, tới thưởng thức phim của Jordan Peele là trải nghiệm nỗi sợ tột cùng qua lăng kính dí dỏm nhạy bén và lương tâm của người làm nghệ thuật. Không chỉ dừng lại ở một đạo diễn phim kinh dị, Peele được coi như một nhà bình luận văn hóa - người đi tìm câu trả lời cho những nỗi lo lắng của thời đại, đặt chúng vào một câu chuyện với lời kể châm biếm.
Sẵn sàng run sợ và bất ngờ với Không
3 năm kể từ Us, Không đ.ánh dấu sự trở lại của Peele cùng nỗi sợ mới. Bộ phim xoay quanh hai anh em OJ Haywood (Daniel Kaluuya) và Emerald Haywood (Keke Palmer) được thừa kế một trại ngựa do cha để lại. Hai anh em phải đối mặt với vô số thách thức về mặt tài chính. Họ bắt đầu quan sát thấy những hiện tượng không thể lý giải từ trang trại nhà mình và cố gắng ghi lại những hình ảnh kỳ lạ đó bằng camera. Tình hình mỗi lúc một nguy cấp, và anh em họ đã phải nhờ tới sự trợ giúp bên ngoài. Tuy nhiên, những nỗ lực đó lại dẫn tới các hậu quả đáng sợ.
Với Không, Jordan Peele háo hức mở rộng phạm vi điện ảnh của mình và hào hứng đón nhận những thách thức mới. "Không có quy mô lớn hơn tất cả những bộ phim mà tôi từng làm trước đó trong sự nghiệp của mình". Nhà làm phim chia sẻ. "Và đứng trên quan điểm của những người làm điện ảnh, bản thân quá trình dàn dựng bộ phim đã là một cuộc phiêu lưu lớn. Mọi bộ phận của đoàn làm phim đều đã chấp nhận việc có thể phải đối mặt với những rủi ro lớn và đã quyết tâm đạt được mục tiêu đề ra. Tôi đã cố gắng viết nên một kịch bản mà thực sự không biết phải làm cách nào để có thể dàn dựng nó thành phim. Sau đó tôi đã chiêu mộ một đội ngũ tài ba giúp tôi hiện thực hóa mọi thứ. Tôi đã nảy ra ý tưởng cho một bộ phim về UFO - một phim kinh dị xoay quanh những vật thể bay không xác định. Đây là một thể loại điện ảnh rất khó để dàn dựng vì bối cảnh quay phim có quy mô cực kỳ rộng lớn: bầu trời. Với thể loại điện ảnh này, chúng ta thường có xu hướng áp tất cả những sự kiện và hiện tượng cho những sinh vật tới từ một nền văn minh vượt trội nào đó. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu như sự thật lại đơn giản và đen tối hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ?".
Như các tác phẩm gắn mác Jordan Peele, luôn có điều bất ngờ chờ đợi khán giả dù chúng ta có sẵn sàng hay không. Hầu hết các phim của Peele khiến người xem tới rạp với rất ít thông tin trong tay. "Lý do khiến chúng tôi hạn chế thông tin đưa vào đoạn trailer cũng như các tài liệu quảng bá cho bộ phim chính là vì chúng tôi biết rằng càng bất ngờ thì càng thú vị". Nhà sản xuất Ian Cooper cho hay: "Jordan đã thiết kế nên những bộ phim mà bạn không thể đoán biết trước được mình sẽ được thấy gì trên màn ảnh rộng".
Không (tựa gốc: Nope) dự kiến khởi chiếu 26/8/2022.
Trailer Nope - Không:
‘Lightyear’ - phim hoạt hình khoa học viễn tưởng thiếu bản sắc riêng "Lightyear" đưa khán giả khám phá chuyến phiêu lưu đi vào lịch sử của Buzz Lightyear - chàng cảnh sát vũ trụ là nguyên mẫu cho món đồ chơi trứ danh trong loạt "Toy Story". Thể loại: Hoạt hình Đạo diễn: Angus MacLane Diễn viên: Chris Evans, Taika Waititi, Keke Palmer... Điểm: 7/10 Ra đời từ năm 1995, tới nay, Toy Story đã...
