Nộp thẳng t.iền phạt cho CSGT: Làm sao tránh tiêu cực?
Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Tuyên – Cục trưởng Cục CSGT Đường bộ, Đường sắt (Bộ Công an), việc cho phép người vi phạm luật giao thông được đóng phạt trực tiếp cho lực lượng xử phạt nhằm tránh phiền hà cho người vi phạm.
* Phóng viên: Trong dự thảo thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 171/2013 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2014) vừa được Bộ Công an đưa ra lấy ý kiến đã đưa vào quy định cho phép cá nhân, tổ chức vi phạm giao thông được nộp phạt trực tiếp và nhận biên lai. Có tin Cục CSGT Đường bộ, Đường sắt (C67) đã nhiều lần đề xuất Bộ Công an cho áp dụng quy định này?
- Thiếu tướng Nguyễn Văn Tuyên: Chúng tôi đã đề xuất khá lâu nhưng vẫn chưa nhận được sự đồng ý.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Tuyên
* Vì sao C67 có đề xuất đó?
- Chủ yếu là để đơn giản thủ tục hành chính, giúp người vi phạm đỡ phiền hà do phải đi lại nhiều lần nộp t.iền phạt.
* Trong thời gian qua, C67 có nhận được nhiều phản ánh của người dân về chuyện phải mất quá nhiều thời gian chỉ để nộp t.iền phạt?
- Nộp phạt như hiện nay đúng là có phiền hà. Thực ra, sự phiền hà này là để giảm tiêu cực cũng như nâng cao tính răn đe đối với người vi phạm. Bây giờ, mình phải đơn giản hóa các thủ tục đó đi.
Video đang HOT
* Nhiều người lo ngại như thế sẽ nảy sinh chuyện CSGT vòi vĩnh, nhận hối lộ của người vi phạm một khoản t.iền thấp hơn quy định?
- Nếu người dân không đủ t.iền để nộp phạt trực tiếp cho lỗi đã vi phạm thì lực lượng chức năng sẽ lập biên bản và tạm giữ giấy phép lái xe, đồng thời yêu cầu người vi phạm tới Kho bạc Nhà nước để nộp phạt. Nếu đủ t.iền thì có thể nộp phạt trực tiếp. Sẽ có nhiều hình thức nộp phạt chứ không chỉ nộp phạt trực tiếp. Tôi khẳng định quy định cho phép nộp phạt trực tiếp nhằm tạo thuận lợi cho người vi phạm đỡ mất thời gian trong việc đi lại. Vả lại, việc đi lại nhiều lần cũng dễ dẫn tới chuyện xin xỏ, tác động tới lực lượng cảnh sát. Nếu chúng ta cứ suy luận về chuyện cho đóng phạt trực tiếp sẽ nảy sinh tiêu cực thì sẽ không làm được gì cả. Vấn đề là phải có cơ chế kiểm soát, giám sát hoạt động của lực lượng thực thi công vụ.
* Đến nay, việc tập huấn cho lực lượng CSGT trên cả nước thực hiện xử phạt theo Nghị định 171 đã được C67 thực hiện đến đâu?
- Chúng tôi đã tập huấn cho lực lượng. Tuy nhiên, vẫn còn một vài vấn đề phải chờ thông tư hướng dẫn của Bộ Công an mới thực hiện được. Cụ thể như ngoài việc xử phạt tại chỗ còn quy định cho phép cơ quan, cá nhân có đủ các điều kiện thì được phép bảo lãnh phương tiện vi phạm về tự bảo quản.
Xử phạt vi phạm giao thông phải có tính răn đe đối với người tham gia giao thông. Ảnh: Tấn Thạnh
Không phải vi phạm nào cũng nộp phạt trực tiếp
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, đại tá Trần Thế Quân, Vụ phó Vụ Pháp chế – Bộ Công an, cho rằng việc cho phép nộp phạt trực tiếp nhằm hạn chế những phiền hà, rắc rối mà người dân liên tục phản ánh thời gian qua. Tuy nhiên, mỗi lực lượng, cán bộ thực thi công vụ chỉ có thẩm quyền xử phạt đối với những lỗi vi phạm và số t.iền nhất định. “Nếu lỗi vi phạm có số t.iền phạt lớn hơn thẩm quyền cho phép thì chiến sĩ đó không được phép lập biên bản cho phép nộp phạt trực tiếp mà chỉ được lập biên bản và yêu cầu cấp trên của mình xử lý” – ông Quân nói.
Trong khi đó, đại tá Đào Vịnh Thắng – Trưởng Phòng CSGT Đường bộ, Đường sắt Công an TP Hà Nội – cho biết cơ quan này đang lập báo cáo về việc thực hiện xử phạt theo hướng cho người vi phạm được phép nộp t.iền phạt trực tiếp và lấy biên lai như trước đây.
Dự thảo thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 171/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đề xuất tổ chức, cá nhân bị xử phạt có thể nộp t.iền phạt tại chỗ cho người ra quyết định xử phạt và được nhận biên lai thu t.iền phạt. Biên lai thu t.iền phạt gồm 2 loại: loại in sẵn mệnh giá (5.000 đồng, 10.000 đồng, 20.000 đồng, 50.000 đồng…) và loại không in sẵn mệnh giá – là loại biên lai mà trên đó số t.iền thu phạt do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thu phạt ghi.
Đáng lo nhất là tư cách cán bộ xử phạt Nộp phạt thẳng cho CSGT đang làm nhiệm vụ là một trong những biện pháp cải tiến thể thức xử lý vi phạm trong lĩnh vực giao thông, được ghi nhận trong một dự thảo thông tư được Bộ Công an công bố để lấy ý kiến rộng rãi. Với biện pháp cải cách này, người ta hy vọng hạn chế được những điều phiền phức liên quan đến việc bắt buộc nộp phạt tại Kho bạc Nhà nước. Những phiền phức ấy cũng được cho là nguyên nhân gây ức chế tâm lý của người vi phạm dẫn đến hiện tượng chống đối người thi hành công vụ, tìm cách bỏ trốn hoặc mua chuộc nhân viên công lực tại hiện trường để được cho qua. Đúng là nộp phạt tại kho bạc quá rắc rối và mất thời gian, công sức. Tuy nhiên, phải nhớ rằng nộp phạt không phải là thực hiện nghĩa vụ của người đóng thuế mà là tuân thủ một chế tài, đó là biện pháp răn đe đối với người có hành vi không tôn trọng pháp luật. Mục đích cao nhất của việc phạt t.iền không phải là góp phần tăng thu cho ngân sách mà là cảnh cáo người vi phạm pháp luật và gián tiếp răn đe mọi người: Phải lấy đó làm bài học, phải ngán ngẩm để rồi không dám vi phạm nữa! Ở các nước tiên tiến, người điều khiển phương tiện giao thông mà có hành vi vi phạm pháp luật giao thông thì phải nhận giấy phạt rồi đến kho bạc nộp t.iền phạt. Người cho rằng mình không vi phạm mà bị phạt oan có quyền kiện ra tòa. Không có chuyện cảnh sát thu t.iền phạt và ra biên lai ngay tại hiện trường. Điều này trái với nguyên tắc minh bạch, công khai của việc chế tài nhân danh nhà chức trách công đối với hành vi vi phạm pháp luật của công dân và cũng trái luôn với nguyên tắc bảo đảm quyền được bảo vệ của công dân mỗi khi bị cáo buộc có hành vi vi phạm pháp luật. Thật ra, người vi phạm pháp luật giao thông bị ức chế tâm lý không phải do thủ tục nộp phạt phức tạp khiến người đi nộp phạt có cảm giác vất vả, nặng nhọc mà chủ yếu do những rủi ro, bất trắc có thể gặp trong quá trình chấp hành biện pháp chế tài dẫn đến thiệt hại oan uổng và ngoài tầm kiểm soát. Trong thực tế, không ít người vi phạm sau khi đã nộp phạt còn phải lui tới nhiều lần tại cơ quan CSGT mới nhận lại được giấy tờ, phương tiện bị tạm giữ. Trong khi không ít trường hợp phương tiện tạm giữ bị bỏ mặc, thậm chí bị quăng ném, nhồi nhét vô tội vạ dẫn đến hư hỏng, xuống cấp. Luật thiếu chặt chẽ thường tạo điều kiện cho người nắm quyền lực nhũng nhiễu, gây khó dễ cho người dân vốn ở thế yếu trong quan hệ giao tiếp với cơ quan công quyền. Về mặt lý thuyết, luật phải đề ra biện pháp xử phạt thật rõ ràng đối với người vi phạm pháp luật, đồng thời vạch ra lộ trình xử lý cũng thật cụ thể, chặt chẽ. Một mặt, người dân phải tuân thủ quyết định xử phạt; mặt khác, cơ quan có thẩm quyền cũng phải tuân thủ cam kết trả lại cho người vi phạm những điều kiện sinh hoạt, làm việc bình thường sau khi biện pháp chế tài đã được thực thi. Người vi phạm luật giao thông phải nộp phạt đầy đủ, đúng hạn và cũng có quyền yêu cầu người có thẩm quyền phải trả lại giấy tờ, phương tiện tạm giữ đúng hạn và trong tình trạng bình thường. Trong trường hợp hoàn trả chậm trễ hoặc tài sản hoàn trả bị hư hỏng, xuống cấp bất thường, người vi phạm, đến lượt mình, có quyền yêu cầu cơ quan chức năng bồi thường thiệt hại. Rốt cuộc, vấn đề chính là làm thế nào bảo đảm thái độ nghiêm túc, đúng mực và chuyên nghiệp của người xử phạt chứ không phải là làm thế nào để việc nộp phạt được đơn giản, thuận lợi. PGS-TS Nguyễn Ngọc Điện
Theo Thế Kha (Người Lao Động)
Cho phép người vi phạm GT nộp phạt thẳng cho CSGT
Người vi phạm an toàn giao thông có thể nộp phạt trực tiếp cho người ra quyết định xử phạt, tránh việc phải đi lại nhiều lần mới nộp được t.iền và nhận lại giấy phép lái xe.
Bộ Công an vừa đưa ra dự thảo lần 1 thông tư quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 171/2013 - quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, có hiệu lực từ ngày 1/1/2014 - để lấy ý kiến người dân.
Tránh phiền hà
Điểm đáng chú ý trong dự thảo là việc cho phép tổ chức, cá nhân vi phạm có thể nộp t.iền phạt tại chỗ cho người ra quyết định xử phạt và được nhận biên lai thu t.iền phạt. Việc quản lý, sử dụng biên lai thu t.iền phạt thực hiện theo quy định tại chương 3 của Thông tư 153/2013 do Bộ Tài chính ban hành - quy định về thủ tục thu, nộp t.iền phạt, biên lai thu t.iền phạt và kinh phí từ ngân sách nhà nước bảo đảm hoạt động của các lực lượng xử phạt vi phạm hành chính.
Một thành viên ban soạn thảo cho biết việc yêu cầu bắt buộc nộp phạt qua Kho bạc Nhà nước thời gian qua có một số bất cập. Vì người vi phạm không được nộp phạt tại chỗ nên CSGT chỉ được lập biên bản, tạm giữ giấy tờ và chờ họ nộp tại kho bạc rồi mới giải quyết các thủ tục liên quan.
Sau khi nộp phạt 5-7 ngày, người vi phạm mới tới trụ sở đội CSGT hoặc cơ quan ra quyết định xử phạt để lấy lịch hẹn trả giấy tờ, nhiều khi tới nhưng không gặp "cán bộ". Điều này tác động không nhỏ tới tâm lý của nhiều người điều khiển phương tiện nên khi bị CSGT yêu cầu dừng xe, họ đã bỏ trốn hoặc chống đối. Hơn nữa, quy định về việc không cho nộp phạt t.iền trực tiếp còn tạo điều kiện cho người thi hành công vụ nhũng nhiễu.
Việc cho phép nộp phạt trực tiếp nếu không kiểm soát chặt chẽ thì dễ phát sinh tiêu cực
Theo một lãnh đạo Phòng CSGT Đường bộ - Đường sắt Công an TP Hà Nội, việc cho phép người vi phạm nộp phạt trực tiếp cho người ra quyết định thông qua hóa đơn, biên lai là hợp lý. Thực tế, nhiều trường hợp vi phạm phải giữ giấy tờ, lưu xe kho bãi thì sau một thời gian, số t.iền người vi phạm phải trả cho việc trông giữ xe quá lớn nên họ bỏ phương tiện luôn.
Tuy nhiên, theo một chuyên gia giao thông, việc cho phép nộp phạt trực tiếp dù tránh phiền hà cho người vi phạm nhưng nếu không kiểm soát, giám sát chặt chẽ thì dễ phát sinh tiêu cực trong lực lượng thực thi công vụ.
Hạn chế tạm giữ xe
Theo ông Nguyễn Văn Thuấn, Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông Bộ Giao thông Vận tải (cơ quan chủ trì xây dựng dự thảo), quy định mới hạn chế tạm giữ phương tiện và thời gian giữ xe và nằm trong mục đích hạn chế sự phiền hà, không gây áp lực lên các cơ sở trông giữ phương tiện.
Dự thảo hướng dẫn việc tạm giữ phương tiện chỉ thực hiện trong trường hợp cần thiết và thời hạn tạm giữ là 7 ngày, có thể kéo dài khi vụ việc phức tạp, cần xác minh nhưng tối đa không quá 30 ngày.
Chủ sở hữu phương tiện vi phạm phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định đối tượng điều khiển phương tiện. Chủ ô tô vi phạm nếu không biết người điều khiển thì cơ quan chức năng khi có đủ căn cứ sẽ lập biên bản vi phạm hành chính, ra quyết định xử phạt đối với chủ phương tiện về hành vi: "Sử dụng lái xe để tham gia kinh doanh vận tải bằng ô tô mà không có hợp đồng lao động theo quy định".
Dự thảo quy định trường hợp quá 10 ngày (kể từ khi nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính) mà cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt chưa nộp t.iền phạt thì bị cưỡng chế thi hành. Cứ mỗi ngày chậm nộp phạt phải nộp thêm 0,05% trên tổng số t.iền phạt chưa nộp (bao gồm cả ngày lễ, ngày nghỉ theo quy định của nhà nước và được tính từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp phạt).
Theo Thế Kha (Người Lao Động)
Phạt vi phạm hành chính qua lương Người vi phạm hành chính bị phạt t.iền nhưng quá hạn vẫn không nộp sẽ bị cấn trừ thu nhập, t.iền lương, tài khoản ngân hàng, thậm chí kê biên tài sản. Bộ Công an đang xây dựng thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 166/2013 của Chính phủ - quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử lý vi...
