Nỗi lo vô sinh thứ phát

Nhiều cặp vợ chồng sau sinh con đầu tiên, bèn kế hoạch năm năm mới sinh đứa tiếp theo. Nhưng không ít người trong số đó “thả” nhiều năm liền vẫn không thể sinh được con. Chuyên gia y tế đã chỉ ra nhiều nguyên nhân gây vô sinh thứ phát.

Sản phụ chờ khám thai tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Ảnh: Lê Huy

Gia tăng tỷ lệ vô sinh

Đang ngồi chờ vợ tại khoa Hỗ trợ sinh sản – Bệnh viện (BV) Phụ sản Hà Nội, với bộ dạng mệt mỏi, anh Nguyễn Văn Thành, 35 tuổi (Nghĩa Đàn, Nghệ An), tâm sự: “Vợ chồng tôi cưới nhau từ năm 2010, năm 2011 thì sinh đứa thứ nhất. Vợ sinh xong, tôi đi xuất khẩu lao động ở Đài Loan 4 năm. Sau khi về chúng tôi bàn kế hoạch sinh đứa thứ 2. Mặc dù cả 2 vợ chồng “thả” gần 2 năm nay nhưng mong ngóng mãi chẳng được toại nguyện, đi khám bác sĩ kết luận vợ tôi bị vô sinh thứ phát”. Cũng theo anh Thành, từ khi ra Hà Nội khám và thực hiện phương pháp thụ tinh ống nghiệm (IVF), đi lại, làm các xét nghiệm theo yêu cầu của bệnh viện, hai vợ chồng tiêu hết số tiền tiết kiệm là 140 triệu đồng. Anh chị còn phải bỏ cả công việc ở nhà để ra khám và điều trị.

Cũng như tình trạng vợ chồng anh Thành, vợ chồng anh Phan Văn Hoan, 36 tuổi (Lục Ngạn, Bắc Giang), hành trình “tìm con” cũng gian nan vất vả không kém. Vợ chồng anh Hoan cũng có đứa con gái đầu đang học lớp 3, cuộc sống khó khăn nên vợ chồng thống nhất kế hoạch vài năm khi điều kiện kinh tế khá hơn rồi mới sinh tiếp. Nhưng sau đó, dù “thả” nhiều năm nhưng vợ anh vẫn không thể mang thai. Qua nhiều nhà thầy bói, thầy cúng, chùa chiền, đền miếu để “cầu” con nhưng bất thành, điều trị Đông y một thời gian dài vẫn không có kết quả, vợ chồng anh lại chuyển sang Tây y điều trị. Nguyên nhân gây vô sinh thứ phát của vợ anh chỉ là do viêm nhiễm phụ khoa dẫn đến tắc vòi trứng và không thể mang thai. Hiện vợ anh đang được điều trị tại BV Phụ sản Hà Nội.

Tương tự, tại BV Phụ sản Hà Nội, Phụ sản T.Ư, Bưu điện… đang điều trị cho hàng nghìn trường hợp vô sinh, gần một nửa trong số đó bị vô sinh thứ phát. Theo ước tính, tỷ lệ vô sinh hiếm muộn tại Việt Nam ngày càng tăng cao, lên đến 7,7%. Trong đó vô sinh nguyên phát là 3,9% và vô sinh thứ phát là 3,8%. Điều đó có nghĩa cả nước có khoảng 700.000 đến 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh. Đáng báo động là có khoảng 50% cặp vợ chồng vô sinh có độ tuổi dưới 30. Tỷ lệ vô sinh ở nam giới cũng ngày càng tăng cao, vô sinh hiếm muộn đang dần trẻ hóa và diễn biến phức tạp, trong khi nhiều người còn thiếu thông tin, kiến thức về vấn đề này.

Tại anh, tại ả

GS.TS Nguyễn Viết Tiến – Thứ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản quốc gia cho biết, bản thân ông gặp rất nhiều tình huống vợ chồng muốn sinh con thứ 2 nhưng trải qua một thời gian dài không thể đậu thai, họ đến viện khám và phát hiện vô sinh thứ phát. “Vô sinh thứ phát có thể là ở nam hoặc nữ. Cánh đàn ông thường đổ nguyên nhân cho phụ nữ nhưng “tội” của họ cũng to không kém”- GS.TS Nguyễn Viết Tiến nói. Ông lý giải thêm, ở nam giới tinh trùng khỏe, hình thái bình thường là cao, vì thế sinh đứa con đầu tiên thuận lợi. Nhưng do đặc điểm quá trình sinh hoạt, người đàn ông thức khuya nhiều, đặc biệt thói quen uống rượu, hút thuốc lá ảnh hưởng lớn đến chất lượng tinh trùng. Nhiều người nam giới trước đó “hoành tráng”, sau một thời gian sinh con đầu, muốn có con nữa cũng không thể có, đi thử chất lượng tinh trùng phát hiện khả năng bơi lội tinh trùng yếu, hình thái bất thường, đó chính là nguyên nhân gây vô sinh thứ phát.

Với nữ giới cũng có rất nhiều nguyên nhân gây vô sinh thứ phát. Trong đó có cả việc dùng triền miên thuốc tránh thai, vệ sinh không tốt dẫn đến viêm nhiễm sinh dục, viêm nhiễm cổ tử cung, viêm ngược lên buồng tử cung, vòi tử cung tắc nghẽn nên không thể mang thai. Đề cập đến việc dùng thuốc tránh thai có thể là nguyên nhân gây vô sinh, GS.TS Nguyễn Viết Tiến cho biết, bình thường, nếu dùng thuốc tránh thai trong thời gian ngắn rồi dừng lại, sau khi dừng một thời gian chức năng buồng trứng trở lại bình thường, kích thích phóng noãn, đậu thai. Tuy nhiên, nếu dùng thuốc tránh thai quá lâu, quá liều năm nay qua năm khác sẽ gây ức chế buồng trứng, ức chế phóng noãn, dẫn đến buồng trứng bị ức chế, “liệt” không hoạt động.

Vì thế, GS.TS Nguyễn Viết Tiến khuyến cáo, ở những người phụ nữ muốn kế hoạch một thời gian để sau đó tiếp tục sinh con, nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa sản để được hướng dẫn biện pháp tránh thai phù hợp. Có thể vẫn dùng thuốc tránh thai nhưng bác sĩ sẽ chỉ đình cách dùng hợp lý. Ngoài ra, chị em phụ nữ cũng cần giữ vệ sinh sạch sẽ, quan hệ “chăn gối” an toàn, tránh nguy cơ viêm nhiễm. Sau một năm “thả” mà không mang thai, cả hai vợ chồng nên đi khám để xác định nguyên nhân, chữa trị. Hiện có nhiều phương pháp điều trị vô sinh thứ phát thành công, giúp nhiều ông bố, bà mẹ có con sau một thời gian điều trị.

Theo kinhtedothi