Nỗi lo dịch chồng dịch

Trong điều kiện thời tiết nắng nóng bất thường như hiện nay, diễn biến phức tạp của các dịch bệnh bạch hầu, sốt xuất huyết, cùng đó là nguy cơ tái bùng phát Covid- 19 trong cộng đồng… đang đặt ra những thách thức và gánh nặng không nhỏ trong việc ứng phó với tình trạng “dịch chồng dịch”.

Tiêm vắc xin phòng bạch hầu cho trẻ em trong chương trình tiêm chủng mở rộng.

Bệnh bạch hầu diễn biến phức tạp

Thời điểm hiện tại, dịch bệnh bạch hầu đang diễn biến phức tạp ở khu vực Tây nguyên. Kon Tum là địa phương đầu tiên của khu vực Tây nguyên xuất hiện nhiều bệnh nhân mắc bệnh bạch hầu. Trước đó, trong tháng 6, tại Kon Tum phát hiện 3 trường hợp bị bệnh bạch hầu nhập viện với triệu chứng đau họng, nuốt khó, họng có giả mạc trắng đục bao phủ vòm họng, không ra máu. Ông Võ Văn Thanh, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Kon Tum cho biết từ đầu năm đến nay, địa phương đã phát hiện 10 ổ dịch với 23 ca dương tính với bệnh bạch hầu, chưa có trường hợp tử vong.

Sở GDĐT Kon Tum cho biết, ở huyện Đăk Tô 36 trường từ bậc mầm non đến THCS đã được nghỉ học để phòng, chống dịch bệnh. Tại huyện Sa Thầy 37 trường mầm non, tiểu học và THCS sau khi kết thúc chương trình học và kỳ thi học kỳ II năm học 2019-2020 đã được nghỉ học để phòng, chống dịch bệnh.

Sáng 7/7, Sở Y tế tỉnh Đắk Nông cho biết, đến thời điểm hiện tại trên địa bàn tỉnh đã ghi nhận 25 trường hợp dương tính với vi khuẩn bạch hầu, trong đó có 2 trường hợp đã tử vong. Trong 25 ca dương tính với vi khuẩn bạch hầu thì có những ca không xuất hiện triệu chứng bệnh.

Hiện 19 bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên; Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông và Trung tâm y tế huyện Krông Nô. Số ca bệnh còn lại đã được điều trị khỏi và xuất viện. Ngành Y tế tỉnh cũng đã tổ chức cách ly, khoanh vùng các ổ dịch đồng thời tổ chức tiêm vaccine cho 3.518 người và cho uống thuốc điều trị dự phòng cho 2.569 người trong và ngoài vùng dịch.

Sáng cùng ngày, thông tin từ Sở Y tế tỉnh Gia Lai cho biết, cho đến thời điểm hiện tại trên địa bàn tỉnh có 13 trường hợp dương tính với bạch hầu, trong đó có 1 ca tử vong.

Theo ông Võ Văn Thanh, nguyên nhân khiến bệnh bạch hầu khởi phát ở một vài địa phương như hiện nay là do một số bộ phận người dân chưa được tiêm chủng vắc xin bạch hầu, đặc biệt là những người dân ở vùng xa, vùng khó khăn. Bên cạnh đó, miễn dịch của vắc xin bạch hầu có giới hạn duy trì được 10 năm và giảm dần theo thời gian nếu không được tiêm bổ sung. Vì những điều kiện vệ sinh không đảm bảo, ý thức chăm sóc sức khỏe và khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế còn hạn chế, đã dẫn tới dễ mắc bệnh hoặc mang mầm bệnh bạch hầu, tạo ổ dịch trong cộng đồng.

Như vậy chỉ trong vòng hơn 1 tháng qua, với hơn 30 ca nhiễm bệnh, 3 ca tử vong, dịch bệnh hầu bùng phát ở Tây nguyên trên thực tế còn nguy hiểm hơn cả Covid- 19.

3 ổ dịch sốt xuất huyết tại Hà Nội

Cùng với dịch bạch hầu, nguy cơ bùng phát sốt xuất huyết cũng đang là mối đe dọa lớn trong cộng đồng. Theo thông tin từ Bộ Y tế, thời gian qua, 12 tỉnh, thành phố gồm Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bến Tre, TPHCM và TP Hà Nội liên tục ghi nhận số mắc sốt xuất huyết.

Riêng tại Hà Nội, thời gian gần đây có ba ổ dịch sốt xuất huyết với những diễn biến rất phức tạp. Cụ thể, theo Sở Y tế Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2020, toàn thành phố có 634 trường hợp mắc sốt xuất huyết tại 28/30 quận, huyện và 198/579 xã, phường, thị trấn. Số lượng bệnh nhân có xu hướng gia tăng nhanh trong 3 tuần gần đây. Trong đó, 3 xã có nhiều bệnh nhân và có ổ dịch diễn biến phức tạp, bao gồm xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ (182 ca), xã Khánh Hà, huyện Thường Tín (48 ca) và xã Thanh Thùy, huyện Thanh Oai (44 ca).

Sở Y tế Hà Nội cho biết, mặc dù ghi nhận số mắc sốt xuất huyết có phần giảm so với cùng kỳ năm 2019 nhưng lại đang có xu hướng gia tăng nhanh trong những tuần gần đây, tạo điều kiện thuận lợi để bùng phát dịch trên địa bàn thành phố. Nếu không có sự vào cuộc của các cấp chính quyền, sự phối hợp của các ban ngành đoàn thể với ngành y tế để triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch một cách chủ động.

TS.BS Nguyễn Kim Thư, Trưởng Khoa Virus Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, sốt xuất huyết là bệnh lây truyền qua đường muỗi đốt, do virus Dengue gây nên, xuất hiện ở các quốc gia vùng nhiệt đới. Tại Việt Nam, bệnh sốt xuất huyết Dengue thường gây thành dịch vào giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 11 hàng năm.

Trong đó đỉnh dịch vào khoảng tháng 8, tháng 9. Sốt xuất huyết có thời gian ủ bệnh từ 1 đến 2 tuần. Biểu hiện đầu tiên của bệnh là sốt cao, đau mỏi người, đặc biệt là đau đầu, nhức hốc mắt. Nếu không được điều trị kịp thời, từ khoảng ngày thứ 5 trở đi, bệnh nhân sẽ bắt đầu có dấu hiệu nặng như tụt huyết áp, xuất huyết, cô đặc máu, có thể dẫn đến tử vong.

Tăng cường tiêm chủng để phòng dịch

Một thông tin đáng chú ý là tại TP HCM, dịch Covid-19 đã khiến tỉ lệ tiêm chủng bạch hầu bị chậm so với tiến độ cần đạt. Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM (HCDC), tính đến hết tháng 6/2020, tỉ lệ tiêm chủng bạch hầu cho trẻ sinh năm 2019 đã bị chậm khoảng 15% so với tiến độ cần đạt.Trong khi tại thành phố này, hàng năm tỉ lệ tiêm chủng bạch hầu đều đạt trên 95%.

Tại TP Pleiku (Gia Lai), những ngày gần đây số lượng người đến các điểm tiêm chủng tăng đột biến khi có thông tin về bệnh bạch hầu lan nhanh ở làng Bông Hiot, xã Hải Yang, H.Đăk Đoa. Điều này đã khiến các điểm tiêm chủng trên địa bàn bắt đầu rơi vào tình trạng “cháy” vắc xin.

Theo Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế, bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên. Bệnh lây truyền dễ dàng qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng của bệnh nhân hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi, đặc biệt trong khu vực dân cư đông đúc hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không đảm bảo. Bệnh cũng có thể lây gián tiếp qua đồ chơi, vật dụng có chứa dịch tiết của người bệnh. Những người chưa từng được tiêm chủng đầy đủ vắc xin bạch hầu đều có thể bị bệnh.

Theo số liệu mới nhất từ Chương trình Tiêm chủng Quốc gia, tỉ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em dưới một tuổi trong năm tháng đầu năm 2020 thấp hơn cùng kỳ năm 2019 (37,2%) và chưa đạt tiến độ yêu cầu là khoảng 40%. Tỉ lêệ tiêm vắc xin sởi-rubella, DPT4 cho trẻ18 tháng tuổi lần lượt là 31,2% và 28,9%, thấp hơn năm tháng đầu năm 2019. Riêng tỉ lệ tiêm chủng phòng bệnh bạch hầu ở những địa phương đang diễn biến dịch bệnh bạch hầu phức tạp, chưa tới 50%.

TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: Biện pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất hiện nay là chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ. Ngoài việc tiêm đủ các mũi cơ bản, các hướng dẫn trên thế giới đều khuyến cáo tiêm nhắc để phòng bệnh bạch hầu. Mũi tiêm nhắc cho trẻ lớn (trẻ chuẩn bị đi học) và người lớn sẽ giúp giảm nguồn lây cho trẻ nhỏ và giảm tỉ lệ mắc bệnh ở cộng đồng.

Tỉnh Đắk Lắk: Một trường hợp dương tính với bạch hầu

Chiều 7/7, thông tin từ Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk cho biết, vừa nhận được báo cáo về ca mắc bệnh bạch hầu đầu tiên trên địa bàn tỉnh. Báo cáo của Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đắk Lắk cho biết, ngày 6/7 sau khi nhận được thông tin từ Trung tâm Y tế huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk) về trường hợp nghi bệnh bạch hầu, đơn vị đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành điều tra thông tin và lấy mẫu xét nghiệm. Theo đó, bệnh nhân là H’B. J. (1968, dân tộc M’Nông, trú tại Buôn Diêo, xã Bông Krang, huyện Lắk). Bệnh khởi phát ngày 4/7 với các triệu chứng sốt, kèm đau họng, nuốt khó… ở nhà tự mua thuốc uống nhưng không bớt. Đến ngày 6/7, bệnh nhân đi khám tại Trung tâm Y tế huyện Lắk.

Ngay sau đó, ngành Y tế tỉnh Đắk Lắk đã lấy mẫu gửi Viện vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên xét nghiệm. Đến chiều 7/7, kết quả xét nghiệm xác định bệnh nhân dương tính với vi khuẩn bạch hầu.