Nơi lập nên những kỷ lục cứu sống bệnh nhân
Tiếp nối kỳ tích đón nhận 7 kỷ lục Việt Nam năm 2019, cuối tháng 5 vừa qua, Bệnh viện Nhân dân 115 lại vinh dự đón nhận thêm 3 kỷ lục Châu Á, trở thành bệnh viện đầu tiên của châu Á triển khai thành công phẫu thuật u não bằng hệ thống Robot Modus V Synaptive.
Bước tiến lịch sử trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong phẫu thuật thần kinh
Ba kỷ lục châu Á về phát triển chuyên môn, kỹ thuật y tế được xác lập có 2 kỷ lục tập thể, gồm: bệnh viện đầu tiên của Việt Nam phẫu thuật u não cho bệnh nhân 67 tuổi bằng hệ thống công nghệ trí tuệ nhân tạo robot Modus V Synaptive; bệnh viện đầu tiên đạt chuẩn chất lượng điều trị vàng của hội đột quỵ châu Âu về điều trị đột quỵ. Kỷ lục cá nhân được trao cho Ths, BS CK2 Chu Tấn Sĩ – trưởng khoa ngoại thần kinh. Ông là chuyên gia được mệnh danh là “bàn tay vàng phẫu thuật thần kinh”, người đầu tiên phẫu thuật u não bằng hệ thống công nghệ trí tuệ nhân tạo robot Modus V Synaptive, dưới sự hỗ trợ của GS Amin Kassam – phó chủ tịch Viện phát triển thần kinh Aurora (Mỹ). Kỷ lục này được đánh giá mở ra một bước tiến mới trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong phẫu thuật thần kinh.
Năm 2019, Bệnh viện (BV) Nhân dân 115 (TP.HCM) có 4 tập thể và 3 cá nhân lập kỷ lục Việt Nam về phát triển chuyên môn, kỹ thuật y tế. Trong đó, có 4 kỷ lục tập thể gồm: BV đầu tiên tại Việt Nam có trung tâm đột quỵ đạt “chứng nhận chuẩn chất lượng điều trị vàng” do Hội Đột quỵ châu Âu công nhận; BV đầu tiên tại Việt Nam và châu Á triển khai thành công phẫu thuật u não bằng hệ thống Robot Modus VSynaptive; BV đầu tiên tại Việt Nam triển khai thành công đặt thể hang nhân tạo trong điều trị rối loạn cương dương ở nam giới.
Bệnh viện Nhân dân 115 tiếp tục đón 3 kỷ lục Châu Á
Bệnh viện Nhân dân 115 cùng BV Gia An 115 là hai đơn vị đầu tiên phối hợp lắp đặt, triển khai toàn bộ phần mềm Rapid trong chẩn đoán, đưa ra chỉ định lấy huyết khối cơ học điều trị nhồi máu não cho bệnh nhân đến sau 6 giờ tại Việt Nam.
Ba kỷ lục cá nhân liên quan đến các công trình tập thể nêu trên được trao cho các bác sĩ gồm: ThS.BS.CK2 Chu Tấn Sĩ – trưởng khoa ngoại thần kinh; BS Trương Hoàng Minh – trưởng khoa ngoại niệu – Ghép thận và BS Nguyễn Đức Khang – trưởng khoa chẩn đoán hình ảnh.
Thạc sĩ, BSCK2 Trần Văn Sóng – Phó giám đốc BV Nhân dân 115 cho biết, TS A.Kassam – tác giả của hệ thống Robot đã từng phát biểu rằng: “Bệnh viện Nhân dân 115 là bệnh viện thứ 3 trên thế giới, sau Mỹ và Thụy Sỹ ứng dụng hệ thống Robot Modus V Synaptive vào trong phẫu thuật. Đây là bước đi lịch sử của Bệnh viện Nhân dân 115 nói riêng và ngành Y tế Việt Nam nói chung, vì ca phẫu thuật u não cho bệnh nhân 67 tuổi bằng hệ thống công nghệ trí tuệ nhân tạo robot Modus V Synaptive là trường hợp đầu tiên thực hiện thành công tại Châu Á”.
“Tính đến nay, Bệnh viện Nhân dân 115 đã phẫu thuật thành công cho 20 ca bằng hệ thống Robot Modus V Synaptive, trong đó có 4 ca xuất huyết não được mổ tỉnh. Trung tâm đột quỵ của Bệnh viện Nhân dân 115 là đơn vị tiên phong điều trị đột quỵ đầu tiên trên cả nước, áp dụng nhiều kĩ thuật mới, nghiên cứu khoa học và chuyển giao kỹ thuật. Đến nay, bệnh viện đã chuyển giao kỹ thuật điều trị đột quỵ cho 89 đơn vị điều trị đột quỵ trên toàn quốc” – Ths, BSCK2 Trần Văn Sóng cho biết thêm.
ThS.BSCK2 Chu Tấn Sĩ cùng ekip phẫu thuật thành công bằng hệ thống công nghệ trí tuệ nhân tạo robot Modus V Synaptive
Tiến sĩ, bác sĩ Phan Văn Báu – Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 chia sẻ: “Để đạt được sự ghi nhận mang tính lịch sử này, bệnh viện đã ấp ủ nhiều năm, ứng dụng công nghệ, thường xuyên cử chuyên gia hàng đầu trong phẫu thuật thần kinh đến các trung tâm thần kinh lớn của thế giới tập huấn, học hỏi kinh nghiệm. Thành công và sự ghi nhận này hết sức vinh dự. Nhưng điều vui hơn cả là chúng tôi đã thực hiện được mục tiêu tối thượng là cứu sống bệnh nhân. Trải qua một quá trình vượt khó, đến nay bệnh viện có một thế hệ vàng y bác sĩ có tâm, có tầm; đội ngũ các nhà khoa học của đơn vị đã được các nước trong châu lục, thế giới biết đến thông qua nhiều công trình nghiên cứu khoa học; hàng trăm kỹ thuật tiên tiến được áp dụng thành công trong khám chữa bệnh”.
Nhiều lợi điểm vượt trội khi phẫu thuật bằng hệ thống Robot
Video đang HOT
“Kỷ lục gia” – Ths, BS CK2 Chu Tấn Sĩ cho biết: “Khi ứng dụng hệ thống robot phẫu thuật thần kinh sẽ làm thay đổi thói quen của các phẫu thuật viên, mang lại nhiều lợi điểm. Đặc biệt nhất là, tất cả ê-kíp tham gia ca mổ đều có thể quan sát phẫu trường, tương tác với nhau trong suốt quá trình mổ. Hệ thống robot xử lý theo công nghệ 4.0, tất cả các kế hoạch mổ đều được chuẩn bị trước trên máy. Sau đó, hệ thống máy sử dụng trí tuệ nhân tạo cho phép chọn lựa các bó dẫn truyền thần kinh, và trong quá trình mổ có thể tránh các bó đó để hạn chế tối đa các di chứng thần kinh để lại”.
TS.BS Phan Văn Báu – Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 (thứ 4 bên trái qua) tặng hoa cho GS Amin Bardai Kassam (thứ 5 bên trái qua) và ThS.BSCK2 Chu Tấn Sĩ (thứ 3 bên trái qua) cùng ekip mổ thành công
“Điểm nổi bật nhất của phương pháp phẫu thuật bằng robot là độ chính xác rất cao trong vị trí phẫu thuật, hạn chế tổn thương phần mềm xung quanh, đường mổ nhỏ, phù hợp với các ca can thiệp về thần kinh sọ não đòi hỏi sự chuẩn xác đến từng milimet. Ngoài ra, hệ thống còn có thể điều hướng và tự động hoá cánh tay robot, cung cấp cho phẫu thuật viên những tiến bộ công nghệ mới nhất để thực hiện cuộc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, phù hợp với thông số riêng của từng bệnh nhân. Từ đó giúp bác sĩ lựa chọn cách tiếp cận tối ưu, giảm thiểu các biến chứng, nguy cơ gây tổn thương các vùng chức năng quan trọng như ngôn ngữ, thị giác và vận động, giúp người bệnh có chất lượng cuộc sống sau mổ tốt hơn nhiều so với phẫu thuật truyền thống” – BS Chu Tấn Sĩ nhấn mạnh.
PGS.TS Tăng Chí Thượng, Phó giám đốc Sở Y tế TP. HCM từng khẳng định, đây là một trong những bước đột phá trong ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, góp phần đặt nền móng vững chắc để xây dựng “Trung tâm Y tế chuyên sâu của khu vực Đông Nam Á” theo định hướng của UBND TP. HCM. Công trình nói trên cũng được bình chọn là Giải thưởng Y tế thông minh của TP vừa qua.
Thành công bước đầu này cho thấy quyết tâm đầu tư nguồn lực để triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo đỉnh cao trong phẫu thuật ngoại thần kinh bằng hệ thống robot Modus V Synaptive là hướng đi đúng theo định hướng tiếp cận công nghệ 4.0, mà đỉnh cao là sử dụng trí tuệ nhân tạo vào công tác chăm sóc sức khỏe người dân.
Hệ thống Robot Modus V Synaptive được phát triển bởi Giáo sư giải phẫu thần kinh Dr. Amin Kassan ở Milwaukee – Wisconsin, Phó Chủ tịch Viện phát triển Khoa học thần kinh Aurora, Trưởng ban khoa học, Trung tâm y tế Advocate Aurora.
Hệ thống Robot Modus V Synaptive được đưa vào sử dụng tại Bệnh viện Nhân dân 115 là hệ thống robot tiên tiến, hiện đại nhất trong giới phẫu thuật thần kinh và sử dụng thường xuyên tại các trung tâm phẫu thuật lớn tại Mỹ, Canada, Úc. Hệ thống robot này được tích hợp đa chức năng tối ưu hình ảnh, lập kế hoạch phẫu thuật, định hướng… cung cấp cho các phẫu thuật viên những tiến bộ công nghệ mới nhất để thực hiện các cuộc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, phù hợp với thông số riêng của từng bệnh nhân.
Hệ thống Robot Modus V Synaptive mang đến sự khác biệt lớn là trực tiếp chụp ảnh MRI từng phần trên cơ thể của người bệnh, sau đó hướng dẫn phẫu thuật viên thực hiện.
Robot Modus V Synaptive mà Bệnh viện Nhân Dân 115 trang bị có giá trị 54 tỉ đồng do Canada sản xuất. Hệ thống này tập trung phẫu thuật các bệnh lý liên quan đến sọ não và cột sống, chi phí khi sử dụng kỹ thuật này được xây dựng để người bệnh có thể chấp nhận được cho quá trình điều trị của mình, khoảng 100 triệu đồng.
Mổ tỉnh xuất huyết não
Trong video được gia đình quay gửi chia vui cùng với các bác sĩ, bà Yến khỏe khoắn dạo vòng quanh nhà, những bước đi vững chắc. Bà còn tự ngồi trên ghế, xúc cơm ăn ngon lành.
Từ ca phẫu thuật u não đầu tiên bằng robot dưới sự hỗ trợ của chuyên gia đến từ Mỹ, bác sĩ Chu Tấn Sĩ - trưởng khoa ngoại thần kinh (Bệnh viện Nhân Dân 115, TP.HCM) - vừa ghi dấu ấn lớn khi tự tay điều khiển robot mổ tỉnh thành công 4 ca xuất huyết não.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ - trưởng khoa ngoại thần kinh (Bệnh viện Nhân Dân 115), người được mệnh danh là "bàn tay vàng phẫu thuật thần kinh" - Ảnh: K.T
Thực tế lúc mổ có tình huống tiếp cận vào vùng ngôn ngữ, nếu không tinh tế lập tức bệnh nhân bị ngưng nói và trở nên câm lặng. Mổ tỉnh là phương pháp cho phép vừa tiếp cận, vừa trao đổi với bệnh nhân để biết chắc rằng không gây biến chứng cho người bệnh. Ngoài kiểm soát bằng hình ảnh trên robot, bác sĩ có thêm kênh kiểm chứng giúp bảo toàn chức năng người bệnh.
BS Chu Tấn Sĩ
Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt mới trong chuyên ngành phẫu thuật thần kinh của Việt Nam. Xuất huyết não được một đơn vị áp dụng mổ tỉnh bằng robot, vốn là thử thách không phải bác sĩ bệnh viện nào cũng dám đương đầu.
Hồi sinh ngoạn mục
Ba tháng sau ngày bị xuất huyết não và được êkip bác sĩ Bệnh viện Nhân Dân 115 mổ tỉnh, bà Đặng Thị Yến (50 tuổi, ngụ Phú Quốc, Kiên Giang) đã có thể tự sinh hoạt như một người bình thường.
Trong video được gia đình quay gửi chia vui cùng với các bác sĩ, bà Yến khỏe khoắn dạo vòng quanh nhà, những bước đi vững chắc. Bà còn tự ngồi trên ghế, xúc cơm ăn ngon lành.
"Đây là điều ngoài sức tưởng tượng. Bởi trước đây với bệnh lý xuất huyết não như bà Yến, việc phẫu thuật thường mục đích bảo tồn sự sống là chính. Thành công của ca mổ tỉnh này là ngoài mang lại sự sống, còn giúp bệnh nhân có một chất lượng sống tốt nhất"- bác sĩ Chu Tấn Sĩ, người mổ tỉnh cho bà Yến, vui mừng chia sẻ.
Anh Nguyễn Quốc Bảo (30 tuổi, con trai bà Yến) cho biết, đầu tháng 2-2020 trong lúc bán trái cây ngoài chợ, mẹ anh cảm thấy chóng mặt, tay chân bắt đầu tê dần và không còn cảm giác gì nữa, dù vẫn nghe tiếng người nói xung quanh. Ngay sau đó gia đình chuyển bà Yến đến Bệnh viện Đa khoa Phú Quốc (Kiên Giang) cấp cứu, được hai ngày chuyển lên Bệnh viện Nhân Dân 115.
"Tôi rất mừng vì sau mổ mẹ tôi trở lại hoàn toàn bình thường. Nhờ các bác sĩ, nhờ robot, sinh mạng của mẹ tôi được giữ lại", anh Bảo xúc động nói.
Khởi đầu mổ tỉnh thành công ca bệnh của bà Yến, bác sĩ Chu Tấn Sĩ cùng với êkip của mình lần lượt thực hiện 3 ca mổ tỉnh thành công xuất huyết não cho các bệnh nhân đến từ Gia Lai, Bình Dương và TP.HCM.
Các bệnh nhân đều ngoài 50 tuổi, đặc biệt có trường hợp bệnh nhân lớn tuổi (70 tuổi), nhập viện với tình trạng không tiếp xúc, bị liệt nửa người bên phải. Sau mổ, cả 4 bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, tiếp xúc được, tự thở, tự hoạt động mọi thứ.
Đặc biệt, trung bình thời gian nằm viện của các bệnh nhân chỉ 4 ngày, đó được xem là kỳ tích bởi trước đây mổ gây mê bệnh nhân có thể nằm 2-3 tuần, có ca cá biệt nằm cả tháng, chưa kể các biến chứng luôn thường trực.
"Bốn trường hợp này nếu không được can thiệp phẫu thuật kịp thời, các tổn thương sẽ chèn ép trong não làm cho bệnh nhân có thể bị liệt một số bộ phận cơ thể, sống thực vật hoặc dẫn đến tử vong" - bác sĩ Chu Tấn Sĩ nói.
Gây tê cho bệnh nhân trước khi mổ tỉnh - Ảnh: K.T
Hướng đến chất lượng sống sau phẫu thuật
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ cho biết mổ tỉnh và mổ gây mê có sự khác biệt nhau rất lớn. Khi mổ tỉnh bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, có thể tương tác với bác sĩ xuyên suốt quá trình mổ. Đặc biệt khi mổ xâm lấn vào một vùng chức năng, ngoài hướng dẫn bằng robot để "lách", mổ tỉnh giúp bác sĩ chắc chắn rằng bệnh nhân không bị ảnh hưởng gì.
Ngoài ra, mổ tỉnh cho phép bác sĩ kiểm soát nhiều thứ trước-trong-sau mổ, giúp bệnh nhân tránh được tối đa các biến chứng so với một cuộc mổ gây mê. Bởi mổ gây mê bệnh nhân được vô cảm hoàn toàn, thở và mọi sinh hiệu đều duy trì bằng máy. Và như vậy khi bệnh nhân ra hậu phẫu sẽ phải nằm chờ hồi phục các chức năng với đời sống thực.
Bác sĩ Sĩ phân tích: "Chưa kể có bệnh nhân lệ thuộc vào máy sau cuộc mổ, điều này làm thời gian hậu phẫu ở phòng hồi sức kéo dài. Và chỉ cần 24-36 tiếng mà bệnh nhân không tự thở lại được, nhiều khả năng rơi vào viêm phổi, nhiễm trùng tiểu. Như vậy chi phí điều trị chắc chắn sẽ tăng, chất lượng cuộc mổ, chất lượng cuộc sống giảm xuống".
Trong khi mổ tỉnh chỉ sau 24 tiếng có thể đánh giá được các vấn đề xuất huyết, nhiễm trùng. Và chỉ sau 24 tiếng nếu bệnh nhân bình thường có thể xuất viện.
Khó khăn lớn nhất của mổ tỉnh là êkip phải thực sự thuần thục. Bởi mổ tỉnh là lúc người bệnh tỉnh táo hoàn toàn, đòi hỏi việc trao đổi giữa các bác sĩ trong êkip rất tế nhị.
"Đó đôi khi chỉ là cái nháy mắt, biểu cảm khuôn mặt hoặc cử chỉ là hiểu cần phải làm gì. Điều này rất quan trọng, nếu không sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của bệnh nhân, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả cuộc phẫu thuật" - một bác sĩ trong êkip mổ cho biết.
Chủ động ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Ông Phan Văn Báu - giám đốc Bệnh viện Nhân Dân 115 - cho biết để đi đến các ca mổ mang tính "lịch sử" này, bệnh viện đã ấp ủ suốt nhiều năm qua. Bên cạnh việc chủ động ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đơn vị thường xuyên cử chuyên gia hàng đầu trong phẫu thuật thần kinh đến các trung tâm thần kinh lớn của thế giới tập huấn, học hỏi kinh nghiệm.
"Điều vui hơn cả là chúng tôi đã thực hiện được mục tiêu tối thượng là cứu sống bệnh nhân", bác sĩ Báu nói. Trước mắt đơn vị triển khai phẫu thuật mổ tỉnh robot cho bệnh lý xuất huyết não, dự định trong tương lai gần khi mọi chuyện kiểm soát tốt sẽ chuyển sang mổ tỉnh u não.
Bàn tay vàng phẫu thuật thần kinh
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ được mệnh danh là "bàn tay vàng phẫu thuật thần kinh", người đầu tiên phẫu thuật u não bằng hệ thống robot, dưới sự hỗ trợ của GS Amin Kassam - phó chủ tịch Viện phát triển thần kinh Aurora (Mỹ) - vào tháng 2-2019. Với ca mổ thành công này, ông chính thức xác lập kỷ lục châu Á, từ đó mở ra một bước tiến mới trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong phẫu thuật thần kinh.
Từ đó đến nay có 20 ca u não được ông phẫu thuật thành công. Chia sẻ về việc xác lập kỷ lục, ông nói: "Kỷ lục tất nhiên theo thời gian sẽ bị xô đổ. Và tôi rất mong muốn điều này sẽ đến sớm hơn, và kỹ thuật này sẽ trở thành phẫu thuật thường quy trong ngành y tế Việt Nam trong thời gian tới".
Bác sỹ... robot Các bệnh viện chuyên sâu tuyến cuối của TPHCM đang tạo ra những bước đột phá trong ứng dụng công nghệ thông minh, trí tuệ nhân tạo vào nhiệm vụ khám chữa bệnh cho nhân dân, góp phần đặt những nền móng vững chắc để xây dựng thành phố trở thành "Trung tâm Y tế chuyên sâu của khu vực các nước Đông...