Nỗi đau từ tệ nạn ma tuý ở một xã vùng sâu biên giới

Những đứ.a tr.ẻ nhem nhuốc không ai trông nom ngồi buồn bã bên ô cửa căn nhà lụp xụp, những căn bếp đã từ lâu không còn đỏ lửa, nhiều mảnh rẫy, thửa ruộng không còn ai làm.

ó là những hình ảnh trở thành nỗi đau nhức nhối ở không ít bản làng thuộc huyện biên giới Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk khi nơi đây trở thành điểm “ nóng” về tệ nạn ma tuý.

Tan cửa nát nhà

Nằm cách trung tâm huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk chưa đầy 20km, xã Cư Kbang từ lâu đã trở thành “điểm nóng” phức tạp về tình trạng mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất m.a tú.y. Nhiều gia đình nơi đây “tan nhà nát cửa”, vợ chồng ly tán dính vào vòng lao lý, con trẻ nheo nhóc không nơi nương tựa chỉ vì ma tuý.

Những ngày đầu tháng 9/2022, có dịp theo chân cán bộ Công an xã Cư Kbang, chúng tôi đến thăm gia đình em Giàng A.C. (SN 2003, trú tại thôn 14, xã Cư Kbang). Trong căn nhà ván tuềnh toàng, lụp xụp, nền đất ẩm ướt, tài sản chỉ duy nhất chỉ còn sót lại vài chiếc nồi cũ kỹ, méo mó cùng hai chiếc giường xập xệ đặt cạnh nhau. Trao đổi với chúng tôi, C. cho biết, em là con cả trong gia đình có 5 anh em nhưng tất cả không một ai được đi học.

Theo lời C., gia đình em từ phía Bắc chuyển vào đây sinh sống hàng chục năm qua. Không có đất canh tác nên gia đình quanh năm chỉ biết đi làm thuê, cuốc mướn. Tháng 4/2020, mẹ của em là Phàng Thị Mỷ (SN 1986) bị bắt vì liên quan đến vụ án “Tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép chất m.a tú.y”. Chưa đầy một tháng sau, bố của C. bỏ lại đàn con nheo nhóc đi theo người phụ nữ khác. Anh em C. chỉ còn cách bám víu lấy nhau, không nơi nương tựa. Cuộc sống cùng cực, hai đứa em của C. (SN 2009 và SN 2006) đành phải theo người làng bỏ vào miền Nam làm thuê kiếm sống.

“Không còn cách nào khác, em đành gửi hai em nhỏ (SN 2017 và SN 2012) cho hàng xóm trông nom giùm để sang tỉnh Đắk Nông làm thuê. Cách đây hơn 1 tuần, em lại nhận được hung tin bố em bị bắt trong một vụ án hiế.p dâ.m. Thương hai em nhỏ, em đành quay về để chăm sóc. Những đồng tiề.n làm công thuê mướn cũng đã hết sạch. Giờ hết tiề.n rồi, không biết lấy gì để nuôi em trong thời gian sắp tới”, C. nghẹn ngào nói.

Căn nhà tuềnh toàng của gia đình chị Hạng Thị Ly không có gì quý giá ngoài đống quần áo cũ, chỉ vì cả hai vợ chồng đều dính vào ma tuý.

Rời nhà C., chúng tôi đến thăm nhà chị Hạng Thị Ly (SN 1988, trú cùng thôn) không khỏi xó.t x.a bởi trong căn nhà chẳng có gì giá trị ngoài những bộ quần áo cũ kỹ và bầu không khí nặng nề, u ám.

Với khuôn mặt xanh xao, hốc hác, chị Ly cho biết, vợ chồng chị có 6 người con nhưng tất cả đều không được đi học. Hai vợ chồng đều dính vào “cái chế.t trắng” từ năm 2014 đến nay. Để thỏa mãn cơn nghiệ.n, những đồng tiề.n đi làm thuê, cuốc mướn vợ chồng đều nướng hết vào m.a tú.y. Đến khi không còn tiề.n, Ly đã chuyển sang mua bán trái phép chất m.a tú.y. Ngày 10/5/2022, Ly bị Công an huyện Ea Súp phát hiện, bắt quả tang. Hiện Ly đang được cho tại ngoại vì phải nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổ.i.

Trao đổi với phóng viên, anh Sùng A Sinh, Công an viên thôn 14 cho hay, không chỉ gia đình em C., chị Ly lâm vào cảnh cùng cực chỉ vì ma tuý mà nhiều hộ dân trên địa bàn thôn cũng chung tình cảnh tương tự.

“Toàn thôn có 424 hộ với hơn 2.000 nhân khẩu, hầu hết là đồng bào dân tộc Mông di cư tự do từ các tỉnh phía Bắc vào sinh sống, lập nghiệp. Hiện thôn 14 có hơn 10 người nghi có sử dụng m.a tú.y và trên 7 đối tượng đang thi hành án phạt tù vì liên quan đến m.a tú.y”, anh Sùng A Sinh nói.

Nỗ lực xoá trắng địa bàn ma tuý

Ông Cao Thanh Hoài, Chủ tịch UBND xã Cư Kbang cho biết, những năm qua, tệ nạn m.a tú.y trên địa bàn xã diễn biến khá phức tạp. Trước thực trạng đó, chính quyền địa phương đã nỗ lực tuyên truyền giúp bà con nhận thức được những hậu quả đau lòng do m.a tú.y gây ra. Đồng thời, tăng cường lực lượng đến từng thôn, buôn để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và tuyên truyền cho người dân nâng cao ý thức phòng, chống tội phạm; nỗ lực xây dựng các mô hình phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo… Thế nhưng, do cuộc sống khó khăn, nhận thức, sự hiểu biết pháp luật còn hạn chế, đặc biệt bị cám dỗ lợi nhuận từ m.a tú.y nên nhiều người vẫn bất chấp vi phạm, tiếp tay cho tội phạm m.a tú.y.

Công an xã Cư Kbang cùng chính quyền địa phương đến tận nhà dân để tuyên truyền về những tác hại của ma tuý.

Thượng tá Cao Tiến Phu, Trưởng Công an huyện Ea Súp cho hay, thời gian qua, Công an huyện cũng từng tiến hành làm giấy khai sinh cho những người dân tộc thiểu số di cư tự do vào địa bàn xã Cư Kbang. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là không xác định được nơi cư trú trước đó của họ. Khi liên hệ với chính quyền địa phương ở quê (nơi người dân khai nhận) để xác minh thông tin thân nhân, lai lịch thì đều nhận được câu trả lời: “Không có người nào như vậy ở đây!?”.

“Để bảo vệ cuộc sống bình yên của người dân nơi đây, Công an huyện sẽ tiếp tục phát huy vai trò của lực lượng Công an xã chính quy, bám địa bàn, vừa làm công tác vận động tuyên truyền, vừa kịp thời phát hiện các hoạt động liên quan đến m.a tú.y. Đồng thời, quyết liệt mở nhiều đợt cao điểm tấ.n côn.g tội phạm, triệt phá các đường dây buôn bán m.a tú.y”, Thượng tá Cao Tiến Phu, Trưởng Công an huyện Ea Súp nhấn mạnh.

Đại úy Lê Tiến Đạt, Trưởng Công an xã Cư Kbang cho biết thêm, từ năm 2019, khi lực lượng Công an chính quy về xã đã tích cực bám, nắm địa bàn, kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và lãnh đạo Công an huyện nhiều kế hoạch, giải pháp đảm bảo tình hình an ninh trật tự.

Mặc dù cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt nhưng tình hình tội phạm, tệ nạn m.a tú.y trên địa bàn huyện Ea Súp nói chung và xã Cư Kbang vẫn còn diễn biến phức tạp. Tình trạng sử dụng trái phép chất m.a tú.y, nhất là các loại m.a tú.y tổng hợp có chiều hướng gia tăng.

“Để giải quyết tận gốc vấn nạn này, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các ngành chức năng, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp chính quyền, đoàn thể trong tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của người dân. Đồng thời, tạo điều kiện giúp đỡ những người sau khi cai nghiệ.n được tái hòa nhập cộng đồng, hoàn lương làm lại cuộc đời”, Thượng tá Cao Tiến Phu kiến nghị.

Qua thống kê, toàn huyện Ea Súp hiện có 17 người nghiệ.n ma túy có hồ sơ quản lý đang ở ngoài xã hội và hàng trăm người nghiệ.n đang sinh sống ngoài xã hội. Trong năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022, chỉ tính riêng lực lượng Công an huyện Ea Súp đã phát hiện, bắt giữ 23 vụ, 39 đối tượng; thu giữ 306,7519g heroi.n, 35,4927g methamphetamine, 1,0218g ketamine, 1,0191g thuố.c phiệ.n, phạt hành chính 17 triệu đồng…