Nơi đàn ông mê ngựa hơn mê… vợ

Một trong “võ lâm ngũ bá” của làng đua ngựa ở Đức Hòa bật mí việc luyện ngựa mỗi người đều có những ngón nghề riêng, đôi lúc phải đạt được đẳng cấp “nhân – mã hợp nhất”.

Chọn ngựa như chọn vợ

Ngươi nuôi ngưa trươc hêt phai yêu ngưa như yêu vơ. Anh: Duy Phong

Đê tim hiêu vê nhưng ky năng huân luyên ngưa đua, chung tôi tim đên ông Huynh Nam Sơn (âp Rưng Sên, My Hanh Băc, Đưc Hoa), môt ngươi co thâm niên nuôi va huân luyên ngưa gân 60 năm. Khi nhắc về ông Sơn nhiều người ví von ông thuộc “võ lâm ngũ bá” trong làng đua ngựa ở Đức Hòa.

Giơ đây, khi tuôi đa cao ông không con trưc tiêp nai ngưa mà lam ban vơi cây canh, thú điền viên. Như khi nhắc đến kỹ thuật huấn luyện và ky năng nai ngưa như vân con nguyên ven trong tri nhơ cua ông. Ông bao: “Viêc nuôi ngưa đôi vơi tôi cung giông viêc tôi rưa măt hang ngay vây. Không huấn luyện thi kho chiu va du bỏ không vai ngay vẫn chăng thê rời được đám ngựa”.

Theo ông Sơn, đê tao ra môt chiến mã có khả năng thắng cao tai cac trương đua la điêu không hê dê dang bơi ngoai viêc chon giông, phôi giông, chăm soc còn phụ thuộc vào kỹ năng nai ngưa. Đặc biệt, luyên ngưa chinh la yêu tô rât quan trong quyêt đinh đên gia tri cua môi chu ngưa. Không giông như ngưa co, viêc nuôi va luyên ngưa đua kho khăn hơn rât nhiêu bơi chúng luôn cần môt chê đô dinh dương, tâp luyên đăc biêt.

Nghê nuôi ngưa đua đươc coi như mon nghê vưa dê ma cung vưa kho nhât tai Đưc Hoa, ngươi nuôi không nhưng phai ky công, ti mi ma con như môt bac si thu y. Anh: Duy Phong

Để ra trường đua thi đấu, ngựa phai tư ba đên bôn tuôi, do vây ngoai nuôi dương sưc bên ngươi luyên ngưa phai thương xuyên tâp dươt cho ngưa. Quan trong hơn ngươi nuôi phai co nhiêu kiên thưc thu y đê chăm soc ngưa vi loai đông vât nay rât dê bi bênh và gần như chỉ tin tưởng chủ của nó.

“Tai nho, mao to cô lai dai/ Đâu băng mui rông ngưa nay hay. Măt tron ham ha nhiêu râu tôt/ Vo dươi bao đe lơi lăm thay”. Đo la bai ve truyên miêng cua nhưng ngươi nuôi ngưa nhiêu kinh nghiêm ơ Đưc Hoa đê noi vê môt con ngưa đua co “tương”.

Theo các ma sư nhiêu kinh nghiêm tai đây, môt chu ngưa đua gioi phai hôi tu nhiêu yêu tô. Măt ngưa phai to, tai phai nho va đưng, cô dai bung thon hinh ông chi, sông lưng ngăn, băp lưng va đui to va cô chân phai nho như con nai. Vậy nên, nhiều người nói vui, chọn được hay còn khó hơn chọn vợ.

Làm khai sinh cho ngựa

Nhưng chu ngưa đua đêu phai đươc lam khai sinh, đăt tên chăng khac con ngươi. Anh: Duy Phong

Những con ngưa đua ơ Đức Hòa khi sinh ra đêu phai lam khai sinh, phai đăt tên, canh ngay canh thang đê đêm tuôi huân luyên. Nhiêu ngươi yêu mên ngưa đên mưc lây tên con minh đê đăt cho chung. Đôi vơi ông Phan Văn Choi (âp Chanh, Đưc Lâp Thương), nuôi ngưa la viêc lam con kho khăn hơn nuôi ban thân minh, minh đoi chư ngưa không được đoi.

“Nuôi ngưa co cai hay rât riêng, khi đa dinh vao rôi kho ai co thê dưt ra đươc. Ngưa la minh, minh la ngưa, ăn cung ngưa, ngu cung ngưa nên môi con chiên ma như đưa con trong nha vây”, ông Chói nhận định.

Cũng theo mã sư lão luyện này, mỗi ngày, ngoài ăn cỏ ngựa đua phải ăn khoảng 5kg đên 7kg thóc, bên cạnh đó thuôc bô, thuôc xoa bop khơp, thuôc bênh… la thư không thê thiêu. Mỗi tháng để chăm sóc một con ngựa đua phải mất vài triệu, nếu không đem ngựa đi đua thì không thể nào duy trì đàn ngựa.

Thời vàng son, con ngựa giúp người dân Đức Hòa có cuộc sống khả giả, nhiều người luyện được ngựa chiến rinh một vài giải là có thể mua được vài sào đất để canh tác nông nghiệp. Cách đây hơn chục năm, đã có lúc, một con ngựa đua dáng đẹp có giá vài chục triệu đồng, riêng những con từng đoạt giải giá phải hơn trăm triệu đồng và cũng không ít ngựa chiến ở đây được trả với giá ngoài nữa tỷ đồng.

Đê tao ra dong ngưa tôt ngươi dân nơi đây thường lai giông giưa ngưa Đưc Hoa va nhiêu loai khac cua châu Âu. “Vi ngưa Âu to khoe co sưc bât tôt, ngưa Đưc Hoa tuy nho nhưng lai co sưc deo dai, bê bi vi thê cha ông tôi đa nghi ra cach lai tao giông va cho ra nhưng lưa ngưa bât kha chiên bai”, ông Chói chia sẻ.

Ngưa như nhưng ngươi anh em, nhưng ngươi ban cung rong ruôi môi buôi chiêu vơi ngươi dân Đưc Hoa. Anh: Duy Phong

Tỷ như con Trang Thanh, Ma Đông Phi, Phung Hoang, Ma Thanh, Kim Châu… là giống ngựa lai đa mang vê cho chu nhân cua chung không chi danh tiêng ma ca tiên bac. Chi cân nghe tên ngưa la ho biêt ngay ngưa đo cua ai, môi gia đinh môt ve, môt bi kip gia truyên khac nhau.

Theo Danviet