Nơi an toàn nhất thế giới, virus corona vẫn chưa đặt chân tới
Virus corona đã lây lan khắp các châu lục ngoại trừ Nam Cực. Khoảng 4.000 người sống tại khu vực lạnh giá này phản ứng với đại dịch như thế nào?
Nam Cực đang là ngôi nhà chung của các cơ sở nghiên cứu do 28 quốc gia trên thế giới điều hành. Trong khi phần còn lại của thế giới đang chứng kiến dịch Covid-19 lây lan theo cấp số nhân, cuộc sống tại Nam Cực vẫn diễn ra như lệ thường.
Trên mạng xã hội, người sống tại Nam Cực không ngại chia sẻ về tình hình hiện tại. Một nhà thầu Mỹ ở trạm Amundsen-Scottt đăng ảnh chụp nhiều thùng giấy vệ sinh với lời nhắn “Đừng lo lắng cho chúng tôi”. Ông Mike Brian, lãnh đạo trạm Rothera của Anh chia sẻ rằng: “Dù nhu cầu cho nước sát khuẩn tay có tăng nhưng mọi thứ vẫn vận hành bình thường”.
Nơi an toàn nhất thế giới
Theo ông Alberto Della Rovere, người dẫn đoàn thám hiểm của Italy, “Nam Cực hiện là nơi an toàn nhất thế giới. Chúng tôi không liên lạc với ai và cũng ở rất xa bất kỳ khu dân cư nào”.
Covid-19 vẫn còn xa nhưng các quốc gia có trạm nghiên cứu tại Nam Cực đều ưu tiên bảo vệ lục địa này khỏi tầm ảnh hưởng của đại dịch.
“Không có nơi nào miễn nhiễm với virus corona”. Jeff Ayton, giám đốc y tế Bộ phận Nam Cực của Australia cảnh báo. Cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng cho thấy virus corona không lây lan tới nơi tận cùng của trái đất.
Trạm nghiên cứu Casey của Australia tại Nam Cực. Ảnh: Reuters.
Nếu virus corona lây lan tới Nam Cực, cư dân sinh sống nơi đây khó có thể ứng phó kịp. Hầu hết cơ sở y tế tại lục địa lạnh giá này chỉ đáp ứng được một ca bệnh hô hấp đơn lẻ. Tim Heitland, điều phối viên y tế của một trạm nghiên cứu do Đức vận hành cho biết các trạm nghiên cứu tại Nam Cực thường chỉ có một bác sĩ duy nhất.
Video đang HOT
“Một bác sĩ sẽ không thể ứng phó với ca bệnh truyền nhiễm nào trong điều kiện cơ sở y tế kém như thế này. Chúng tôi không có y tá hay các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ nào hỗ trợ”, theo ông Michelle Rogan-Finnermore, thư ký Hội đồng Quản lý Chương trình Quốc gia ở Nam Cực (COMNAP).
Ông này cũng chia sẻ thêm với The Washington Post: “Tôi tham gia các hoạt động ở Nam Cực từ 1988 nhưng chưa bao giờ chứng kiến toàn cầu phải đối mặt với một thách thức tự nhiên nào như Covid-19″.
COMNAP được thành lập vào năm 1988 để hỗ trợ, phối hợp chương trình nghiên cứu Nam Cực của các quốc gia. Tổ chức này đóng vai trò cố vấn quan trọng giúp các chính phủ chia sẻ kinh nghiệm về đại dịch toàn cầu và thúc đẩy ban hành bộ hướng dẫn mật hôm 16/3.
Về hay ở?
Đối phó với bệnh truyền nhiễm luôn là một vấn đề đáng quan tâm đối với các trạm nghiên cứu tại Nam Cực. “Cuộc sống sẽ thật tồi tệ và khó khăn nếu bạn nhiễm bất kỳ một loại virus nào ở đây”, ông Heitland chia sẻ.
Ông Ayton giải thích thêm: “Sống tại Nam Cực giống như sống trên Mặt Trăng ấy. Chúng tôi không thể lập tức đưa người về. Tại các trạm của Australia, chúng tôi phải chuẩn bị trước 9 tháng mới có thể tiến hành sơ tán y tế”.
Tại Nam Cực, cơ sở nghiên cứu McMurdo của Mỹ là đơn vị lớn nhất với quy mô lên tới 1.000 người. Trong khi nhiều trạm nghiên cứu đã đóng cửa nghỉ đông trước đợt bùng phát dịch, trạm McMurdo mới chỉ hoàn thành chương trình mùa hè. Hiện nay nhiều máy bay vẫn qua lại để vận chuyển người đi và đến trạm.
Ai muốn tới Nam Cực đều phải trải qua “một loạt giao thức kiểm tra và cách ly dưới sự giám sát của cố vấn y tế”. Tuy nhiên, những người mới đến không được xét nghiệm Covid-19, ông Mike England một quan chức truyền thông của Quỹ Khoa học Quốc gia cho hay.
Theo ông Ayton, các trạm vẫn chưa đảm bảo công tác kiểm dịch chặt chẽ đối với những người mới đến từ vùng có dịch như Mỹ, Italy, Pháp. Về điều kiện y tế chuẩn bị đối phó với dịch, Australia và Đức đã xác nhận có sẵn mặt nạ phòng độc tại trạm nghiên cứu trong khi Anh và Mỹ vẫn chưa hồi đáp câu hỏi về vấn đề này.
Trạm Zucchelli của Italy ở Nam Cực. Ảnh: Washington Post.
Ông Rogan-Finnermore cho hay COMNAP từng khuyến cáo các chính phủ phải đảm bảo đủ lượng oxy để điều trị chứng nhiễm trùng đường hô hấp tương tự những gì mà đại dịch Covid-19 gây ra.
Nam Cực đang trải qua mùa đông, giai đoạn mà hầu hết trạm nghiên cứu đều ngừng khai thác. Điều kiện khắc nghiệt gây khó khăn cho việc di chuyển bên ngoài nên các nhà nghiên cứu bị cô lập trong trạm. Tuy nhiên, đây lại là một điều tốt nhằm giảm nguy cơ lây nhiễm virus corona.
Ông Brian miêu tả bầu không khí tại trạm Rothersa của Anh: “Mỗi người tôi gặp lại có một ý kiến khác nhau về đại dịch. Có người thì mong sớm được về nhà với gia đình và bạn bè nhưng cũng có người muốn ở lại đây cho an toàn”.
Sôi động cuộc đua khám phá Mặt trăng
Lần đầu tiên sau 45 năm, Nga sẽ đưa tàu vũ trụ lên Mặt trăng nhằm mục đích tìm kiếm nguồn nước và tham vọng "dẫn đầu thế giới" trong công cuộc khám phá không gian.
Igor Mitrofanov- lãnh đạo Viện Nghiên cứu không gian (Nga)- khẳng định Mát-xcơ-va sẽ phóng tàu vũ trụ Luna-25 vào ngày 1-10-2021 và hạ cánh xuống vùng tối của Mặt trăng (là nửa Mặt trăng không bao giờ được nhìn thấy từ Trái đất). Phi thuyền không người lái này sẽ thực hiện các nghiên cứu khoa học, bao gồm phân tích đặc tính của đất đá ở vùng tối và tìm hiểu tầng ngoài khí quyển.
Tàu thăm dò Hằng Nga-4 của Trung Quốc hạ cánh trên Mặt trăng. Ảnh: Space Review
Thể hiện vai trò lãnh đạo trong vũ trụ
"Trở lại Mặt trăng sẽ là tuyên bố hùng hồn về vai trò lãnh đạo trong vũ trụ" - Ivan Moiseyev, người đứng đầu Viện Chính sách không gian ở Mát-xcơ-va, nhấn mạnh. Chưa hết, Nga còn tính thực hiện thêm 4 vụ phóng tàu vũ trụ lên "chị Hằng" trong tương lai, trong đó hy vọng sứ mệnh Luna-27 sẽ chiết xuất được nước giai đoạn 2024-2025. Theo ông Moiseyev, quốc gia đầu tiên phát hiện nước trên Mặt trăng sẽ gây chấn động. Nước sẽ giúp hiện thực hóa các sứ mệnh Mặt trăng trong tương lai bởi nó có thể được sử dụng làm nguồn nhiên liệu cho những chuyến thám hiểm xa hơn.
Chưa rõ tổng ngân sách Điện Kremlin rót vào chương trình Mặt trăng, song năm ngoái Tổng Giám đốc Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga Roscosmos Dmitry Rogozin cho biết riêng việc chế tạo một rốc-két hạng nặng và phóng nó vào vũ trụ sẽ tiêu tốn tới hơn 9,8 tỉ USD. Lần gần nhất xứ bạch dương đưa phi thuyền lên bề mặt Mặt trăng là vào năm 1976 với sứ mệnh Luna-24. Đó là thời điểm cuộc chạy đua không gian giữa Liên Xô và Mỹ đã đến hồi kết, nhưng giờ đây Luna-25 lại tạo ra tiếng vang về một cuộc đua mới có phần thân thiện hơn giữa hai cường quốc này.
Cuộc đua kiểm soát không gian rộng lớn
Nga công bố sứ mệnh trên trong bối cảnh Mỹ cũng đang tăng tốc chương trình không gian. Trong chuyến thăm Trung tâm Nghiên cứu Langley trực thuộc Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) hồi tháng rồi, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã đề cập đến tính cấp bách của sứ mệnh đưa các nhà du hành nước này trở lại Mặt trăng vào năm 2024. NASA hiện đang nỗ lực đẩy nhanh dự án 30 tỉ USD để xây một trạm không gian mới có người tọa lạc trong vùng không gian bao la giữa Trái đất và Mặt trăng (cislunar), dùng làm căn cứ cho các phi hành gia xứ cờ hoa quay lại Mặt trăng trong 4 năm tới. Lần cuối con người đặt chân lên hành tinh này là năm 1972, trong sứ mệnh Apollo cuối cùng của Mỹ.
Để đạt được tham vọng mới của về Mặt trăng, Mỹ cũng cần các tên lửa hạt nhân. Gần đây, Bộ Quốc phòng Mỹ đã chỉ đạo Cơ quan Nghiên cứu dự án quốc phòng hiện đại (DARPA) phát triển tên lửa động cơ đẩy nhiên liệu hạt nhân mới nhằm đưa nhiều vệ tinh lên tầm cao hơn. Trong tài khóa 2020, Quốc hội Mỹ đã duyệt cho DARPA chi 10 triệu USD để nghiên cứu động cơ tên lửa. Mục tiêu của Lầu Năm Góc là đưa các vệ tinh lên xa hơn trong vùng cislunar trước khi Trung Quốc lên tới đây bằng tàu vũ trụ của họ.
Mặt trăng cách Trái đất hơn 386.000km, trong khi phần lớn các vệ tinh nhân tạo hoạt động trên độ cao chỉ từ 2.000-36.000km. Do vậy, cả Mỹ và Trung Quốc đều lao vào cuộc đua nhằm kiểm soát khoảng không rộng lớn từ các vệ tinh này tới Mặt trăng.
Năm ngoái, Trung Quốc đã phóng tàu thăm dò Hằng Nga-4 lên vùng tối của Mặt trăng, qua đó trở thành quốc gia đầu tiên làm được điều này và thậm chí có thể đưa người lên hành tinh đó vào giữa thập niên 2020. Chương trình khám phá Mặt trăng mang tên Hằng Nga của Bắc Kinh bắt đầu từ năm 2004, với việc bay vào quỹ đạo và hạ cánh xuống đây, mang theo mẫu vật trở về Trái đất. Theo Cơ quan Vũ trụ quốc gia Trung Quốc, chương trình này đã 5 lần thành công liên tiếp.
Tất nhiên, Ấn Độ cũng không đứng ngoài cuộc đua đến Mặt trăng hiện rất gay cấn. Mới đây, New Delhi tuyên bố sẽ phóng một tàu vũ trụ khác lên Mặt trăng, sau những lần hạ cánh bất thành trước đó. Cơ quan Nghiên cứu vũ trụ Ấn Độ khẳng định vụ hạ cánh thất bại của tàu đổ bộ Vikram xuống cực Nam Mặt trăng hồi tháng 9-2019 không làm chùn bước những nỗ lực của nước này trong việc thám hiểm vũ trụ, bao gồm chương trình đầy tham vọng đưa phi hành gia vào vũ trụ trong năm 2022.
Dù Vikram mất liên lạc khi chỉ còn cách Mặt trăng khoảng 2km, nhưng việc thiết bị tiến tới gần Mặt trăng như thế được coi là một thành tựu đáng kinh ngạc đối với quốc gia Nam Á.
HẠNH NGUYÊN
Chuyên gia Anh: Không chắc thời tiết ấm lên sẽ khiến dịch COVID-19 kết thúc Một số nhà nghiên cứu tuyên bố virus Corona sẽ bị tiêu diệt khi nhiệt độ tăng cao vào mua hè. Tuy nhiên, các chuyên gia Anh cho rằng nhận định trên là chưa chắc chắn. Chuyên gia Anh cho rằng không chắc thời tiết ấm lên sẽ khiến dịch COVID-19 kết thúc. Ảnh: Getty Images Theo Tạp chí New Scientist (Anh), nhận...