Nô nức về hội Gióng Phù Đổng

Vào ngày mồng 8 và 9 tháng 4 âm lịch (tức 10, 11 tháng 5 dương lịch) sẽ diễn ra Hội Gióng Phù Đổng đã được Unesco công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Có 2 hội Gióng tiêu biểu ở Hà Nội là hội Gióng Sóc Sơn ở đền Sóc – huyện Sóc Sơn và hội Gióng Phù Đổng ở đền Phù Đổng – huyện Gia Lâm. Cả hai lễ hội đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Hội Gióng Sóc Sơn đã được tổ chức vào mồng 6 tháng Giêng âm lịch. Sắp tới đây, thủ đô sẽ nô nức đón chào Hội Gióng Phù Đổng. Hội Gióng chính thống hàng năm diễn ra vào mồng 8 – 9 tháng 4 Âm lịch (tức ngày 10 – 11 tháng 5 Dương lịch).

&ETHến Hội Gióng, chúng ta sẽ có dịp cảm nhận mối quan hệ hai chiều giữa Làng và Nước – giữa nghĩa vụ cá nhân và cộng đồng, cảm nhận được những triết lý sâu xa về bài học làm người, lòng tự hào dân tộc và tình yêu Tổ quốc. Người xưa bảo nhau đi Hội Gióng là để nhận thức và hoàn thiện nhân cách của mình:

“Ai ơi mồng chín tháng tư
Không đi Hội Gióng cũng hư một đời”

Hội Gióng là một kịch trường dân gian rộng lớn với số lượng vai diễn hết sức phong phú, độc đáo và trình diễn theo một kịch bản đã được chuẩn hóa cao. Mỗi chương mục, vai diễn, đạo cụ hành lễ… đều mang ý nghĩa biểu đạt và những triết lý dân gian sâu sắc.

Trước hết phải kể đến ông Hiệu Cờ – tượng trưng ông Gióng – người chỉ huy tối cao của trận đánh. Dân gian gọi Nghi lễ của ông gọi là &ETHánh Cờ. Ông hành lễ bằng việc đá chiếc bát và gạt tờ giấy – biểu tượng của sự vượt núi rẽ mây và sau đó múa cờ tượng trưng sức mạnh của ông Gióng.

Nghi lễ này trong tâm linh dân gian là vô cùng thiêng liêng, có liên can đến Quốc thái Dân an, mưa thuận gió hòa. Ông Hiệu Cờ hành lễ uyển chuyển tôn nghiêm, không vấp khuyết là điềm lành báo hiệu Dân thịnh Nước cường.

Sau ông là các Hiệu Trống, Hiệu Chiêng, Hiệu Trung Quân, Hiệu Tiểu Cổ. Mỗi ông Hiệu tượng trưng là một tướng chỉ huy.

Phụ giá là đội quân cận vệ trực tiếp chiến đấu. Họ đóng khố cởi trần, vai đeo túi bán nguyệt thêu kim tuyến, đầu đội mũ đen hình quả dưa, trên đính các con rồng nhỏ, tay cầm quạt tượng trưng một loại vũ khí biến ảo.

Xướng – Xuất là các đội trưởng của quân Phù Giá, mặc áo thụng xanh, cầm trống khẩu, hoặc thanh la để ra hiệu lệnh chỉ huy. Bát tiên là tám người lính chính quy của Hùng Vương phối hợp tác chiến, y phục đúng như người lính thời cổ xưa.

Làng Áo &ETHỏ là đội quân trinh sát nhỏ tuổi của ông Gióng, mặc áo dài đỏ, quần vàng, thắt lưng xanh, đội mũ lá, tay cầm roi rồng đỏ. Làng Áo &ETHen là đội quân nhân dân, mặc áo dài đen, thắt lưng xanh đỏ, đầu đội nón, vác cờ và tay thước…

Phường Ải Lao là đội quân tổng hợp: có người đi câu, đập đất, đi săn, trẻ mục đồng, và đặc biệt là ông Hổ. Họ có những màn múa hát dân gian kỳ thú, đặc biệt là điệu múa săn Hổ và giúp Hổ hóa thân. Ngoài ý nghĩa “Thiện”- giúp Hổ hóa kiếp theo thuyết luân hồi Phật giáo, nó còn nhắn gửi một thông điệp đến muôn đời: Con người ta phải làm chủ được mình để rút khỏi vị thế cho đúng lúc!

Vai phản diện là 28 Cô tướng – tượng trưng 28 đạo quân xâm lược nhà Ân. Chọn “phái đẹp” đóng vai tướng giặc, Hội Gióng muốn nhắn nhủ: Phải thận trọng khi nhìn nhận bộ mặt thật của kẻ thù!

Ngoài ra còn có mục Kén Tướng và Kén Phù giá – thể hiện quan điểm thẩm mỹ của ông bà ta: người con trai tốt phải biểu lộ tiềm năng sức mạnh, người con gái đẹp phải hội đủ Công, Dung, Ngôn, Hạnh…

Hội Gióng Phù Đổng có sức hấp dẫn trong việc hoàn thiện nhân cách con người. Thông qua việc mô phỏng sinh động diễn biến các trận đấu của thánh Gióng cùng nhân dân để nâng cao nhận thức cộng đồng về bản chất của cuộc chiến toàn dân, toàn diện trong sự nghiệp giải phóng và bảo vệ Tổ quốc.

Diễn ra vào đúng dịp hè, hội Gióng Phù Đổng năm nay hứa hẹn sẽ diễn ra thật tưng bừng với sự tham gia của đông đảo người dân thủ đô và khách du lịch bốn phương.

Theo aFamily