Nỗ lực luận tội Tổng thống Gruzia thất bại

Tổng thống Zourabichvili đổ lỗi cho đảng cầm quyền đã làm tổn hại đến tương lai châu Âu của Gruzia khi tìm cách luận tội bà.

Xe buýt đi ngang qua một áp phích bầu cử của ứng cử viên tổng thống Salome Zourabichvili vào tháng 11/2018. Ảnh: AFP/Getty Images

Đảng cầm quyền Gruzia đã thất bại trong nỗ lực luận tội Tổng thống Salome Zourabichvili, người theo quan điểm thân phương Tây, vào ngày 18/10.

Theo tờ Politico, đảng Giấc mơ Gruzia cầm quyền đã tiến hành thủ tục đòi luận tội tổng thống sau khi bà Zourabichvili tự tổ chức các cuộc họp với các nhà lãnh đạo châu Âu để vận động cho Gruzia ứng cử vào EU dù không được chính phủ cho phép. Đảng này cần 100 phiếu tại quốc hội để luận tội tổng thống, nhưng chỉ nhận được sự ủng hộ của 86 nhà lập pháp.

Trước đó, hôm 16/10, Tòa án Hiến pháp Gruzia – cơ quan bị phe đối lập cho là chịu ảnh hưởng của chính phủ – đã ra phán quyết khẳng định tổng thống đã vi phạm hiến pháp, và ủy quyền cho quốc hội tổ chức cuộc bỏ phiếu nhằm mở đường phế truất tổng thống. Đồng ý với đảng Giấc mơ Gruzia, Tòa án kết luận: “Vào ngày 31/8, ngày 1 và 6/9/2023, trong chuyến công tác nước ngoài, Tổng thống Gruzia Salome Zourabichvili đã thực thi quyền đại diện trong lĩnh vực chính sách đối ngoại mà không có sự đồng ý của chính phủ, do đó vi phạm Hiến pháp”.

Việc Tòa án Hiến pháp mở đường luận tội tổng thống cho thấy sự chia rẽ trong nội bộ chính phủ Gruzia. Sau khi đắc cử tổng thống với tư cách thành viên của đảng Giấc mơ Gruzia, bà Zourabichvili đã rời đảng, cáo buộc đảng này thân Nga và cho rằng họ không cam kết đủ mạnh với mục tiêu gia nhập EU.

Phát biểu trước quốc hội ngày 18/10, Tổng thống Zourabichvili cũng cho rằng quyết định của Tòa án Hiến pháp đã củng cố hơn nữa ảnh hưởng của đảng Giấc mơ Gruzia đối với hệ thống tư pháp. Bà cũng chỉ trích đảng cầm quyền đối xử tôn trọng với các nhà lãnh đạo Nga trong khi hành động đi ngược lại tương lai châu Âu của Gruzia.

Trong năm nay, chính phủ Gruzia đã từ chối cho phép bà Zourabichvili thực hiện một số chuyến công du, bao gồm cả tới Ukraine và một số thủ đô của EU. Bất chấp sự cản trở đó, bà Zurabishvili vẫn tổ chức các cuộc họp ở Berlin và Brussels vào tháng 8 và tháng 9.

Sau cuộc gặp với Tổng thống Gruzia, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel đã đăng dòng tweet rằng ông hoan nghênh cam kết của bà Zourabichvili trong việc tiến lên trên con đường đi tới EU và khẳng định bà nhận được sự ủng hộ hoàn toàn của EU.

Mặc dù từng tranh cử với tư cách độc lập nhưng bà Zourabichvili đã được đảng Giấc mơ Gruzia ủng hộ mạnh mẽ trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2018. Tuy nhiên, mối quan hệ nhanh chóng trở nên xấu đi.

Không giống như Ukraine và Moldova, Gruzia đã không đảm bảo được tư cách ứng cử viên thành viên EU vào năm ngoái. Họ chỉ được EU công nhận tư cách “tầm nhìn châu Âu”, với lời hứa sẽ nhận được tư cách ứng cử viên nếu thực hiện hàng chục cải cách, bao gồm cả vấn đề pháp quyền và nhân quyền.

Tổng thống Zourabichvili nhấn mạnh rằng các chuyến thăm châu Âu của bà là nhằm mục đích nâng cao cơ hội nhận được tư cách ứng cử viên của Gruzia. Nhưng đảng cầm quyền cáo buộc bà đang cố gắng làm tổn hại đến những nguyện vọng tương tự hướng về EU.

Trước khi tiến hành cuộc bỏ phiếu mở đường cho việc luận tội tổng thống, đảng Giấc mơ Georgia đã thừa nhận họ khó có thể giành đủ phiếu. Nhưng Chủ tịch đảng, Irakli Kobakhidze, khẳng định điều quan trọng là phải xác định rằng tổng thống đã vi phạm hiến pháp.

Sau tuyên bố của tòa án, ông Kobakhidze gọi bà Zourabichvili là “con vịt què”. Còn nữ tổng thống đáp lại rằng các thành viên đảng cầm quyền là những “người nhỏ nhen” mà bà không ngại đối mặt.