Nỗ lực hòa giải tăng cường nhằm mở rộng thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza
Các nỗ lực hòa giải cuộc xung đột Hamas – Israel đang được tăng cường nhằm kéo dài thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo hiện nay tại Gaza.
Trực thăng chở các con tin được trả tự do từ Dải Gaza tới một bệnh viện ở Petah Tikva, Israel ngày 24/11/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Ngày 26/11, một nguồn tin Palestine cho biết: “Qatar và Ai Cập đã gửi một dự thảo thỏa thuận tới Israel và Hamas nhằm kéo dài thỏa thuận ngừng bắn 4 ngày hiện nay và tạo điều kiện trao đổi nhiều tù nhân hơn giữa hai bên”. Theo nguồn tin này, các cuộc thảo luận liên quan đến việc phóng thích 40 – 50 người đang bị giam giữ tại Gaza.
Hamas đã thể hiện thiện chí đối với đề xuất trên. Lực lượng này ra tuyên bố tối 26/11 nêu rõ: “Hamas đã thông báo với các trung gian hòa giải về mong muốn kéo dài thỏa thuận ngừng bắn hiện nay thêm 2 – 4 ngày và có thể đảm bảo thả 20 – 40 tù nhân Israel”. Phía Hamas cũng kêu gọi Israel nỗ lực để tăng số người đang bị giam giữ tại Israel được trả tự do. Trong khi đó, Thủ tướng Israel, ông Benjamin Netanyahu cho biết có thể nhất trí gia hạn thỏa thuận với Hamas thêm một vài ngày nếu lực lượng này trả tự do cho nhiều con tin hơn.
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Netanyahu “hoan nghênh” việc gia hạn thỏa thuận ngừng bắn trên cơ sở mỗi ngày thêm 10 con tin được trả tự do, như đã được nêu ra trong thỏa thuận do Qatar làm trung gian.
Trong một diễn biến khác, theo phóng viên TTXVN tại Cairo, Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry đã điện đàm với người đồng cấp Mỹ Antony Blinken và nhấn mạnh sự cần thiết phải gia hạn lệnh ngừng bắn hiện nay thành lệnh ngừng bắn lâu dài và đảm bảo cung cấp viện trợ bền vững cho tất cả các khu vực của Dải Gaza.
Video đang HOT
Ông Shoukry kêu gọi thực hiện nghị quyết mới nhất của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) về kéo dài lệnh ngừng bắn và hành lang nhân đạo ở Dải Gaza, để ngăn chặn những điều kiện xấu đi chưa từng có mà người Palestine phải chịu đựng. Ngoại trưởng Ai Cập nhấn mạnh vai trò quan trọng mà các thành viên thường trực của HĐBA trong việc chấm dứt hành vi vi phạm luật pháp quốc tế tại Gaza. Ngoại trưởng Ai Cập cũng thảo luận dự thảo nghị quyết do các nhóm các nước Arab và Hồi giáo đề xuất trước HĐBA, nhằm đảm bảo vận chuyển viện trợ nhân đạo tới Gaza một cách an toàn.
Về phần mình, Ngoại trưởng Blinken đánh giá cao các nỗ lực của Ai Cập trong việc ngăn chặn cuộc khủng hoảng ở Gaza, nhiều chuyến hàng viện cứu trợ đã vào Dải Gaza trong 3 ngày qua, trong khi đó Israel và phong trào Hamas đã tiến hành 3 đợt thả con tin và tù nhân. Hai bên đã nhất trí cần hợp tác để ổn định khu vực và hiện thực hóa một giải pháp chính trị lâu dài cho vấn đề Palestine dựa trên giải pháp hai nhà nước.
Cùng ngày, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte đã điện đàm và nhấn mạnh sự cần thiết phải đạt được thỏa thuận ngừng bắn lâu dài, cũng như một giải pháp công bằng và toàn diện cho vấn đề Palestine nhằm hoàn thành mục tiêu đạt an ninh và ổn định ở Trung Đông.
Ngày 26/11 là ngày thứ 3 thực thi thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza. Hoạt động viện trợ được gia tăng, nhu yếu phẩm và nhiên liệu qua cửa khẩu Rafah vào Gaza nhiều hơn. Hamas đã thực hiện đợt thả con tin lần thứ 3, trong đó có một bé gái người Mỹ 4 tuổi. Giới chức Israel cho biết tổng cộng 39 con tin đã được trở về Israel kể từ ngày 24/11.
Đổi lại thêm 39 tù nhân Palestine cũng đã được trả tự do trong ngày 26/11, sau 78 người khác được thả trong hai ngày đầu thực thi thỏa thuận ngừng bắn.
Thế khó của Israel khi đàm phán thả các con tin còn lại
Các nguồn tin cho biết sau khi đạt được thỏa thuận thả 50 con tin là phụ nữ và trẻ em bị Hamas giam giữ ở Dải Gaza, trọng tâm sẽ chuyển sang các nhóm con tin khác.
Những con tin còn lại sẽ khiến Israel gặp khó khăn hơn trong đàm phán với Hamas thông qua các quốc gia trung gian.
Người biểu tình cầm ảnh của các con tin biểu tình bên ngoài văn phòng UNICEF ở Tel Aviv, Israel ngày 20/11. Ảnh: AFP
Theo kênh CNN ngày 23/11, thả phụ nữ và trẻ em là ưu tiên hàng đầu và nếu quá trình trao trả con tin diễn ra thành công, nhóm con tin còn lại gồm nam giới, binh lính Israel và thi thể của những người thiệt mạng. Những thi thể này có thể đã được đưa vào Gaza vào ngày 7/10 hoặc của những người chết sau khi vào Gaza.
Tất cả 50 người dự kiến được thả trong giai đoạn đầu đều là phụ nữ và trẻ em Israel, một số người trong số đó còn có quốc tịch khác ngoài Israel. Người ta cho rằng có 236 con tin đang bị giam giữ ở Gaza, trừ đi 50 người dự kiến được thả, sẽ còn 186 con tin.
Một nguồn tin cho biết các quan chức Mỹ và Israel coi đàn ông lớn tuổi là nhóm người tiếp theo có thể dễ dàng rời khỏi Gaza nhất, tiếp theo là đàn ông mang quốc tịch nước ngoài.
Nguồn tin cho trên biết thêm rằng cả binh sĩ nam và nữ của Israel đều bị coi là những đối tượng khó đàm phán nhất. Ngoài ra, các bên cũng cần nỗ lực tìm kiếm thi thể của những người đã chết mà Hamas có thể đang giữ.
Cuộc đàm phán về các nhóm con tin nói trên vẫn chưa bắt đầu do tính chất phức tạp. Một yếu tố phức tạp liên quan 186 con tin còn lại là có thể họ không bị Hamas mà bị các nhóm và cá nhân khác giam giữ ở Gaza.
Lính Israel bị bắt làm con tin có thể mang lại lợi thế to lớn cho Hamas trong các cuộc đàm phán. Năm 2011, binh sĩ Israel tên là Gilad Shalit đã được trao đổi lấy trên 1.000 tù nhân Palestine sau nhiều năm đàm phán.
Sau khi Israel thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc đối với cả nam và nữ, hầu hết người Israel đều trở thành quân nhân dự bị. Ban đầu, Hamas muốn tính cả con tin là phụ nữ dưới 45 tuổi vào diện binh sĩ. Israel đã từ chối và cả hai bên cuối cùng đã nhất trí rằng chỉ những phụ nữ mặc quân phục khi bị bắt cóc mới được tính là binh sĩ.
Ngoài người Israel, còn có những công dân bị bắt cóc từ các quốc gia khác, như Thái Lan và Nepal. Những quốc gia này đã liên lạc với Qatar kể từ khi các nhà hòa giải Qatar là đầu mối liên lạc chính với Hamas.
Trước đó, Israel và Hamas đã đạt được thỏa thuận thả con tin và tạm ngừng bắn. Theo thỏa thuận, 50 con tin Israel gồm phụ nữ và trẻ em sẽ được Hamas thả tự do để đổi lấy lệnh ngừng bắn tạm thời trong 4 ngày. Đồng thời, Israel sẽ trả tự do cho 150 tù nhân Palestine là phụ nữ và trẻ em đang bị Israel giam giữ, cho phép xe tải chở nhiên liệu, hàng hóa vào Dải Gaza.
Theo kênh CNN, chính phủ Israel cũng đưa ra khả năng lệnh ngừng bắn sẽ kéo dài hơn thời hạn 4 ngày, đồng thời thông báo trong một tuyên bố rằng cứ 10 con tin nữa được thả thì sẽ có thêm một ngày ngừng bắn.
Các nguồn tin cho biết, theo thỏa thuận này, Israel tạm dừng hoàn toàn các hoạt động của Lực lượng Phòng vệ Israel trên mặt đất ở Dải Gaza và chấm dứt các hoạt động trên không trên lãnh thổ này, ngoại trừ ở phía Bắc - nơi họ sẽ chỉ tạm ngừng bắn sáu giờ mỗi ngày.
Tuy nhiên, ngày 23/11, giới chức Israel lại thông báo rằng giao tranh tại Gaza và việc Hamas thả con tin sẽ không diễn ra trước ngày 24/11. Nguyên nhân có thể là do một số chi tiết nhỏ liên quan việc thực hiện. Trước đó, truyền thông Trung Đông dẫn lời một quan chức của Hamas nói rằng lệnh ngừng bắn có thể được thực thi từ 10h sáng 23/11, theo giờ địa phương và lực lượng này đã sẵn sàng phóng thích các con tin.
Israel lùi thời gian thực hiện thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza Ngày 23/11, giới chức Israel cho biết giao tranh tại Gaza và việc Phong trào Hồi giáo Hamas thả con tin sẽ không diễn ra trước ngày 24/11, dù hai bên đã nhất trí về một lệnh ngừng bắn tạm thời vì lý do nhân đạo. Cảnh đổ nát do cuộc xung đột Israel - Hamas tại thành phố Khan Younis, Dải Gaza,...