Nissan phát triển xe điện tự sạc tại Đông Nam Á, đầy hứa hẹn cho Việt Nam
Hãng xe Nhật Bản tập trung cung cấp các dòng ô tô điện tự sạc thông qua công nghệ e-Power cho các thị trường thiếu trạm sạc nhưng đang có nhu cầu sở hữu xe điện cao.
Thị trường Đông Nam Á đang có những sự chuyển dịch về nhu cầu sử dụng xe. Các nước đều có chính sách hỗ trợ cho các dòng ô tô điện. Tiêu biểu tại Việt Nam, xe sử dụng động cơ điện (chạy điện toàn phần) được hỗ trợ 100% lệ phí trước bạ từ 1/3/2022.
Tuy nhiên, một trong những vấn đề đối với xe điện là hệ thống trạm sạc chưa phổ biến. Để giải quyết bài toán này, mỗi hãng sẽ có cách tiếp cận khác nhau. Trong đó, Nissan định hướng tìm đến thị trường bằng những mẫu xe chạy điện tự sạc.
Xe điện tự sạc là gì, có công nghệ nào nổi bật?
Khi trạm sạc hiện vẫn còn là “nút thắt” với ô tô thuần điện, giải pháp sử dụng động cơ xăng-điện lai sẽ trở thành bước chuyển quan trọng tại các quốc gia muốn phát triển phương tiện “xanh” nhưng hạ tầng còn hạn chế. Nissan cũng không phải là ngoại lệ và hãng đã giới thiệu công nghệ e-Power.
Công nghệ e-Power là hệ thống truyền động hoàn toàn bằng động cơ điện, các bánh xe được dẫn động 100% thông qua mô-tơ điện công suất cao. Tuy nhiên, thay vì sạc lại pin bằng cách cắm điện. Pin của e-Power sẽ được sạc trực tiếp bằng động cơ đốt trong trên xe.
Để dễ hình dung, Nissan e-Power có phần vận hành giống hệt với các mẫu ô tô thuần điện. Khác biệt là xe không cần cắm sạc, thay vào đó người dùng tiếp nhiên liệu để động cơ đốt trong hoạt động như một máy phát điện để sạc pin.
Như vậy, công nghệ e-Power các thành phần tương tự với công nghệ Hybrid khi đều có cả pin, mô-tơ điện và động cơ đốt trong. Tuy nhiên, e-Power đem lại sự vận hành giống hệt xe điện bởi truyền động hoàn toàn bằng mô-tơ điện công suất cao. Trong khi đó, các xe Hybird thông thường thì mô-tơ điện có công suất nhỏ hơn, pin có dung lượng thấp hơn thường chỉ đóng vai trò bổ trợ và phần lớn thời gian xe vẫn được dẫn động bằng động cơ đốt trong.
Đi sâu hơn nữa, pin dùng trên xe Hybird thường là loại NiMH, công nghệ truyền thống nhất trong chế tạo pin. Loại pin này có tuổi thọ dài, sạc nhanh, an toàn cháy nổ, chịu được dải nhiệt độ rộng và chi phí thấp hơn các công nghệ pin khác. Ngược lại, pin NiMH có hạn chế khi trọng lượng nặng, dung lượng không cao, độ tự xả tăng dần theo thời gian. Vì vậy, tuổi thọ và chi phí của pin hybrid là vấn đề khiến người dùng cảm thấy lo lắng.
Còn với động cơ e-Power sẽ dùng pin Lithium-Ion, cho phép giảm tối đa trọng lượng và kích thước của viên pin trong khi vẫn dự trữ được một lượng điện lớn. Loại pin này cũng sạc nhanh, an toàn, hiệu suất cao, dễ sử dụng và thân thiện với môi trường. Đương nhiên, pin sẽ chiếm tỉ trọng không nhỏ trong chi phí của xe e-Power.
Tại Việt Nam, xe xăng-điện lai nói chung được xem là lựa chọn phù hợp để chuyển dịch sang phương tiện “xanh”, trong bối cảnh hạ tầng giao thông và số lượng trạm sạc điện còn ít. Đặc biệt, công nghệ e-Power tỏ ra nổi trội hơn khi sở hữu những điểm mạnh của ô tô thuần điện, đồng thời khắc phục được hạn chế của chính loại xe mới này.
Đây cũng là lý do Nissan lựa chọn công nghệ e-Power trong chiến lược phát triển tại Việt Nam, bằng việc sẽ mắt mẫu Kicks sử động cơ này trong thời gian tới. Đại diện hãng xe Nhật Bản cho biết định hướng này góp phần vào việc giảm phát thải và giải quyết thực trạng cơ sở hạ tầng còn nhiều hạn chế, số lượng trạm sạc công cộng cho xe điện còn thiếu tại Việt Nam.
e-Power – Công nghệ xanh cho khu vực Đông Nam Á
Được triển khai từ sớm tại Nhật Bản và một số nước nhưng tới tháng 7/2022, Nissan mới đẩy mạnh phát triển công nghệ e-power tại Đông Nam Á. Hãng lựa chọn nhà máy ở Thái Lan là nơi lắp ráp pin e-Power đầu tiên ngoài Nhật Bản, đồng thời xác định đây sẽ là trung tâm sản xuất của Nissan tại Đông Nam Á.
Việc xây dựng nhà máy lắp ráp pin e-Power cũng thể hiện rõ tầm nhìn của thương hiệu Nhật Bản là nhằm vào công nghệ xe điện tự sạc tại khu vực này, nơi tập trung các nước đang phát triển với tốc độ thay đổi nhanh chóng.
“Từ những thành công trong việc lắp ráp nội địa tại Nhật Bản và xuất khẩu Nissan Kicks e-Power đến nhiều thị trường, chúng tôi tiến tới mục tiêu lắp ráp pin công nghệ này tại Thái Lan” ông Isao Sekiguchi, Phó TGĐ Tập đoàn Nissan Nhật bản (NML), Tổng GĐ của Nissan Châu Á Thái bình Dương (NMAP), chia sẻ.
Video đang HOT
Dây chuyền sản xuất và lắp ráp pin e-Power được xây dựng với hệ thống quản lý chất lượng nghiêm ngặt và tiên tiến. Bao gồm quy trình liên hoàn 100% với độ chính xác cao, giúp kiểm tra từng bước của quá trình lắp ráp nhằm loại bỏ mọi sai số. Dây chuyền cũng có hệ thống kiểm soát sản xuất theo thời gian thực và 100% dữ liệu lắp ráp sẽ được ghi lại và lưu trữ để theo dõi.
Việc lắp ráp pin tại Thái Lan cũng sẽ giúp cho việc đảm bảo nguồn cung cho thị trường trong khu vực. Ngoài ra, bước đi này cũng sẽ tạo ra một mức giá dễ tiếp cận hơn cho công nghệ e-Power, thay vì chỉ được sản xuất tại Nhật Bản như trước đây.
Kể từ 1988, nhà máy tại Nissan Thái Lan đã sản xuất một số hệ thống truyền động, bao gồm động cơ xăng tăng áp 1.0L cho Nissan Almera (đang được phân phối tại Việt Nam), động cơ 1.2L cho Kicks e-Power hay động cơ diesel tăng áp kép 2.3L cho Navara và Terra…
Hiện tại, theo công nghệ sản xuất xe điện mới nhất, nhà máy Nissan Thái Lan sẽ lắp ráp pin e-Power. Riêng dây chuyền sản xuất hệ thống truyền động tại nhà máy này có tổng năng lực sản xuất lên đến 580.000 đơn vị pin mỗi năm.
Định hướng điện hóa toàn cầu của Nissan
Nissan là công ty đi đầu trong lĩnh vực điện khí hóa. Mẫu Nissan Leaf, lần đầu tiên được tung ra thị trường vào năm 2011, đã đánh bại Model S trên “sân nhà” của Tesla. Thực tế, Leaf là mẫu xe điện bán chạy nhất ở Mỹ và toàn cầu trong vài năm, cho đến đầu 2020 khi thị trường có sự cạnh tranh của Tesla Model Y.
Nissan thể hiện tầm nhìn dài hạn mới trong việc nâng cao năng lực di chuyển và hơn thế nữa, thông qua kế hoạch “Nissan Ambition 2030″. Hãng đặt mục tiêu trở thành công ty thực sự bền vững, hướng tới một thế giới sạch hơn, an toàn hơn và hòa nhập hơn.
Tầm nhìn này được hiện thực hóa bằng các chiến lược cụ thể. Trong 5 năm tới, Nissan đặt mục tiêu đẩy nhanh quá trình điện khí hóa các dòng xe và tăng tốc đổi mới công nghệ thông qua khoản đầu tư 2 nghìn tỷ Yên (khoảng 15 triệu USD).
Dựa trên nhu cầu của khách hàng, Nissan sẽ giới thiệu 23 mẫu xe điện mới, bao gồm 15 mẫu EV mới vào năm tài chính 2030. Nỗ lực này sẽ giúp hãng đạt được tỷ lệ điện khí hóa hơn 50% trên toàn cầu trong tổng số các mẫu xe mang thương hiệu Nissan và Infiniti. Việc giới thiệu 20 mẫu xe EV và e-Power cũng hứa hẹn tạo ra bùng nổ doanh số xe điện của Nissan trong tương lai.
Song song với xe mới, Nissan còn hướng tới việc tung ra xe điện sử dụng pin thể rắn toàn phần (ASSB) độc quyền của mình vào năm tài chính 2028 và sẵn sàng thí điểm tại nhà máy ở Yokohama (Nhật Bản) sớm nhất vào năm 2024. Công nghệ ASSB sẽ giúp xe điện của Nissan đi được xa hơn, sạc nhanh hơn, trong khi giảm giá thành sản xuất.
“Chúng tôi tự hào về thành tích đổi mới lâu dài và vai trò của Nissan trong cuộc cách mạng xe điện. Với tham vọng mới của mình, chúng tôi tiếp tục dẫn đầu trong việc đẩy nhanh sự chuyển dịch sang xe điện, bằng cách thu hút khách hàng thông qua các sản phẩm đem lại cảm giác lái phấn khích, có khả năng thích ứng và tạo ra một thế giới sạch hơn”, Giám đốc điều hành Nissan Ashwani Gupta cho biết.
Cuộc chiến EV - Nissan thành công khi lập liên minh xe điện
Trong khi nhiều nhà sản xuất ôtô phải tự lực trong việc phát triển xe điện, Renault-Nissan-Mitsubishi đang trở thành liên minh sản xuất xe điện hàng đầu.
Nissan là một trong những thương hiệu nhanh chân nhất trong cuộc chiến xe điện với việc phát triển một số mẫu xe concept và xe điện sản xuất giới hạn, trước khi tung ra mẫu xe điện thương mại Nissan Leaf vào tháng 12/2010. Tính đến tháng 12/2015, Leaf là mẫu xe điện thương mại bán chạy nhất mọi thời đại, với tổng doanh số hơn 200.000 chiếc kể từ lúc ra mắt.
Thành công của Nissan nằm ở việc thành lập liên minh với Renault và Mitsubishi để sản xuất xe điện. Tính đến nay, liên minh ôtô hàng đầu thế giới đã phát triển được 4 nền tảng xe điện chung, trong khi nền tảng thứ 5 dành cho các mẫu ôtô cỡ nhỏ đang được hoàn thiện.
Thành lập liên minh với Renault và Mitsubishi để sản xuất xe điện
Vào cuối thập niên 90, ngành công nghiệp ôtô đang trong giai đoạn hợp tác. Nhiều công ty đã hợp tác hoặc được mua lại trong nhiều thương vụ nổi tiếng, đáng chú ý nhất là việc Daimler mua lại Chrysler vào năm 1998.
Ngày 27/3/1999, liên minh giữa Renault và Nissan được thành lập. Đến năm 2001, Nissan nắm giữ 15% cổ phần của Renault, từ đó tăng cổ phần của hãng xe Nhật Bản trong liên minh này lên 43,4%.
Năm 2002, liên minh Renault-Nissan đã thành lập công ty Renault-Nissan BV (RNBV), một công ty quản lý chiến lược để giám sát các lĩnh vực, điển hình như quản trị doanh nghiệp giữa hai công ty. RNBV có trụ sở tại Amsterdam, Hà Lan. Nissan và Renault đều nắm giữ 50% cổ phần ở công ty này. Đây được xem là một địa điểm trung lập để liên minh trao đổi ý tưởng, xây dựng chiến lược và tận dụng tối đa sự hợp tác giữa hai hãng xe.
Vào tháng 5/2016, Nissan phanh phui vụ bê bối tiết kiệm nhiên liệu của Mitsubishi. Sau đó Nissan mua lại 34% cổ phần của hãng xe đồng hương. Động thái này nhằm mục đích biến Nissan trở thành cổ đông lớn nhất, nắm toàn quyền kiểm soát Mitsubishi và biến thương hiệu đồng hương thành thành viên của liên minh Renault-Nissan.
Liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi.
Quan hệ đối tác chiến lược giữa Renault, Nissan và Mitsubishi không phải là sáp nhập hay mua lại. Ba hãng xe liên kết với nhau thông qua một thỏa thuận hợp tác. Nhiều hãng xe như General Motors, PSA Group, Volkswagen Group và Suzuki cũng sử dụng phương thức này để liên minh với nhau, nhưng đều tan rã sau một khoảng thời gian ngắn.
Sau hơn 23 năm hình thành và phát triển, liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi đã mở rộng phạm vi của mình một cách đáng kể, hình thành các quan hệ đối tác chiến lược với các nhà sản xuất ôtô khác, bao gồm Daimler của Đức và Dongfeng của Trung Quốc.
Liên minh này đã bán được 10,6 triệu xe trên toàn thế giới trong năm 2017, trở thành liên minh sản xuất xe hạng nhẹ hàng đầu thế giới. Tính đến tháng 12/2021, liên minh Renault-Nissan là một trong những liên minh sản xuất xe điện hàng đầu thế giới, với doanh số toàn cầu hơn 1 triệu xe điện hạng nhẹ kể từ năm 2009.
Tính đến nay, liên minh ôtô hàng đầu thế giới đã phát triển được 4 nền tảng xe điện chung, trong khi nền tảng thứ 5 dành cho các mẫu ôtô cỡ nhỏ đang được hoàn thiện. Các mẫu xe điện bán chạy nhất trong dải sản phẩm xe điện của liên minh là Nissan Leaf và Renault Zoe.
Thành công với mẫu xe điện đầu tiên Nissan Leaf
Nissan Leaf là mẫu xe điện hatchback 5 cửa chạy pin được hãng xe Nhật Bản giới thiệu đến thị trường nội địa và thị trường Mỹ vào tháng 12/2010. Hiện nay Nissan Leaf đang ở thế hệ thứ hai, được giới thiệu vào tháng 10/2017.
Xe được trang bị động cơ điện sản sinh công suất 107 mã lực và 280 Nm mô-men xoắn. Hệ dẫn động là loại cầu trước. Ban đầu mẫu Leaf được trang bị hệ thống pin lithium ion 24 kWh, sau đó tăng lên 30 kWh. Tại Mỹ, hệ thống pin này được bảo hành trong 8 năm hoặc 160.000 km, còn tại châu Âu là 5 năm và 100.000 km, tùy theo điều kiện nào đến trước.
Nissan Leaf thế hệ đầu tiên. Ảnh: NetCarShow.
Vào năm 2015, Tổ chức Warranty Direct cho biết trong số 35.000 chiếc Leaf được bán ra ở châu Âu, chỉ có 3 chiếc gặp lỗi pin. Đây được xem là con số ấn tượng khi tỷ lệ này thấp hơn 25 lần nếu so với những mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong.
Phạm vi hoạt động của Leaf trong một lần sạc đầy tăng dần từ 117 km lên 364 km nhờ việc sử dụng bộ pin lớn hơn cùng với một số cải tiến nhỏ.
Đây cũng là mẫu xe mang về cho Nissan hàng loạt giải thưởng, điển hình như Giải thưởng Tầm nhìn Xe Xanh vào năm 2010, Xe của Năm tại châu Âu vào năm 2011, World Car of the Year vào năm 2011 và Xe của Năm 2011-2012 tại Nhật Bản.
Nissan Leaf thế hệ hiện tại. Ảnh: NetCarShow.
Tính đến tháng 2/2022, doanh số toàn cầu của Nissan Leaf đạt 577.000 chiếc. Tháng 9/2021, tổng doanh số bán hàng tại Châu Âu đạt hơn 208.000 chiếc. Tính đến tháng 12/2021, hơn 165.000 chiếc Leaf đã được bán ra tại Mỹ, còn ở Nhật Bản là 157.000 chiếc.
Nissan Leaf được xem là mẫu xe điện bán chạy nhất mọi thời đại tính đến tháng 12/2019, trước khi bị Tesla Model 3 vượt mặt vào đầu năm 2020.
Chia tay động cơ đốt trong để phát triển xe điện
Vào đầu năm nay, Nissan thông báo hãng sẽ ngừng nghiên cứu động cơ đốt trong mới ở hầu hết thị trường lớn, ngoại trừ một vài mẫu xe tại Mỹ. Điều này khiến nhiều người bất ngờ khi trước đó, chưa có nhà sản xuất ôtô lớn nào của Nhật Bản có động thái chuẩn bị khai tử động cơ đốt trong như Nissan.
Hãng xe này đặt mục tiêu 75% doanh số xe bán ra tại châu Âu là xe điện hoặc xe hybrid vào năm 2030. Con số tương ứng đối với thị trường Nhật Bản là 55%, 40% ở Mỹ và Trung Quốc. Tổng số tiền đầu tư cho kế hoạch này là gần 18 tỷ USD, theo Forbes.
Con số đầu tư cho nghiên cứu, phát triển sản phẩm của Nissan trong thời gian qua là khoảng 4,3 tỷ USD mỗi năm. Phần lớn số tiền này sẽ được chuyển hướng sang cho xe điện và những công nghệ mới.
Xe điện Nissan Ariya chuẩn bị được giới thiệu tại khu vực Đông Nam Á. Ảnh: Nissan.
Nissan cho biết những quy định khí thải mới, chẳng hạn chuẩn Euro 7, vốn sẽ có hiệu lực từ năm 2025 ở châu Âu, sẽ khiến chi phí phát triển động cơ đốt trong tăng cao đến ngưỡng mất cân bằng và không bền vững.
Dù vậy, những dòng động cơ đốt trong sẵn có sẽ được nhà sản xuất này cải tiến và nâng cấp đến hết vòng đời sản phẩm, chẳng hạn như động cơ V6m dung tích 3.0L tăng áp kép trên mẫu xe thể thao cỡ nhỏ Nissan Z.
Hãng ôtô Nhật Bản cho biết sẽ từng bước dừng phát triển động cơ xăng cho các dòng xe bán ra ở Trung Quốc và Nhật Bản trong tương lai gần, tuy nhiên Nissan vẫn đầu tư cho công nghệ hybrid ở mức phù hợp với nhu cầu thị trường.
Còn tại Mỹ, Nissan bỏ ngỏ khả năng duy trì các dòng động cơ cho xe bán tải để thu hút nhóm khách hàng chưa quá hào hứng với xe điện, nhất là khi công nghệ hiện nay chưa đủ sức đáp ứng nhu cầu chở hàng nặng hay đi xa, vốn là điều mà người dùng pick-up ở xứ cờ hoa ưu tiên hàng đầu.
Tại Nhật Bản, Nissan phân bổ các nhóm nghiên cứu và phát triển động cơ tại nhiều địa điểm, trong đó có trụ sở ở TP Atsugi, tỉnh Kanagawa, vùng Kanto gần Tokyo. Trong khi đó, ở các thị trường lớn như Mỹ hay châu Âu, nơi sản xuất động cơ thường tọa lạc gần với các nhà máy có dây chuyền lắp ráp xe.
Trong tương lai, nhân sự phát triển và sản xuất động cơ đốt trong của hãng xe Nhật Bản sẽ được điều chuyển sang phụ trách nghiên cứu động cơ điện, động cơ hybrid và các bộ phận truyền động khác.
Định hướng xe điện của hãng xe Nhật Bản và liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi trong tương lai
Nissan cùng với 2 thành viên trong liên minh là Mitsubishi và Renault đang ấp ủ dự định đầu tư lớn vào xe điện để cạnh tranh với những nhà sản xuất khác. Hồi tháng 1, nguồn tin của Reuters xác nhận rằng 3 hãng xe có dự định rót hơn 23 tỷ USD trong 5 năm tới vào việc phát triển xe điện. Con số này nằm ngoài 10 tỷ euro mà Nissan-Renault-Mitsubishi đã bỏ ra cho công cuộc điện khí hóa trong vài năm qua.
Song song đó, theo Automotive News, Nissan đang xem xét xây dựng nhà máy thứ 3 tại Mỹ, sau hai nhà máy hiện có của hãng tại TP Smyrna, bang Tennessee và TP Canton, bang Mississippi. Mặc dù không tiết lộ thông tin chi tiết, Giám đốc Điều hành Nissan Ashwani Gupta úp mở: "Chúng tôi đang phát triển theo kế hoạch đã định trước. Điều đó cũng đồng nghĩa Nissan sẽ cần thêm một nhà máy mới".
Ashwani Gupta còn cho biết thêm nhà máy sẽ được đưa vào hoạt động cuối thập kỷ này và nhiều khả năng sẽ được giao nhiệm vụ sản xuất xe điện.
"Tôi nghĩ việc Nissan có thêm một nhà máy mới tại Mỹ là điều tất yếu", Ashwani Gupta cho biết. Tuy nhiên, ông cũng cho biết về ý định mở rộng một nhà máy hiện có của hãng.
Nissan gần đây đã công bố kế hoạch đầu tư 500 triệu USD vào nhà máy tại Canton, bang Mississippi của họ để bắt đầu chế tạo những mẫu xe Nissan và Infiniti thuần điện hoàn toàn mới từ năm 2025. Động thái này là một phần trong mục tiêu ra mắt 23 mẫu xe điện Nissan và Infiniti, trong đó có 15 mẫu xe thuần điện hoàn toàn vào năm 2030.
Nissan ngừng phát triển động cơ đốt trong để đầu tư vào động cơ điện Nissan được cho là nhà sản xuất Nhật Bản đầu tiên chấm dứt phát triển động cơ đốt trong non-hybrid mới tại tất cả các thị trường chính của mình, trừ Mỹ. Thay vào đó, nhà sản xuất ô tô sẽ phân bổ nguồn lực của mình để phát triển xe điện, điều mà họ sẽ thực hiện cùng với các thành viên...