Những sự thật khiến bạn ngạc nhiên về dép xỏ ngón

Dép xỏ ngón đã được sử dụng hàng nghìn năm nay, thời Ai Cập cổ đại chỉ dành riêng cho Faraoh; thập kỷ 60-80 chỉ là vật dụng bình dân và bây giờ chúng có mặt trong các bộ sưu tập thời trang cao cấp.

Mẫu dép xỏ ngón của Chanel trong bộ sưu tập Xuân Hè 2024. (Ảnh: Getty)

ZaloFacebookTwitterBản inCopy link

Với nhiều người, dép xỏ ngón (dép tông) là một loại dép đặc trưng của mùa Hè, gắn với kỳ nghỉ yêu thích trên những bãi biển xinh đẹp, hoặc những cuộc dạo chơi, khám phá trong các chuyến du lịch đến các vùng nhiệt đới mới lạ và hấp dẫn.

Không chỉ được khách du lịch yêu thích, dép xỏ ngón cũng là lựa chọn cho cả nam và nữ ở nhiều quốc gia sử dụng hằng ngày.

Thế nhưng đằng sau đôi dép đơn giản và phổ biến này là những sự thật có thể khiến bạn phải ngạc nhiên, chẳng hạn như về nguồn gốc và vai trò của chúng trong văn hóa đại chúng.

Hãy bắt đầu khám phá những sự thật thú vị về kiểu dép mùa Hè được ưa chuộng này nhé.

Dép xỏ ngón ra đời từ hơn 6.000 năm trước

Kiểu dép đế phẳng có quai hình chữ Y được cho là có nguồn gốc từ thời Ai Cập cổ đại, với hình ảnh các Pharaoh mang dép xỏ ngón trong các bức bích họa Ai Cập cổ từ năm 4.000 trước Công nguyên.

Bằng chứng về việc dép xỏ ngón được phát minh từ thời Ai Cập cổ đại. (Nguồn: Art of Counting)

Đôi dép xỏ ngón lâu đời nhất còn sót lại được làm từ lá cói, có niên đại từ khoảng năm 1.500 trước Công nguyên, hiện đang đang được trưng bày tại Bảo tàng Anh.

Chất liệu

Những phiên bản đầu tiên của dép xỏ ngón được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau. Dép của người Ai Cập cổ đại được làm từ giấy cói và lá cọ. Người Maasai ở châu Phi mang dép xỏ ngón làm từ da động vật.

Ở Ấn Độ, các đôi dép xỏ ngón được làm từ gỗ, trong khi Trung Quốc và Nhật Bản tết những đôi dép xỏ ngón bằng rơm rạ.

Tại Nam Mỹ, người dân sử dụng lá của cây sisal làm sợi xe và tết thành dép để mang, trong khi người bản địa ở Mexico sử dụng vật liệu làm dép từ cây yucca.

Ngày nay, dép xỏ ngón được làm từ nguyên liệu nhựa, cao su và các vật liệu tái chế.

Các phiên bản xỏ ngón

Ở đôi dép xỏ ngón của người Hy Lạp cổ, dây đeo ngón chân được đeo giữa ngón chân thứ nhất và ngón chân thứ hai. Trong khi đó người La Mã có dây đeo ở giữa ngón chân thứ hai và ngón chân thứ ba.

Chúng khác với những đôi dép mà người Lưỡng Hà cổ đại mang ở chỗ họ dùng dây đeo giữa ngón chân thứ ba và thứ tư.

Còn người Ấn Độ không cần quai đeo mà thay vào đó là một núm nhỏ nằm giữa ngón chân thứ nhất và ngón chân thứ hai. Kiểu dép này được gọi là Padukas.

Du nhập vào phương Tây

Đôi dép cổ xưa này lần đầu tiên xuất hiện trong văn hóa phương Tây khi những người lính Mỹ trở về từ Thế chiến II mang theo đôi dép quai chữ Y, được gọi là zori, của Nhật Bản.

Khi được đưa vào văn hóa đại chúng của Mỹ, chúng đã được thiết kế lại với những màu sắc tươi sáng và nhanh chóng trở nên phổ biến do sự tiện lợi và thoải mái.

Một người mẫu Mỹ chụp ảnh với đôi dép xỏ ngón có quai hậu năm 1953. (Ảnh: Getty)

Trong những năm 1960, dép xỏ ngón được coi là biểu tượng của mùa Hè khi những người lướt sóng và đi biển ở California, đều mang chúng.

Kể từ đó, dép xỏ ngón luôn gắn liền với lối sống bãi biển California, trở thành loại dép mùa Hè phổ biến cho cả nam và nữ.

Tên gọi

Dép xỏ ngón được gọi chung là “Flip-flop” – một từ tượng thanh mô tả âm thanh do dép tạo ra khi bước đi.

Tùy theo ngôn ngữ và quốc gia (với thiết kế khác nhau), nhiều nước gọi chúng là sandals. Việt Nam gọi là dép xỏ ngón, dép kẹp, dép tông và dép Lào.

Ở Nhật Bản người ta gọi là dép zori. Ba Lan có lẽ nhập khẩu dép xỏ ngón từ Nhật Bản nên nước này gọi chúng là japonki; còn Croatia gọi là japanke, người Bulgaria gọi là djapanki. Đến khi sang New Zealand thì chúng có tên thương mại là jandals, tức loại dép sandals có nguồn gốc từ Nhật.

Riêng Ukraine và Nga sử dụng loại dép tông nhập khẩu từ Việt Nam nên dép này được gọi là vietnamki.

Ở Brazil, dép xỏ ngón được gọi là chinelos. Người Philippines gọi chúng là tsinelas trong khi người Ấn Độ gọi là chappals.

Brazil là “thủ đô dép xỏ ngón” của thế giới

Brazil là “anh cả” của ngành dép Flip-flop trên toàn thế giới với thương hiệu dép xỏ ngón Havaianas của hãng Alpargatas ra đời từ năm 1962.

Từ lúc đầu chỉ là dép dành cho các công nhân đồn điền nghèo ở Brazil, đến năm 1980, Havaianas trở thành sản phẩm “quốc dân” khi chính phủ chính thức công nhận là một phần nội tại của văn hóa Brazil, và đưa vào danh sách các mặt hàng cơ bản (cùng với gạo và đậu) để kiểm soát lạm phát.

Mẫu Havaianas Slim với dáng thon quai mỏng cho nữ ra đời năm 2006. (Ảnh: Havaianas)

Dép Havaianas chính thức bước vào thế giới thời trang sau khi xuất hiện trong show diễn của nhà thiết kế người Pháp Jean Paul Gaultier năm 1999 và trở thành thương hiệu toàn cầu đầu tiên của Brazil.

Ngày nay, dép xỏ ngón Havaianas được bán tại khoảng 130 quốc gia.

Trở thành thời trang

Bạn có thể nhận thấy dép xỏ ngón hiện nay xuất hiện ở khắp mọi nơi, từ phong cách đường phố, các kỳ nghỉ sành điệu cho đến sàn diễn thời trang,

Kiểu dép đơn giản quai chữ Y đã trở thành một món đồ chủ lực trong tủ đồ của những người sành điệu. Những đôi Flip-flop vô cùng phong phú về kiểu dáng, từ các kiểu bệt, đế xuồng cho đến cao gót-gót nhỏ. Chất liệu cũng đa dạng, từ cói, nhựa, cao su cho đến da, lụa và vải.

Paris Hilton và Lindsay Lohan lăngxê mốt dép xỏ ngón đầu những năm 2000. (Ảnh: Getty)

Từ những năm 90 và đầu những năm 2000, các thiết kế dép xỏ ngón đã tạo nên cơn bão văn hóa đại chúng ở phương Tây. Những ngôi sao như Paris Hilton, Lindsay Lohan, Gisele Bndchen và các cô gái thời đó đã lăngxê mốt dép xỏ ngón khi họ không chỉ diện chúng đi biển mà còn mang chúng lên cả thảm đỏ.

Nhận thấy xu hướng và sự phổ biến của Flip-flop, các nhà thiết kế thời trang cao cấp bắt đầu kết hợp dép xỏ ngón vào bộ sưu tập của mình, xóa mờ ranh giới giữa giày dép thông thường và giày dép cao cấp.

Thương hiệu Havaianas của Brazil đã chớp cơ hội, hợp tác với Missoni và Gucci để tạo ra những đôi dép xỏ ngón phiên bản giới hạn nhằm tạo ra những bộ sưu tập kết hợp hoàn hảo những đôi dép kiểu dáng thoải mái với biểu tượng của thời trang cao cấp và sang trọng.

Các bộ sưu tập thời trang cao cấp như Jil Sander và Calvin Klein thời điểm đó cũng giới thiệu những phiên bản thanh lịch của dép Flip-flop đang thịnh hành.

Mẫu dép xỏ ngón bằng da rắn của Burberry. (Ảnh: Getty)

Mùa thời trang Xuân Hè 2024 đánh dấu sự “bùng nổ” của các mẫu Flip-flop trong một sự kết hợp táo bạo giữa tính thực dụng và thời trang cao cấp.

Hàng loạt các hãng thời trang xa xỉ đã tung ra những dòng dép xỏ ngón của riêng mình, được chế tác từ những chất liệu cao cấp như da, da lộn hoặc thậm chí là da lạ, trong các bộ sưu tập Xuân Hè 2024.

Đôi dép xỏ ngón bằng da rắn của Burberry và những chi tiết trang trí phức tạp trên dép xỏ ngón của Bottega Veneta nhấn mạnh cách mà các thương hiệu xa xỉ đặt dấu ấn riêng của họ lên một phong cách thời trang sang trọng và thoải mái.

Dép xỏ ngón của Miu Miu trong bộ sưu tập Xuân Hè 2024. (Ảnh: Getty)

Miu Miu, thương hiệu thời trang hot nhất hiện nay, và Chanel, biểu tượng của thời trang xa xỉ với phong cách thanh lịch cổ điển, cũng không đứng ngoài cuộc khi đưa dép xỏ ngón vào bộ sưu tập mới nhất của mình.

Mặc dù ý tưởng về dép xỏ ngón sang trọng có vẻ mâu thuẫn nhưng nó phản ánh bản chất phát triển của thời trang và sự sẵn sàng của thời trang cao cấp trong việc đón nhận các xu hướng./.