Những số liệu trấn an sau khi hàng loạt máy bay Mỹ gặp ta.i nạ.n

Vụ ta.i nạ.n liên quan chuyến bay 4819 của hãng hàng không Mỹ Delta Air Lines ở Toronto (Canada) là một trong những loạt sự cố hàng không mới nhất của Mỹ.

Hiện trường vụ ta.i nạ.n máy bay Mỹ tại sân bay quốc tế Toronto Pearson (Canada) ngày 17/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo kênh CNN, vụ ta.i nạ.n ngày 17/2 nói trên không phải là một trường hợp đơn lẻ, đặc biệt là sau vụ va chạm tháng trước giữa một máy bay của American Airlines và một trực thăng của Lục quân Mỹ khiến 67 người thiệ.t mạn.g. Điều này khiến nhiều người cảm thấy di chuyển bằng máy bay ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Tuy nhiên, dữ liệu thống kê cho thấy hàng không vẫn an toàn như trước đây.

Xem xét dữ liệu sơ bộ của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) trong tháng 1 vừa qua, có thể thấy số vụ ta.i nạ.n máy bay trên toàn nước Mỹ, bao gồm cả chuyến bay tư nhân và thương mại, ở mức thấp kỷ lục. Trong tổng số 62 vụ ta.i nạ.n máy bay, phần lớn xảy ra với các chuyến bay tư nhân. Con số này ít hơn 18 vụ so với 80 vụ được ghi nhận vào tháng 1/2024.

Nếu những con số sơ bộ này được xác nhận, tháng 1/2025 sẽ trở thành tháng có số vụ ta.i nạ.n thấp nhất từ trước đến nay, ít hơn 8 vụ so với kỷ lục thấp trước đó là 70 vụ vào tháng 1/2012.

Đáng tiếc, 10 vụ ta.i nạ.n trong tháng 1/2025 là ta.i nạ.n chết người, trong đó có một vụ liên quan đến máy bay thương mại. Rõ ràng, bất kỳ con số nào trên con số 0 đều là quá nhiều, nhưng xét trên góc độ lịch sử, 10 vụ vẫn là một con số rất thấp.

Thậm chí, số vụ ta.i nạ.n chết người trên toàn nước Mỹ trong tháng trước có thể bằng với năm 2022, năm có tháng 1 an toàn nhất từng được ghi nhận.

Tính an toàn của hàng không thương mại ở Mỹ không phải là điều bất thường. Trong 15 năm qua, số ca t.ử von.g do ta.i nạ.n máy bay thương mại ở Mỹ ít hơn bất kỳ giai đoạn 15 năm nào trước đó. Ngành hàng không thường nhấn mạnh rằng, xét theo số dặm di chuyển, máy bay thương mại an toàn hơn nhiều so với ô tô.

Khói lửa bốc lên tại hiện trường máy bay cứu thương rơi ở Philadelphia, Pennsylvania (Mỹ) ngày 31/1/2025. Ảnh: CBS NEWS/TTXVN

Xu hướng này cũng đúng khi xét cả các chuyến bay tư nhân và thương mại. Năm 2024, số vụ ta.i nạ.n, cũng như số vụ ta.i nạ.n chết người (257 vụ) đều thấp hơn bất kỳ năm nào trước đó. Đây là xu hướng dài hạn, khi số vụ ta.i nạ.n hàng năm giảm liên tục trong 12 năm qua, xuống mức thấp nhất kể từ ít nhất năm 1982.

Ba năm duy nhất có dưới 300 vụ ta.i nạ.n chết người đều xảy ra trong thập niên 2020. Sự cải thiện này rất đáng kể so với những năm trước, khi vào năm 1982 và 1983, số vụ ta.i nạ.n chết người đều vượt 600.

Dĩ nhiên, điều khiến nhiều người chú ý đến tháng 1/2025 là các vụ ta.i nạ.n liên quan đến máy bay thương mại. Phần lớn các vụ ta.i nạ.n xảy ra với máy bay tư nhân cỡ nhỏ, nên ít được truyền thông đưa tin.

Bay bằng máy bay tư nhân cỡ nhỏ kém an toàn hơn đáng kể.

Tuy nhiên, một hoặc hai vụ ta.i nạ.n nghiêm trọng không phản ánh đầy đủ tình hình chung của ngành hàng không. Với khoảng 9 triệu chuyến bay thương mại do các hãng hàng không Mỹ khai thác mỗi năm, một hoặc hai vụ ta.i nạ.n phát sinh không có ý nghĩa thống kê lớn.

Ngay cả các vụ suýt va chạm cũng không nhiều như nhiều người nghĩ. Hai năm trước, dư luận từng lo lắng về vấn đề này.

Năm 2023, có 23 vụ xâm nhập đường băng nghiêm trọng (tức là có vật thể hoặc phương tiện trên đường băng khi không được phép). Đây là con số cao nhất trong hơn một thập kỷ.

Dù vậy, ít người còn nhắc đến vấn đề này trong năm 2024. Lý do rất đơn giản: số vụ xâm nhập đường băng nghiêm trọng đã giảm xuống còn 7 vụ, không chỉ giảm mạnh so với năm 2023 mà còn là con số thấp nhất trong vòng một thập kỷ.

Chỉ có hai vụ suýt va chạm nghiêm trọng nhất trong năm 2024 và đây là con số thấp nhất trong thập kỷ qua.

Vậy điều này có ý nghĩa gì? Không có phương tiện giao thông nào hoàn toàn an toàn. Chúng ta cần duy trì cảnh giác để đảm bảo hàng không luôn an toàn nhất có thể. Những gì đã xảy ra trong tháng qua thực sự đáng sợ và trong một số trường hợp có kết quả bi thảm.

Tuy nhiên, xét trên tổng thể, di chuyển bằng máy bay vẫn là một trong những cách an toàn nhất. Dữ liệu thống kê, theo mọi cách tính toán, đều cho thấy hàng không ngày càng trở nên an toàn hơn.