Những sai lầm kiêng cữ sau sinh “làm hại” sức khoẻ mẹ, thậm chí gây biến chứng nguy hiểm
Thậm chí, một số quan niệm kiêng cữ sai lầm và cổ hủ còn gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của sản phụ và trẻ sơ sinh.
Người phụ nữ sau khi sinh là bước vào 1 giai đoạn rất khó khăn vì toàn bộ cơ thể và sức lực đã dành cho việc mang thai và vượt cạn. Chính vì thế, sản phụ cần được chăm sóc thật tốt để phục hồi sức khoẻ.
Tuy nhiên, theo quan niệm từ xa xưa, nhiều gia đình, nhiều vùng miền khác nhau lại có cách chăm sóc và kiêng cữ khác nhau mà không phải cách nào cũng đúng khoa học và tốt cho sức khoẻ sản phụ. Thậm chí, một số quan niệm kiêng cữ sai lầm và cổ hủ còn gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của sản phụ và trẻ sơ sinh.
Theo Cử nhân hộ sinh (CNhs) Nguyễn Thị Thuỳ Linh (Khoa sản – Bệnh viện quận Thủ Đức, TP.HCM), có những sai lầm khi chăm sóc sản phụ sau sinh sau gây ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ, tâm lý của sản phụ sau sinh, đồng thời có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và con, các gia đình lưu ý không nên áp dụng:
Đốt than nóng để giữ ấm
CNhs Nguyễn Thị Thuỳ Linh cho biết, trong tháng đầu tiên sinh nở, sản phụ mất rất nhiều má.u, năng lượng và chất dinh dưỡng làm sức đề kháng của cơ thể giảm sút, dễ bị cảm nhiễm từ những yếu tố bên ngoài. Chính vì thế, sản phụ cần giữ ấm tuyệt đối.
Tuy nhiên, một số gia đình đã cho mẹ và bé nằm than để giữ ấm. Đã có nhiều trường hợp đáng tiếc xảy ra do sưởi ấm bằng than nhưng phòng lại đóng cửa rất kín gió làm cho nồng độ CO2 sản sinh không thoát ra ngoài được, gây ngộ độc nặng cho mẹ và bé.
Chị Linh lưu ý, có thể giữ ấm cơ thể cho sản phụ bằng nhiều cách như mặc ấm, uống nước ấm, nằm trong không gian thoáng đãng và mát mẻ nhưng không có gió lùa, không để quạt và máy lạnh quá lạnh.
Đối với trẻ sơ sinh nếu trời nóng nên mặc thoáng mát không quá dày để bé dễ ngủ, không nên quấn bé quá chặt tránh hạn chế sự vận động tay chân của bé.
Video đang HOT
Không gội đầu trong vòng 1 tháng
Nhiều người cho rằng sản phụ sau sinh không nên gội đầu vì sẽ gây rụng tóc, đau đầu sau này. Điều này hoàn toàn không đúng. Bà mẹ sau sinh cần được tắm gội sạch sẽ để tránh mồ hôi gây nấm tóc, ngứa đầu, viêm da đầu gây khó chịu khó ngủ.
Cách gội đầu cho sản phụ sau sinh như sau: Nên gội mỗi ngày 1 lần nhưng phải gội đầu bằng nước ấm, gội nhanh trong phòng kín gió tránh bị lạnh. Sau khi gội đầu xong nên sấy khô tóc tránh để tóc ướt gây cảm lạnh.
Không di chuyển vì sợ vết mổ sẽ bị bung chỉ
Một số người sau sinh mổ thường cho rằng cần hạn chế di chuyển vì sợ vết mổ bị bung chỉ. CNhs Nguyễn Thị Thuỳ Linh cho biết, ngược lại, sau khi mổ sinh, người mẹ cần tích cực đi lại để giúp má.u lưu thông tốt tới vết thương giúp nhanh lành đồng thời không gây bế sản dịch do nằm quá nhiều. Tuy nhiên, sản phụ cũng cần điều tiết, không nên vận động quá nhiều gây mất sức và lâu phục hồi sức khoẻ.
Không ăn chua sau sinh
Nhiều gia đình không cho sản phụ sau sinh ăn thực phẩm có vị chua như trái cây chua, canh chua… vì sợ sữa bị chua gây tiêu chảy cho trẻ. Điều này hết sức sai lầm vì người mẹ sau sinh cần bổ sung rất nhiều chất dinh dưỡng, trong đó vitamin C cũng giữ vai trò quan trọng. Nó giúp người mẹ tăng sức đề kháng, nhanh lành vết thương, phòng ngừa được các bệnh cảm cúm thông thường.
Chị Linh cho biết, người mẹ có thể ăn đồ ăn chua để bổ sung vitamin C nhưng ở mức vừa phải, không ăn liên tục. Ngoài ra, một số thức ăn tốt cho vết thương và sức khỏe mẹ bầu sau sanh nên dùng như: Các món như giò heo, đu đủ xanh, xu hào, củ sen, cam bưởi, mè chứa các thành phần dinh dưỡng giúp tạo sữa nhiều cho em bé. Đặc biệt, nghệ được xem là loại thảo dược rất tốt đối với bà mẹ sau sinh. Dùng nghệ chế biến món ăn và thoa lên vết thương giúp liền sẹo rất tốt.
Chờm nóng ngay sau sinh
Theo chị Linh – khoa Sản, BV quận Thủ Đức, TP.HCM, sau khi sinh, vùng đáy tử cung sẽ có khối tròn nhỏ là tử cung co lại giúp sản phụ không bị băng huyết. Khối tròn này sẽ gây đau nhiều trong những ngày đầu nhưng sẽ giảm dần cơn đau.
Nếu sản phụ thấy đau nhiều thì nên nằm úp hoặc dung vật nặng vừa phải như chiếc gối chèn lên bụng sẽ giúp giảm đau, không nên chườm nóng nên khối tròn vì sẽ có nguy cơ gây giãn cơ, làm băng huyết gây nguy hiểm cho sản phụ.
Người đàn ông bị mất ý thức vì căn bệnh lạ
Bị co giật, mất ý thức, yếu người, bác sĩ tưởng bệnh nhân bị động kinh vô căn, nhưng điều trị không hiệu quả, bác sĩ phát hiện bệnh nhân mắc phải căn bệnh hiếm.
Cấy trí tuệ nhân tạo vào não, được chăng?Vô hiệu hóa túi phình động mạch não khổng lồ mà không cần phẫu thuậtCứu sống bệnh nhân xuất huyết màng não phức tạpThực hư thông tin "ung thư não đụng dao, kéo sẽ nhanh chế.t"
Đó là trường hợp bệnh nhân Nguyễn Võ B. (37 tuổ.i) vừa được các bác sĩ Bệnh viện quận Thủ Đức (TP.HCM) phối hợp với các chuyên gia ở Pháp phát hiện mắc phải căn bệnh cực hiếm sau khi bị mất ý thức, co giật nửa thân người mà trước đó các bác sĩ nghĩ bị động kinh vô căn.
Tưởng bệnh nhân bị động kinh vô căn
Theo đó, cách nhập viện khoảng 2 tuần, anh B. có 1 cơn mất ý thức đột ngột, khi tỉnh dậy bệnh nhân thấy yếu bên phải. Bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong tình trạng cơn co giật toàn cơ thể. Trong lúc nằm viện, bệnh nhân có những cơn giật cục bộ ngắn ở miệng, nửa người phải, không ghi nhận sốt, sau cơn bệnh nhân đều tỉnh táo.
Các bác sĩ ở đây tiến hành chụp MRI sọ não thì chưa ghi nhận tổn thương, các xét nghiệm khác bình thường. Bệnh nhân được chẩn đoán động kinh vô căn, điều trị thuố.c chống động kinh và xuất viện.
Bệnh nhân Nguyễn Võ B. (37 tuổ.i) mắc bệnh viêm não tự miễn NMDA. Ảnh: BVCC
Tuy nhiên, sau đó bệnh nhân bắt đầu giật cục bộ vùng mặt, nửa thân với tần suất cao hơn, chọc dò thắt lưng không ghi nhận tình trạng viêm nhiễm. Bệnh nhân xin chuyển lên bệnh viện lớn ở TP.HCM, nhưng tại đây bệnh nhân vẫn còn co giật nhiều và ý thức bắt đầu suy giảm, không nói được, kèm những triệu chứng loạn động miệng. Bệnh nhân được chuyển về bệnh viện quận Thủ Đức với chẩn đoán theo dõi viêm não Herpes (đang chờ kết quả), điều trị với Acyclovir ngày 4 và 3 loại thuố.c chống động kinh.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Khánh - Bệnh viện quận Thủ Đức, cho biết khi kết quả vi rút Herpes âm tính, kèm với tam chứng sa sút trí tuệ, động kinh, loạn động miệng diễn tiến nhanh trong 1 tháng, các bác sĩ nghĩ đến bệnh viêm não tự miễn NMDA, và bắt đầu khởi động điều trị Methylprednisolon liều tấ.n côn.g bằng tĩnh mạch trong 7 ngày sau đó giảm liều qua đường uống, kết hợp điều trị chống động kinh. Số cơn co giật giảm, nhưng loạn động miệng vẫn còn và ý thức chưa cải thiện.
"Sau 5 ngày ngưng Methylprednisolon tĩnh mạch, chúng tôi quyết định thay huyết tương sử dụng albumin, lọc cách ngày. Bệnh nhân được điều trị tại khoa ICU (hồi sức tích cực) thở máy. Số cơn co gồng toàn thân vẫn còn, ý thức ngôn ngữ chưa cải thiện, loạn động miệng có giảm tần suất. Trong thời gian này, kết quả kháng thể NMDA trong huyết thanh và trong dịch não tủy gửi đi Pháp sau 2 tuần, cho kết quả dương tính, khẳng định chẩn đoán ban đầu của chúng tôi", bác sĩ Khánh chia sẻ.
"Sau 5 ngày sử dụng IVIg (thuố.c globulin miễn dịch đường tĩnh mạch, điều trị đặc hiệu cho các bệnh tự miễn), theo phác đồ trên thế giới và hiệu chỉnh tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, bệnh nhân được chuyển về Khoa nội thần kinh điều trị tiếp với thở oxy qua khí quản mở, viêm phổi bệnh viện tạm ổn với các kháng sinh. Sau 2 tuần điều trị, đến hôm nay (3.11), số cơn co giật giảm dần, loạn động miệng không còn thấy, nhưng bệnh nhân chưa nói, chưa tiếp xúc được", bác sĩ Khánh cho biết thêm.
Bệnh viêm não tự miễn NMDA là gì?
Theo bác sĩ Khánh, hệ miễn dịch của cơ thể tự sản sinh ra kháng thể (một loại vũ khí bảo vệ cơ thể) chống lại chính một cấu trúc rất nhỏ trên bề mặt tế bào thần kinh ở não bộ của bản thân bệnh nhân (thụ thể N-methyl-D-aspartate, viết tắt là NMDA). Tác động này làm tổn hại hệ thần kinh, đưa đến các biểu hiện tâm thần kinh của bệnh.
Năm 2005, bác sĩ Josep Dalmau và cộng sự tại Đại học Pennsylvania, Hoa Kỳ đã báo cáo về các ca bệnh đầu tiên. Ở thời điểm này, người ta gọi là viêm não hệ viền cận ung thư vì bệnh thường được mô tả ở các phụ nữ trẻ bị u quái buồng trứng (teratoma) (một loại bướu bên trong có chứa mô thần kinh, răng, tóc...). Cắt bỏ u quái và điều trị miễn dịch thì bệnh nhân hồi phục tốt. Sau này, khi nghiên cứu nhiều bệnh nhân hơn, các nhà nghiên cứu thấy rằng bệnh xảy ra cả ở nam giới và chỉ khoảng 50% bệnh nhân nữ có bướu quái buồng trứng.
Biểu hiện của bệnh đa dạng, nhưng tựu chung lại có các triệu chứng tâm thần (bồn chồn, lo âu, ảo thị, ảo thanh, hành vi bất thường, kích động,...) trong 2 tuần đầu, dễ lầm với một bệnh lý tâm thần không tổn thương não. Sau đó qua 1 đến 2 tuần tiếp theo, bệnh diễn tiến làm bệnh nhân có cơn động kinh (gồng cứng tứ chi, co giật), rối loạn ý thức (không nói chuyện, không tiếp xúc), loạn động miệng (miệng nhai liên tục kể cả khi không có thức ăn, nhai đến gãy răng, bầm môi). Bệnh diễn tiến làm bệnh nhân suy hô hấp, cần hỗ trợ thở máy. MRI sọ não ghi nhận có tổn thương các nhân xám và vỏ não ở giai đoạn này. Xét nghiệm dịch não tủy và huyết thanh có thể có kháng thể NMDA (hiện xét nghiệm phải gửi qua Anh, Pháp).
Để điều trị căn bệnh hiếm này, cần phối hợp nhiều phương thức điều trị miễn dịch như: sử dụng thuố.c ức chế miễn dịch (corticoid); truyền tĩnh mạch globulin miễn dịch; thay huyết tương. Nếu bệnh nhân có bướu quái sẽ được cắt bướu quái tại bệnh viện chuyên khoa sản. Ngoài ra, bệnh nhân cần chế độ chăm sóc đặc biệt, dinh dưỡng đầy đủ, điều trị các nhiễ.m trùn.g mắc phải trong quá trình nằm viện, thở máy, chống co giật, chống sảng. Chi phí điều trị rất cao so với thu nhập của người Việt Nam. Hiện Bảo hiểm y tế ở Việt Nam chưa chi trả cho bệnh này.
Đau bụng dữ dội sau bữa tiệc thịnh soạn vì bệnh nguy hiểm thường gặp Sau buổi tiệc thịnh soạn với người thân, người đàn ông phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau bụng dữ dội, bụng chướng căng. Bác sĩ xác định bệnh nhân bị viêm tụy cấp do rối loạn chuyển hóa. Đó là trường hợp bệnh nhân B.T.Đ. (49 tuổ.i) nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện quận Thủ Đức sáng 27/10. Khi...